دانلود پایان نامه بررسی رابطه بین سن و تحول قضاوت اخلاقی دانشجویان

اختصاصی از حامی فایل دانلود پایان نامه بررسی رابطه بین سن و تحول قضاوت اخلاقی دانشجویان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 مطالب این پست : دانلود پایان نامه بررسی رابطه بین سن و تحول قضاوت اخلاقی دانشجویان 103 صفحه

   با فرمت ورد  word  ( دانلود متن کامل پایان نامه  )

مقدمه: جایگاه اخلاق در جهان معاصر:

در عصری زندگی می‌کنیم که تنظیم روابط اجتماعی بر اساس اصول اخلاقی اهمیتی فوق‌العاده پیدا کرده است. زندگی، آسایش و حرمت شخصی هر یک از ما، بیش از پیش، در گرو آن قرار دارد که اصول اخلاقی تا چه حد به طور عمومی مورد رعایت قرار می‌گیرند. در بسیاری از عرصه‌های نوین کار و زندگی اگر انسان‌ها نخواهند به احکام اخلاقی وفادار بمانند هیچ نیرویی برای بازداری آنها از تجاوز به حقوق یکدیگر وجود ندارد. همبستگی جماعتی و قومی و قوام زندگی اجتماعی نیز ضعیف‌تر از آن است که افراد را به یکدیگر مرتبط سازد و انسان‌ها بیش از پیش به صورت افراد مجزا، مستقل و بی اعتنا نسبت به یکدیگر درآمده‌اند.

دولتهای ملی، به دنبال جهانی شدن اقتصاد و عروج نهادهای سیاسی بین المللی، قدرت و اعتبار خود را تا حد زیادی از دست داده اند؛ بحرانهای اقتصادی و سیاسی و انقراض باورهای سخت گیرانه سنتی تضعیف دستگاههای امنیتی را به همراه آورده است؛ و نهادهای گوناگون جامعه، محکوم به انشقاق و از هم پاشیدگی، توان نظارت بر اعمال اعضای خود را از دست داده‌اند. در نتیجه، حوزه‌هایی از زندگی اجتماعی که بر آنها هرج و مرج و اغتشاش حاکم است به طور مداوم در حال تکثیر و گسترش هستند. در این شرایط تنها اخلاق است که به علت موقعیت استعلایی خود می‌تواند، انسان‌ها را به جدی گرفتن مسئولیت خود در قبال یکدیگر فرا خواند.

اما امروزه آموزه‌های اخلاقی نیز در وضعیتی بحرانی قرار دارند. بنیادها، مراجع و تکیه گاههای سنتی احکام اخلاقی، تا حد معینی مشروعیت خود را از دست داده‌اند و هیچ گونه الگوی رفتاری معینی – حداقل برای نسل جوان – وجود ندارد.

هنجارهای اجتماعی، باورهای مذهبی و آموزشهای فلسفی، سه بنیاد اصلی ترویج آموزه‌های اخلاقی، هر یک به نوعی، دیگر از اعتبار و نفوذ دیرینه خود برخوردار نیستند.

هنجارهای اجتماعی، از یک سو، حالتی آن چنان مجرد و عام پیدا کرده‌اند که هیچ تکلیف مشخصی را برای کسی تعیین نمی‌کنند و از سوی دیگر، دلیل انشقاق جامعه و تضعیف نهادهای اجتماعی اقتدار و نفوذ خود را بر اذهان مردم از دست داده‌اند. در سطح کلی زندگی اجتماعی، مشروعیت هنجارهای اجتماعی چندان ضربه نخورده است، اما این هنجارها آن قدر از اقتدار برخوردار نیستند که فرد را از تک‌روی و بی‌توجهی به منافع جمع باز دارند.

به علاوه فرد نیز دیگر از آن توان، شهامت و امکانات برخوردار نیست که بتواند به صورت خودانگیخته و خودجوش از سر اقتدار و بزرگواری، اخلاقی عمل کند.

قدرت عظیم نهادهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و حاکمیت شرایط بغرنج و پیچیده جهانی بر فراز و نشیب زندگی اجتماعی انسان‌ها را به موجوداتی خرد و حقیر تبدیل نموده است. فرد در چنبرة زنجیر منطق سرمایه، عقلانیت نظم اداری و پیامدهای تصمیم‌های خیل کنشگران قدرتمند گرفتار آمده است. در چنین شرایطی انسان دیگر سرنوشت را به مبارزه نمی‌طلبد، خود را وارد ماجراهای پیچیده برای تغییر شرایط کلی جهان نمی‌سازد و نگران از عواقب اعمال خود، خویش را چندان درگیر مشکلات دیگران نمی‌کند. او بیشتر سعی می‌کند تا از فرصتهای ممکن بهره جسته و امکانات لازم برای بهره مندی از یک زندگی بی دردسر را برای خود فراهم آورد. فداکاری و احساس مسئولیت نسبت به وجود و موقعیت دیگران برای او اهمیت چندانی ندارد. بیهوده نیست که ما امروزه با خیل افرادی روبرو هستیم که درصدد بازگردانیدن مشروعیت و اقتدار سابق به بنیادها و مراجع احکام اخلاقی هستند. در زمینة درک مذهبی، اجتماعی و فلسفی از امور رد پای این تلاش را می‌توان مشاهده کرد. این گونه تلاشها در برخی از مناطق جهان و حوزه‌های زندگی اجتماعی با موفقیت روبرو شده‌اند. اینجا و آنجا، مذهب، نهادهای سنتی جامعه و تعقل و استدلال وجهه‌ای نو پیدا کرده‌اند و افراد و گروههای بسیاری راغب شده‌اند که ادعای از نو طرح شدة این نهادها و مراجع را مورد ملاحظة جدی قرار دهند.

معهذا فریب ظاهر قضیه را نباید خورد. بنیادها و مراجع سنتی هر قدر که نوسازی شده باشند باز توان ارایة چنان احکام جهان‌شمولی را ندارند که انسان، جدا از موقعیت اجتماعی و اندیشه و طرز نگرشش به جهان، آنها را معتبر بشمارد. موقعیت قدرتمند این بنیادها و مراجع بیشتر اوقات محدود به یک زمان معین و وضعیت خاص است. مذهب به طور عمده مؤمنین، هنجارهای اجتماعی افراد میان‌سال و کمابیش موفق و استدلال و تعقل روشنفکران را مخاطب قرار می‌دهد.

به علاوه، آنها نمی‌توانند همان گروه مخاطب خود را به صورت جمع و کلیتی واحد تثبیت نمایند. مذهب خود متشکل از مذاهب مختلف است و هر مذهب احکام اخلاقی خاص خود را دارد. اعتقاد و ایمان به یک مذهب به طور معمول انسان را از مؤمنین به مذاهب دیگر دور و حتی گاه منزجر می‌سازد. از این لحاظ، حس عطوفت و اخوت نشأت گرفته از درک مذهب به طور معمول محدود به انسانهای خاص است. هنجارهای اجتماعی نیز به طور مداوم در حال تغییر هستند. هنجارهای حاکم بر نهادهای سنتی اجتماعی نیز هر چند در عرصه‌های خرد زندگی اجتماعی به کار می‌آیند، در عرصه‌های کلان و وسیع زندگی اجتماعی نقشی سرکوبگرایانه پیدا می‌کنند. هر چند صلابت و اقتدار این هنجارها ممکن است زمینة امن کار و کوشش را برای برخی فراهم آورد ولی این امنیت به بهای نقض آزادی عمل برخی دیگر از افراد به دست می‌آید. شکست این پروژه‌ها در عین حال شکست تلاش برای بنیان گذاری و فراافکندن هر نوع مرجع فرا-فردی برای اصول اخلاقی است.

در عصری که انسان تنها و تنها خویشتن را به عنوان جولانگاه اندیشه و تأملات خود در اختیار دارد، در عصری که همبستگی‌های اجتماعی ضعیف و شکننده هستند، در عصری که روابط اجتماعی هر چه بیشتر بر پایة ضابطه‌های حقوقی تعریف می‌شوند و بالاخره در عصری که زندگی به تجریبات شخصی و درد محدود شده است. براستی، چگونه می‌توان برای انسانها مرجعی در ورای فردیت آنها، برای تنظیم روابط اجتماعیشان، فرا افکند. برای چنین انسانی تنها آنچه از درون او می‌جوشد و می‌شکوفد مشروعیت دارد. معیار اصلی تمیز امور برای او ارزشهای فردی و شیوة داوری شخصی خود او هستند، نه احکامی که از پیش بر حق و درست فرض شده‌اند.

در این وضعیت جدید دیگر از خودگذشتگی، توجه به منافع و حقوق دیگری و کنش اخلاقی اموری نیستند که به خودی خود به ذهن فرد خطور کنند و یا اگر خطور کنند در اعمال و رفتار او انعکاس یابند. گرفتار در وجود شخصی خویش، او انگیزه و شور دست زدن به کنشی را ندارد که هدف آن تضمین منافع دیگری باشد.

در این میان، یک عامل و تنها یک عامل می‌تواند موقعیت فرد را تا حدی ثبات بخشد و او را به سمت اتخاذ موضعی اخلاقی نسبت به امور سوق دهد. این عامل همانا وجود دیگری به صورت یک شخص معین با احساسات و تمایلات مختص به خود است. وجود دیگری همیشه به صورت حضور زنده و فعال دیگری در عرصه‌های مختلف زندگی برای فرد مطرح است. او مجبور است در مقابل برخوردهای دم به دم متفاوت دیگران عکس العمل نشان دهد. اگر به برخورد‌های مستقل و پویا با حس مسئولیت فردی نسبت به استقلال دیگری ، ترکیب شود، فرد از حد معینی از استقلال و اقتدار برخوردار خواهد شد. در متن احساس مسئولیت نسبت به وجود و تضمین استقلال و پویایی دیگری، در متن معمولی نسبت به استقلال او، فرد می‌تواند احساس کند که هستی و حضور خاصی در جهان دارد. بدین شکل دیگری میدانی می‌شود که فرد در آن وسعت حضور و اقتدار خود را باز می‌یابد. در این روند او بر ضعفها و سرگشتگیهای خویش فایق می‌شود. از این رو می‌توان گفت نه خودمحوری و احساس توانمندی بلکه ضعف و فقر وجودی، فرد را بر می‌انگیزد تا با رویکردی اخلاقی تأمین آزادی و بهروزی دیگری را غایت اعمال خود گرداند (محمودیان، 1380).

رشد ملاک‌های اخلاقی:

تاریخ اخلاقیات حرکتی است از یک وحدت شکل تقریباً بی چون و چرا در سلوک و رفتار به یک مسئولیت دایم التزاید شخصی. آن روزها دیر زمانی است سپری شده‌اند که نویسندة اخلاقیات می‌توانست زندگی اقوام ابتدایی، یا حالت به اصطلاح فطرت را هر طور که دلش می‌خواست تفسیر کند و نظر ساده لوحانه‌ای که می‌گفت انسان وحشی بر خلاف انسان متمدن زندگی بهتر یا بدتری در یک حالت آزادی نسبی داشته، به کلی متلاشی شده است.

انسان وحشی در چارچوب محدودیتهای نظام اخلاقی اش که به طرز غرابت آمیزی نامطمئن و به طور باور نکردی پیچیده است، موجود دست و پا بسته‌ای است. ولی تمکینی که می‌کند از هر

نظر داوطلبانه و تا جایی که تماسی با تأثیرات خارجی نیافته، عاری از سؤال است.

نظام او ضابطه به غایت خاصی است از رعایت‌ها و وظایفی که از اصولی کلی سرچشمه نگرفته‌اند و البته به هیچ وجه ملاحظات انسجام و تجانس را هم بر نمی‌تابند. واضح است که در این جا محلی هم برای تفکر و نظرورزی آزادانه نمی‌تواند وجود داشته باشد چون با اولین اشاره‌ای که از چون و چرا حکایت کند کل بنا فرو می‌ریزد و همه چیز متلاشی می‌شود.

انسان متمدن مورد متفاوتی را ارایه می‌دهد. ضابطة او در برابر انتقاد پابرجا می‌ماند و او انتظار دارد که توانایی دفاع از آن را داشته باشد. درست است که رسوم گرایش بدان دارند تا این ضابطه را یا بخشی از آن را با مقداری قداست در هم آمیزند. نیز درست است که نادرند مراحلی از تاریخ که در آنها انتقاد آزادانه به طور بی کم و کاست مجاز بوده باشد. با همة اینها، ضابطه‌ای که نام بردیم باز هم علی‌الاصول رابطه‌ای منطقی را بین اصول کلی از قبیل عدالت، حقیقت، شرافت و امثال ذالک از سویی و سخنهای اعمال ناشی از اینها را از سوی دیگر به بیان در می‌آورد. در اینجا همواره پای رجوع و توسل واضحی به ذهن و به عواطف در میان است و بیان هنری آرمان‌های اخلاقی مسلماً اثرگذارترین بنای یادبودی است که یک تمدن می‌تواند برجا بگذارد.

آثاری نظیر ایلیاد و ادیسه یا قصص قهرمانی، به هر تقدیر تکان دهنده‌اند و این تکان دهنده بودن را خصوصاً بدان سبب واجدند که آفرینندگان خود را نه چنان‌که بوده‌اند بلکه چنان‌که می‌خواستند باشند معرفی می‌کنند. چنین آفرینشهایی ضمناً در گذشته و چه در زمان ما عواملی به مراتب اثرگذارتر از فکر مجرد بوده‌اند و هستند و هنر بیشتر از فلسفه در شکل دادن به رفتار نقش دارد. رشد اخلاقی به این ترتیب فاصلة بسیار بعیدی پیدا می‌کند از این‌که بر اصول مجرد مبتنی باشد، بلکه رشدی است محسوس و انضمامی مثل خود تمدن. تمدن را می‌توانیم به عنوان صنعتی که با بصیرت به کار گرفته شده تعریف کنیم. اختراع مهارت را می‌زاید، مهارت قدرت را و قدرت به نوبة خود مهارت بیشتر و اختراع وافرتری را به عرصه می‌آورد. اما فرق می‌کند که تکامل مورد اشارة ما دقیقاً از چه نقطه‌ای مجال شروع پیدا کرده باشد، چه آنچه که یک‌بار با نظامی عجین شد بر تمام رشد بعدی اش اثر می‌گذارد. این به خصوص در مورد ابداعاتی که در عرصة اخلاق پدید می‌آیند صدق می‌کند.

با این حال رشد اخلاقی اگرچه الزاماً به وسیلة گذشته محدود می‌شود، ولی وجود دارد. تمدن نمی‌تواند از حرکت باز بماند زیرا قوایی که قادرند به آن ثبات ببخشند درست همان‌هایی هستند که توانایی بالیدن به آن می‌دهند. اگر از حرکت باز بماند، می‌میرد. اجتناب ناپذیری این امر غالباً توسط دولت سازان سنخ افلاطونی به فراموشی سپرده می‌شود. انسان نمی‌تواند به چیزی که دارد راضی بماند، و سهل گرفتن احتیاجات و جامعه‌ای که صفات برجسته اش را ساده زیستن و علو اندیشه تشکیل دهد با همة‌ جذابیتی که دارد از محالات است.

نیازهای ساده، خام و ابتدایی اند، همانطور که ابزارهای ساده آنهایی هستند که به درد نمی‌خورند. عقل و درایت عالی بهترین اثرش را تنها در یک سازمان عالی می‌تواند به ظهور برساند. پیشداوری محض است که چیز بسط یافته را به صرف این‌که بسط یافته است با سوءظن نگاه کنیم یا قایل باشیم که تمدنی که غایت پیچیدگی را پیدا کرده باید به یک معنی محل انحطاط باشد یا معتقد باشیم که اقوام ساده‌تر، جنس بادوام تری دارند. بر عکس خیلی آسان‌تر است فردی از باشندگان جزایر دریای جنوب (بومیان جزایر ملانزی) بودن تا یک اروپایی بودن.

جامعه نمی‌تواند بدون پیچیده شدن رشد کند.

اما کار تفکر در زمینه اخلاقی این نیست که مستقیماً به این رشد استعانت کند. تفکر در زمینة اخلاق باید مسایلی را مطرح کند که تا هنگامی که او مطرحشان نکرده وجود ندارد و او هم صرفاً به دلیل وضوح فهم و تصور است که مطرحشان می‌کند. و وقتی این کار انجام گرفت تفکر اخلاقی باید انتظاری بیش از آن نداشته باشد که فقط تأثیری غیر مستقیم باقی بگذارد. راز تغییر اخلاقی در این است که قبل از آنی که خبردار شویم، به سراغمان آمده است (استفن وارد، 1374).

بیان موضوع:

موضوع این پژوهش بررسی رشد قضاوت اخلاقی در دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) و همچنین مقایسه‌ای بین متولدین سالهای 63، 61، 60 و 59 است.

گروه نمونه از دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین انتخاب شده است. تعداد افرادی که در این پژوهش شرکت داشتند 96 نفر بود که به چهار گروه 24 نفری تقسیم شدند.

تلاش این بررسی، تحقیق دربارة نظریه روان شناسان شناختی به خصوص پیاژه و کهلبرگ است و در پی پاسخ به این سؤال است که آیا اخلاق تابع مراحل رشد عقلی است، به عبارتی دقیق‌تر آیا قضاوتهای اخلاقی همراه با افزایش توانش‌های شناختی و سن، رشد می‌یابد؟

هدف پژوهش:

مسأله تحول اخلاقی – اجتماعی با فرایند اجتماعی شدن یا جامعه‌پذیری و همنوایی همبستگی زیادی دارد. جامعه‌پذیری و همنوایی دو زاویه دارد؛ یکی شیوه‌ها و الگوهایی است که متولیان جامعه برای درونی کردن یا آموزش دادن هنجارهای اقتصادی، عرفی، حقوقی، اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی به کار می‌گیرند.

دیگر این‌که این الگوها باید از سوی کسی آموخته شود و فرد بخصوصی باید با این الگوها خود را انطباق دهد و سازگار کند. در جامعة ما در آموزش عمومی و اختصاصی مقولة اجتماعی شدن، از هر دو زاویه نقص آشکاری وجود دارد. چنین آموزشی نیاز فردی جامعه است و برای فرهنگ‌پذیری لازم است.

اگر آموزش فرهنگ‌پذیری وارد یک فراسة عملی آموزشی شود، در حد بسیار وسیعی از تعارض‌ها کاسته شده و یک وفاق فرهنگی – اجتماعی بر مبنای معیارهای عام و پذیرفته شده، به وجود می‌آید.

آموزش و پرورش به عنوان یکی از نهادهای اصلی اجتماعی، مهم‌ترین نهادی است که فرایند جامعه‌پذیری را میسر و تسهیل می‌کند و فرد را مهیای پذیرش نقش‌های محول و محقق خود می‌سازد. امیل دورکیم[1] در این خصوص عقیده دارد که کنش اساسی آموزش و پرورش اتصال هنجارها و ارزش‌های اجتماعی است. بقای جامعه به تجانس و تشابهات لازم بین اعضای آن بستگی دارد و جامعه با انسجام و یگانگی اجتماعی شکل می‌گیرد و متکی بر احساسات و کار مشترک اعضای خود است. (کدیور، 1378)

با به دست آوردن یافته‌های عینی و پژوهشی و شناخت مقطع‌های مختلف تحولات اخلاقی-اجتماعی می‌توان مبتنی بر یافته‌ها راجع به برنامه‌های آموزشی، کتابهای درسی، شیوه‌های آموزشی و نوع آموزش پیشنهادهایی ارایه داد که این پیشنهادها مستقیماً در مراکز آموزشی به کار گرفته می‌شود.

از طرف دیگر رشد اخلاق به معنای روان شناختی و علمی با آنچه که به معنای عام آن مراد می‌شود، تفاوت دارد و این پژوهش می‌تواند این تفاوتها را روشن سازد. همچنین با تبیین روان شناختی اخلاقی و رشد آن می‌توانیم بازخورد اجتماع را نسبت به اخلاق تصحیح کرده و بستر آموزشی آن را تسهیل کنیم.

ضرورت و اهمیت پژوهش:

اخلاق یکی از موضوعات مهم روان شناسی رشد است، اخلاق در روان شناسی تربیتی و تعلیم و تربیت جایگاه مخصوص و ویژه‌ای دارد. اگر به اخلاق در فرایند تعلیم و تربیت توجه شایسته شود، آنگاه تعلیم و تربیت می‌تواند به حالت آرمانی خویش نزدیک شود و چنان‌چه نظام تعلیم و تربیت در شناخت و آموزش و ارایه اخلاق شایسته ناموفق و نارسا باشد حتماً اگر توان مناسب در جهت رشد ذهنی، ‌بدنی، اجتماعی و عاطفی را داشته باشد ولی باز هم احساس می‌شود که عنصری اساسی و فرایندی همه جانبه در کنار خود ندارد و این چیزی غیر از اخلاق نمی‌باشد.

(رمضانی، 1378)

مطالعات روان شناسان شناختی نشان می‌دهد که فرایند تحول قضاوت‌های اخلاقی، مانند تحول شناختی، مراحلی ثابت غیر قابل تغییر و جهان شمول را طی می‌کند. در این دیدگاه با تأکید بر مرحله‌ای بودن تحول اخلاقی، مفهوم آمادگی برای تربیت اخلاقی یکی از مفاهیم اساسی است. از نظر روان شناسان شناختی، هر مرحله محدودیت‌ها و نکات قوت خاص خود را دارد. افزودن بر این ، مرحله زبان خاص خود را داشته و باید از آن برای تربیت اخلاقی کودک و نوجوان استفاده کرد. در مرحلة واقع‌گرایی اخلاقی، اخلاق رشد چشمگیری ندارد، زیرا ارتباط کودک و بزرگسالان یک رابطة‌ یک جانبه و مبتنی بر اطاعت است و در آن احترام و همکاری متقابل وجود ندارد. مرحلة اصلی تحول اخلاقی و تربیت اخلاقی با احترام متقابل شروع می‌شود، رفتار اخلاقی خود پیرو در جریان احترام متقابل با همسالان شکل می‌گیرد. از این‌رو شرایط برای ایجاد ارتباطهای اجتماعی کودکان و نوجوانان با همسالان باید هر چه بیشتر فراهم آید. (کدیور، 1378)

آگاهی از پیشروی رشد اخلاقی می‌تواند از جهات مختلف با ارزش باشد. دانستن این‌که چگونه و چرا کودکان از نظراخلاقی مسایل را درست یا غلط مورد قضاوت قرار می‌دهند ممکن است مستقیماً با انواع استدلال‌هایی که مربی در مورد خوبی و بدی امور به آنها عرضه می‌دارد، در رابطه باشد. نتایج تحقیقات مختلف در باب رشد اخلاقی مبین این واقعیت است که گرچه توانایی‌های شناختی روبه رشد نقش مسلمی در تکوین مفهوم درست و غلط در کودک دارند، اما به همان اندازه عوامل دیگری نیز در این میان نقش دارند. در صورتی که بخواهیم تربیت اخلاقی کودکان و نوجوانان که یکی از اهداف مهم هر نظام به منزلة نوعی سرمایه گذاری جهت تأمین

آینده‌ای بهتر است، محقق گردد باید قوانین تحول را شناخته و این شناسایی را به کار گیریم.

مسأله تربیت اخلاقی درست همگام با مسایلی است که ما دربارة منطق و آموزش ریاضیات بیان می‌داریم.

آیا مدرسه می‌خواهد افرادی بار بیاورد که زیر فشار و اجبار سنتهای قبل باشد. در این صورت اصل اقتدار یا استناد به قدرت اخلاقی معلم با نظام تشویش و تنبیه که اخلاق اطاعت را تحکیم می‌کند، کافی است.

اما برعکس اگر مدرسه بخواهد افرادی را بار بیاورد که دارای وجدان آزاد باشند و حقوق و آزادی دیگران را محترم شمرند، بدیهی است که در این صورت توسل به اقتدار معلم و دروس که به بهترین وجهی در مورد اخلاق ایراد گردیده است، برای ایجاد روابط زنده‌ای که از استدلال و خود پیروی و تقابل سرچشمه می‌گیرند، کافی نخواهد بود.

تنها یک زندگی اجتماعی بین خود شاگردان یعنی یک خود رهبری حتی‌الامکان نامحدود که به موازات کار فکری در بین جمع تشکیل شده باشد، می‌تواند شخصیت‌هایی بار آورد که به خود حاکم باشند و بین آنها احترام متقابل برقرار باشد. (پیاژه، 1369 )

بشر در سیر تحولی خویش همواره میان دو قطب میان گرایی[2] و میان واگرایی[3] قرار می‌گیرد. این وضعیت در تمام زمینه‌های شناختی، عاطفی و اجتماعی خود را نشان می‌دهد. انسان در هر مرحله از رشد خود از میان گرایی شروع می‌کند و در پایان آن مرحله به میان واگرایی می‌رسد، این آزادسازی ضروری نیاز به تلاش‌های فکری و اخلاقی فراوان دارد. در این میان تعادل جویی از راه خود نظم جویی[4] و به کمک سه عامل دیگر تحول روانی (رشد ارگانیگ، تمرین و تجربه، تعامل‌ها و انتقال‌های اجتماعی) به تشکیل شناخت‌ها در طی سال‌ها منتهی می‌شود. (منصور، دادستان، 1367)

با توجه به مطالب فوق می‌توان گفت که هدف والای تربیت چیزی جز رهایی فرد از خود میان بینی عقلی و اخلاقی و رسیدن به روابط متقابل که وابسته به هر نوع زندگی اجتماعی است،‌ نخواهد بود. به عبارت دیگر تربیت اخلاقی پابه پای تربیت عقلی، بر آن است که افراد را با وجدانی آزاد، بارآورد تا حقوق و آزادی دیگران را محترم بشمارند، ضمن آنکه استقلال و خود پیروی خود را حفظ کنند، این را نباید از نظر دور داشت که بشر از طریق تماس دایم با محیط اجتماعی است که موفق می‌شود، وجدان اخلاقی را در خود پایه‌ریزی و تقویت نماید. (پیاژه، 1369)

در یک نظام آموزش و پرورش هدفمند که به سوی شکوفایی همه جانبه استعدادها و توانایی‌های دانش پژوهان گام بر می‌دارد، باید به موازات پرورش منطقی و عقلانی، جریانات عاطفی، اخلاقی و اجتماعی را مد نظر داشته باشد. دانستن سطح قضاوت اخلاقی کودک ممکن است به والدین و دیگران کمک کند تا با آنها به نحوی متقاعدکننده و منطقی گفتگو کنند. کودکان استدلال دیگران را در صورتی که با سطح قضاوت اخلاقی آنها متناسب باشد، درک می‌کنند.

متناسب بودن استدلال اخلاقی با سطح درک کودک باعث می‌شود که کودک حتی در غیاب بزرگسالی‌که‌استدلال‌آورده‌است‌در‌برابر‌وسوسة کار خلاف مقاومت کند. (ماسن – پاول هنری،‌1370)

آزمودنی‌های این پژوهش در سنین جوانی، واقع می‌باشند. با عنایت به این‌که تمامی قوای زیستی، روانی، فکری و عاطفی فرد از دوران بلوغ تغییر و تحولات اساسی می‌یابد و بر هر یک از این تغییرات و تحولات نیز قانونمندی خاصی حاکم است،‌ می‌توان اذعان نمود که هیچ برنامه‌ریزی‌ای برای این دوران بدون آگاهی نسبت به این قانونمندی‌های مؤثر و کارگشا نخواهد بود. البته به اندازه‌ای که وقوف به این قانونمندی‌ها لازمة یک برنامه‌ریزی جامع و اصولی است،‌ آگاهی به اهداف و مقاصدی که باید رهنمای رشد و شکوفایی استعدادهای جوانان باشد نیز از ارکان اصلی برنامه‌ریزی برای نوجوانان و جوانان خواهد بود.

بنابراین پس از تبیین قانونمندیهای حاکم بر رشد و شکوفایی قوا و استعدادهای نوجوانی و جوانی و برنامه‌ریزی مبتنی بر اهداف و مقاصد تعلیم و تربیتی این دوره، نوبت به تعیین نقش و جایگاه هر یک از دستگاهها و نهادهای دولتی و غیر دولتی در عرصه‌های آموزشی، تربیتی، تبلیغی، ورزشی، هنری، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی خواهد رسید تا هر یک به عنوان جزیی از یک مجموعة منظم در برنامة ساماندهی امور جوانان کشور نقش آفرینی کنند. (لطف آبادی، 1380)

[1]- Emil Durkheim

[2]- Egocentric

[3]- Decentration

[4]- Equyiliubrration

متن کامل را می توانید دانلود کنید چون فقط تکه هایی از متن این پایان نامه در این صفحه درج شده است (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

همراه با تمام ضمائم با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

 

دانلود مقاله ویژ گیهای اخلاقی امام حسین (ع)

اختصاصی از حامی فایل دانلود مقاله ویژ گیهای اخلاقی امام حسین (ع) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

درد نیا ی که ما در آن زند گی می کنیم ، روز به روز برمشکلات و گرفتا ری های آن افزوده می شود ، ظلم و ستم ،خلاء معنویت، فساداخلا قی وبی بند وباری در آن رو به گسترش است.
دانشمندان ومحققا ن، اگرچند درزمینه ی تکنولوژی، علم ودانش و برآ ورده نمودن نیازها ی مادی وتامین رفاه وآسا یش ظاهری انسا نها به پیش رفت ها یی مهمی درا ین زمینه نائل گرد یده وتاکنون دستاوردها ی بزرگی را برای بشریت عرضه داشته اند. مع ذالک درجهت بهبود وضعیت معنوی ، روحی ، روانی واخلاقی افراد بشر تا کنون کاری نه تنها صورت نگرفته، بلکه دردنیای جد ید ومعاصر، گردانندگان آن هرروز با ارائه برنامه های مخرب فرهنگی و ابزارهای تبلیغی جدید از قبیل؛ ماهواره ، اینترنت و...سهم بزرگی را در ویران نمودن زیر بنایی فکری وعقیده تی خانواده ها، ا فکار نسل جوان و به انحراف کشا ندن آنها ، به خود اختصاص داده اند. به طوری که اخلاق وارزشهای انسانی درحال حضر ودرجهان متمدن امروز، بکلی درجامعه از بین رفته کمتر کسی پیدا می شود که به اصول انسانی و اخلاقی پا ی بند با شد .
علت این امر را باید درسست بودن پیوند خا نواده ها و عد م پا ی بندی آن ها به سنتهای اجتماعی و هنجارهای معنوی جستجو کرد . زیرا از نظر روانی وجامعه شنا سی یک نوع پیوند و را بطه ی بین آسیب های اجتما عی ، با روابط خا نوده ها در جامعه - با یک دیگر - وجود دارد .
روی همین جهت هر چه پیوند خانواده ها و افراد درجامعه مستحکم تر گردد ؛ از یک طرف نوع رفتار ، کنش و گفتار آن ها نیز درجامعه تحت تأثیر فضای مو جوددراجتماع کنترل شده ، منطقی وطبیعی تر ا نجام خوا هد گرفت ؛ از طرفی دیگرطبیعت وسرشت انسانی نیز اقتضا دارد تا انسان درجهتی قدم گذارد که سعادت دنیا وآ خرت او تامین گردد وتنها راهی که می تواند انسان را به این هد ف نزدیک نماید تعهد وپای بندی به هنجار های فر هنگی وارزشی جوامع بشری است .
بنابر این باید تمام سعی وتلاش را بکار برد تا خانواده ها سالم وبی آفت با قی بما نند ؛ زیرا خا نواده ها کوچکترین واحد اجتماعی هستند که نقش بسیار مهم و سازنده ی را در سالم نگهداشتن زیر ساختهای اجتماعی بر عهده دارند . پس اگر خانواده ها سالم بمانند وروابط سنتی و مستحکم خود را حفظ کنند ، در نتیجه جامعه دچار آسیب های اجتماعی نخواهد شد ومسائل همچون بی بندو با ری ، شهوت گرا یی خودخواهی ونا به سا مانیهای اجتماعی در آن را ه پیدا نخواهد کرد . لذا مشکل جهان معاصر امروزه تنها مشکلات اقتصا دی ومادی نیست ، بلکه مشکل اصلی بشریت فقدان معنویت ، عوا طف انسانی و حس نوع دوستی می باشد .
« یکی از مهمترین فلسفه ی مرگ غرب ، تباه شدن خانواده است . بی توجهی به بنیاد های معنوی ، مادی انگا شتن هستی ، حسی انگا شتن معرفتها ، لذت پرستی، نسبی گرا یی، فردنگری، رهایی خواهی وکام گیری های بی مرز، گسست خانواده وفرو پاشی پیوندهای عا طفی ومعنوی را در پی آورده است . وبه قول بر ژینسکی: " سکولاریسم عنان گسیخته که بخش اعظمی از غرب را فرا گرفته است ، در درون خویش نطفه خودویرانی فرهنگی را پرورش می دهد ." » ( 1 )
از جمله پیامدهای منفی تمدن جدید، فروپاشی وازهم گسیختگی کانون خانواده است وخانواده ها درغرب باهم روابط عاطفی وانسانی ندارند وغالب غربیها حرمت پدرا ن ومادر را ن خود را پاس نمی دارند وخصوصا آن ها دوران پیری وکهولت را در تنهایی وخانه سال مندان سپری می کنند . برای آگاهی از سرنوشت غمبار خانواده ها درغرب وبخصوص پدرو مادر ها لازم است به این حکایت که از استاد شهید مرتضی مطهری (ره) نقل شده است توجه نمائیم:
« مر حوم محقق که نماینده ی حضرت آیت الله بروجردی (ره ) در آلمان بود نقل می کرد: پروفسوری در آلمان غربی مسلمان شد وبعد از مدتی این پرو فسورمریض شد، اورا برای معا لجه به بیمارستان بردند مابه عیادتش رفتیم ، پرسیدیم بیماری شما چیست ؟
گفت : دکترها مشغول تحقیق هستند .
روز سوم که رفتیم دیدیم بسیار نگران است گفتیم : چرا ناراحت هستید؟
گفت: تشخیص دادند که بیماری من سرطان است . گفتم : خداوند ، ان شاءالله شفا بدهد .
پروفسور گفت: ناراحتی من برای سرطان نیست بلکه ناراحتی من از این است که من یک زن دا رم با یک پسرجوان، امروززنم با پسرم به عیا د تم آ مدند تا فهمیدند من مرض سر طان د ارم . گفتند: خوب پروفسورشماکه بیماری سرطان داری خوب نمی شوی ما دیگر اینجا نمی آ ییم. توبمیر ما هم رفتیم !
بعدا (مرحوم) محقق گفت: به پرو فسور گفتم : آنها اگر رفتند ما هستیم ناراحت نباش . صبح و عصر به عیا دتش می رفتیم تا پرو فسورمرد .
مسلمانان را خبر کردیم با احترا م تمام جنازه را از بیمارستان بر داشتیم به قبرستان بردیم ،غسل دادیم ونماز خواندیم تا قبر حاضرشد یک مرتبه دیدیم پسری باکلاء پرمووعجیب وارد قبرستان شد وگفت: بابایم را بدهید من ببرم !
گفتیم : کجامی بری ؟
گفت: رفتم بیمارستان وبدن بابام رابه بیست مارک فروختم ( براساس محا سبه ی آن زمان هر مارک 30 ریال بوده است .) که برای کالبد شکا فی از آن استفاده کنند . گفتیم : بابات مسلمان است ( نمی شود جنا زه ی او را به تو بر گردانیم .) » (۲ )
اسلام درا ین میان تنها دینی است که ازا ین بابت شد یدا نگران بوده و برای تحکیم بنیاد خانواده واحیایی ارزشهای اسلامی برنا مه های زیادی دارد و سالیان متمادی است که درراستای تأ مین نیازهای فکری، فرهنگی واخلا قی جامعه بشریت وتربیت انسانها برنامه ریزی داشته وتلاش می کند .
ما عقیده داریم ، دستورات وقوانین اجتماعی و اخلاقی اسلام اگر بنحودرست وبه طور کامل در جامعه اجرا شود ، د یگر از لجام گسیختگی خا نواده ها ، ظلم و بی عدالتی ، ترویج فسادوبی بند وباری وانحرافات اخلاقی درجامعه خبری نخواهد بود و بزرگترین نیاز جها ن امروز ازا ین ناحیه که خلا معنویت و نجات انسانهای مظلوم از قیدوبند اسارت نفس و بندگی هوا وهوس با شد ؛ میسر خواهد شد .
اخلاق وکردار نیک چیزی است که فطرت وسرشت انسان با آن سا ز گاری دا شته وانسا نها فطرتا در جستجوی اخلاق حمیده بوده وسعی دارند تا خود را به زیوراخلاق مزین نمایند . درطول تاریخ بود ن انسا نها ی زیادی که مرا رت وتلخیها یی فراوانی را متحمل شد ند تا به کسب فضائل وصفا ت متعا لی وپسند یده الهی واخلا قی د ست رسی پیدا کرد ند وامروزه رفتا روآثارعظیم وگران سنگی ازآن ها برای ما برجا ی مانده است تا مااز آن ها استفا ده وبهره بر داری نما ئیم وسعی کنیم که از سیره ی عملی و راهنمائیهایی آنان پیروی نمائیم :
مؤلف " الفیض القدسی " می نویسد : عالم بزرگوار مرحوم محمد تقی مجلسی ، پدر علامه محمد با قر مجلسی در خاطرات خود می گوید : « در یکی از شب ها پس از این که از نماز شب
و تهجد سحری فارغ شدم ، حال خوشی برایم ایجاد شد ؛ از آن حالت فهمیدم که در این هنگام هر حاجت و درخواستی از خداوند نمایم ، اجابت خواهد شد ، فکر کردم چه درخواستی از امور دنیا و آخرت از درگاه خداوند متعال نمایم ؛ که ناگاه صدای گریه فرندم محمدبا قر در گهواره اش بلند شد ، و من بی درنگ به خداوند متعال عرضه داشتم : پروردگارا ! به حق محمد و آل محمد علیهم السلام این کودک را مروج دینت و ناشر احکام پیامبر بزرگت قرار ده و او را به توفیقاتی بی پایان موفق گردان . » (3)ما مسلما نان ، به خصوص نسل جوان وصاحبان فکر واندیشه باید توجه دا شته با شیم تا زمانی که ما به سرما یه ها یی معنوی ، فرهنگی وارزشهای اصیل اسلامی مان مراجعه نکنیم غیرممکن است تا به سعاد ت وخوشبختی واقعی نا ئل گرد یم .
اگر مردان بزرگی هم چون مرحوم کلینی ، شیخ طوسی ، امام خمینی (ره) و ... از میان ما مسلمانان به جایی رسیده اند به خاطر همین تقیدات به معیارهای اسلامی واخلاقی بوده است ؛ مثلا در رابطه به امام خمینی (ره) نقل می کنند: « امام جمعه یکی از شهرستان ها به همراه پدرش برای دیدار امام خمینی (ره) به جماران رفتند . وارد منزل امام شدند و وقتی داخل اتاق شدند امام جمعه جلوتر از پدرش وارد اتاق شد و پدرش را پشت سر خود قرار داد . بعد از آن که خدمت امام نشستند شروع به معرفی پدرش نمود . امام فرمود : آیا او پدر شما است ؟ عرض کرد : بلی . امام فرمود : پس چرا در حیاط منزل جلوتر از ایشان حرکت می کردی و وقتی هم وارد اتاق شدی ایشان پشت سر شما قرار داشت ؟! » (4)
درا ین میا ن ممکن است این سؤال برای بسیا ری از جوا نان ونوجونان ما مطرح شود، که چگو نه می توان به اخلاق ورفتا رهای پسند یده دست رسی پیدا کرد؟ وراههایی رسیدن به آن چه گونه است ؟ به عبارت دیگر منبع اصلی اخلاق اجتما عی ، فردی ، خا نوادگی و...چیست ؟
پاسخ این پرسش را می توان بامراجعه به متون اسلامی وقرآن کریم بدست آورد وآنجاکه خدا وند در قرآ ن کریم می فر ماید:
« و انک لعلی خلق عظیم .» (5)
تواخلاق برجسته ای داری.
این آ یه شریفه به طوری کلی منبع ا صلی مکارم اخلاق را برای ما معرفی می کند واشاره دا رد به مکارم اخلا ق اجتماعی آن حضرت ؛ زیراخلق در ا ینجا بمعنای اخلاق وروشها یی اجتماعی رسول خدا (ص) می باشد ونه اینکه مرا د دین اسلام با شد، چنا نکه برخی ازمفسرین این گونه تفسیر کرده اند .
علامه طبا طبا ئی درا ین زمینه می نویسد:
پس اینکه قرآن کریم فرموده :" ا نک لعلی خلق عظیم " ، معنا یش این است که توای پیا مبر سجا یا یی اخلاقی عظیمی داری؛ این آیه شریفه هرچند فی نفسها وبه خودی خود حسن خلق رسول خدا (ص) را می ستا ید ، وآن را بزرگ می شما رد ، لیکن با در نظرگرفتن خصوص سیا ق آ ن، این آیه خصوصا به اخلا ق پسند یده ی اجتماعی حضرت نظردارد،اخلا قی که مربوط به معاشرت می باشد؛ ازقبیل استواری بر حق ، صبروبردباری درمقا بل آذاروا ذیت مردم وخطا کاریهائی ارا ذل وعفو واغما ض از آنان ؛ سخاوت ، مدارا، تواضع وامثا ل اینها (6)
به لحاظ تاریخی، نخستین معلم ومربی رسول مکرم اسلام است وخدا وند در آیه دیگر نیز می فر ماید : « لقدکان فی رسول الله اسوة حسنة لمن کان یرجوا الله والیوا م الاخروذکرالله کثیرا » (7)
مسلما برای شما زندگی رسول خدا سر مشق نیکویی بود ،برای آن ها که امید به رحمت خدا و روز رستا خیز دارند وخدا را بسیار یاد می کنند .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   13 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

پایان نامه رشته روانشناسی - بررسی رابطه بین سن و قضاوت اخلاقی دانشجویان - فرمت Word

اختصاصی از حامی فایل پایان نامه رشته روانشناسی - بررسی رابطه بین سن و قضاوت اخلاقی دانشجویان - فرمت Word دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه: جایگاه اخلاق در جهان معاصر:

در عصری زندگی می‌کنیم که تنظیم روابط اجتماعی بر اساس اصول اخلاقی اهمیتی فوق‌العاده پیدا کرده است. زندگی، آسایش و حرمت شخصی هر یک از ما، بیش از پیش، در گرو آن قرار دارد که اصول اخلاقی تا چه حد به طور عمومی مورد رعایت قرار می‌گیرند. در بسیاری از عرصه‌های نوین کار و زندگی اگر انسان‌ها نخواهند به احکام اخلاقی وفادار بمانند هیچ نیرویی برای بازداری آنها از تجاوز به حقوق یکدیگر وجود ندارد. همبستگی جماعتی و قومی و قوام زندگی اجتماعی نیز ضعیف‌تر از آن است که افراد را به یکدیگر مرتبط سازد و انسان‌ها بیش از پیش به صورت افراد مجزا، مستقل و بی اعتنا نسبت به یکدیگر درآمده‌اند.

دولتهای ملی، به دنبال جهانی شدن اقتصاد و عروج نهادهای سیاسی بین المللی، قدرت و اعتبار خود را تا حد زیادی از دست داده اند؛ بحرانهای اقتصادی و سیاسی و انقراض باورهای سخت گیرانه سنتی تضعیف دستگاههای امنیتی را به همراه آورده است؛ و نهادهای گوناگون جامعه، محکوم به انشقاق و از هم پاشیدگی، توان نظارت بر اعمال اعضای خود را از دست داده‌اند. در نتیجه، حوزه‌هایی از زندگی اجتماعی که بر آنها هرج و مرج و اغتشاش حاکم است به طور مداوم در حال تکثیر و گسترش هستند. در این شرایط تنها اخلاق است که به علت موقعیت استعلایی خود می‌تواند، انسان‌ها را به جدی گرفتن مسئولیت خود در قبال یکدیگر فرا خواند.

اما امروزه آموزه‌های اخلاقی نیز در وضعیتی بحرانی قرار دارند. بنیادها، مراجع و تکیه گاههای سنتی احکام اخلاقی، تا حد معینی مشروعیت خود را از دست داده‌اند و هیچ گونه الگوی رفتاری معینی – حداقل برای نسل جوان – وجود ندارد.

هنجارهای اجتماعی، باورهای مذهبی و آموزشهای فلسفی، سه بنیاد اصلی ترویج آموزه‌های اخلاقی، هر یک به نوعی، دیگر از اعتبار و نفوذ دیرینه خود برخوردار نیستند.

هنجارهای اجتماعی، از یک سو، حالتی آن چنان مجرد و عام پیدا کرده‌اند که هیچ تکلیف مشخصی را برای کسی تعیین نمی‌کنند و از سوی دیگر، دلیل انشقاق جامعه و تضعیف نهادهای اجتماعی اقتدار و نفوذ خود را بر اذهان مردم از دست داده‌اند. در سطح کلی زندگی اجتماعی، مشروعیت هنجارهای اجتماعی چندان ضربه نخورده است، اما این هنجارها آن قدر از اقتدار برخوردار نیستند که فرد را از تک‌روی و بی‌توجهی به منافع جمع باز دارند.

به علاوه فرد نیز دیگر از آن توان، شهامت و امکانات برخوردار نیست که بتواند به صورت خودانگیخته و خودجوش از سر اقتدار و بزرگواری، اخلاقی عمل کند.

قدرت عظیم نهادهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و حاکمیت شرایط بغرنج و پیچیده جهانی بر فراز و نشیب زندگی اجتماعی انسان‌ها را به موجوداتی خرد و حقیر تبدیل نموده است. فرد در چنبرة زنجیر منطق سرمایه، عقلانیت نظم اداری و پیامدهای تصمیم‌های خیل کنشگران قدرتمند گرفتار آمده است. در چنین شرایطی انسان دیگر سرنوشت را به مبارزه نمی‌طلبد، خود را وارد ماجراهای پیچیده برای تغییر شرایط کلی جهان نمی‌سازد و نگران از عواقب اعمال خود، خویش را چندان درگیر مشکلات دیگران نمی‌کند. او بیشتر سعی می‌کند تا از فرصتهای ممکن بهره جسته و امکانات لازم برای بهره مندی از یک زندگی بی دردسر را برای خود فراهم آورد. فداکاری و احساس مسئولیت نسبت به وجود و موقعیت دیگران برای او اهمیت چندانی ندارد. بیهوده نیست که ما امروزه با خیل افرادی روبرو هستیم که درصدد بازگردانیدن مشروعیت و اقتدار سابق به بنیادها و مراجع احکام اخلاقی هستند. در زمینة درک مذهبی، اجتماعی و فلسفی از امور رد پای این تلاش را می‌توان مشاهده کرد. این گونه تلاشها در برخی از مناطق جهان و حوزه‌های زندگی اجتماعی با موفقیت روبرو شده‌اند. اینجا و آنجا، مذهب، نهادهای سنتی جامعه و تعقل و استدلال وجهه‌ای نو پیدا کرده‌اند و افراد و گروههای بسیاری راغب شده‌اند که ادعای از نو طرح شدة این نهادها و مراجع را مورد ملاحظة جدی قرار دهند.

معهذا فریب ظاهر قضیه را نباید خورد. بنیادها و مراجع سنتی هر قدر که نوسازی شده باشند باز توان ارایة چنان احکام جهان‌شمولی را ندارند که انسان، جدا از موقعیت اجتماعی و اندیشه و طرز نگرشش به جهان، آنها را معتبر بشمارد. موقعیت قدرتمند این بنیادها و مراجع بیشتر اوقات محدود به یک زمان معین و وضعیت خاص است. مذهب به طور عمده مؤمنین، هنجارهای اجتماعی افراد میان‌سال و کمابیش موفق و استدلال و تعقل روشنفکران را مخاطب قرار می‌دهد.

به علاوه، آنها نمی‌توانند همان گروه مخاطب خود را به صورت جمع و کلیتی واحد تثبیت نمایند. مذهب خود متشکل از مذاهب مختلف است و هر مذهب احکام اخلاقی خاص خود را دارد. اعتقاد و ایمان به یک مذهب به طور معمول انسان را از مؤمنین به مذاهب دیگر دور و حتی گاه منزجر می‌سازد. از این لحاظ، حس عطوفت و اخوت نشأت گرفته از درک مذهب به طور معمول محدود به انسانهای خاص است. هنجارهای اجتماعی نیز به طور مداوم در حال تغییر هستند. هنجارهای حاکم بر نهادهای سنتی اجتماعی نیز هر چند در عرصه‌های خرد زندگی اجتماعی به کار می‌آیند، در عرصه‌های کلان و وسیع زندگی اجتماعی نقشی سرکوبگرایانه پیدا می‌کنند. هر چند صلابت و اقتدار این هنجارها ممکن است زمینة امن کار و کوشش را برای برخی فراهم آورد ولی این امنیت به بهای نقض آزادی عمل برخی دیگر از افراد به دست می‌آید. شکست این پروژه‌ها در عین حال شکست تلاش برای بنیان گذاری و فراافکندن هر نوع مرجع فرا-فردی برای اصول اخلاقی است.

در عصری که انسان تنها و تنها خویشتن را به عنوان جولانگاه اندیشه و تأملات خود در اختیار دارد، در عصری که همبستگی‌های اجتماعی ضعیف و شکننده هستند، در عصری که روابط اجتماعی هر چه بیشتر بر پایة ضابطه‌های حقوقی تعریف می‌شوند و بالاخره در عصری که زندگی به تجریبات شخصی و درد محدود شده است. براستی، چگونه می‌توان برای انسانها مرجعی در ورای فردیت آنها، برای تنظیم روابط اجتماعیشان، فرا افکند. برای چنین انسانی تنها آنچه از درون او می‌جوشد و می‌شکوفد مشروعیت دارد. معیار اصلی تمیز امور برای او ارزشهای فردی و شیوة داوری شخصی خود او هستند، نه احکامی که از پیش بر حق و درست فرض شده‌اند.

در این وضعیت جدید دیگر از خودگذشتگی، توجه به منافع و حقوق دیگری و کنش اخلاقی اموری نیستند که به خودی خود به ذهن فرد خطور کنند و یا اگر خطور کنند در اعمال و رفتار او انعکاس یابند. گرفتار در وجود شخصی خویش، او انگیزه و شور دست زدن به کنشی را ندارد که هدف آن تضمین منافع دیگری باشد.

در این میان، یک عامل و تنها یک عامل می‌تواند موقعیت فرد را تا حدی ثبات بخشد و او را به سمت اتخاذ موضعی اخلاقی نسبت به امور سوق دهد. این عامل همانا وجود دیگری به صورت یک شخص معین با احساسات و تمایلات مختص به خود است. وجود دیگری همیشه به صورت حضور زنده و فعال دیگری در عرصه‌های مختلف زندگی برای فرد مطرح است. او مجبور است در مقابل برخوردهای دم به دم متفاوت دیگران عکس العمل نشان دهد. اگر به برخورد‌های مستقل و پویا با حس مسئولیت فردی نسبت به استقلال دیگری ، ترکیب شود، فرد از حد معینی از استقلال و اقتدار برخوردار خواهد شد. در متن احساس مسئولیت نسبت به وجود و تضمین استقلال و پویایی دیگری، در متن معمولی نسبت به استقلال او، فرد می‌تواند احساس کند که هستی و حضور خاصی در جهان دارد. بدین شکل دیگری میدانی می‌شود که فرد در آن وسعت حضور و اقتدار خود را باز می‌یابد. در این روند او بر ضعفها و سرگشتگیهای خویش فایق می‌شود. از این رو می‌توان گفت نه خودمحوری و احساس توانمندی بلکه ضعف و فقر وجودی، فرد را بر می‌انگیزد تا با رویکردی اخلاقی تأمین آزادی و بهروزی دیگری را غایت اعمال خود گرداند (محمودیان، 1380).

دانلود پایان نامه بررسی سیره اخلاقی امام رضا (ع)--83ص

اختصاصی از حامی فایل دانلود پایان نامه بررسی سیره اخلاقی امام رضا (ع)--83ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                              صفحه

فصل اول: طرح تحقیق

1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………

2- اهمیت و ضرورت …………………………………………………………………………………..

3- پیشینه ی تحقیق …………………………………………………………………………………….

4- اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………….

5- روش تحقیق …………………………………………………………………………………………..

6- محدودیت های تحقیق و پیشنهادات …………………………………………………………

7- معانی لغوی واژه ها ……………………………………………………………………………….

فصل دوم: یافته های تحقیق

بخش اول: اخلاق فردی ……………………………………………………………………………….

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….

1- عبادت ……………………………………………………………………………………………………

2- سخاوت ………………………………………………………………………………………………….

3- زهد و پرهیزگاری …………………………………………………………………………………..

4- ادب ………………………………………………………………………………………………………..

5- صبر و استقامت………………………………………………………………………………………

بخش دوم: اخلاق سیاسی……………………………………………………………………………

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………..

1- مسئولیت پذیری……………………………………………………………………………………..

2- رعایت امانت…………………………………………………………………………………………..

3- التزام به تعهدات……………………………………………………………………………………..

4- برخوردهای مودبانه با دستگاه حاکم ……………………………………………………….

الف- عمل به سیره ی پیامبر اکرم…………………………………………………………………

ب- موعظه…………………………………………………………………………………………………..

1- رهنمودهای اخلاقی امام به مامون…………………………………………………………….

2- رهنمودهای اخلاقی امام به شیعیان…………………………………………………………..

3- احقاق حقانیت امور در حوزه ی سیاسی……………………………………………………

بخش سوم: اخلاق خانوادگی……………………………………………………………………….

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………..

1- محبت و مهرورزی با اعضای خانواده

2- محبت به خدمتکاران و غلامان…………………………………………………………………..

3- تامین مخارج زندگی…………………………………………………………………………………

بخش چهارم: اخلاق مردمی………………………………………………………………………….

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………..

1- حسن خلق نسبت به دیگران……………………………………………………………………..

2- همدلی امام (ع) با توده ی مردم…………………………………………………………………

الف- ناکامی مامون در سیاست های عوام فریبانه………………………………………….

ب- تلاش امام (ع) در جهت اعتلای اسلام………………………………………………………..

فصل سوم:

جمع بندی و نتیجه گیری……………………………………………………………………………..   

فهرست منابع و مآخذ ……………………………………………………………………………………………..

فصل اول

طرح تحقیق

1- مقدمه

2- تعریف موضوع

3- اهمیت و ضرورت تحقیق

4- مروری بر مطالعات انجام شده

5-اهداف تحقیق

6- طرح سؤال و فرضیه

7- روش تحقیق

8- محدودیت هاو پیشنهادات

9- معانی لغوی واژه ها

مقدمه

یکی از مهمترین مباحثی که امروزه در علوم انسانی مطرح می شود بحث های اخلاقی است. در اینکه فلسفه ی اخلاقی چیست و بهترین و موثرترین فلسفه ی اخلاق چه نوعی از آن است کتب بسیار زیادی در این رابطه تهیه و تدوین شده است و از اصول اساسی آن و راههای رسیدن به فضایل اخلاقی بحث شده است. باید توجه داشت که آدم همواره در زندگی اش برای تشخیص درست امور و در نهایت داشتن زندگی سالم و سعادتمند نیازمند راهنما و الگوهای اخلاقی و تربیتی است و البته با مطالعه در زندگی انسان های بزرگی چون پیامبر گرامی اسلام(ص) و ائمه ی معصومین، افراد می توانند در این راه قدم برداشته تا به کمال و سعادت حقیقی دست یابند.

امام رضا (ع) به عنوان یک انسان نمونه و کامل از جمله همان افراد برگزیده ای هستند که مسلمانان و شیعیان با مطالعه و تحقیق در سیره ی اخلاقی ایشان در ابعاد گوناگون زندگی ایشان می توانند راه سعادت حقیقی را پیدا کرده و به کمال مطلوب نائل آیند. اصولاً از آن جا که ائمه ی اطهار مورد تایید خداوند متعال بوده و همواره آنها از فیوضات ویژه الهی برخوردار بوده اند رفتار و منش آن بزرگواران می تواند راهگشای خوبی جهت سعادت و خوشبختی جوامع انسانی تلقی می شود. از این رو با توجه به اهمیت مباحث اخلاقی و تاثیر آنها در زندگی انسان ها، در این تحقیق سعی شده است که با استمداد از اخلاقیات امام هشتم (ع) الگوی مناسبی جهت افراد طالب کمال ارائه شود. امید است که مورد رضایت حضرت حق و امام رضا (ع) واقع شود.

اهمیت و ضرورت تحقیق

با توجه به فاصله ی بسیار طولانی که جامعه ی امروزی با عصر رسالت و امامت ائمه اطهار (ع) دارد ضرورت یادآوری و بررسی سیره ی عملی و رفتاری آنها در ادوار مختلف زندگی آن بزرگواران امری اجتناب ناپذیر است .بررسی جنبه های مختلف زندگی آن پیشوایان معصوم در امور مخلفی چون سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اخلاقی و.. امری لازم وحیاتی است تا با کمک از سیره ی اخلاقی و اجتماعی آنها بتوان بسیاری از مسائل و مشکلات اخلاقی و… را در دنیای امروزی را برطرف ساخت.

مروری بر مطالعات انجام شده

در رابطه با سیره ی اخلاقی امام رضا (ع) کتب و مقالات متعددی تالیف شده است. اما کتب و مقامات بسیاری که اینجانب مورد مطالعه قرار دادم همه جوانب و خصوصیات اخلاقی ایشان از قبیل اخلاق فردی و خانوادگی، اجتماعی و سیاسی را به طور کامل و یک جا مشاهده نکرده ام. لذا در اکثر کتب مطالعه شده بیشتر به جنبه ی سیاسی زندگانی امام رضا (ع) پرداخته شده است. از جمله کتاب تحلیلی از زندگانی امام رضا (ع) از محمد صادق عارف که این کتاب به 2 بخش گسترده تقسیم می شود که تنها در صفحات محدودی از بخش اول به بعد اخلاقیات ایشان آن هم از نظر فردی و اجتماعی پرداخته شده و در ادامه آن و بخش دوم منحصر به زندگانی فکری و سیاسی ایشان می شود.

اهداف تحقیق

هدف کلی:

بررسی سیره اخلاقی امام رضا (ع)

اهداف جزئی:

1- بررسی اخلاق فردی امام رضا (ع)

2- بررسی اخلاق سیاسی امام رضا (ع)

3- بررسی اخلاق خانوادگی امام رضا (ع)

4- بررسی اخلاق مردمی امام رضا (ع)

طرح سؤال و فرضیه

سؤال اصلی:

ویژگی های اخلاقی امام رضا(ع) در ابعاد مختلف چگونه بوده است؟

سوالات فرعی:

1. اخلاقیات فردی امام رضا(ع) چگونه بوده است؟
2. اخلاق سیاسی امام رضا(ع) چگونه بوده است؟
3. شیوه ی برخورد اخلاق اجتماعی امام رضا(ع) چگونه بوده است ؟
4. نحوه تعامل اخلاقی امام رضا(ع) با خانواده و نزدیکان چگونه بوده است؟

فرضیه­ها:

1. امام رضا(ع) در برخورد با کلیه افراد حتی مخالفین رعایت اخلاق اسلامی را می نمودند.
2. اخلاق سیاسی امام رضا(ع) جدای از اخلاق اجتماعی و عبادی ایشان نبود.

روش تحقیق:

روش تحقیق در این پروژه ی تحقیقاتی کتابخانه ای –توصیفی است که با راهنمایی استاد گرامی جناب آقای عامریان نکات اخلاقی امام رضا (ع) در ابعاد فردی، اجتماعی و خانوادگی و سیاسی از کتب مختلف تاریخی ،روایی و.. استخراج شده و به تحلیل آنها پرداخته شد.

محدودیت ها:

با وجود کتب متعددی که درباره ی زندگانی امام رضا (ع) تالیف شده است اما مطالب موجود در اکثر کتاب ها تکراری است و اینجانب برای به دست اوردن نکات ویژه ی اخلاقی امام رضا (ع) با مطالب کاملاً تکراری مواجه می شدم.

متن کامل را می توانید دانلود کنید چون فقط تکه هایی از متن این پایان نامه در این صفحه درج شده است (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

همراه با تمام ضمائم با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

پایان نامه سیره اخلاقی و سیاسی امام حسین ( ع )

اختصاصی از حامی فایل پایان نامه سیره اخلاقی و سیاسی امام حسین ( ع ) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:77

فهرست مطالب:
عنوان                                               صفحه
فصل اول : کلیات
1.    مقدمه
2.    مروری بر مطالعات انجام شده
3.    اهداف تحقیق
4.    روش تحقیق
5.    اهمیت و ضرورت تحقیق
6.    سوالات تحقیق
7.    اصطلاحات و مفاهیم تحقیق
8.    محدودیت های تحقیق

فصل دوم : ولادت و نسب امام حسین (ع)

1.    زمان و محل تولد و رخدادها
2.    انتخاب نام و القاب
3.    پدر و مادر
4.    دوران زندگی امام حسین (ع)

فصل سوم  : صفات و ویژگی های اخلاقی امام حسین (ع) (فردی و اجتماعی)

1.    علم سیدالشهدا
2.    عبادت
3.    شجاعت
4.    سخاوت
5.    ادب و عاطفه امام
6.    زهد امام
7.    عدالت خواهی امام حسین (ع)
8.    تواضع و فروتنی
9.    صبر و شکیبایی
10.    بزرگواری و گذشت
11.    سلام کردن به دیگران
 
 فصل چهارم : امام حسین (ع) در مصاف با معاویه

1.    اوضاع سیاسی و اجتماعی دوران امام حسین
2.    چهره سیاسی و مبارزاتی امام حسین (ع) در زمان معاویه
3.    معاویه که بود
4.    فلسفه صلح امام حسن (ع) با معاویه
5.    چرا امام حسین (ع) در زمان معاویه قیام نکرد ؟

فصل پنجم : امام حسین (ع) در مصادف با یزید
1.     اوضاع اجتماعی در عصر یزید
2.    چهره سیاسی امام حسین (ع) در عصر یزید
3.    یزید کیست ؟ و علت قیام امام حسین (ع) بر علیه او چه بود ؟
4.    مراحل مبارزات امام حسین (ع)
5.     درس ها و دست آوردهای عاشورا
نتیجه
فصل اول
کلیات
1)    مقدمه
2)    مروری بر مطالعات انجام شده ( پیشینه تحقیق )
3)    اهداف تحقیق
4)    روش تحقیق
5)    اهمیت و ضرورت تحقیق
6)    سؤالات تحقیق
7)    اصطلاحات و مفاهیم تحقیق
8)    محدودیت های تحقیق
منابع و مآخذ

چکیده

   موضوع : سیره اخلاقی و سیاسی امام حسین ( ع )
این تحقیق شامل 5 فصل به شرح ذیل می باشد .
فصل اول : کلیات
فصل دوم : ولادت و نسب امام حسین ( ع )
فصل سوم : صفات و ویژگیهای اخلاقی امام حسین ( ع ) ، ( فردی و اجتماعی )
فصل چهارم : امام حسین ( ع ) در مصاف با معاویه
فصل پنجم : امام حسین ( ع ) در مصاف با یزید


        ما در تاریخ به مردان بزرگی برخورد می کنیم که هر کدام در جبهه و جهتی عظمت و بزرگی خویش را جهانگیر ساخته اند . یکی در شجاعت ، دیگری در زهد ، آن دیگری در سخاوت و .... اما شکوه بزرگی امام حسین (ع) حجم عظیمی است که ابعاد بی نهایتش هر یک مشخص کننده یک عظمت فراز تاریخ است . گویا او جامع همه والائیها و فرازمندیهاست .
  امام حسین (ع) و حکایت زیستن و شهادتش و لحن گفتارش و ابعاد کردارش نه تنها نمونه یک بزرگمرد تاریخ را برای ما مجسم می سازد ، بلکه او با همه خویشتن آینهء تمام نمای فضلیت ها ، فداکاریها و ............ می باشد . بنابراین برای هدایت کردن و شکل دادن فرهنگ جامعه ، شناختن شخصیت های الگو لازم و ضروری است ، و باز شناسی این الگوهای سالم و ارائه آن به مردم کاری بسیار ثمر بخش و مفید می باشد . زیرا تأثیری که این افراد بر اخلاق و تربیت مردم دارند بسیار ماندگار و بادوام است ، که یکی از این الگوهای بزرگ سیره اخلاقی و سیاسی امام حسین ( ع ) می باشد . چرا که نهضت امام حسین ( ع ) در تمام امور و مسائلش استثنائی است و یکی از مهمترین استثناء هایش ، به ثمر رسیدن نهضت پس از شهادت پیشوایش است ، که در تاریخ انسانیت مثل آن دیده شده است ؛ آن هم به این زودی ! که چنان ورق برمی گردد که تمام توطئه گران و دشمنان نهضت یا به دست هم کیشان خود یا به دست مؤمنین به قتل می رسند و نابود می گردند . ولی نام حسین ( ع ) در سراسر منطقه همواره زنده و پاینده می ماند و چون دُری شهوار در میان آسمان می درخشد .
     بررسی سیره اخلاقی و سیاسی امام حسین ( ع )
برای کسانی که هنوز آشنائی کامل با اهداف و سیاست آن حضرت ندارند و همچنین شناخت شخصیت والای ایشان هدفی اصلی و مطلوب می باشد . زیرا با توجه به اینکه ما در عصری قرار داریم که از هر سو بی وقفه به ارزش های اسلامی حمله می شود تا از ملاک ها و معیارهایی که هزاران انسان فداکار برای آن خون دادند و هستی خویش بر سر آن نهادند ، دست برداریم . پس ضرورت و اهمیت ایجاد می کند که به تحقیق و پژوهش در مورد سیره اخلاقی و سیاسی حسین ( ع ) بپردازیم . چرا که قیام آن حضرت در برابر حق از باطل و مبارزه با ظالمان و متجاوزان همانند ظرفی است لایتناهی که سیراب سازی حیات انسان های آزاده علی الخصوص حیات شیعه را در همه ابعاد را فراهم ساخته است .
         بنابراین جهت شناسائی سیره اخلاقی و سیاسی امام حسین ( ع ) که ریشه در تاریخ دارد لازم است از کتب و منابع معتبر استفاده شود . من توانستم در این زمینه از کتب و منابع مختلفی استفاده نمایم . و همچنین با توجه به مطالب تحقیقی ، سؤالاتی در متن آورده شده ، از جمله اینکه علت قیام امام حسین ( ع ) در برابر یزید چه بود ؟ نتیجه کلی از این مطالب گرفته می شود  این است که امام حسین ( ع ) به خاطر بی لیاقتی یزید و حکومت نامشروع او و همچنین نجات خون مسلمین و حفظ اسلام از شر یزید و یزدیان به مبارزه و قیام با یزید برخاست . او با قیام خود ثابت کرد که اطاعت از هر نظامی و فرمان بردن از هر امامی لازم نیست . چرا که به فرموده امام خمینی « ره » همین مقاومت و از خودگذشتگی امام حسین ( ع ) باعث شد که اسلام زنده و پاینده بماند . پس ما باید همیشه حسین ( ع ) یاد کنیم و از او پند بگیریم و او را مصدر الهامات نفسی خود قرار دهیم .

1)    مقدمه

سلام و درود خدا بر حسین بن علی (ع) سالار شهیدان ، که با خون پاک حنجرش پیروزمندانه به مصاف خنجر ناپاکان شتافت ، و با ایثار ثارالله و نثار خون لاله گونش در عرصه کربلا ، پرده از چهره منحوس منافقان شرور ، زورمندان مغرور و زراندوزان مزدور گرفت .
حسین آزاد مردی است که نامش ، نهضت و مکتبش و خونش زنده و جاوید است . مردی که از هر نظر به او گناه کنی ، و به هر جهت که او را ببینی عظمت و بزرگی ببینی و او را به هر عظمتی که منتهی فقط یاد و ذکر یک مرد بزرگ نیست ، بلکه یاد و تذکار انسانیت جاویدان است ؛ اخبار و تاریخ او تاریخ یک قهرمان فضیلت بشری نیست ، بلکه تاریخ قهرمان بی مانند است . اهمیت و تأثیر این شخصیت بزرگوار در تکامل فرهنگ جامعه اسلامی موجب شد تا با بهره بردن از 36 منبع معتبر اقدام به نوشتن تحقیقی با 5 فصل به شرح ذیل نمائیم .
فصل اول شامل کلیات از جمله : مقدمه ، مروری بر مطالعات انجام شده ( پیشینه تحقیق ) ، اهداف تحقیق ، روش تحقیق ، اهمیت و ضرورت تحقیق ، سؤالات تحقیق ، اصطلاحات و مفاهیم تحقیق ، محدودیت های تحقیق می باشد .
فصل دوم : ولادت و نسبت امام حسین (ع) را  تشریح می  کند . امام حسین (ع) در سوم شعبان سال چهارم هجری در شهر مدینه دیده به جهان گشود . او دومین ثمره پیوند فرخنده علی (ع) و فاطمه (س) است . نام شریف آن حضرت حسین (ع) و مشهورترین لقبش سیدالشهداء و کنیه معروف آن بزرگوار ابی عبدالله می باشد . همزمان با ولادت آن حضرت در زمین و آسمان تحولات و دگرگونیهائی ملاحظه گردید ، از جانب پروردگار جهان فرمان صادر شد که  « مالک » مأمور جهنم ، آتش را در آن شب بر اهلش خاموش کند . و همچنین به « رضوان » خازن جنان فرمان رسید که به یمن ولادت حسین (ع) بهشت را آذین بندد و .... ... امام حسین (ع) مدت هفت سال از دوران کودکی خود را در زمان جد بزرگوار خود سپری کرد و پس از رحلت آن حضرت ، مدت سی سال در کنار پدرش علی (ع) زندگی کرد و حوادث مهم دوران خلافت ایشان به صورت فعال شرکت داشت . پس از شهادت پدرش مدت ده سال در صحنه سیاسی و اجتماعی در کنار برادر بزرگ خود امام حسن (ع) قرار داشت .
فصل سوم : صفات و ویژگی های اخلاقی آن حضرت از جنبه ( فردی و اجتماعی ) می پردازد .
امام حسین (ع) در بین بزرگان و صاحبان شخصیت و عظمت مقدم و برتر است . زیرا آن بزرگوار عالمی دانا و دارای علم و دانش بسیار در بین مردم است که به عبادت پیشگی عشق می ورزید و با خدا بسیار مناجات می کرد . او معلم شجاعت و فداکاری و اسوهء قهرمانان تاریخ و آزاد مردان روزگار به شمار می آید . او همچون پدرش کانون جود و سخاوت و پناهگاه محرومان بود . در آداب اجتماعی و حسن معاشرت با دور ونزدیک بلند پایه و بی نظیر بود . عفو و گذشت از خصال آن حضرت به شمار می رفت و بهترین نشانه زهد کامل و خوار شمردن دنیا همان فداکاری آن حضرت از جان خود و خانواده اش و تن دادن به آن همه بلا و مصیبت .  امام حسین (ع) خود مظهر عدالتخواهی و ظلم ستیزی است و قیام او قیامی در جهت بر پائی قسط و رفع ستم و ستمگری بوده است . آن حضرت نسبت به مردم به ویژه محرومان و تهیدستان متواضع و فروتن بود و استقامت و پایداری را در عمل از پیامبر (ص) و علی (ع) آموخته است و رهروان خود را بدان تربیت می کرد . او بسیار با گذشت و بزرگوار بود و به سلام کردن بسیار اهمیت می داد .
فصل چهارم : به بررسی سیاست امام حسین (ع) در مصاف با معاویه می پردازد . در زمان امام حسین (ع) انحراف از اصول و موازین اسلام که از سقیفه شروع شده و در زمان عثمان گسترش یافته بود ، به اوج خود رسیده بود . در آن زمان معاویه به عنوان خلیفه مسلمین از یک سر سیاست فشار سیاسی و اقتصادی را در مورد مسلمانان اعمال می کرد و با کشتار و تحمیل فقر و گرسنگی بر آنان از هر گونه مخالفت بر علیه خود  جلوگیری می کرد و از سوی دیگر میان قبایل و اقوام مختلف اختلاف به وجود می آورد و همچنین به کمک عمال مزدور خود جعل حدیث و تفسیر و تأویل آیات قرآن می نمود .
در این زمان امام حسین (ع) که می دید معاویه با ناحق حکومت را در دست گرفته و سخت مشغول تخریب اساس جامعه اسلامی و قوانین خداوند است ، نتوانست در برابر بدعتها و ظلم های او سکوت کند از نتیجه به مبارزه و مخالفت با او پرداخت . چون معاویه از سفاک ترین سلاطین جهان بود و از فضایل اخلاقی و عبادی بی بهره بود . از آنجائی که می دانیم امام حسن (ع) به خاطر حفظ خون مسلمین و شیعیان و خستگی مردم از جنگ در برابر معاویه صلح نمود و اگر امام حسین (ع) در زمان معاویه قیام می کرد ، معاویه می توانست از پیمان صلحی که با امام حسن (ع) بسته بود و مورد تأیید امام حسین (ع) نیز بود ، به منظور متهم ساختن امام حسین (ع) بهره برداری کند .
فصل پنجم : به بررسی سیاست امام حسین (ع) در مصاف با یزید می پردازد . اوضاع اجتماعی مسلمانان در عرصه معاویه و یزید رو به انحطاط و سرآشیبی سقوط افتاد و در این دوران فساد و سوء استفاده در همه جا رخنه کرده بود . فکر و روش مسلمانان عوض شده  بود . افکار و معارف و علوم دین رو به تنزل می رفت و به آخرین مراتب انحطاط رسیده بود . بعد از مرگ معاویه پسرش یزید به سلطنت رسید و در ابتدا از عمال خود خواست که از مردم و همچنین امام حسین (ع) برای او بیعت بگیرند . اما امام حسین (ع) با او بیعت نکرد چون یزید جوانی عیاش ، آلوده به گناه ، معتاد و شرابخوار بود و علت قیام امام حسین (ع) بر علیه حکومت یزید از یک طرف بی لیاقتی یزید و حکومت نامشروع او بود و از طرف دیگر نجات مسلمین از شر یزید و حفظ اسلام از شر یزیدیان بود .
مبارزات امام حسین (ع) دارای سه مرحله می باشد . مرحله اول : بیعت نکردن با یزید و فرار از مدینه و پناه بردن به مکه معظمه ، حرم خدا ، .
مرحله دوم : بیدار کردن مردم با سخنرانی و تبلیغات .
مرحله سوم : سفر امام با اهل و عیال به سوی کوفه می باشد . درسها و دست آوردهائی را که از عاشورا می توان گرفت . یکی تأثیر و بازتاب ، عاشورا در اهل سنت است . دوم : تأثیر و بازتاب نهضت عاشورا در حوزه علوم و معارف دین است . سوم : تأثیر و بهره نهضت عاشورا در تداوم انقلاب و جامعه اسلامی است .
با توجه به اینکه در راه انجام این تحقیق مشکلات و محدودیت های زیادی وجود داشت .
 از جمله :
1.     نبود کتابخانه های معتبر و تخصصی ، در محل سکونت و تحصیل
2.    کمبود امکانات مالی و بعد مسافت از جهت استفاده از کتب و منابع معتبر در شهرهای اطراف .
3.     دیر دسترسی پیدا کردن به کتاب تحقیق سلطان محمدی که باعث شد تحقیقی را که کامل نوشته بودم ، آن را کنار بگذارم و دوباره طبق این کتاب پیش بروم . ولی با توکل به خداوند متعال تلاش نمودم تحقیقی در حد مطلوب ارائه نمایم که امید است مورد توجه و قبول اما سوم شیعیان حسین بن علی (ع) واقع گردد .
2)    مروری بر مطالعات انجام شده ( پیشینه تحقیق )
با توجه به اینکه از زمان های گذشته تا حال کتابهای زیادی در مورد زندگی امام حسین (ع) به صورت کلی نوشته شده است . اما با این وجود دربارهء سیره اخلاقی سیاسی آن حضرت به صورت جامع و گسترده کتبی در دست نیست که به طور مجزا و یکنواخت به آن پرداخته شده باشد .
لذا با مراجعه به کتابخانه های مختلف منابعی را به دست آوردم ، تا در این زمینه تحقیقی کامل را ارائه نمایم . که این کتابها و منابع به شرح ذیل می باشند .
1.     پرتوی از عظمت امام حسین (ع) ، صافی گلپایگانی
2.    قیام سالار شهیدان ، سید حسین الاسلامی
3.    زندگانی حضرت امام حسین (ع) ، شیخ باقر شریف قرشی
4.    حسین نفس مطمئنه ، محمد علی عاملی
5.    تاریخ سیدالشهداء ، شیخ عباس صفائی حائری
3)    اهداف تحقیق
هدف اصلی : بررسی سیره اخلاقی و سیاسی امام حسین (ع)
اهداف فرعی :
بررسی ولادت و نسب امام حسین (ع)
بررسی صفات و ویژگیهای اخلاقی امام حسین (ع) ، ( فردی و اجتماعی )
بررسی سیاست امام حسین (ع) در مصاف با معاویه
بررسی سساست امام حسین (ع) در مصاف با یزید
علاقه شدید به ائمه اطهار و امام حسین (ع) و شناختن شخصیت والای آن حضرت می باشد .