لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 7
گسترش بیابان سومین چالش جهانی؛ 43 میلیون هکتار وسعت ایران در معرض فرسایش باد
قرن حاضر را می توان به عنوان قرن بحران آب، منابع طبیعی و محیط زیست نام برد. اگرچه در چند دهه اخیر، این منابع به شیوه های مختلف توسط انسانها مورد بی مهری و تخریب قرار گرفته اند، اما تلاشهای همه جانبه جامعه جهانی و دوستداران محیط زیست بر بهره برداری اصولی از این منابع به عنوان مهمترین راهبرد توسعه پایدار همواره تأکید داشته است. از جمله تلاشهای قابل توجه جامعه جهانی که در اواخر قرن بیستم به ثمر نشست، کنوانسیون مقابله با بیابانزایی ملل متحد بود که با هدف ارایه معقول ترین شیوه مدیریت و بهره برداری از منابع پایه تولید در مناطق خشک، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب تدوین و بر همین اساس، برای توجه بیشتر به مقوله بیابانزایی، 27 خرداد (17 ژوئن) هر سال به عنوان روز جهانی بیابان زدایی نامگذاری شد.
ایران با در اختیار داشتن 2/1 درصد خشکیهای جهان و 34 میلیون هکتار اراضی بیابانی دارای 4/2 درصد از بیابانهای جهان است که در سال 1375 با تصویب مجلس شورای اسلامی، به عنوان سومین کشور متعهد کنوانسیون مقابله با بیابانزایی شناخته شد. براساس تعریف این کنوانسیون، بیابانزایی به معنی تخریب سرزمین در مناطق خشک، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب ناشی از عوامل مختلف ازجمله تغییرات آب و هوایی و فعالیتهای انسانی است که براساس این تعریف، حدود 90 درصد مساحت ایران در معرض تهدید خطر پدیده بیابانزایی است. مناطق بیابانی ایران هم اکنون با 34 میلیون هکتار وسعت، حدود 20 درصد مساحت کشور و 25 درصد عرصه های منابع طبیعی ایران را شامل می شود. این مناطق به لحاظ گستردگی در 17 استان و 97 شهرستان با دربر گرفتن حدود 39 میلیون نفر (2/58) از جمعیت کشور و بسیاری از شهرهای بزرگ از جمله تهران، اصفهان، شیراز، مشهد و اهواز و نیز به دلیل وسعت اراضی کشاورزی، صنایع، معادن، راه آهن، جاده ها، بنادر، مراکز مهم گردشگری و...، از اهمیت بالایی برخوردار است. معاون امور مراتع و خاک سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری ایران، با بیان آن که پدیده بیابانزایی در قرن 21، در بین 38 چالش مهم جهانی پس از دو چالش تغییر اقلیم و کمیابی آب شیرین، مهمترین چالش جهانی محسوب می شود، گفت:این پدیده افزون بر پنج میلیارد هکتار سرزمینهای آباد یعنی حدود 5/38 درصد از مجموع خشکیهای زمین را در 110 کشور جهان در معرض زوال و تهدید قرار داده است. "ابوالقاسم بهرامی" افزود:بیابانزایی به مفهوم تخریب سرزمین، تخریب و زوال اکوسیستمهای طبیعی یا کاهش توان تولید بیولوژیک اراضی در مناطق خشک، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب است. وی، عوامل طبیعی بخصوص عوامل اقلیمی نظیر میزان و پراکنش نامناسب زمانی و مکانی نزولات آسمانی، تبخیر و تعرق سالانه (30 تا 40 برابر متوسط بارندگی سالانه)، طول دوره نسبتاً کوتاه برگشت خشکسالی و استمرار آن، طوفانهای باد موسمی و نیز خاک حساس به فرسایش، فقر پوشش گیاهی، لغزش و رانش زمین و...و عوامل انسانی را از علل اصلی بیابانزایی نام برد. به گفته وی، عدم تعادل دام موجود و ظرفیت مراتع، بوته کنی و تخریب جنگلها و مراتع، تبدیل و تغییر غیر اصولی کاربری اراضی، تخریب سرزمین ناشی از برداشت معادن سطحی، آیش بلندمدت اراضی حساس به فرسایش، برداشت بی رویه و در نتیجه کاهش سطح سفره های آب زیر زمینی، شخم در جهت شیب دیمزارها، شیوه های نامناسب آبیاری و...، را از عوامل مهم انسانی بیابانزایی ذکر کرد. وی با اشاره به پیامدهای بسیار گسترده، پیچیده و وسیع بیابانزایی، اظهار داشت:هجوم ماسه های روان، افت کمی و کیفی آبهای زیرزمینی، کاهش حاصلخیزی خاک، افزایش حساسیت اراضی به فرسایش، شور شدن اراضی، افزایش سیل خیزی، تشدید آلودگیهای زیست محیطی، بیکاری، فقر، مهاجرت و...از جمله پیامدهای این پدیده شوم، اما دست ساز بشر محسوب می شوند.
این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید
مجموعه مقالات سومین کنگره کشاورزی ارگانیک و کشاورزی مرسوم
( گرایش مدیریت آفات، بیماریها و علف های هرز)