حضانت و نگهداری حق و تکلیف چه کسی است؟
48 صفحه
حضانت به معنای نگهداری و مراقبت از کودکان است و پدر و مادر وظیفه دارند که فرزندان خویش را به نحو احسن سرپرستی کنند.
حضانت به معنای نگهداری و تربیت اطفال است که به موجب قانون مدنی ایران هم حق و هم تکلیف والدین است. حق والدین از آن رو که جز در موارد استثنایی نمی توان آنان را از حق نگهداری و تربیت فرزندان خود محروم کرد؛ تکلیف والدین از آن رو که باید نگهداری و تربیت فرزند خویش را بر عهده گیرند.
طبق ماده۱۱۶۹ قانون مدنی اولویت در حضانت برای فرزندان ذکور تا دو سالگی و در مورد فرزندان اناث تا هفت سالگی بامادر است اما با مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام حضانت برای فرزندان ذکور نیز تاهفت سالگی با مادر است.
اگر مادر در مدتی که حضانت طفل با اوست، مبتلا به جنون شود یا به دیگری شوهر کند، حق حضانت با پدر خواهد بود.
در صورت امتناع یکی از ابوین از حضانت طفل، دادگاه به تقاضای دیگری یا به تقاضای قیم یا یکی از اقربا و یا به درخواست دادستان، ممتنع را به حضانت طفل ملزم می کند، ولی در صورتی که الزام ممتنع ممکن یا مؤثر نباشد حضانت را به هزینه پدر و هرگاه پدر فوت شده باشد به خرج مادر تأمین می کند.
به موجب قانون، هرگاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یامادری که طفل تحت حضانت اوست، صحت جسمانی و یا تربیت اخلاقی طفل در معرض خطر باشد، دادگاه می تواند به تقاضای اقربای طفل یا به تقاضای قیم او یا به تقاضای دادستان، هر تصمیمی را که برای حضانت طفل مقتضی بداند، اتخاذ کند.برخی از مصادیق عدم مواظبت و یا انحطاط اخلاقی چنین است:
اعتیاد زیان آور به الکل، موادمخدر و قمار
ـ اشتهار به فساد اخلاق و فحشا
ابتلا به بیماریهای روانی با تشخیص پزشکی قانونی
سوءاستفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضداخلاقی، مانند فساد، فحشا، تکدی گری و قاچاق
تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف
در صورتی که به علت طلاق یا به هر علت دیگر، ابوین طفل در یک منزل سکونت نداشته باشند هر یک از ابوین که طفل تحت حضانت او نیست، حق ملاقات طفل خود را دارد، تعیین زمان و مکان ملاقات و سایر جزییات مربوطه به آنها در صورت اختلاف بین ابوین با محکمه است.
در صورت فوت پدر، حتی با وجود جد پدری (که به موجب قانون مدنی، ولی قهری محسوب می شود) حضانت از کودک یا محجور بر عهده مادر است.
طفل را نمی توان از ابوین و یا از پدر و یا از مادری که حضانت با اوست، گرفت مگر در صورت وجود علت قانونی.مادر مجبور نیست که به طفل خود شیر دهد مگر در صورتی که تغذیه طفل به غیر شیرمادر ممکن نباشد.ابوین حق تنبیه طفل را دارند ولی به استناد این حق نمی توانند طفل خود را خارج از حدود تأدیب، تنبیه نمایند.
حضانت و نگهداری حق و تکلیف چه کسی است؟