پژوهش حاضر٬ با عنوان « بررسی رابطه منبع کنترل ( درونی- برونی) با عزت نفس » که با هدف یافتن رابطه بین عزت نفس و منبع کنترل در پسران و دختران دانشجو وهمچنین یافتن تفاوت منبع کنترل و عزت نفس بین دانشجویان دختر و پسر،انجام شد.
منبع کنترل که دارای دو بعد درونی و بیرونی است و بنابر فرضیات راتر ,افرادی که دارای منبع کنترل درونی هستند معتقدند که اعمالشان نقش عمدهای در به حد اکثر رساندن برون دادهای بد یا خوب دارد و افراد دارای دارای منبع کنترل بیرونی٬ فکر میکنند برون دادهای بد یا خوب ارتباطی با رفتار انها ندارد.
عزت نفس به مقدار ارزشی گفته میشود که فرد به خود نسبت میدهد و فکر میکند دیگران برای او به عنوان یک شخص قائل هستند.
جامعه آماری مورد نظر در این پژوهش دانشجویان دختر و پسر دانشگاه ابهر بوده و نمونه انتخاب شده نیز 60 نفر از دانشجویان که شامل 30 دختر و 30 پسر دانشجوی دانشگاه آشخانه و روش نمونه گیری نیز نمونه گیری در دسترس است.
روش آماری که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت ٬با توجه به این که پژوهش دارای دو متغییر بوده که هر کدام نیز دارای دو بعد بودند روش خی دو بود.
نتایج بدست آمده از پژوهش حاضر از قرار زیر است:
1-بین عزت نفس ومنبع کنترل دختران دانشجوی دانشگاه آشخانه ٬ رابطه معناداری وجود ندارد.
2-بین عزت نفس ومنبع کنترل پسران دانشجوی دانشگاه آشخانه٬ رابطه معناداری وجود ندارد.
3-بین عزت نفس دختران و پسران دانشجوی دانشگاه آشخانه٬ تفاوت معناداری وجود ندارد.
4-بین منبع کنترل دختران و پسران دانشجوی دانشگاه آشخانه٬ تفاوت معناداری وجود ندارد.
===========================================
نوع فایل: word
تعداد صفحات: 93 صفحه
حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت
رشته تحصیلی: روانشناسی
مقطع تحصیلی: کارشناسی
توضیحات: این فایل قابلیت ویرایش دارد و آماده چاپ می باشد
===========================================
- مقدمه
در جوامع کنونی و به ویژه با ورود به قرن بیست و یکم اکثریت قریب اتفاق افراد به اصول بهداشتی مربوط به ابعاد مختلف جسمانی خویش آگاهی دارند به والدین از طریق رسانه های گروهی و به فرزاندان از طریق آموزشگاهها این مهم توصیه و سفارش می شود.
ولی اکثریت جامعه متاسفانه به امر بسیار مهم بهداشت روانی خود و فرزندان اهمیت نمی دهند و بهتر آنکه بیان نمائیم آگاهی ندارند. در حالی که بر حسب آمارهای کشورهای مختلف تعداد افراد مبنی بر مشکلات و معضلات روانی رو به فزونی است.
در این میان یکی از مباحث مهم در امر بهداشت روانی عزت نفس یا همان خود بزرگواری می باشد. که یکی از خصوصیات مهم و اساسی شخصیت هر فردی را تشکیل می دهد و به طور حتم روی سایر جنبه های شخصی انسان اثر می گذارد. و کمبود یا فقدان آن باعث عدم رشد سایر جنبه های شخصیت یا ناموزونی آنها خواهد شد و حتی ممکن است پایه گذار بیماریهای روانی گوناگون مانند افسردگی، کمرویی، پرخاشگری، ترس شود (بیابان گرد، 1373،) عزت نفس عبارت است از ارزشی که اطلاعات و اعتقادات خود فرد در مورد تمام یا چیزهایی که از او ناشی می شود به دست می دهد (شاملو،1370).
افزایش پیشرفت تحصیلی، افزایش تلاش فرد در کسب موفقیت، داشتن اعتماد به نفس، متکبر و پرخاشگر بودن، تمایل به داشتن سلامتی بهتر، افزایش پیشرفت تحصیلی، افزایش تلاش فرد در کسب موفقیت، داشتن اعتماد به نفس، متکبر و پرخاشگر بودن، تمایل به داشتن سلامتی بهتر، لذت بردن از روابط با دیگران، پیش بینی مثبت نسبت به موفقیتهای بعدی، ارتباط تنگاتنگ در بین عزت نفس و ابراز وجود، از نشانه های بارز سطوح عزت نفس بالا در افراد است.
کلی در کتاب روانشناسی ساخت های شخص این نظریه را مطرح کرده است، انسان در پی آن است که محیط خود را پیش بینی و کنترل کند. کلی پیشنهادی کرده است که هر فرد بشر ساخت ها برای خود تدوین کرده که از طریق آنها رویدادهای جهان را ملاحظه و تفسیر می کند و از این راه می تواند رویدادها را پیش بینی و کنترل کند. وی خاطر نشان کرد «ساخت ها تجاربی هستند که پویش های ذهنی در آن جریان دارند. این ساخت ها انتظار توام با پیش بینی تغییر در رویدادها را ممکن می سازند». کلی خاطر نشان می سازد که وقتی ساخت های شخص در ایفای نقش شکست می خورند، فرد احساس تهدید، گناه، خصومت و پرخاشگری می نماید. (کلی، 1955)
فرض راتر بر این است که: وقوع فردی نه تنها ناشی از ماهیت و اهمیت هدف ها برای فرد بدنبال دارد. در نظریه ی یادگیری راتر نیروی بالقوه رفتاری که در یک موقعیت خاص روی می دهد تابعی است از انتظاری که فرد از رفتار خوددر مقابل پاداش مناسب دارد و همچنین ارزش آن پاداش برای فرد.
یکی از مفاهیم ویژه و پر اهمیت در نظریه یادگیری اجماعی راتر منبع یا مکان کنترل است. این مفهوم دارای دو بعد کنترل درونی و بیرونی است. بنابر فرضیات راتر، افرادی که دارای کنترل بیرونی هستند دارای ادراک مثبت یا منفی از حوادث و رویدادهایی هستند که ارتباطی با رفتار فرد ندارد و قوای کنترل فردی است. راتر این افراد را معتقد به شانس یا برونی فرض می کند در بعد دیگر کنترل درونی قرار دارند. این کنترل فردی است راتر این افراد را معتقد به مهارت یا درونی فرض می کند (راتر، 1972).
ایستین و کوموریت (1971) با انجام تحقیقی دریافتند که آزمودنیهایی که عزت نفس پایین و متوسط داشتند هر دو بطور معنی داری دارای منبع بیرونی کنترل، و آنهایی که دارای عزت نفس بالا بودند دارای منبع درونی کنترل هستند .
آنچه در ادامه می آید پژوهشی است که پیرامون ارتباط منبع کنترل با عزت نفس در بین دانشجویان یکی از دانشگاه ها انجام شده است.
بیان مسئله:
عزت نفس یک شاخص بسیار مهم در شخصیت افراد است که با مقدار ارزشی که ما به خود نسبت می دهیم و فکر می کنیم دیگران برای ما قائل هستند گفته می شود منبع کنترل دارای دو بعد است کنترل درونی (ما بر سرونوشت خود کنترل داریم و دلیل شکست ما و موفقیت هایمان خود ما هستیم) منبع کنترل بیرونی( ما بر سرنوشت خود کنترل نداریم و دلیل شکست ما و پیروزی ما سرنوشت و بخت و اقبال است).
رفتار مردمی که جهت گیری درونی دارند با آنهایی که جهت گیری بیرونی دارند فرق می کند. مردمی که دارای جهت گیری درونی هستند با احتمال بیشتری درگیر خیال پردازی های زیادتر درباره پیشرفت می باشند خیال پردازی های کمتری درباره شکست دارند، اطلاعات بیشتری را در موقعیت های متفاوت کسب نموده و پردازش می نمایند، حس انتخاب شخصی بیشتری را تجربه می کنند با همسالانشان مردمی ترند، عزت نفس بیشتری دارند، و به شیوه های ماهرانه اجتماعی تری عمل می کنند (عبدالله، 1989 ، برانیگان، هاک وگای 1991، هاروی و بارنس، 1974) مردمی که از نظر مکانی درونی کنترل بالا می باشند نیز احتمال کمتری دارد که مشکلات هیجانی داشته باشند و یا الکلی شوند، آنها اضطراب کمتر، نشانه های مرضی روانپزشکی کمتر و افسردگی کمتری را تجربه می کنند و در کنار آمدن با ناراحتی های روانی توانایی بهتری دارند (بناسی، سووینی، 1988).
مردم با گرایش منبع کنترل درونی امکان دارد از نظر جسمانی سالمتر از آنهایی باشند که دارای منبع کنترل بیرونی هستند. پژوهش نشان داد گرایش آنها به فشار خون کمتر و حملات قلبی کمتری بوده است.
زمانی که این افراد مشکلات قلبی برایشان ایجاد می شد، همکاری بهتری با کارکنان بیمارستان داشتند و زودتر از بیمارانی که دارای منبع کنترل بیرونی بودند از بیمارستان مرخص شدند آنها در مورد سلامتی شان محتاط تر بوده و احتمال بیشتری در استفاده از کمربند ایمنی اتومبیل در آن اعتماد به نفس وجود داشت و ورزش کردن و ترک سیگار نیز در آنها از احتمال بیشتری برخوردار بود(سی من و سیلس، 1985)
- سئوالات پژوهش:
- آیا بین منبع کنترل درونی و برونی و عزت نفس دختران رابطه معناداری وجود دارد؟
- آیا بین منبع کنترل درونی و برونی و عزت نفس پسران رابطه معناداری وجود دارد؟
فهرست
- چکیده :. 1
- کلیات پژوهش... 3
- مبانی نظری و پیشینه پژوهش... 10
- 1. پیشینه ی نظری.. 11
- 1.1. نظریه ی روانشناسان و جامعه شناسان درباره عزت نفس... 11
- 1.1.1. نظریه ی جیمز. 11
- 1.1.2. نظریه ی مید. 12
- 1.1.3. نظریه ی کولی.. 13
- 1.1.4. نظریه ی روزنبرگ.. 14
- 1.1.5. نظریه ی سالیوان.. 15
- 1.1.6. نظریه ی هورنای 16
- 1.1.7. نظریه ی آدلر. 17
- 1.1.8. نظریه راجرز. 19
- 1.1.9. نظریه ی مزلو. 21
- 1.1.10. نظریه آلپورت.. 22
- 1.1.11. نظرات دیگر روانشناسان در ارتباط با عزت نفس... 23
- 1.2. عزت نفس و غرور. 25
- 1.3. عزت نفس بالا و عزت نفس پائین:. 26
- 1.4. نقش خانواده در شکل گیری عزت نفس:. 30
- 1.5. نقش پدر خانواده و تاثیر آن بر عزت نفس کودکان:. 33
- 1.6. کمک تخصصی برای افزایش عزت نفس:. 33
- 1.7. منبع کنترل. 34
- 1.7.1. رویکرد ها و نظریه های متفاوت درباره وضع کنترل:. 35
- 1.7.2. تاریخچه، نظریه راتر:. 36
- 1.7.3. مفاهیم اساسی نظریه یادگیری اجتماعی:. 37
- 1.7.3.1. انتظار :. 37
- 1.7.3.2. تقویت گذشته و تعمیم. 37
- 1.7.3.3. ارزش تقویت.. 38
- 1.7.3.4. موقعیت روان شناختی.. 38
- 1.7.3.5. آزادی حرکت:. 39
- 1.7.3.6. کمترین سطح هدف:. 39
- 1.7.4. تفاوتهای فردی:. 40
- 1.7.5. کنترل:. 40
- 1.7.6. واکنش در برابر از دست دادن کنترل:. 41
- 1.7.7. منبع کنترل:. 42
- 1.7.7.1. منبع کنترل درونی:. 43
- 1.7.7.2. منبع کنترل بیرونی.. 44
- 1.7.7.3. ویژگی های افراد با منبع کنترل درونی.. 45
- 1.7.7.4. ویژگی های افراد با منبع کنترل بیرونی.. 46
- 1.8. تصور راتر درباره انسان.. 47
- 1.9. پیشینه پژوهش... 49
- 1.9.1. پژوهش های داخلی.. 49
- 1.9.2. پژوهش ها خارجی.. 50
- روش پژوهش... 51
- 1. روش پژوهش:. 52
- 2. جامعه مورد پژوهش:. 52
- 3. روش نمونه گیری:. 52
- 4. ابزارهای پژوهش... 52
- 4.1. مقیاس کنترل راتر (درونی – بیرونی). 52
- 4.2. روش نمره گذاری:. 53
- 4.3. آزمون عزت نفس... 54
- 5. روش نمره گذاری:. 55
- 6. شیوه اجراء پژوهش... 56
- یافته های پژوهش... 57
- بحث و نتیجه گیری.. 62
- 1. نتیجه گیری:. 63
- 2. پیشنهادات پژوهشی.. 64
بررسی رابطه منبع کنترل (درونی و بیرونی) با عزت نقس در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور