با سلام
مطلب حال حاضر ما جایگاه و نقش مساجد در هویت بخشی به ساختار شهری می باشد
مشخصات فایل :
فرمت فایل : PDF
قابلیت ویرایش : ندارد
قابلیت پرینت : دارد
تعداد صفحات : 11 صفحه
.............
سرفصل ها :
چکیده
مقدمه
هویت
شهر و معماری
مسجد
مسیر ها و گذر ها
نقش مسجد در هویت شهری
مسجد جامع عتیق
نتیجه گیری
پیشنهادات
منابع
............
کلمات کلیدی
فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:30
چکیده:
سادگی ، زیبایی و گیرایی مساجد و نمازخانه ها
تمیزی ، سادگی و زیبایی از ویژگی های بارز مساجد و نمازخانه های مسلمانان است . استفاده از رنگهای آرامش بخش ، همچون آبی و نیلی و فیروزه ای ، و بهره گیری از شیوه معماری مبتنی بر طبیعت و اشکال هلالی و قوسی در بنای مساجد جلوه خاصی به ساختار ظاهری آن می بخشد.
در یک جامعه اسلامی ، کودکان و نوجوانان باید نگرشی مثبت و خوشایند نسبت به اماکن مقدس ، همچون مساجد و نمازخانه ها داشته باشند. مسجد و نمازخانه باید احساسات و خاطره های زیبا و به یاد ماندنی را برای کودکان و نوجوانان تداعی کند و سرانجام ما باید تدابیری اتخاذ نماییم که کودکان مسجد را محلی آرامش بخش ، زیبا و دوست داشتنی بدانند .
در یکی از دبستانهای دخترانه تهران که بنیانگذاران آن افرادی متدین ، متعهد و بصیر بوده‌اند ، هفته ای چند ساعت از برنامه های تفریحی ( نمایش و تأتر) و اوقات خوشایند دانش آموزان کلاسهای اول و دوم در محل نمازخانه که در عین سادگی از زیبایی خاصی برخوردار است ، برگزار می گردد. مربیان مدبر و آگاه این مدرسه طی جلسات متعدد ، از بدو ورود نوآموزان به دبستان تا پایان کلاس دوم ، همواره در نمازخانه با چهره ای متبسم با آنها برخورد می کنند و با اجرای برنامه های متنوع و پرنشاط تصویر بسیار خوشایند و زیبایی از نمازخانه و مربی در ذهن و خاطره کودکان به جای می گذارند، به گونه ای که از نظر دانش آموزان نمازخانه مدرسه محلی است زیبا ، دوست داشتنی و پرخاطره و آنها همیشه در انتظار ساعات نمایش و رفتن به نمازخانه به سر می برند . واضح است که این قبیل دانش آموزان ماهها ، بلکه سالها قبل از سن تکلیف ، آمادگی روانی لازم را برای نماز خواندن پیدا می کنند . همچنین نماز خواندن برای دانش آموزان امری طبیعی ، زیبا و خوشایند جلوه گر می شود ، چرا که نمازخانه و نمازخواندن را دوست دارند .
تمیزی ، سادگی و زیبایی از ویژگی های بارز مساجد و نمازخانه های مسلمانان است . استفاده از رنگهای آرامش بخش ، همچون آبی و نیلی و فیروزه ای ، و بهره گیری از شیوه معماری مبتنی بر طبیعت و اشکال هلالی و قوسی در بنای مساجد جلوه خاصی به ساختار ظاهری آن می بخشد. چنین آراستگی و نمای آرام بخش ، زمانی که با طنین دلنشین اذان ، آن هم با نیکوترین صدا ، همراه می شود، بر گیرایی مساجد می افزاید و آن زمان که از همه مساجد مسلمین بوی خوش عطر و و گلاب به مشام کودکان و نوجوانان می رسد، همه وجودشان سرشار از احساسات زیبا و دوست داشتنی می گردد.
در واقع چنین انتظار می رود که در طول شبانه روز از همه مساجد شهر بوی خوش عود و عطر و گلاب به مشام عابران و رهگذران برسد. چگونه ممکن است در مکان مقدسی همچون مسجد ، سجده گاه الهی ، بعضاً خدای ناکرده بوی عرق پا ، دود زهرآلود و آزاردهنده سیگار به مشام برسد؟ بدون تردید اگر در چنین شرایطی ، کودکی برای نخستین بار به همراه پدر یا معلم خود وارد مسجدی بشود، بوی دود ناشی از سیگار، وجودش را آزرده خواهد ساخت و ما بدون این که قصدی داشته باشیم ، ناخودآگاه ، احساس ناخوشایندی در ضمیر او ایجاد خواهیم کرد . لذا وضعیت اماکن مقدس ، همچون مساجد شهر و نمازخانه های مدارس و مسافرخانه ها و غیره باید به گونه ای باشد که همه رهگذارن و همسایگان در ساعات مختلف شبانه روز ، به هنگام عبور از نزدیکی آنها ، با استشمام رایحه خوش ، پی به وجود آن اماکن مقدس ببرند!
مسجد نمادی بی نظیر از معماری اسلامی و نمایشگاهی از هنر اسلامی است
اسلام عالی ترین شکل هنر را در معماری و بویژه معماری مساجد به نمایش گذاشته است، از طریق معماری اسلامی ، جلوه هایی عظیم از شکوه اسلام عرضه می شود که هر بیننده‌ای را جذب کرده و تحت تأثیر قرار می دهد.
جایگاه بسیار عمیق ، وسیع و گسترده ای در زندگی انسانها داشته است و اگر با هنر ممزوج شود، جایگاه ویژه ای با کارکرد جمال شناسانه هم می یابد. معماری مساجد از این امتیاز برخودار است که عناصر معنوی خاص و متافیزیکی، بر بار شکوه اجلالی آن می افراید ، بنابراین موقعیت ممتاز ، فرا محلی و جهانی بدست می آورد و به همین دلیل ، دانشمندان ، مشتاقان جلال و جمال ، اسلام شناسان و حتی غیر مسلمانان ، همه ساله از گوشه و کنار جهان ، برای دیدار مساجد ، به کشورهای اسلامی ، از جمله ایران ، سفر می کنند تا از نزدیک در اعماق زلال زیباترین انواع کاشی های هفت رنگ و دلفریب ، مقرنس سازی های موزون و ...
پایان نامه پروژه مساجد ایران 206 صفحه
با فرمت ورد word ( دانلود متن کامل پایان نامه )
فهرست مطالب
-بررسی کالیدی خانقاه
خانقاه شیخ احمد جام
خانقاه شیخ عبدالصمد اصفهانی
خانقاه چلبی اوغلو
خانقاه تقی داد
خانقاه تاج الدین
خانقاه شاه نعمت ا… ولی
-ویژگی های معماری خانقاه
-خانقاههای خارج شهر
-بخش های خانقاهها
مشخصات ساختمانی زاویه
خانقاههای اولیه
نخستین خانقاه در ناحیه عبادان
روند تحول بنای خانقاه
رباطها و خانقاههای منطقه بغداد
واژه‌ی رباط و کاربرد آن
نخستین رباط
خانقاههای کشور مصر
خانقاههای ترکیه
خانقاههای منطقه شام
تصوف در خراسان
خانقاههای منطقه‌ی خراسان
تصوف در فارس
رباطهای شیراز
اردبیل
کانونهای خانقاهی
امور اقتصادی خانقاهها
امور فرهنگی خانقاهها
اعمال خانقاهی
آداب و رسوم خانقاهی
بررسی تفصیلی چند خانقاه
آرامگاه شیخ صفی الدین
مسجد جمعه و خانقاه شیخ عبدالصمد
آرامگاه بایزید بسطامی
خانقاه چلبی اوغلو در سلطانیه
پلانها
نگاره ها
وزارت علوم تحقیقات و فناوری
دانشگاه: سوره (واحد تهران)
عنوان پروژه: مساجد در ایران
درس: آشنایی با معماری اسلامی
استاد: جناب آقای مهندس خسروی
دانشجو: بهنام محرابی
مسجد جمعه و آرامگاه شیخ عبدالصمد
در ورای باغستانهای سرسبز مرکز شهر نطنز مناره ای سربفلک کشیده، و گنبدی هرمی شکل در کنار آن توجه هر تازه واردی را به سوی خود معطوف می دارد. این مناره بخشی از مجموعه بسیار نفیس مسجد جمعه و آرامگاه عالم ربانی و عارف روشن ضمیر سده هشتم هجری قمری شیخ نورالدین عبدالصمد اصفهانی نطنزی و سردر خانقاه او می باشد، که قسمتهایی از آن از دستبرد مصون نمانده و در نتیجه زینت بخش موزه های کشورهای بیگانه گردیده است.
این مجموعه که شامل شبستان هشت ضلعی گنبددار مسجد (دارای بخشهای گوناگون) – آرامگاه شیخ نورالدین عبدالصمد – سردر خانقاه و مناره مرتفعی است به استثنای شبستان گنبددار که از بناهای دوره دیلمی است، بقیه مربوط به دوره ایلخانیان مغول می باشند که در فاصله سالهای 704 تا 725 هجری قمری بنا گردیده است.
شمال و جنوب و مغرب این مجموعه را کوچه های باریکی فرا گرفته که در سمت جنوب وسعت بیشتری پیدا کرده و به صورت میدانی کوچک درآمده است. به گفته دونالد ویلبر «ترکیب رنگهای روشن تزئینات خارجی ابنیه در مقابل درخت کهنسالی که بر آنها سایه افکنده و رنگهای مختلف کوهستان، منظره جالب توجهی بوجود آورده که شخص را به یاد نقاشیهای مینیاتور ایرانی می اندازد.
همان گونه که اشاره شد قسمتهایی از این مجموعه مورد دستبرد قرار گرفته است، و از آن جایی که از وضع نخستین آن اطلاع چندانی در دست نیست نخست دو نوشته را که مربوط به سالهای 1294 و 1316 هجری قمری و حاوی اطلاعات نسبتاً مهمی در باره این مجموعه است نقل و سپس شرح تفصیلی بناها آورده خواهد شد.
اول-در مجموعه ناصری نسخه خطی پس از آوردن شرح در باره اوضاع طبیعی و جغرافیایی قصبه نطنز از مسجد جمعه چنین یاد کرده اسن:
«از آثار قدیم مسجدی دارد شهره به مسجد جامع، در دالان مسجد مناری ساخته شده که در اغلب از شهرهای ایران چنین مناری ساخته نشده.
در مسجد دروازه ای ساخته اند (منظور سر خانقاه است) از آجر و کاشی قدیم که چنین کاشی دیده نشده و تاریخ آن هشتصد سال است و در آن مسجد محراب بیت المقدس که آن محراب از آجر کاشی است و آن مسجد و منار از بناهای شیخ عبدالصمد مرحوم است که بقعه خود مرحوم شیخ عبدالصمد در دالان مسجد پهلوی منار است. آجرهای کاشی زیاد داشت که اغلب آن را برده اند چیزی که باقی مانده است محرابی در آن بقعه است که هرگاه یکی از آجرهای آن گیر بیاید در اصفهان بیست تومان متجاوز میخرند.»
در مورد نوشته های این مورخ ناگزیر از ذکر چند نکته می باشد:
1-تاریخ دروازه (سردر خانقاه) را 800 سال نوشته و حال آنکه به سال 1294 هجری قمری 578 سال از تاریخ ساخت آن می گذشته است.
2-از محراب کاشی مسجد که به سو.ی بیت المقدس بوده یاد نموده. این محراب که به احتمال قریب به یقین در شبستان هشت ضلعی گنبددار بوده امروزه اثری از آن مشاهده نمی گردد.
3-مسجد و منار را از بناهای مرحوم شیخ عبدالصمد دانسته که سخن را بدون توجه به نوشته های موجود صرفاً به استناد گفته مردم که امروزه نیز در پاسخ پرسش از بانی بنا، همین جواب را می دهند، اظهار داشته است.
4-بسیاری از کاشیهای ازاره آرامگاه شیخ عبدالصمد قبل از سال 1294 ربوده شده و بقیه آن نیز طی سالهای بعد مورد دستبرد قرار گرفته است.
5-محراب کاشی آرامگاه شیخ عبدالصمد در سال 1294 بجای خود باقی بوده و سرقت این اثر کم نظیر مربوط به بعد از آن تاریخ است. با توجه به قیمتی که برای هر خشت آن در صد و اندی سال پیش تعیین نموده از یک طرف و جو آن زمان از نظر بی سر و سامانی مردم و گرفتاریهای بی حد و حصر آنان در اثر هرج و مرج کشور و تاخت و تاز اشرار و تاراج هستی مردم، سرنوشت اسف بار این محراب که همانا سرقت آن به دست ایادی بیگانه باشد امری غیرقابل اجتناب بوده است.
دوم-در سفرنامه تهران به شیراز نظام الملک نیز شرحی در باره این مجموعه مندرج است که نسبت به نوشته تحصیلدار اصفهانی مفصلتر می باشد.