پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی
بررسی رابطه بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منابع قدرت مدیران-ادارات هفتگانه آموزش و پرورش مشهد- سال تحصیلی 85-84.
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی ارتباط بین منابع قدرت مدیران و اثربخشی ارتباطات سازمانی می‌پردازد. هدف، بررسی رابطه بین هر یک از منابع قدرت مدیران بر حسب رده‌بندی فرنچ و راون، شامل:
منابع قدرت تخصصی، مرجعیت، پاداش، مشروع و اجبار با اثربخشی ارتباطات سازمانی، سنوات خدمت مدیران و سابقه مدیریت آنان می‌باشد.
همچنین برآنیم تا تفاوت بین منابع مختلف قدرت مدیران را بر حسب تخصص مدیریت و تخصص غیرمدیریت بررسی نماییم.پژوهش حاضر از دسته پژوهشهای کاربردی و از نوع تحقیق توصیفی (غیر آزمایشی) است و در تقسیمات تحقیقات توصیفی از نوع روش تحقیق همبستگی دو متغیری می‌باشد.
جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه مدیران دوایر مختلف ادارات هفتگانه آموزش و پرورش مشهد و همچنین کلیه کارکنان این دوایر می‌باشد. لازم به ذکر است که تعداد جامعه آماری مدیران، تعداد 147 نفر و کارکنان، تعداد 345 نفر می‌باشد.
از جامعه آماری مدیران، تعداد 87 مدیر به روش تصادفی ساده و با کمک جدول اعداد تصادفی و نیز از جامعه آماری کارکنان، کلیه کارکنان تحت نظر مدیران منتخب به روش تمام شماری انتخاب شدند.
ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه منابع قدرت «شرایخیم و هینکین (1989)» و پرسشنامه اثر بخشی ارتباطات سازمانی «نانچیان و دیگران (1379) » می‌باشد.
جهت تعیین اعتبار پرسشنامه‌ها از دو روش آزمون – بازآزمون و آلفای کرانباخ استفاده شده است. در روش آزمون- بازآزمون اعتبار پرسشنامه منابع قدرت 61/0 و اعتبار پرسشنامه اثربخشی ارتباطات سازمانی 58/0 به دست آمده است.
همچنین با استفاده از روش آلفای کرانباخ اعتبار پرسشنامه منابع قدرت برابر 84/0 و اعتبار پرسشنامه اثربخشی ارتباطات سازمانی برابر 78/0 می‌باشد که تمامی ضرایب بدست آمده در دو روش تعیین اعتبار، قابل قبول و مناسب می‌باشند و بنابراین اعتبار پرسشنامه‌ها قابل تأیید است.
جهت توصیف داده‌ها از روشهای آمار توصیفی از قبیل رسم جداول فراوانی و نمودارها، درصد فراوانی، فراوانی نسبی تجمعی، میانگین،میانه، انحراف معیار، مینیمم و ماکزیمم و جهت تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه‌ها از روشهای آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی رتبه ای اسپیرمن، آزمون من ویتنی و کروسکال والیس استفاده شد. تمامی تحلیل‌های انجام شده با استفاده از نرم‌افزار کامپیوتری SPSS انجام گرفت.
بررسی و تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که:
- بین منابع قدرت تخصص، مرجعیت، پاداش و قانون با اثربخشی ارتباطات سازمانی رابطه مستقیم و معنادار و بین منبع قدرت اجبار با اثربخشی ارتباطات سازمانی رابطه معکوس و معنادار وجود دارد.
- بین‌منابع قدرت مدیران با سنوات‌خدمت ونیزسابقه مدیریت‌آنان‌ارتباط معنادار وجود دارد.
- بین منابع مختلف قدرت مدیران بر حسب تخصص مدیریت و تخصص غیرمدیریت تفاوت معناداری وجود ندارد.
مقدمــه
ارتباطات فرآیندی است که از طریق آن افراد وسازمانها، به اهداف خود دست می‌یابند. از طریق ارتباط با دیگران؛ ما نگرشها ، ارزشها ، آرزوها ، خواسته‌ها و نیازهای خود را با دیگران تقسیم می‌کنیم.(آدنروپلانکت، 1997، ص 358).
ارتباطات به معنای انتقال مفاهیم است. اگر هیچ تبادل اطلاعاتی یا فکری وجود نداشته باشد ارتباط به وجود نمی‌آید. . گوینده‌ای که سخنانش شنیده نشود یا نویسنده‌ای که نوشته‌اش خوانده نشود ارتباط برقرار نکرده است. برای اینکه ارتباط موفقیت آمیز باشد نه تنها معنای آن باید انتقال یابد، بلکه باید درک هم بشود.
پس ارتباط انتقال دادن و درک مفهوم است. ارتباط کامل – اگر چنین چیزی امکان پذیر باشد- وقتی وجود دارد که فکر یا اندیشه ارسالی دقیقا به همان منظوری که ارسال شده است، دریافت شود. (اعرابی و همکاران ، 1379، ص 365).
ارتباط عبارتست از فرآیندی که بدان وسیله افراد درصدد برمی‌آیند در سایه‌ی مبادله پیام‌های نمادین به مفاهیم مشترک دست یابند (پارسائیان و اعرابی، 1375، ص 1112).
فهرست مطالب:
چکیده
فصل یکم : مقدمه پژوهش
1-1- عنوان تحقیق:
1
1- 2- مقدمه
1
1- 3- بیان مساله:
2
1- 4- اهمیت و ضرورت پژوهش
7
1- 5- اهداف پژوهش:
9
الف- هدف کلی:
9
ب - اهداف جزئی:
9
1- 6- پرسشهای پژوهش:
9
الف- اصلی:
9
ب- فرعی:
9
1- 7- متغیرهای پژوهش:
10
متغیر پیش بین:
10
متغیر ملاک:
10
متغیر تعدیل کننده
10
متغیر کنترل
10
1- 8- تعاریف علمی واژه ها:
10
1- 9- تعاریف عملیاتی واژه ها:
14
فصل دوم : بررسی پیشینه پژوهش
مقدمــه
16
الف- بررسی نظریه‌ها
19
2 -1- ارتباطات
19
1-1-2- اهمیت ارتباطات
19
2-1-2- تعاریف ارتباطات
22
1-3-1-2- فرآیند ارتباط
26
2-3-1-2- منبع
26
2-1-3-2- رمزگذاری
27
2-1-3-3- وسیله
27
3-1-2- 4- رمزگشایی
28
3-1-2- 5- دریافت کننده
28
3-1-2- 6- بازخورد
29
4-1-2- مسیر ارتباطات
29
1-4-1-2- ارتباطات عمودی
29
الف- مسیر رو به پایین
29
ب- ارتباطات رو به بالا
30
2-4-1-2- ارتباطات در سطح افقی
31
1-2- 5- مدل ارتباطات
32
1-2- 6- اصول ارتباطات
35
1-2- 7- ارتباطات سازمانی از دیدگاه مکاتب مختلف مدیریت
38
2- 1-7-1- دیدگاه کلاسیک‌ها در مورد ارتباطات:
38
2- 1-7-2- نظریه نئوکلاسیک‌ها و ارتباطات
40
2- 1-7-3- دیدگاه سیستمی در مورد ارتباطات
40
2- 1-7-4- دیدگاه اقتضایی و ارتباطات
41
2- 1-7-5- دیدگاه مراوده‌ای یا تعاملی در مورد ارتباطات
41
2 -1-8- اثربخشی در ارتباطات میان فردی
42
2 -1-9- ویژگی‌های اثربخشی
43
2 -1-9-1- گشودگی
43
2 -1-9-2- همدلی
45
2 -1-9-3- حمایتگری
46
2 -1-9-4- مثبت گرایی
46
2 -1-9-5- تساوی
47
2 -6 -9-1- همانندی «تشابه با هم» و «تخالف با هم»
47
2 -1-10- موانع ارتباطی
48
2-2- قدرت
61
2 -2-1- اهمیت قدرت
61
2 -2-2- تعاریف قدرت
62
2 -2-3- قدرت در سطوح مختلف سازمان
65
2 -2-3-1- قدرت در سطح عمودی
65
2 -2-3-1-1- منابع قدرت مدیران رده‌ی عالی سازمان
66
2 -2-3-1-2- منابع قدرت مدیران رده میانی سازمان
69
2 -2-3-1-3- منابع قدرت مدیران رده‌ی پایین سازمان
69
2 -2-3-2 - قدرت در سطح افقی
71
2 -2-4- روابط قدرت
72
2 -2-4-1- رابطه صف و ستاد
73
2 -2-4-2- تشکیل دسته‌ها و ائتلاف
74
2 -2-5- منابع قدرت بر اساس پژوهشهای فرنچ و راون
75
2 -2-6- انواع رویکردها به قدرت
77
2 -2-6-1- راسل و قدرت:
78
2 -2-6-2- هیکس، گولت و قدرت:
79
2 -2-6-3- گالبرایت و قدرت:
81
2 -2-6-4- اتزیونی و قدرت:
83
ب- پیشینه پژوهشهای انجام شده
85
2 -3- پژوهشهای پیرامون ارتباطات سازمانی
85
2 -3-1- پژوهشهای انجام شده در داخل کشور:
85
2 -3-2- پژوهشهای انجام شده در خارج از کشور:
89
2 -4- پژوهشهای پیرامون منابع قدرت
99
2 -4-1- پژوهشهای انجام شده در داخل کشور
99
2 -4-2- پژوهشهای انجام شده و در خارج از کشور
108
نتیجه گیری کلی
121
فصل سوم: روش پژوهش
3 -1- جامعه آماری
123
3 -2- گروه نمونه
123
3 -3- روش و طرح نمونه‌برداری
124
3 -4- حجم نمونه
124
3 -5- ابزار گردآوری داده‌ها
125
3 -5-1- پرسشنامه اثر بخشی ارتباطات سازمانی
126
3 -5-2- پرسشنامه منابع قدرت «شرایخیم و هینکین»
127
3 -6- تعیین روایی و اعتبار پرسشنامه
128
3 -6-1- روایی
128
3 -6-2- اعتبار
128
3 -7- نوع مطالعه (روش گردآوری داده‌ها)
131
3 -8- طرح پژوهش و روش تجزیه و تحلیل داده‌ها
131
فصل چهارم : یافته‌های پژوهش
مقدمــه
133
تبدیلهای انجام شده بر روی متغیرها جهت تغییر مقیاس:
134
4 -1- توصیف داده‌ها:
135
4 -1-1- توصیف مولفه های منابع قدرت:
135
توصیف منابع قدرت بر حسب قدرت غالب مدیران:
138
4 -1-2- توصیف مؤلفه‌های اثربخشی ارتباطات سازمانی
126
4 -1-3- توصیف سایر داده‌ها
154
4 -2- تجزیه و تحلیل داده‌ها بررسی فرضیات
158
4 -2-1- نتایج و یافته‌های سوالهای پژوهشی
158
فصل پنجم: تفسیر و استنتاج نتایج پژوهش
5 -1- تجزیه و تحلیل نتایج پژوهش
178
5 -2- محدودیتهای پژوهش
191
5 -3- پیشنهادها
192
5 -3-1- پیشنهاد به برنامه‌ریزان:
192
5 -3-2- پیشنهاد به پژوهشگران :
193
تعداد صفحات: 177