چکیده:
در دو دهه اخیر، تکامل تکنولوژی تولیدات پراکنده (DG)، تجدید ساختار صنعت برق و بوجود آمدن بازارهای آزاد رقابتی، تغییر نگرش اقتصادی پیرامون این تولیدات، ملاحظات زیست محیطی و… موجبات علاقه مجدد تولید پراکنده را فراهم نموده است. هم اکنون در ایران، همزمان با حرکت به سوی تجدید ساختار صنعت برق و برای همسو بودن با این مهم، استفاده از تولید پراکنده و همچنین استفاده از سیستم های تولید همزمان به ویژه در سال های اخیر مطرح گردیده است. از طرفی بکارگیری سیستم های تولید همزمان (CG) باعث افزایش بیشتر راندمان نیروگاه ها و همچنین کاهش سطح آلاینده های منتشره از آن ها گشته است.
ورود تولیدات پراکنده و سیستم های تولید همزمان به بازارهای برق، ملاحظات بسیار مهمی را بوجود آورده است که بررسی آن ها در قالب یک سمینار ضروری می نماید. امید است در این سمینار به بررسی نقش سیستم های تولید پراکنده و تولید همزمان در صنعت برق تجدیدساختاریافته و بازارهای رقابتی کامل پرداخته شود.
براین اساس ابتدا مقدمه ای پیرامون مباحث مورد نظر در این سمینار آورده شده است. در فصل اول مروری بر تجدیدساختار صنعت برق و ویژگی های بازارهای تجدید ساختاریافته خواهیم داشت. سپس در فصل دوم انواع تولیدات پراکنده مورد بررسی قرار میگیرد. در فصل سوم، سیستم های تولید همزمان مطالعه می گردد. در فصل چهارم نقش تولید پراکنده و سیستم های تولید همزمان در بازارهای تجدیدساختار یافته مورد بررسی قرار خواهد گرفت. عنوان فصل پنجم، بازار برق ایران و حرکت به سمت تجدیدساختار و گسترش و توسعه سیستمهای تولید همزمان و تولیدات پراکنده میباشد و در فصل آخر نیز به نتیجه گیری مباحث بررسی شده در فصل های قبل، پرداخته میشود.
مقدمه:
تولید پراکنده (DG) در مفهوم کلی آن به هر نوع تولید در محل مصرف اطلاق می گردد . چنین اصطلاحی پیش از آن که انرژی الکتریکی جایگزین صورت های دیگر انرژی مانند حرارت، روشنایی، انرژی مکانیکی و … شود نیز وجود داشت. شاید بتوان ساده ترین مصداق تولید پراکنده انرژی را آتشی دانست که انسان های اولیه جهت مصارف حرارتی خود از آن بهره می بردند. با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، شبکه های جریان متناوب (AC) و نیز نیروگاه های در مقیاس بزرگ پا به عرصه صنعت نهادند تا بتوان انرژی الکتریکی را در فواصل طولانی انتقال داد،توان خروجی نیروگاه ها را افزایش داد، بارهای مصرفی بزرگ را تأمین نمود و نیز هزینه های سرمایه گذاری و بهره برداری به ازاء هر کیلووات قدرت تولیدی را کاهش داد.
در دو دهه اخیر تکامل تکنولوژی تولیدات پراکنده، تجدید ساختار صنعت برق و بوجود آمدن بازارهای آزاد رقابتی، تغییر نگرش اقتصادی پیرامون این تولیدات، ملاحظات زیست محیطی و … موجبات علاقه مجدد تولید پراکنده را فراهم نموده است. امروزه نیروگاه های تولید پراکنده به نیروگاه هایی با ظرفیت تولیدی کم، از چند کیلووات تا چند مگاوات که برای تولید انرژی الکتریکی مورد نیاز در نزدیکی مصرف کننده مورد استفاده قرار می گیرند اطلاق می شود .این نیروگاه ها شامل نیروگاه های بادی، خورشیدی، پیل سوختی، موتورهای رفت و برگشتی گازسوز و دیزلی، توربین های صنعتی، میکروتوربین ها و … می باشند.
عوامل بسیاری را می توان برای رویکرد مجدد صنعت برق به تولید پراکنده نام برد. IEA(2002) پنج عامل اساسی را در رابطه با رویکرد مجدد به تولید پراکنده بر می شمرد که عبارتند از: پیشرفت تکنولوژی های تولید پراکنده، محدودیت در ساختن خطوط انتقال جدید، افزایش تقاضای مصرف کنندگان جهت تهیه برق با قابلیت اطمینان بالا، آزادسازی (تجدید ساختار) بازار برق و نگرانی های زیست محیطی. برخی نیز بر این اعتقادند که پنج عامل فوق را می توان در دو فاکتور مهم و اساسی تجدید ساختار برق و مسائل محیط زیست خلاصه نمود.
فن آوری های امروزه تولید پراکنده از نظر بهره برداری، ظرفیت و قابلیت توسعه آتی قابل انعطاف هستند. لذا امروزه تولید پراکنده امکان ارائه خدمات مناسب تأمین و نگهداری برق را داراست .به عنوان مثال استفاده از تولید پراکنده امکان واکنشی انعطاف پذیر به تغییرات قیمت را داده و می تواند به عنوان مانعی در برابر نوسانات قیمت بازار برق عمل کند. این امر را می توان جزء اصلی ترین موارد استفاده از تولید پراکنده در ایالات متحده آمریکا دانست.حال آن که در اروپا تقاضای بازار برای استفاده از تولیدات پراکنده به عنوان مقدمه ای جهت استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی برای تولید انرژی پاک و نیز افزایش راندمان تولید می باشد. از دیگر دلایل مهم استفاده تولید پراکنده افزایش قابلیت اطمینان است . زیرا با تجدید ساختار بازار و نیز گسترش بازار رقابتی، مشتریان نسبت به قابلیت اطمینان تأمین برق مورد نیاز خود هشیارتر شده اند. لذا تولید کنندگان نیز به دنبال راه حل هایی برای افزایش قابلیت اطمینان برق
تولیدی خود می باشند.
از جمله مهم ترین پیامدهای تجدیدساختار صنعت برق، خصوصی سازی صنایع مرتبط با آن صنعت می باشد.بالا بودن قیمت نیروگاه های بزرگ و نیز زیادبودن هزینه های سرمایه گذاری برای احداث این نوع نیروگاه ها، مانعی اساسی در تحقق اهداف خصوصی سازی محسوب می گردد . استفاده از نیروگاه های تولید پراکنده هزینه سرمایه گذاری در تولید انرژی الکتریکی را کاهش می دهد و نیز باعث افزایش سرمایه گذاری در این امر می شود. علاوه بر موارد فوق، بحران نفت در سال 1973 و همچنین بالا رفتن قیمت نفت در سال های اخیر موجب شده است تا بسیاری از کشورها که در صنایع خود، وابسته به سوخت های فسیلی بودند، به دنبال یافتن جایگزین های مناسب برای این گونه سوخت ها باشند. همچنین با افزایش آگاهی عمومی از مسائل زیست محیطی و تغییر نگرش در سیاست های تأمین انرژی و در اولویت قرارگرفتن مسائل محیط زیست، یافتن جایگز ین های مناسب و پاک برای سوخت های فسیلی ضرورت یافت. مطالعات نشان می دهد انرژی های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی، بادی، جزر و مد، زمین گرمایی، بایوماس و … از نظر زیست محیطی فاقد آلودگی می باشند و جایگزین مطلوبی برای سوخت های فسیلی هستند.
تعداد صفحه : 168
چکیده
مقدمه
فصل اول: مروری بر تجدیدساختار و بازارهای تجدیدساختار یافته
1-1 ضرورت تجدیدساختار 6
2-1 بازیگران مهم بازارهای برق 9
3-1 مراحل تجدیدساختار و روند آن در برخی کشورها 11
4-1 مدلهای رقابت در بازارها 13
5-1 انواع بازارهای برق 16
6-1 مفهوم رقابت کامل و غیرکامل 21
فصل دوم: تولید پراکنده
1-2 مقدمه 24
2-2 تعاریف تولید پراکنده 24
3-2 دلایل رویکرد به تولیدات پراکنده 25
4-2 انواع دسته بندی تولیدات پراکنده 26
5-2 کاربردها 26
6-2 تداوم زمانی تولید 27
7-2 ظرفیتهای مختلف منابع تولید پراکنده 28
8-2 نوع برق تولیدی 29
9-2 نوع سوخت مصرفی 29
10-2 مزایای استفاده از تولید پراکنده 29
11-2 معایب استفاده از تولید پراکنده 33
12-2 انواع تکنولوژیهای تولید پراکنده 38
فصل سوم: انواع تکنولوژیهای تولید همزمان و سیستمهای تولید همزمان برق و حرارت
1-3 مقدمه 46
2-3 سابقه تاریخی 47
3-3 کلیت ساختار سیستم های تولید همزمان برق و حرارت 47
4-3 روشهای تولید همزمان 50
50 CHP 5-3 انواع تکنولوژیهای
6-3 انتقال آب گرم 63
7-3 مدلسازی شبکه تولید همزمان برق و حرارت 63
در صنعت برق تجدیدساختار یافته CG و DG فصل چهارم: نقش
1-4 مقدمه 66
2-4 ورود تولید همزمان به بازار برق 69
3-4 مدلهای رقابت و نقش تولید پراکنده و تولید همزمان 72
و تولید همزمان در آنها 74 DG 4-4 انواع بازارها و نقش
5-4 رقابت کامل در حضور تولید پراکنده 78
6-4 نگاهی دقیقتر به نقش تولید پراکنده و تولید همزمان در بازار خدمات جانبی 79
بر روی بازیگران بازار و دیگر صنایع 82 DG 7-4 اثر
8-4 سرمایهگذاری، بررسی هزینهها و امکانسنجی تولید همزمان 87
9-4 خطوط انتقال و مباحث پیرامون آن در حضور تولید پراکنده 107
108 DG 10-4 مروری بر مسائل اقتصادی
11-4 قابلیت اطمینان و در دسترس بودن مولدها 112
12-4 تنظیمات بازار و نظام تجارت نوین 114
در بازار 115 DG 13-4 مدل نفوذ
14-4 ملاحظات زیست محیطی و آلودگی 117
15-4 ملاحظات فنی تولید پراکنده در بازار 119
فصل پنجم: تولید پراکنده، تولید همزمان و بازار برق ایران
1-5 مقدمه 123
2-5 تولید پراکنده در ایران 125
3-5 ساختار بازار برق در ایران 126
4-5 فعالیتها برای رشد و گسترش تولیدات پراکنده و نیروگاههای مقیاس کوچک در
بازار برق ایران
146
فصل ششم: نتیجه گیری و پیشنهادات
نتیجه گیری 149
پیشنهادات 152
منابع و مآخذ
فهرست منابع فارسی 154
فهرست منابع لاتین 155
سایتهای اطلاع رسانی 155
چکیده انگلیسی
سمینار ارشد برق نقش تولید پراکنده و تولید همزمان در صنعت برق تجدید ساختار شده
