حامی فایل

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

حامی فایل

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

پایان نامه بررسی محتوای اطلاعاتی کیفیت سود طی مراحل چرخه عمر شرکت ها

اختصاصی از حامی فایل پایان نامه بررسی محتوای اطلاعاتی کیفیت سود طی مراحل چرخه عمر شرکت ها دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

پایان نامه بررسی محتوای اطلاعاتی کیفیت سود طی مراحل چرخه عمر شرکت ها


پایان نامه بررسی محتوای اطلاعاتی کیفیت سود طی مراحل چرخه عمر شرکت ها

 

موضوع

بررسی و مقایسه محتوای اطلاعاتی کیفیت سود طی مراحل چرخه عمر شرکتها

 

 

پایان نامه با فرمت word: قابل ویرایش

تعداد صفحات: 124  صفحه

تکه های از متن به عنوان نمونه :

 

فصل اول : کلیات تحقیق

چکیده..........................................................................................................................................1

1-1) مقدمه.................................................................................................................................3

1-2) بیان مسئله .......................................................................................................................3

1-3) اهداف تحقیق ...................................................................................................................4

1-4) فرضیه های تحقیق ...........................................................................................................4

1-5) قلمرو تحقیق ....................................................................................................................5

1-5-1)محدوده زمانی ...............................................................................................................5

1-5-2) مکانی ...........................................................................................................................5

1-6) روش تحقیق .....................................................................................................................5

1-7) روش تجزیه و تحلیل داده ها ...........................................................................................5

1-8) ساختار تحقیق ..................................................................................................................5

فصل دوم : ادبیات تحقیق

2-1) بخش اول : کیفیت سود....................................................................................................8

2-1-1) اهداف حسابداری و گزارشگری مالی..........................................................................8

2-1-2) ظهور نظریه کیفیت سود.............................................................................................10

2-1-3) مفهوم کیفیت سود.......................................................................................................11

2-1-4) تعریف کیفیت سود.....................................................................................................12

2-1-5) اهمیت ارزیابی کیفیت سود.........................................................................................14

2-1-6) عناصر تأثیرگذار بر کیفیت سود..................................................................................15

2-1-6-1)روشهای حسابداری.................................................................................................15

2-1-6-2) برآوردهای حسابداری ..........................................................................................17

2-1-6-3) سیستم کنترلهای داخلی و مدیریت.........................................................................18

2-1-6-4) نوع صنعت..............................................................................................................18

2-1-6-5) ویژگیهای مالی........................................................................................................18

2-1-6-6) عوامل سیاسی.........................................................................................................19

2-1-7) شاخص کیفیت سود...................................................................................................20

2-1-8) تحلیل کیفیت سود ...................................................................................................20

2-1-9) تحلیل بنیادی کیفیت سود ..........................................................................................22

2-2) بخش دوم : تئوری چرخه عمر شرکت...........................................................................25

2-2-1) مراحل چرخه عمر شرکت..........................................................................................26

2-2-1-1) دوران رشد.......................................................................................................... 26

ایجاد........................................................................................................................................26

طفولیت.....................................................................................................................................27

رشد سریع.................................................................................................................................27

بلوغ...........................................................................................................................................28

تکامل........................................................................................................................................29

2-2-1-2) دوران پیری ...........................................................................................................30

ثبات .........................................................................................................................................30

اشرافیت....................................................................................................................................31

بوروکراسی اولیه........................................................................................................................32

بوروکراسی و افول.....................................................................................................................33

2-2-2) نحوه عملکرد و تعیین موقعیت واحد های تجاری در منحنی چرخه عمر .................34

2-2-3) ویژگی­های مالی واحد های تجاری در مراحل مختلف چرخه عمر شرکت................35

  • مرحله تولد یا ظهور.................................................................................................... 36                                                    
  • مرحله رشد   ............................................................................................................ 36                                                                          
  • مرحله بلوغ ................................................................................................................36
  • مرحله افول یا سکون   ..............................................................................................36

2-3)بخش سوم:پیشینه تحقیق...................................................................................................36

2-3-1)پیشینه مرتبط با کیفیت سود..........................................................................................37

2-3-1-1)تحقیقات خارجی مرتبط با کیفیت سود ..................................................................37

2-3-1-2) تحقیقات داخلی مرتبط با کیفیت سود ...................................................................42

2-3-2)پیشینه مرتبط با چرخه عمر .........................................................................................44

2-3-2-1) پیشینه تحقیقات خارجی مرتبط با چرخه عمر شرکت...........................................44

2-3-2-2) پیشینه تحقیقات داخلی مرتبط با چرخه عمر شرکت.............................................47

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

3-1) مقدمه..............................................................................................................................50

3-2) تدوین فرضیه ها..............................................................................................................50

3-2-1) فرضیه های اصلی.......................................................................................................51

3-2-2-1) فرضیه های فرعی (مربوط به فرض اصلی اول)...................................................51

3-2-2-2) فرضیه های فرعی (مربوط به فرض اصلی دوم)....................................................51

3-2-2-3) فرضیه های فرعی (مربوط به فرض اصلی سوم)...................................................51

3-3) روش تحقیق....................................................................................................................51

3-4) گردآوری اطلاعات..........................................................................................................52

3-5) جامعه آماری....................................................................................................................52

3-6) دوره زمانی تحقیق...........................................................................................................52

3-7) شرایط انتخاب نمونه آماری.............................................................................................52

3-8) نحوه تفکیک شرکتها به مراحل چرخه عمر.....................................................................53

3-9) مدل تحقیق .....................................................................................................................54

3-10) محاسبه متغیر ها با استفاده از داده های تحقیق..............................................................55

3-10-1) متغیر مستقل ............................................................................................................55

الف) کیفیت سود با استفاده از الگوی پنمن......................................................................55

ب) کیفیت سود با استفاده از الگوی بارتون – سیمکو......................................................56

ج) کیفیت سود با استفاده از الگوی لویز...........................................................................56

3-10-2)متغیر وابسته:      ......................................................................................................57

3-10-2-1) بازده سالانه سهام (SRE) ..................................................................................57

3-10-2-2)قیمت سهام............................................................................................................58

3-10-3)متغیر کنترل: ..............................................................................................................58

3-10-3-1) اندازه شرکت (SIZE) .............................................................................................58

3-10-3-2) سرعت گردش داراییها(TOR) ..............................................................................58

3-11)روش اجرای آزمون ها....................................................................................................58

گام اول:آزمون نرمال بودن داده ها.............................................................................................59

گام دوم :آزمون همبستگی.........................................................................................................59

گام سوم:رگرسیون چندگانه......................................................................................................59

گام چهارم:بررسی خطاها.............................. ...........................................................................60

الف)خود همبستگی...........................................................................................................60

ب)نرمال بودن خطاها.........................................................................................................60

3-12)خلاصه فصل سوم.........................................................................................................61

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات

4-1)مقدمه................................................................................................................................63

4-2) یافته های توصیفی متغیرهای تحقیق ..............................................................................63

4-3) یافته های استنباطی ........................................................................................................65

4-3-1) آزمون نرمال بودن متغیرها .........................................................................................65

4-3-2)آزمون فرضیه ها و نتایج آن ........................................................................................65

4-3-2-1)آزمون فرضیه ی اول ..............................................................................................65

4-3-2-2)آزمون فرضیه ی دوم .............................................................................................70

4-3-2-3)آزمون فرضیه ی سوم ............................................................................................75

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1) مقدمه..............................................................................................................................82

5-2) مروری بر خطوط کلی تحقیق.........................................................................................82

5-3) یافته‌های مهم تحقیق و نتیجه گیری................................................................................83

5-4) پیشنهادات برخاسته از تحقیق.........................................................................................85

5-5) پیشنهادات برای تحقیقات آتی........................................................................................85

پیوست ها.................................................................................................................................87

منابع و ماخذ

منابع فارسی.............................................................................................................................108

منابع انگلیسی...........................................................................................................................109

چکیده انگلیسی.......................................................................................................................111

فهرست اشکال و جداول

جدول 2-1)تفاوت‌های بین شرکت­های دردوران رشد و شرکت­های دردوران پیری..............34

شکل 2-1) نحوه عملکرد و تعیین موقعیت واحد های تجاری در منحنی چرخه عمر............35

جدول 3-1) مدل چرخه عمر...................................................................................................54

جدول 3-2) تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق.........................................................................54

جدول 3-3) متغیرهای الگوی تحقیق.......................................................................................54

جدول 4-1) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق.............................................................................63

جدول 4-2) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق مرحله رشد.........................................................64

جدول 4-3) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق مرحله بلوغ..........................................................64

جدول 4-4) آمار توصیفی متغیرهای تحقیق مرحله افول.........................................................64

جدول 4-5) آزمون نرمال بودن متغیرها....................................................................................65

جدول4-6) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن

طی مرحله رشد ......................................................................................................................66

جدول4-7) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن

طی مرحله رشد ......................................................................................................................67

جدول4-8) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن

طی مرحله بلوغ ......................................................................................................................67

جدول4-9) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن

طی مرحله بلوغ ......................................................................................................................68

جدول4-10) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن

طی مرحله افول ......................................................................................................................69

جدول4-11) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و پنمن

طی مرحله افول ......................................................................................................................69

جدول4-12) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و

بارتون-سیمکو طی مرحله رشد ..............................................................................................71

جدول4-13) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و

بارتون-سیمکو طی مرحله رشد ..............................................................................................71

جدول4-14) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و

بارتون-سیمکو طی مرحله بلوغ ..............................................................................................72

جدول4-15) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و

بارتون-سیمکو طی مرحله بلوغ ..............................................................................................73

جدول4-16) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و

بارتون-سیمکو طی مرحله افول ..............................................................................................74

جدول4-17) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای لویز و

بارتون-سیمکو طی مرحله افول ..............................................................................................74

جدول4-18) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و

بارتون-سیمکو طی مرحله رشد ..............................................................................................75

جدول4-19) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و

بارتون-سیمکو طی مرحله رشد ..............................................................................................76

جدول4-20) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و

بارتون-سیمکو طی مرحله بلوغ ..............................................................................................77

جدول4-21) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و

بارتون-سیمکو طی مرحله بلوغ ..............................................................................................78

جدول4-22) نتایج حاصل از رگرسیون بین قیمت سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و

بارتون-سیمکو طی مرحله افول ..............................................................................................78

جدول4-23) نتایج حاصل از رگرسیون بین بازده سهام وکیفیت سود با الگوهای پنمن و

بارتون-سیمکو طی مرحله افول ..............................................................................................79

جدول 5-1) ضرایب کیفیت سود الگوهای تحقیق حاصل از رگرسیون(قیمت سهام)............84

جدول 5-2) مقایسه ضرایب کیفیت سود الگوهای تحقیق (قیمت سهام).................................84

جدول 5-3) ضرایب کیفیت سود الگوهای تحقیق حاصل از رگرسیون(بازده سهام)..............84

جدول 5-4) مقایسه ضرایب کیفیت سود الگوهای تحقیق (بازده سهام)..................................85

جدول الف) شرکت های عضو نمونه آماری............................................................................88

جدول ب-1) آزمون نرمال بودن داده ها..................................................................................89

جدول ب-2) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله رشد با الگوی پنمن...........................89

جدول ب-3) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله بلوغ با الگوی پنمن...........................91

جدول ب-4): نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله افول با الگوی پنمن..........................93

جدول ب-5) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله رشد با الگوی بارتون-سیمکو...........95

جدول ب-6) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله بلوغ با الگوی بارتون-سیمکو...........97

جدول ب-7) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله افول با الگوی بارتون-سیمکو...........99

جدول ب-8) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله رشد با الگوی لویز...........................101

جدول ب-9) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله بلوغ با الگوی لویز...........................103

جدول ب-10) نتایج آزمون رگرسیون ترکیبی در مرحله افول با الگوی لویز........................105

 

 

چکیده:

در­این­پژوهش­،­رابطه­بین­کیفیت سود با بازده و قیمت بازار سهام طی مراحل مختلف چرخه عمر شرکتها برای­شرکتهای پذیرفته شده در بورس­اوراق بهادار تهران­بررسی­شده­است.هدف از این پژوهش بررسی تاثیر­چرخه­عمر­شرکت بر­محتوای اطلاعاتی کیفیت سود است.در این پژوهش رابطه بازده و قیمت بازار سهام­با­استفاده­از­3 الگوی کیفیت سود:لویز(2003) ، بارتون-سیمکو(2002) و پنمن(2001) طی مراحل چرخه عمر­شرکتها مورد بررسی قرار­گرفت.تحلیل داده­های­گرد­آوری­شده­در­این­پژوهش­در­2 مرحله انجام شد.نخست ، شرکتهای عضو نمونه آماری به مراحل رشد­،­بلوغ­و­افول طبقه بندی شدند.سپس هر یک­از­شرکتهای­مراحل­رشد­،­بلوغ و افول با­استفاده­از­روشهای­آماری­تحلیل همبستگی­و­رگرسیون مقطعی فرضیه های پژوهش مورد آزمون قرار­گرفتند.نتایج حاصل از بررسی­390 سال-شرکت(65 شرکت) طی دوره 1383-1388 نشان داد­برازش­رگرسیون­با الگوهای لویز و بارتون-سیمکو در هر سه مرحله رشد­،­ بلوغ و­افول معنی­دار و الگوی پنمن در هر سه مرحله بی معنی می باشد . در مرحله رشد­، الگوی بارتون-سیمکو ارتباط قویتری­با بازده و قیمت بازار سهام نسبت به الگوی لویز دارد. در مرحله بلوغ کیفیت­سود با الگوی بارتون-سیمکو ارتباط قویتری با قیمت بازار سهام نسبت به الگوی لویز­،­­و ارتباط ضعیفتری­با بازده سهام نسبت به الگوی لویز دارد­. در مرحله افول ، الگوی لویز ارتباط قویتری با قیمت بازار سهام نسبت به الگوی بارتون-سیمکو ، و ارتباط ضعیفتری با بازده سهام نسبت به الگوی بارتون-سیمکو دارد­.­لذا­،­تفاوت معنادار بین الگوهای لویز و بارتون-سیمکو طی­مراحل­چرخه عمر وجود دارد .

کلید واژه ها: کیفیت سود ، چرخه عمر شرکت ، لویز ، بارتون-سیمکو ، پنمن .

 

 

 

1-1)مقدمه:

گزارشهای مالی یکی از مهمترین فرآورده های سیستم حسابداری است که یکی ازاهداف عمده آن فراهم کردن اطلاعات لازم برای ارزیابی عملکرد و توانایی سود آوری بنگاه اقتصادی است.یکی از اقلام حسابداری که در گزارشهای مالی تهیه و ارائه می شود سود خالص است که کاربردهای متفاوتی دارد.معمولا سود به عنوان عاملی برای تدوین سیاستهای تقسیم سود و راهنمایی برای سرمایه گذاری و تصمیم گیری و بالاخره عاملی برای پیش بینی به شمار می رود.تعدادی از پژوهشگران رابطه بازده و قیمت بازار سهام باکیفیت سود را مورد بررسی قرار داده اند.لکن این پژوهشگران تاثیر عامل کلیدی همچون چرخه عمر شرکت را بر روی بازده و قیمت بازار سهام و کیفیت سود مورد بررسی قرار نداده اند.طبق تئوری چرخه عمر، شرکت ها در مراحل مختلف چرخه عمر از نظر مالی و اقتصادی دارای نمودگرها و رفتارهای خاصی هستند ، بدین معنی که ویژگی های مالی و اقتصادی یک شرکت تحت تاثیر مرحله ای از چرخه عمر است که شرکت در آن قرار دارد.نتایج پژوهشهای پیشین نیز بیانگر این است که واکنش و پاسخ های بازار سرمایه به اطلاعات حسابداری در مراحل مختلف چرخه عمر رابطه معناداری با هم دارند.

با توجه به مطالب فوق ، هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بازده و قیمت سهام با کیفیت سود طی مراحل چرخه عمر شرکتها می باشد.در این پژوهش با استفاده از الگوهای لویز(2003) ، بارتون- سیمکو(2002) و پنمن(2001)کیفیت سود محاسبه و رابطه آن با بازده و قیمت بازار سهام در طی مراحل مختلف چرخه عمر شرکتها بررسی می شود.

1-2)بیان مسئله:

بدلیل نبود اطلاعات در مورد کیفیت سود در مراحل چرخه عمر شرکتها در این پژوهش سعی بر این است که این روابط بررسی شوند.محتوای اطلاعاتی کیفیت سود طی مراحل چرخه عمر شرکت جهت اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری مورد بررسی قرار می گیرد.منظور از محتوای اطلاعاتی کیفیت سود عبارت است از بررسی تاثیرات کیفیت سود بر قیمت و بازده سهام.در این تحقیق از روی تغییراتی که کیفیت سود بر بازده و قیمت بازارسهام می گذارد برای بررسی رفتار سرمایه گذاران استفاده می کنیم.در این تحقیق رابطه بازده و قیمت بازار سهام با کیفیت سود در طی مراحل چرخه عمر شرکتها مورد بررسی قرار می گیرد.این تحقیق در صدد است کیفیت سود را با 3 الگوی لویز(2003) ، بارتون- سیمکو(2003) و پنمن(2001)مورد بررسی قرار دهد.این 3 الگو بشرح زیر است:

در الگوی لویز، کیفیت سود توسط تغییرات سود که برابر با انحراف استاندارد از سود عملیاتی تقسیم بر انحراف استاندارد از جریان نقدی عملیاتی است بدست می آید.هرچه این نسبت کوچکتر باشد سود از کیفیت کمتری برخوردار است .

در الگوی بارتون ، کیفیت سود توسط سود غیر عادی که از نسبت خالص دارایی عملیاتی آغاز دوره در رابطه با فروش بدست می آید.هر چه این نسبت کوچکتر باشد سود از کیفیت بالاتری برخوردار است.

در الگوی پنمن ،کیفیت سود از نسبت جریان نقدی عملیاتی تقسیم بر سود خالص بدست می آید.هر چه این نسبت کوچکتر باشد سود از کیفیت بالاتری برخورداراست.

برای ارزیابی کیفیت سود طبق این روش از متغیرهای فروش خالص ، سود عملیاتی ، سود خالص ، خالص دارایی عملیاتی و جریانهای نقدی عملیاتی استفاده می شود.

متغیرهای شاخص کیفیت سود هر کدام با هر یک از شاخصهای مورد نظر محاسبه و بعنوان متغیر مستقل در مدل رگرسیون لحاظ می شوند.متغیرهای وابسته هم قیمت بازارسهام و بازده عادی شرکت می باشد.این تحقیق بدنبال این است که کیفیت سود موجب نوسانات قیمت بازار سهام و بازده عادی شرکت می شود.به عبارت دیگر ،کیفیت سود سبب واکنشهایی در قیمت بازار سهام و بازده عادی شرکت در طی مراحل چرخه عمر(رشد ، بلوغ و افول)می شود.

 

و......


دانلود با لینک مستقیم


پایان نامه بررسی محتوای اطلاعاتی کیفیت سود طی مراحل چرخه عمر شرکت ها

محتوای اطلاعاتی جزء غیرعملیاتی سود حسابداری در رابطه با پیش بینی سود و ارزشگذاری حقوق صاحبان سهام با فرمت ورد word

اختصاصی از حامی فایل محتوای اطلاعاتی جزء غیرعملیاتی سود حسابداری در رابطه با پیش بینی سود و ارزشگذاری حقوق صاحبان سهام با فرمت ورد word دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

محتوای اطلاعاتی جزء غیرعملیاتی سود حسابداری در رابطه با پیش بینی سود و

ارزشگذاری حقوق صاحبان سهام

دانلود متن کامل با فرمت ورد word

چکیده

پژوهش حاضر شواهدی را درباره ویژگی های مختلف جزء غیرعملیاتی سود حسابداری (سود ویژه منهای سود

عملیاتی) فراهم می آورد. تحلیل ویژگی های مختلف جزء غیرعملیاتی سود بر اساس چارچوب ارزش گذاری ارایه

شده توسط اولسن انجام می پذیرد. ابتدا با به کارگیری داده های ترکیبی مربوط به نمونه ای از شرکت های حاضر در

1377 )، معادلات چهارگانه موجود در مدل اولسن به عنوان یک سیستم و با - بورس اوراق بهادار تهران ( 1386

استفاده از روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط تخمین زده می شود. سپس با استفاده از تخمین های به دست آمده

برای معادلات، به آزمون و ارزیابی پنج فرضیه در رابطه با ویژگی های جزء غیرعملیاتی سود پرداخته می شود.

یافته های پژوهش نشان می دهد که جزء غیرعملیاتی سود حسابداری در رابطه با پیش بینی سود غیرعادی آتی و

همچنین در رابطه با ارزش بازار حقوق صاحبان سهام شرکت، دارای محتوای فزاینده اطلاعاتی است. علاوه بر این،

جزء غیرعملیاتی سود حسابداری از ویژگی های "ارتباط با پیش بینی"، "ارتباط با ارزش" و "پیش بینی

پذیری"برخوردار است. بالاخره، یافته های پژوهش حاکی از آن است که مطابق با پیش بینی اولسن، بین دو ویژگی

اجزای سود؛ یعنی ارتباط با پیش بینی و ارتباط با ارزش، پیوند و رابطه وجود دارد.

واژگان کلیدی: جزء غیرعملیاتی سود، سود غیرعادی، ارتباط با پیش بینی، ارتباط با ارزش، پیش بینی پذیری.

1

  1. مقدمه

تاکید اولیه در گزارشگری مالی، ارایه اطلاعاتی در

مورد عملکرد بنگاه است که به وسیله سود و اجزای

متشکله آن فراهم می آید [ 12 ]. به عبارت دیگر،

استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری به منظور ارزیابی

و پیش بینی جریان های نقد واحدهای تجاری و

متعاقب آن، اتخاذ تصمیم های اقتصادی، پیش و بیش

از هر اطلاعات دیگری بر اطلاعات ناشی از سود و

اجزای تشکیل دهنده آن اتکا می کنند. آنها با استفاده از

سودهای گزارش شده به پیش بینی سود و جریان های

نقد آتی شرکت و نیز ارزش گذاری شرکت بر اساس

این پیش بینی ها اقدام می نمایند.

از طرفی، کیفیت سود حسابداری و میزان مربوط

بودن آن به اهداف پیش بینی و ارزش گذاری، به میزان

پایداری اجزای تشکیل دهنده آن بستگی دارد. دستیابی

به جریان با ثبات سود، در افزایش قدرت پیش بینی

سرمایه گذاران و کاهش ریسک شرکت مفید است .

بعضی از عناصر سود، در گذر زمان به طور معقول

پایدار هستند. افشای این عناصر پایدار سود،

استفاده کنندگان را در پیش بینی مبالغ آتی مرتبط با این

اقلام یاری می دهد. سایر عناصر سود ممکن است به

میزان زیادی ناپایدار باشد. اطلاعات مرتبط با این

عناصر باید به گونهای گزارش شود که

استفاده کنندگان بتوانند آثار آنها را از آثار عناصری که

.[ از پایداری برخوردارند، تفکیک نمایند [ 4

با توجه به مطالب گفته شده، برای تجزیه و

تحلیل سود حسابداری و یا استفاده از آن، علاوه بر

توجه به مبلغ نهایی و کل سود، تحلیل اجزای سود و

ویژگی های این اجزا نیز از اهمیتی ویژه برخوردار

است. یکی از مسایلی که بر کیفیت سود اثر دارد،

میزان نقدی یا تعهدی بودن آن است که در

پژوهش های زیادی به آن پرداخته شده است. علاوه

بر این، بیشتر سرمایه گذاران به این نکته آگاه هستند

که سود منعکس شده در صورت های مالی شرکت ها،

به طور کلی از دو جزء عملیاتی و غیرعملیاتی تشکیل

شده است که استمرار سود ارایه شده در هر یک از

این اجزا با هم متفاوت است. برای مثال، می توان ادعا

کرد که مهمترین بخش از سود خالص که قابلیت

تکرارپذیری بالایی نسبت به سایر طبقات دارد، سود

عملیاتی است [ 4]. در مقابل، درآمدها، هزینه ها،

سودها و زیان هایی نیز وجود دارد که در اثر فعالیت ها

و عملیات فرعی و جانبی شرکت ایجاد می شود و در

صورت سود و زیان متداول نیز، پس از سود عملیاتی

گزارش می گردد. میزان تکرارپذیری و پایداری و نیز

میزان محتوای اطلاعاتی این دسته از درآمدها و

هزینه ها که جزء غیرعملیاتی سود را تشکیل می دهند،

موضوعی است که مورد اختلاف نظر اندیشمندان

حسابداری و مورد سؤال استفاده کنندگان اطلاعات

حسابداری واقع شده است. ماهیت غیر عملیاتی این

اقلام، همواره باعث ایجاد پرسش ها و ابهام های

زیادی پیرامون سایر ویژگی های این اقلام، مانند

پایدار بودن آنها، مربوط بودن آنها به سودهای آتی و

نیز مربوط بودن آنها به ارزش بازار شرکت، گشته

است.

پژوهش حاضر با استفاده از مدل اولسن [ 17 ] به

بررسی ویژگی های مختلف جزء غیرعملیاتی سود

حسابداری و به طور ویژه، محتوای اطلاعاتی این

جزء در رابطه با اهداف پیش بینی و ارزش گذاری می

پردازد؛ ضمن اینکه بر خلاف اکثر پژوهش های

داخلی انجام گرفته با استفاده از چارچوب اولسن، در

لسبلا

محتوای اطلاعاتی جزء غیرعملیاتی سود حسابداری در رابطه با پیش بینی سود و ارزش گذاری حقوق صاحبان سهام/ 19

پژوهش حاضر، علاوه بر مدل ارزش گذاری سود

باقیمانده، مدل اطلاعات خطی موجود در این

چارچوب نیز مورد توجه و آزمون قرار می گیرد.

  1. مبانی نظری و پیشینه پژوهش

پژوهشگران فراوانی طی سال های اخیر سعی

کرده اند با ارایه مدل های نظری، روابط بین ارقام

حسابداری و ارزش شرکت را تبیین کنند. سود

حسابداری به عنوان مهمترین داده حسابداری مؤثر بر

ارزش شرکت در پژوهش های انجام شده مورد توجه


دانلود با لینک مستقیم


محتوای اطلاعاتی جزء غیرعملیاتی سود حسابداری در رابطه با پیش بینی سود و ارزشگذاری حقوق صاحبان سهام با فرمت ورد word

دانلود مقاله بررسی میزان اثربخشی محتوای درس بینش اسلامی در جهت تحقق اهداف آن

اختصاصی از حامی فایل دانلود مقاله بررسی میزان اثربخشی محتوای درس بینش اسلامی در جهت تحقق اهداف آن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 

 

اگر درنظام اسلامی , تربیت دینی به ثمر نرسد و نسل جوان جامعه تربیت صحیح دینی پیدا نکند یعنی تربیت اسلامی در وجود و شخصیت آنان زنده فعال نباشد تلخی این ناکامی با شیرینی هیچ کامیابی دیگری قابل تحمل نیست و نباید دل را به موفقیت‏های دیگر خوش داشت و از اصل قضیه غافل بود. (رهبری نژاد 1375)
قشر جوان در هر جامعه‏ای به لحاظ برخورداری از توان و انرژی فراوان قادرند تأثیر تعیین کننده‏ای بر آینده آن جامعه داشته باشند آنها به راحتی تغییرات اجتماعی ـ فرهنگی و حتی سیاسی جامعه را سمت و سو می‏دهند , قادرند امنیت فرهنگی جامعه را تأمین کنند و یا فرهنگ را به سویی برند که مطلوب جامعه نیست. چرا که میراث فرهنگی گذشتگاه توسط آنها به نسل بعد منتقل می‏شود و چنانچه آنها در انتقال این میراث فرهنگی امانت‏دار خوبی باشند و در مواجه با فرهنگهای دیگر دچار « خودباختگی فرهنگی» نشوند, خواهند توانست امنیت فرهنگی آن جامعه را تأمین کنند. ولی اگر در مواجهه با فرهنگهای بیگانه دچار خودباختگی فرهنگی شوند, تا چند نسل بعد از فرهنگ مطلوب جامعه نمی‏توان خبر گرفت.
همه اینها نشانگر اهمیت ویژه قشر جوان و لزوم شناخت موقعیت آن و برنامه‏ریزی صحیح جهت شکوفایی صحیح شخصیت آنها دارد.
«بنابراین گزاف نیست اگر بهبود کیفیت نظامهای تعلیم و تربیت را معادل ارتقاء کیفیت حیات و تمدن انسانی در همه ابعاد قلمداد کنیم و از سرمایه‏گذاری در جهت دستیابی به سیاستها, اصول و روشهای مناسب در این عرصه بعنوان ضروری‏ترین و مدبرانه‏ترین سیاست هر جامعة بشری یاد کنیم».
مهرمحمدی , محمود. جایگاه مدارس تجربی در نظام تعلیم و تربیت , فصلنامه تعلیم و تربیت شماره 28, ص 11
و بقول کانت « بشر تنها با تعلیم و تربیت آدم تواند شد و آدمی چیزی جز آنچه تربیت از او می‏سازد نیست»
شکوهی , غلامحسین . تعلیم و تربیت و مراحل آن , مشهد , انتشارات آستان قدس , 1363 , ص 171
و از آنجائیکه تعلیم و تربیت عمدی کوششی منظم و حساب شده محسوب شده است , وجود برخی طرحها برای هدایت چنین کوششی ضروری بنظر می‏رسد. واژه برنامه‏درسی معمولاً به چنین طراحی اطلاق می‏شود.
« شکل و ساختار برنامه درسی از تصمیماتی که در خصوص عناصر تشکیل دهنده برنامه درسی اتخاذ می‏شود تأثیری پذیرد. عناصر تشکیل دهنده برنامه درسی عبارتند از :
1- اهداف
2- محتوا
3- فعالیت‏های یادگیری دانش‏آموزان
4- روشهای ارزشیابی
5- منابع و ابزار یادگیری
6- زمان
7- فضا
8- گروه‏بندی دانش‏آموزان
9- استراتژی‏های تدوین و روشهای یاددهی
یادگیری که در برنامه‏ریزی درسی با این عوامل 9 گانه به طرق مختلف برخورد می‏شود.»
کلاین , فرانسیس , الگوهای طراحی برنامه درسی , دکتر محمود مهر محمدی , فصلنامه تعلیم و تربیت , شماره 4 و 3 ص 11
اما مفهوم مسلط برنامه درسی چه از نظر تاریخی و چه در حال حاضر موضوعات مدرسه‏ای است که بوسیله معلمان تدریس شده و بوسیله دانش‏آموزان فراگرفته می‏شود.
در نظام کنونی آموزش و پرورش ایران نیز کتاب درسی بهترین مرجع و منبع یادگیری دانش‏آموزان است و تقریباً تمام فعالیت‏های آموزش رسمی در چارچوب کتاب درسی صورت می‏گیرد.
در فرایند ارزیابی برنامه درسی یا اتخاذ تدابیر و تصمیمهای برنامه‏ای نظرات و نگرش دانش‏آموزان و معلمان از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است.
پویایی برنامه درسی زمانی تحقق می‏یابد که گروههای مختلف که هر کدام به نحوی در سطوح مختلف در امر برنامه درسی دخالت دارند, به همفکری بپردازند و همچنین به نگرش دانش‏آموزان و معلمان در این زمینه توجه کافی مبذول شود.
از طرف دیگر آموزش دینی به لحاظ دارا بودن ابعاد متنوع و مرتبط با جنبه‏های گوناگون زندگی انسان از مهمترین موضوعات آموزش و پرورش به شمال می‏رود.
در جوامع با حاکمیت دینی , بواسطه تأثیر و توجه به پرورش ارزشهای اخلاقی و اعتقادی فراگیران , تربیت دینی جایگاه ویژه‏ای در برنامه‏های آموزش و پرورشی دارد. به همین دلیل است که مأموریت و رسالت اصلی نظام آموزش و پرورش در چنین جوامعی تربیت همه جانبه دانش‏آموزان بر پایه تعالیم و دستورات الهی است.
در نظام آموزش و پرورش کشور اسلامی ایران نیز پرورش فراگیران بر دستورات دین مبین اسلام که منبعث از قرآن مجید, سنت و سیره رسول اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) تکیه دارد. پس برنامه‏ریزان درسی و مؤلفین کتب باید فعالیت‏هایی که صبفه دینی , اقتصادی و اخلاقی دارد را در اولویت قرار دهند.
بر اساس اسناد موجود هدف از تدریس این درس در دوره متوسطه تحقق اهداف گران‏سنگی نظیر تقویت ایمان و اعتقاد به خداوند , پرورش حس احترا و قدردانی از انبیاء, پایبندی نسبت به دستورات ایشان و مواردی نظیر آن می‏باشد و با توجه به اهمیت نیل به این اهداف همواره این دغدغه برای برنامه‏ریزی و پژوهشگران حوزه تربیت دینی وجود داشته است که «تا چه میزانی اهداف مزبور محقق یافته‏اند و موانع عدم تحقق کامل آنها چه بوده‏اند؟
علاوه بر دغدغه اصولی فوق که به میزان اثربخشی درس بینش اسلامی و تلاش در جهت رفع موانع تحقق اهداف مربوط می‏شود, در سالیان اخیر دغدغه دیگری در میان صاحب‏نظران تعلیم و تربیت اسلامی بروز کرده است « آیا آموزش‏های دین به طور عام و درس بینش اسلامی به طور خاص توانسته در شکل‏گیری هویت دینی دانش‏آموزان مؤثر افتد؟
به بیان دیگر صرف نظر از بررسی میزان اثربخشی محتوای درس بینش اسلامی در جهت تحقق اهداف آن , اهمیت بررسی شکل‏گیری هویت دینی نیز مورد نظر قرار گرفته است.
چرا که هویت به معنای کیستی انسان به نقل از دکتر کاردان , زمانی مطرح می‏شود که انسان خود با چیز دیگری مقایسه کند.
احمدلو, مصیب؛ بررسی رابطه میزان هویت ملی و هویت قوی در بین جوانان تبریز, رساله کارشناسی ارشد جامعه‏شناسی دانشگاه تربیت مدرس , تهران 1381
در واقع هویت همانند دیگر مقولات تنها زمانی برجستگی می‏یابد و مطرح می‏شود که در بحران باشد.
دوران , بهزاد ؛ تأثیر فضای سایبرنیتیک بر هویت اجتماعی , رساله دکتری جامعه‏شناسی , دانشگاه تربیت مدرس تهران , 1381
امروزه جهانی‏سازی , تهدیدی برای هویت‏های ملی و سکولاریسم, تهدیدی برای هویت‏های دینی می‏باشد.
لذا پژوهش حاضر بر آن است که به میزان تأثیر بررسی کتاب دینی سال اول دبیرستان در شکل‏گیری هویت دینی دانش‏آموزان منطقه 7 از دیدگاه معلمان بپردازد.
لازم به ذکر است که در بخش بیان مسأله به طور اجمال و در فصل دوم به طور کاملاً مشروح دیدگاه پژوهش حاضر در مورد نقش کتاب دینی سال اول دبیرستان در شکل‏گیری هویت دینی دانش‏آموزان ذکر شده است.

فصــل اول

 

کلیــات تحقیــق
بیان مسئله :
در سالهای اخیر موضوع هویت در اشکال مختلف اجتماعی و فردی و با رویکردهای مختلف و نیز عمده‏ترین گرایش فرهنگی نسبت به آن که همانا ویژگی ملی و دینی است به یکی از چالش‏های عمده در بحث و بررسی از نظام فرهنگی کشور درآمده است.
عوارض و آسیبهای ناشی از دگرگونی در نظام فرهنگی و ارزشی, تغییر الگوهای سنتی زندگی, پیدایش آرمانها و آرزوهای جدید کاهش نقش آموزش‏های دینی , افزایش گرایش‏های جدید اجتماعی و بسیاری از موارد مشابه دیگر همگی باعث گردیده جوانان در معرض بی‏هویتی دینی و ملی قرار گیرند.
اگر چه هدف آموزش‏های دینی را نمی‏توان صرفاً ایجاد و پرورش باورها, ارزشها, نگرشها و طرز تلقی‏های مطلوب از نظر دین دانست ولی مسلماً اهداف حیطه ارزشی, مهمترین اهداف این‏گونه آموزشها می‏باشد. زیرا در صورت به وجود آمدن باورها, ارزشها, نگرشها و طرز تلقی‏های مطلوب است که اعمال صالح و اخلاق پسندیده به وجود خواهد آمد و در غیر این صورت آموزشها جنبه سطحی می‏یابند و نمی‏توانند اسباب تحقق اهداف تربیت دینی را فراهم آورند.
بعد آنکه برنامه‏ریزان درسیِ حیطه تربیت دینی مطمئن شوند که برنامه‏هایشان توانسته است اهداف حیطه ارزشی را متحقق سازد و هویت دینی دانش‏آموزان را به خوبی شکل دهد بایستی اولاً اصول و روشهای علمی برنامه‏ریزی درسی در حیطه ارزشی را مد نظر قرار دهند و ثانیاً عناصر مختلف در زمینه شکل‏گیری هویت دینی دانش‏آموزان مثل , اعتقادات دینی, استدلال یعنی ظاهر دینی , رفتار دینی و گفتار دینی را مد نظر قرار دهند.

 

ضرورت انجام تحقیق:
مطالعه و بررسی پژوهشها, گزارشها, مقالاتی که به ویژه در سالیان اخیر مطرح شده است نشان دهندة عدم توفیق نسبی نظام آموزش و پرورش به طور کلی و آموزش دینی در مدارس به طور خاص در تحقق اهداف ارزشی اسلامی بوده است. به عنوان نمونه قاسم کریمی در هفتمین همایش جایگاه تربیت (1377) می‏گوید: ” ... همگان به وضوح دریافته‏اند که نسلهای تحت تعلیم فاقد ویژگیها, اندیشه‏ها و رفتارهای دینی, اخلاقی, سیاسی , اجتماعی و انقلابی مورد نظر هستند». ( ص 21)
« علی ساده‏ای در ششمین همایش جایگاه تربیت (1374) می‏گوید: « ... به عبارت بهتر , پیام سمینارها کنفرانس‏ها و اجلاسهای متعدد توسط نهادها و مراکز آموزش و فرهنگی کشور در سالهای اخیر, نشانه‏هایی از احساس خطر و افزایش ضریب آسیب‏پذیری دینی و مذهبی در نسل نو می‏باشد.» (ص 86)
و علی‏اکبر نوایی (1377) در بحث تربیت و نوسازی معنوی چنین می‏گوید: « متأسفانه امروزه شاهد صحنه‏هایی از گروهای مد هستیم که باز متأسفانه تشکیل دهندگان آن عمدتاً از دانش‏آموزان می‏باشند» (ص 194)
در این میان آموزش و پرورش هر جامعه باید قبل از هر نهاد دیگر اجتماعی بفکر حل این مشکل باشد. چون جامعه ما جامعه‏ای مذهبی و پایبند به آموزشهای دینی به حساب می‏آید, بایستی با حساسیت و جدیت بیشتری موضوع را تعقیب نموده و بحل آن اهتمام بورزد.
بنابراین نمی‏توان تردید داشت که درس دینی از اهمیت خاصی برخوردار است. بطوریکه از جهاتی نمی‏توان آنرا با هیچ درس دیگری مقایسه کرد. اگر دروس دیگر به یک بعد از ابعاد زندگی فراگیر نظر دارند, درس دینی با کل زندگی او سروکار دارد. درس دینی پایه‏های ایدئولوژی دانش‏آموز را پی‏ریزی می‏کند و درصدد تبیین فلسفة حیات برای آنهاست تا چگونه زیستن را به آنها بیامورد. بعبارت دیگر هدف نهایی درس دینی ایجاد تغییر و تحول در بینشها, نگرشها, منشها, علائق عادات و در یک کلام «سازندگی شخصیت» است.
با توجه به آنچه ذکر شد, بنظر میفرسد ضرورت تحقیق در زمینه درس دینی در مقطع متوسطه , بخصوص سالهای اولیة آن که تقریباً همزمان با سن بلوغ و آغاز دورة نوجوانی است, برکسی پوشیده نباشد.
« سراسر دورة بلوغ همه شگفتی است. هم سن عقل است و هم سن عواطف گنجینه‏های دل و جان هر دم سیلی از اندیشه و طوفانی از عشق به هر سو می‏پراکند. هیچوقت جهان این همه زیبا بنظر نمی‏رسد. هیچگاه به این نحو دور از دسترس و این همه قابل تصرف دیده نمی‏شود. سن‏های بعدی به حسرت به آن نگاه می‏کنند. همة عواطف و احساسات پاک غذای خود را از این سن می‏گیرند. می‏توان آن را رنسانس زندگی نامید.» (دورانت , ویل ص 124)
در این دوران , نوجوان در عین حال که آمادة خدمت است, قادر است از منافع خود چشم‏پوشی کند – ایندو خصیصه حاکی از آنست که ارشهای معنوی معینی از ارزشهای اخلاقی و فلسفی و مذهبی و هنری در فکرش مقام مهمی دارند. دشوارترین قسمت تربیت شخصیت در دوران بلوغ, تربیت اخلاقی است. « تا این دوره حیات اخلاقی جز تجلی عادت اجتماعی که از خارج بر ارادة طفل تحمیل می‏شود, نیست. حیات اخلاقی در این دوره برای نخستنی بار بصورت تعالی بسوی خیر درمی‏آید و آن از شخصیتی ناشی می‏شود که تشنة خودمختاری است, امکانات اخلاقی جدید همان اخلاق فردی بجای اخلاق اجتماعی و اخلاق آرمانی , بجای اخلاق مقرراتی است نکته عمده‏ای که شرط تعالی بسوی خیر است , تلاش در راه اثبات شخصیت خویش است که با بلوغ آغاز می‏شود و در طول این دوره بسط و توسعه می‏یابد. مربی می‏تواند در این دوره آنان را وادار کند به ندای پاکان و قهرمانان گوش فرا دهند در کسانیکه طبع دینی دارند, ندای پاکان همان ندای الهی است.» (دین , مورسی ص 155 و 154)
برای طبایع مؤمن, آشنایی با ارزشها بصورت تربیت دینی در می‏آیند. ارزشهای دینی خاصیت تألیفی دارند و دین همة ارزشهای معنوی را در زیر عنوان فضیلت و تقوا به هم می‏پیوندد و به آنها وحدت می‏بخشد.
روسو سن شانزده سالگی را برای پرداختن به تربیت دینی مناسب می‏داند. و کانت هم معتقد است اگر می‏شد آموزش این مفاهیم بتأخیر بیفتد, بهتر بود. اما چون چنین چیزی امکان‏پذیر نیست پس معتقد است حتی‏الامکان مفاهیم در قالبی که به ذهن بچه‏ها نزدیکتر است بیان گردد. بهرحال چه مفاهیم مجرد قبلاً مطرح شده باشد و چه نشده باشد, دورة نوجوانی و جوانی مناسبترین موقع برای طرح این قبیل مسائل و تعمق دربارة آنهاست.
با توجه به این واقعیت, در سالیان گذشته پژوهشگران متعددی مبادرت به انجام تحقیقات متعدد در امور علل مشکلات موجود و ارائه راهبردهای اجرایی برای اثربخشی آموزش‏های دینی نموده‏اند.
کیامنش (1371), رحیمی (1372) , اکرمی (1372) , سعیدی (1373) , عباس سروک (1371) , ساده‏گی (1376) و ... ولی در این پژوهشها کمتر در حوزه هویت دینی کاوش شده و طبیعتاً پیشنهادها و راهبردها عمدتاً محدود به خود کتاب بوده‏اند با توجه به اهمیت هویت دینی و نحوه شکل‏گیری آن انجام پژوهشهایی نظیر پژوهش حاضر نه تنها مفید بلکه ضروری می‏نمایاند.

 

هدف کلی پژوهش
توجه به آنچه در بخش بیان مسأله گذشت
هدف اصلی از پژوهش حاضر تهیه پاسخ مناسب برای این پرسش است که :
کتاب دینی سال اول دبیرستان تا چه اندازه در شکل‏گیری هویت دینی دانش‏آموزان نقش داشته است؟

 

اهداف جزئی:
1- آگاهی از تأثیر آموزش کتاب دینی سال اول دبیرستان در اعتقادات دینی دانش‏آموزان
2- آگاهی از تأثیر آموزش کتاب دینی سال اول دبیرستان در استدلال دینی دانش‏آموزان
3- آگاهی از تأثیر آموزش کتاب دینی سال اول دبیرستان درظاهر دینی دانش‏آموزان
4- آگاهی از تأثیر آموزش کتاب دینی سال اول دبیرستان دررفتار دینی دانش‏آموزان
5- آگاهی از تأثیر آموزش کتاب دینی سال اول دبیرستان دررفتار دینی دانش‏آموزان
6- ارائه پیشنهادات و نظرات
برای دست‏یافتن به پاسخ این سؤالات پرسشنامه‏ای در بین ... از دبیران دینی سال اول دبیرستان که با روش نمونه‏گیری تصادفی ساده انتخاب شده بودند توزیع گردید و با استفاده از روش آماری ... مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
سؤالات پژوهش
با توجه به آنچه در بیان مسئله گذشت سوالات اساسی این پژوهش عبارتند از :
1- آیا درس دینی سال اول دبیرستان در اعتقادات دینی دانش‏آموزان تأثیر داشته است؟
2- آیا درس دینی سال اول دبیرستان در رفتار دینی دانش‏آموزان تأثیر داشته است؟
3- آیا درس دینی سال اول دبیرستان در استدلال دینی دانش‏آموزان تأثیر داشته است؟
4- آیا درس دینی سال اول دبیرستان در ظاهر دینی دانش‏آموزان تأثیر داشته است؟
5- آیا درس دینی سال اول دبیرستان در گفتار دینی دانش‏آموزان تأثیر داشته است؟

 

تعاریف علمی. عملیاتی واژه‏ها
در این مطالعه چند مفهوم به کار رفته که تعاریف علمی آنها در زیر آمده است:
دین : تعریف علامه طباطبایی از دین روش ویژه‏ای در زندگی دنیوی است که سعادت و صلاح دنیوی انسان را هماهنگ و همراه با کمال فردی, حیات حقیقی جاودانی او تأمین می‏کند.
(ایراهیم زاده آملی, عبدالله , دین شناسی, نشر معاونت آموزش نساء 1379, ص 16)
مقطع متوسطه :
دوره متوسطه عبارت است از دوره برزخ یا دوره انتقال میان آموزش پایه که عمومی و غیر تخصصی است و آموزش تخصصی‏تر در سطح آموزش عالی . دوره انتقال میان کودکی و جوانی است و یک دوره میانی که به واسطه بسیاری از فشارهای روانی , جهانی و مشکلات سازگاری با ویژگیهای خاصی را به نوجوان وجوان می‏بخشد. این دوره در بسیاری از کشورهای در حال توسعه , منبع اصلی تولید نیروی انسانی نیمه ماهر است. دوره متوسطه دوره‏ای است که در آن دانش‏آموزان گروه سنی چهارده تا هفده یا هیجده ساله تحصیل می‏کند و به دلیل تنوع, برنامه‏ها و تعدد رشته‏های تحصیلی , فرصت انتخاب دارند .
(آموزش و پرورش ابتدایی , راهنمایی متوسطه , احمد صافی , ص 89 و 90 )
دانش‏آموز : عنصر مهم که در حفظ عملکرد کلاس نقش اساسی دارد, دانش‏آموز است. فالیت‏های مهم و دانش‏آموز مکمل یکدیگرند و وابسته به هم است. دانش‏آموز هم مانند معلمان شخصیت مستقلی دارند. شناخت ویژگیهای دانش‏آموزان در تحلیل رفتار آنان تأثیر دارد.
(نظارت و راهنمایی آموزشی , نیکنامی , مصطفی, نظارت و راهنمایی آموزشی , انتشارات سمت , 1377, ص 139)
هویـت : هویت کلمه‏ای عربی است که در فارسی به جای کلمه IDENTITY به کار می‏رود. در فلسفه مفهوم هویت به معنای کیستی انسان به عنوان یک نوع است.
در اینجا انسان به دنبال صفات و مشخصاتی می‏گردد که او را از سایر پدیده‏های جهان متمایز می‏کند.
(احمدلو, مصیب, بررسی رابطه میزان هویت ملی و هویت قومی در بین جوانان تبریز , رساله کارشناسی ارشد جامعه‏شناسی , دانشگاه تربیت مدرس تهران , 1381)
اما در فصلنامه علوم اجتماعی آمده است که : «اصطلاح هویت که به بررسی تداوم, تغییر و مدت در عین کثرت می‏پردازد دارای تاریخ فلسفی بلند مدت است. استفاده از این اصطلاح از دهه 1950 رایج شده و در دو حوزه نظری روانشناسی و جامعه‏شناسی به بحث گذاشته شده است. هویت اجتماعی عبارت است از تصور, درک و ارزیابی فرد نسبت به خود از منظر دیگران یا جامعه است که در نتیجه آن احساس کند از منظر دیگران یا جامعه دارای جایگاه ارزش و احترام است.
(شرفی, ابوالفضل, هویت فرهنگی و پیشگیری از انحرفات اجتماعی فصلنامه علوم اجتماعی 11 , 1379 , 12)
هویت از اقطاب شخیت است که خود به هویت جمعی و فردی قابل تقسیم است. مفهوم هویت فردی اولین بار در سال 1968 توسط اریکسون به کاربرده شد . منظور وی از هویت احساسی است که فرد در اوایل سن نوجوانی خود را از دیگران مجزا و متمایز دانسته, برای خود ثبات و یکپارچگی قایل است و خود را شبیه به تصور دیگران از خود می‏داند. این تصور حد مطلوب است و گاهی هم در شکل‏گیری این احساس و تصور از خود خلل به وجود می‏آید و فرد از خودش یکپارچگی ندارد او چنین حالتی را بحران هویت یا آشفتگی هویت می‏گوید.
اریک اریکسون (1968) ایجاد هویت را به عنوان مهم‏ترین پیشرفت شخصیت در دوره نوجوانی می‏داند و آن را گاهی حیاتی در جهت وصول به بزرگسالی می‏داند. بزرگسالی که شادمانه و مولد معرفی کرده است در این دوره را دوره گذر از کودکی به بلوغ می‏داند و می‏گوید برای نوجوان این سؤال مهم مطرح است که ”من کیستم“ آنها به دنبال هویت شخصی و اجتماعی فرد هستند.
در این دوره نوجوان به تدریج یاد می‏گیرد که از نظریه‏هایی که مورد بررسی قرار می‏دهد بعضی را نادرست بداند و کنار بگذارد و آن چه را حقیقی می‏داند بپذیرد.
هویت برداشتی است که شخص درباره خود دارد و با ارزشیابی از مفهوم خود در طول سالهای نوجوانی به رشد بیشتری می‏رسد.
(لطف‏آبادی ص 204 سال 1379)

 

تعریف عملیاتی :
در این پژوهش منظور از هویت دینی شامل اعتقادات دینی که از سوال 1 تا سوال 5 سنجیده می‏شود.
در این پژوهش منظور از هویت دینی شامل استدلال دینی که از سوال 6 تا سوال 10 سنجیده می‏شود.
در این پژوهش منظور از هویت دینی شامل رفتار دینی که از سوال 11 تا سوال 16 سنجیده می‏شود.
در این پژوهش منظور از هویت دینی شامل ظاهر دینی که از سوال 17 تا سوال 21 سنجیده می‏شود.
در این پژوهش منظور از هویت دینی شامل گفتار دینی که از سوال 22 تا سوال 26 سنجیده می‏شود.

 

محدودیت‏های تحقیق
هر تحقیقی دشواریها و مشکلات خاص خود را به همراه دارد که تحقیق‏ حاضر هم از این قاعده مستثنی نبود خاصه آنکه با توجه به اینکه موضوع تحقیق مورد نظر از 2 بُعد برخوردار بود و تلفیق این آنها در هم و حتی در تهیه پرسشنامه مشکلاتی بوجود آورد.
- کمبود پیشینه‏های پژوهشی مرتبط با موضوع
- ناشناخته بودن اهمیت پژوهش و تحقیقات حتی در بین معلمان با سابقه و تحصیلکرده
- عدم همکاری برخی از پاسخگویان
- عدم همکاری مدارس بخصوص در مدارس پسرانه برای مراجعه مستقیم به معلمان جهت پر کردن پرسشنامه
- ترس از سیاسی بودن موضوع و عدم پاسخگویی به پرسشنامه
- اظهار بی‏اهمیت بودن نتایج تحقیقات و عدم بکارگیری آنها از دیدگاه پاسخگویان (معلمان)
- پراکندگی مدارس و صرف وقت زیاد برای رفت و آمد به مدارس
- محدودیت زمان اجرای تحقیق با توجه به الزامات تحصیلی

پیشینــه تحقیــق

 

1-2 تاریخچه
اهداف پرورش هر نظام آموزش “ نشان‏دهنده فلسفه اصول آموزش و پرورش آن نظام می‏باشد مثلاً اگر فلسفه آموزش و پرورش در نظامی تنها پرورش انسانهایی کارآمد باشد اصول آموزش و پرورش و اهداف آن نیز جلوه‏گر فلسفه «کاآمدی» خواهند بود.
در نظام آموزشی ما, برا اساس اعتقادات اسلامی است و قوانین و لوایح موجود « مصوب شورای عالی آموزش و پرورش » اولویت و جهت‏گیری کلی تمام برنامه‏ها و فعالیت‏ها , تقویت ارزشهای الهی و معنوی در دانش‏آموزان می‏باشد مثلاً در اصل چهارم از اصول حاکم بر نظام آموزش و پرورش آمده است :
«در آموزش و پرورش نه تنها تصمیمات دینی خاص , بلکه همه برنامه‏ها و آموزش‏ها باید به عنوان اجزای یک مجموعه هماهنگ اسلامی , بر حسب اقتضا و گنجایش , جنبه و جهت دینی داشته باشد. برنامه‏ریزان و معلمان باید در همه برنامه‏ها و فعالیت‏ها بنا بر مقتضیات خاص هر موضوع به جنبه‏های الهی و تقویت بینش دانش‏آموزان توجه کنند».
( اصول حاکم بر آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران مصوب 1368) به نقل از بینقی , 1379, ص 65)
البته باید توجه داشت که با توجه به نگرش اسلام نسبت به انسان , در تعیین اهداف نظام آموزش ایران , به پرورش تمام ابعاد وجود انسان, توجه شده است, هدف کلی, تربیت انسان معتقد و مسلمانی است که بتواند در ابعاد اجتماعی, سیاسی, زیستی , اخلاقی, فرهنگی , هنری و علمی رشد یابد این ابعاد هفتگانه در کنار بعد دینی (یا اعتقادی) با وجود هشت‏گانه اهداف نظام آموزشی ما را تشکیل می‏دهد و لذا می‏توان گفت در نظام آموزشی ما اصطلاحاتی نظیر, هویت سیاسی, اجتماعی و ملی, مذهبی ناظر بر مجموعه فعالیت‏ها, برنامه‏ها و طرحهایی هستند که به تحقق هر یک از مجموعه اهداف مصوب کمک می‏کنند.
در نظام آموزش جمهوری اسلامی ایران و برای تحقق اهداف تربیت دینی تمهیداتی چند اندیشیده شده است از مهمترین این تمهیدات تدریس درس مستقل با عنوان کلی درس «دینی» از پایه دوم ابتدایی تا پایه سوم دبیرستان (دوره متوسطه) و نیز دوره پیش‏دانشگاهی می‏باشد عنوان این درس در دوره متوسطه بینش اسلامی است که بر اساس نظام سالی واحدی در هر هفته دو ساعت آموزشی و بر اساس نظام ترمی واحدی هفته‏ای چهار ساعت آموزش را در یک نیم سال به خود اختصاص می‏دهد .

 

1- اهمیت اهدا تربیت دینی و اخلاقی
تعلیم و تربیت آدمی امر پیچیده , پردامنه و وقتگیر است که همکاری نهادهای مختلف و افراد متعدد و هماهنگی همة فعالیتهای مربوطه را ایجاب می‏کند. اولین شرط هماهنگی فعالیتها, وحدت هدف و مقصد است که باید برنامه‏ها و فعالیتهای مربوط را هدایت نماید. باید هدف نهایی تعلیم و تربیت بطور کلی و مخصوصاً برای افرادی که در تنظیم برنامه‏های مربوط نقشی بعهده دارند روشن باشد و هدف تربیت جوانان در هر یک از مراحل رشد نیز به صراحت تعیین و به مربیان اعلام گردد. تعیین و تصریح هدف نهایی و هدفهای واسطه که برای نیل به هدف نهایی ناگزیر باید تحقق حاصل کنند علاوه بر اینکه وسیلة مناسبی برای ایجاد هماهنگی لازم در فعالیتهاست, شرط لازم امکان ارزشیابی نتایج فعالیتها نیز می‏باشد. (شکوهی , غلامحسین , 1363, ص 35) کمک به رشد کودک و انطباق او با جامعه دو وظیفة بسیار مهم و اساسی تعلیم و تربیت است که در عین حال به هیچوجه کل مسئله را شامل نمی‏شود. بشر خیلی بیشتر و بالاتر از یک موجود وابسته به طبیعت و نیازمند جامعه است. او نه تحت فشار نیروهای غریزی باید قرار گیرد و نه تحت فشار عوامل محیط و جامعه. هر جا که تعلیم و تربیت بطور صحیح صورت می‏گیرد, با این هدف است که روح و ذهن بشر نیرومند شوند. روند حیات بشری در هر جایی با دو زمینه پست و عالی پایه‏گذاری شده است که اولی عبارت است از یک زندگی طبیعی و حیوانی و دیگری حیاتی معنوی و متوجه درجات بالاتر.(شکوهی, علامحسین , 1363 , ص 164)

 

2- تربیت مذهبی
نه طبیعت, نه اجتماع و نه فرهنگ هیچکدام نمی‏تواند انسان را آنچنان حمایت کنند که بتواند بر زندگی معنوی خود مسلط شود. تنها زمانیکه او با ابدیت و ماورای مادیات پیوند یافت, از شکست ظاهری و باطنی در امان خواهد بود. هر نوع ایمان و تقوای دنیوی حداقل در برابر سه واقعیت آسیب‏پذیر خواهند بود : در برابر مرگ, نومیدی و احساس غربت در دنیا. انسان در چهرة طبیعت و هر چه در او هست هیچگاه همدرد و همانندی با خویش نمی‏خواند و همدردی و خویشاوندی تشنه‏ترین نیاز روح آدمی است.
در این صورت هر نوع تربیتی که تلاش نکند تا جوانان را برای رویارویی با این واقعیتهای اجتناب‏ناپذیر مجهز کند, هرگز به حد کمال نخواهد رسید.
اگر این تناقض فلج کننده بین فکر و عمل در زمینه آموزش و پرورش از بین برود, آنوقت است که فرآیند تربیتی از مراحل ابتدایی کمک برای رشد, انطباق اجتماعی و تربیت فرهنگی فراتر می‏رود و به یک کمک فراگیر برای زندگی انسانهای در حال رشد و توسعه پیدا می‏کند.
پستالوزی می‏گوید : « هدف نهایی هر نوع تربیت این است که انسان یادبگیرد چگونه زندگی کند. یعنی زندگی را بزرگ منشانه فراگیرد. این جاست که کلیه اجزای فرایند تربیتی به مرحله عمل درمی‏آید: کمک برای انطباق با جامعه و هدایت در زمینه فرهنگی بدون اینکه مهمترین آنها یعنی بیدار کردن بشر برای درک رسالت خویش در این میان قربانی شود.»
لذا درک این واقعیت که انسان عصر جدید از لحاظ مذهبی بیدار نشده و در نتیجه زندگی بی‏مفهوم و ناامنی دارد و استحکام بخشیدن ؛ ریشه‏های مذهبی در روح بشر یکی از ارکان اساسی تعلیم و تربیت است.
انسان همچنانکه به آب و اکسیژن نیازمند است به خدا نیز محتاج است . احساس عرفانی و احساس اخلاقی به شخصیت بشری سکفتگی و انبساط پرمعنا و کاملی می‏بخشد. شک نیست که توفیق زندگی به رشد کامل هر یک از فعالیتهای فیزیوپوژیکی, عقلی – روحی و معنوی بستگی دارد.
ایمان امری طبیعی است که مستقیماً زادة نیازمندیهای غریزی و احساساتی ماست. « دین روح شاعرانه انسان است. دین نه تنها از رنج نیش مرگ می‏کاهد بلکه زندگی را با اجرای تشریفات دینی و با معماری و حجاری و نقاشی و درام و موسیقی زیبا می‏سازد. دین حوادث عادی زندگی از تولد, زناشویی و مرگ تا حد شعائر دینی بالا می‏برد و این امور معمولی را به وقایع معدسی بدل می‏سازد و آن را از راه احساس عمیق کرد و بصورت هنر در می‏آورد. دین نمایش غم‏انگیز سخیف زندگی را به سفر مقدس شاعرانه‏ای که به سوی هدفی شریف است مبدل کرده است. زندگی بدون دین ملال‏انگیز و پست است.»
«مذهب تلاش انسانی است به هست آلوده تا خود را پاک سازد و از خاک به خدا بازگردد. طبیعت و حیات را که دنیا میفبیند قداست بخشد و اخروی کند.»

 

3- اهمیت تربیت بدنی و اخلاقی در جهان امروز
پس از رنسانس تحول عظیم در فکر و اندیشه انسان غربی بوجود آمد. معیارها و ارزشهای سنتی به هم ریخت و فرهنگ جدید غربی بر اساس جهان‏بینی مادی و غیرمذهبی پدید آمد. و بدنبال آن بریدن انسان از خدا و مذهب و معنویات پیش آمد. اما باید گفت اکنون این طرز تفکر کاملاً عوض شده است.
در زمان حاضر اثبات حقانیت و اعتقاد و تعلیم دینی از هر زمانی در قرن گذشته آسانتر است. این امر مسلم است که عقل‏گرایی و عقل‏پرستی و بی‏ایمانی قرن گذشته بدن شک از جهان رخت بربسته است. امروز دیگر هیچ انسان هوشمندی آن اعتقاد قدیمی را به قدرت عقل روشن بین و بی‏طرف ندارد. «هر یک از ما از این امر آگاهی داریم که با ذهن و عقل به اموری نزدیک می‏شویم که تحت تأثیر پرورش و تعلیم, سیاست و منافع خصوصی قرار گرفته و پیشداوریهایی پیدا کرده است. نظر کهنة قانون علمی نیز از میان رفته است. دیگر چشمداشت نداریم که حقایق خارجی را از کتابهای علمی مدرسه‏ها بدست آوریم. تنها چیزی که امید دست یافتن به آن را داریم, خلاصه‏هایی است از مشاهدات و ملاحظاتی که اکنون موجود است و احتمالاً روزی دگرگون خواهد شد و چیزهای دیگری جای آن را خواهد گرفت».
در تاریخ هیچوقت انسان باندازة انسان امروز از نظر مذهب و احساس مذهبی بیتابی نمی‏کرد و هیچوقت مانند این دوره نسبت به علم و نسبت به آنچه دارد و به آن رسیده است بی‏ایمان نبوده و احساس کمبود در خودش نداشته است. در رنسانس علم وقتی از مذهب برید, پیش‏رفت اما بعد از دو, سه قرن باز علم دارد به یک احساس مذهبی و عرفانی برمی‏گردد و این همان مذهب علمی متعالی است. رنسانس قرون 17 و 18 بازگشت دنیا و علم از مذهب کلیسایی قرون وسطی بود.
انشتین می‏گوید: « من در مذهب از دهقانان لانکشایر متعصب ترم». و « احساس عرفاین شاه فنر تحقیقات علمی است»و « هر که یا تأمل آشنا نباشد و احساس حیرت دچار نگردد, روح علمی را فاقد است». و پلانگ است که می‏گوید: « بر سر در معبد علم نوشته‏اند: هر که به درون گام می‏نهد باید ایمان داشته باشد».
با این مقدمه طولانی باید گفت هر چند توجه روزافزون دست‏اندرکاران امر آموزش و پرورش در بسیاری از کشورها به مسائل عاطفی, اخلاقی دانش‏آموزان, محتوای مناسب جهت عرضة مطالب انسانی , عاطفی, اخلاقی و ارزشی چه بصورت مواد درس مستقل و چه بصورت متون تلفیقی با محتوای درسهای دیگر در نظر گرفته شده است, اما با مراجعه به اهداف کلی برنامه‏های درسی بیش از 70 کشرو جهان (بجز بلوک شرق که تغییرات عمده‏ای در اهدافشان صورت گرفته است) مشخص می‏شود که تنها تعداد اندکی از این کشورها برای تربیت دینی و اخلاقی اهمیت قائل هستند و از آنها تحت عنوان اهداف نظام تربیتی خود نام می‏برند. این کشورها عبارتند از :
1- آرژانتین (پرورش شهروندان آگاه مطابق ارزشهای مسیحی)
2- پاکستان (ایجاد وحدت بر اساس تعالیم اسلام)
3- لیبی (ترویج فرهنگ اسلامی و پرورش انسانهای مؤمن به اخلاق اسلامی)
4- کویت (ترویج آموزش مذهب)
5- یونان (پرورش اخلاقی و گسترش روحیه ملی و مذهبی)
6- ایرلند (گسترش آموزش مذهبی و اخلاقی شهروندان)
7- آلمان (پرورش اخلاقی جوانان)
8- اتریش (پرورش استعدادهای شهروندان بر پایه ارزشهای اخلاقی, مذهبی و اجتماعی)
9- بلژیک (ایجاد حس مسئولیت و ایمان در جوانان)
10- قبرس (پرورش جسمی, فکری و اخلاقی یونان)
11- دانکارک ( ارج نهادن به ارزشهای اخلاق مسیحی)
12- نروژ (گسترش آموزش مذهبی و اخلاقی )
13- پرتغال ( پرورش سجایای اخلاقی)
بنابرانی می‏بینیم که با وجود سردرگمی و نیاز انسان امروز به اصول اخلاقی و مذهبی بدلیل اینکه در اکثر جوامع هیچ نوع تعهد و تکلیف قطعی تعیین نشده تا در شعور آنان انسانها و بخصوص جوانان نقش بندد, بسادگی زندگی به راه غلط کشانیده می‏شود. چرا که او از موجودیت و مفهوم واقعی زندگی خویش هیچ نوع شعور روشنی ندارد.

 

4 - اهمیت تربیت دینی و اخلاقی در آموزش و پرورش ایران
«هر موجودی را کمالی است که هدف خلقت او به تبع آن, هدف تربیتش رسیدن بدان است. بنابراین هدف تعلیم و تربیت آدمی تسهیل سیر صعودی و استکمالی انسان بسوی حالت کمالی است که در خلقتش مقدر شده است.
هدف غائی تعلیم و تربیت در اسلام اینست که مقدمات حرکت و هدایت آدمی را در صراط مستقیم پرستش پروردگار فراهم آورد و معراج او را به مرحلة کمال انسانی تسهیل نماید و راه بازگشت به احسن تقویمی را که بنیاد آفرینش وی بر آن استوار است, هموار کند. بطوریکه در سایة عمل صالح مراحل و مدارج علم و ایمان را طی کند و خود را هر لحظه به خداوند متعال که مقصود نهایی این سیر و سلوک است نزدیکتر سازد».
بر اساس آیة شریفة «و ما خلقت الجن و الانس الالیعبدون» هدف آموزش و پرورش در جمهوری اسلامی ایران پرورش «عبدصالح» است و برای تحقق این آرمان هدفهای اساسی زیر مورد توجه قرار می‏گیرد.
1- هدفهای ایمانی و اخلاقی
2- هدفهای فرهنگی
3- هدفهای خانوادگی
4- هدفهای اجتماعی
5- هدفهای سیاسی
6- هدفهای دفاعی و نظامی
7- هدفهای اقتصادی
در زمینة اهداف ایمانی و اخلاقی که مورد توجه ما می‏باشد, هدفها عبارتند از :
الف : در ارتباط با مبانی اعتقادی :
1. شناخت خدا
2. پرستش خدا و استعانت از او
3. یاد خدا و خوف و خشیت از او
4. انس و محبت به خدا و خشوع در برابر او
5. شکرگذاری در پیشگاه او
6. التزام به اطاعت خدا و اشتیاق به لقای او
7. هماهنگی با سنن آفرینش
8. ایمان به غیب
9. ایمان و احترام به پیامبران الهی و اطاعت از پیامبر اسلام و امامان (ع) و مقام ولایت فقیه و محبت نسبت به آنان
10. ایمان به روز حساب و یاد جهان آخرت
ب : در رابطه با جنبه‏های اخلاقی امور زیر مورد نظر است:
1. شناخت خود
2. شناخت بعد الهی کرامت انسان
3. توجه به خویش جهت تزکیه و رشد معنوی و الهی
4. کسب فضایل و مکارم اخلاقی در سایة ایمان به خدا و جهان آخرت (بالاخص امانت, صداقت, وفاداری, رستگار)
5. پیراستن روان از رذایل و عادات مذموم
6. ایجاد روحیة مراقبت از رفتار خود و ضبط نفس و حسابرسی خویش
7. ایجاد روحیة نظم و انضباط
8. ایجاد روحیه صبر و مقاومت در برابر شداید و مشکلات و تلاش برای حل آن
9. پرورش احساس تعهد و مسئولیت در برابر خدا و خلق خدا
10. پرورش عواطف در خود بگونه‏ای که تنها برای خدا دوست بدارد, برای خدا دشمن بدارد, در راه او خشنود گردد و در راه او خشمگین شود.
11. تربیت افراد بگونه‏ای است که «پاکیزگی و نظافت» را بعنوان یک اصل اسلامی مورد توجه و مراعات قرار دهند و در پاکیزگی گناه داشتن بدن و لباس و محیط کار و زندگی بکوشند.
12. پرورش افراد بگونه‏ای که اصول بهداشتی جسم و روان را دقیقاً بدانند و بر مراعات آنها در زندگی خو بگیرند.
13. پرورش افراد برای بهره‏مندی بیشتر از طبیات الهی بمنظور تأمین سلامت و نشاط و نیرومندی

 

5- اصول حاکم بر آموزش دینی و اخلاقی
تفحص در انگیزه بعثت انبیاء هماهنگونه که قبلاً نیز گفته شده نشان می‏دهد که هدف غائی از تعلیم و تربیت انسان به «فلاح» رسیدن اوست. اولین ندایی که از سوی پیامبر بزرگ اسلام پس از بعثت طنین‏افکن گردید, همانا سرود آزادگی و رهایی انسان از همة وابستگیها بود : «قولوالااله الاالله تفحوا» برای تزکیه وجود از همه وابستگیها و تقرب به حق باید شخصیت اخلاقی در دانش‏آموزان پایه‏گذاری گردد. «شخصیت عبارت از عزم راسخ بر انجام چیزی و سپس اقدام قاطع در جهت تحقق آن». برای شکل‏گیری شخصیت اخلاقی دانش‏آموزان باید تکالیفشان حتی‏الامکان با ذکر مثالها , تمثیل , تذکر و یادآوری, داستان سرایی دادن الگو و نمونه و ... همراه باشد. آنچه دانش‏آموز باید انجام دهد تکالیف معمولی وی نسبت به خودش و دیگران می‏باشد. در ادامه موضوع را با دقت بیشتر بررسی می‏کنیم:
1- وظایف دانش‏آموز نسبت به خودش : همانطور که مولا علی 1400 سال پیش فرمود : «خیرالامور اوسطها». دانش‏آموز باید در هر کاری کاملاً میانه‏رو و پرهیزکار باشد. او باید از شأن و مقام خود بعنوان یک انسان آگاه باشد و بداند که از هر مخلوق دیگری برتر و تواناتر است و بداند که وظیفه دارد تا شرافت نوع انسان را در خویشتن خویش خوشه‏دار نسازد. برای آگاهی دانش‏آموزان از شأن و مقامشان بعنوان یک انسان همواره باید با آنان بگونه‏ای انسانی و همراه با احترام رفتار کرد و بدانیم که ابتدا یک انسان است و بعد دانش‏آموز. برای نشان دادن این ارزش و مقام والا براحتی می‏توان از فرصتهای مناسبی استفاده کرد. برای مثال با دروغ گفتن است که فرد خود را به مقامی فروتر از انسان تنزل می‏دهد. خوار و خفیف می‏شود , دیگران به وی اعتماد نمی‏کنند و بالاخره اعتماد به نفس و عزت نفس که مورد نیاز وی می‏باشد, از او سلب می‏شود.
2- وظایف دانش‏آموز نسبت به دیگران : انسان طبعاً احتماعی است . جدا نمودن جنبه‏های اجتماعی انسان از جنبه‏های فردی او صحیح بنظر نمی‏رسد. ادامة حیات انسانی جز در جامعه و بصورت جمعی ممکن نیست لذا دانش‏آموز باید هر چه زودتر محترم شمردن و رعایت حقوق دیگران را یادبگیرد بطوریکه انعکاس آن را در اعمالش مشاهده کرد. مثلاً چنانچه دانش‏آموزی هنگام دیدن بچه فقیری با او بدرفتاری کند, نباید به متجاوز بگوییم « چنین نکن, ناراحت می‏شود, مگر نمی‏بینی چقدر بیچاره است؟ تو باید رحم داشته باشی و الی آخر.» باید بعلت رفتار مخالف با حقوق انسانی که از وی سرزده است, با وی مثل خودش متکبرانه رفتار کنیم.
3- « الزام آدمی به خیرخواهی, الزام مطلق نیست. باید همحسی دانش‏آموز را نه تنها برای احساس غم دیگران بلکه برای احساس وظیفه نسبت به یاری آنان تحریک کنیم. بچه‏ها باید نه از احساس بلکه از وظیفه‏شناسی لبریز باشند». مگر نه اینست که بسیاری از مردم, همدل بعد از بارها فریب خوردن , سنگدل شده‏اند. ما نباید اعمال نیک و خیرخواهانه را اشتباهاً بعنوان اعمال شایسته‏ای معرفی کنیم که تنها بخاطر خدا صورت می‏دهیم. خوبی کردن و دستگیری از بینوایان فقط انجام وظیفه می‏باشد. عدم تساوی انسانها امری اتفاقی می‏باشد. و اگر من نوعی ثروتمندم , آن را جز به بهره‏مند شدن فرد یا اجدادم از موقعیتهای مناسب که بیش آمده , نمی‏توان نسبت داد.
4- با مقایسة دانش‏آموز با دیگری تنها حسادتش را تحریک می‏کنیم. دانش‏آموز باید خود را با اسوه‏ها و الگوهای نوع انسان و الگوهای مطرح شده در مذهب و بیشتر با تصور عقلی که دارد مقایسه کند. « زیرا فروتنی در واقع چیزی جز ارزیابی خویش با معیار کلی کمال اخلاقی نیست. چنانچه کسی خود را با مقایسه با دیگران ارزشیابی کند یا سعی می‏کند خود را از دیگران بالاتر ببرد یا می‏کوشد از ارزش دیگران بکاد و این حالت اخیر حسادت است. در این حال تنها در پی نسبت دادن خطاهایی به دیگران هستیم تا مگر در مقایسه وضع مناسبتری داشته باشیم. بنابرانی روحیة رقابت وقتی بد بکار رفت, جز خسارت نتیجه‏ای ندارد. رقابت را می‏توان گاهی برای مقاصد پسندیده بکار برد. مثل وقتی که برای متقاعد ساختن فرد به اینکه کاری از وی ساخته است, به وی بگوییم! دیگران به آیانی از عهدة آن برآمده‏اند.»
5- باید در پی دوری گزیدن از هرگونه غرور ناشی از فزونی مال و ثروت, اصل و نسب و افتخارات خانوادگی, تحصیلات باشیم. همواره مراقبت کنیم که روحیه صداقت و صراحت در دانش‏آموز پرورش یابد و بداند که گرامی‏ترین انسانها همانا با تقوا‏ترین آنها می‏باشد. تقوا و متصف شدن به صفات الهی تنها ملاک برتری می‏باشد.
6- اگر دین به اخلاق متصل نباشد, فقط به سعی در جهت جلب التفات و توجه تبدیل می‏شود. و نیایش تبدیل به معامله و داد و ستد می‏شود. دعا و نماز و بطور کلی ذکر و نیایش باید به مردم برای پیشرفت و تلاش نیروی تازه عطا کند. این اعمال باید زبان حال قلبی سرشار از عشق و وظیفه‏شناسی باشد. از همین روست که نیایش در اسلام تجلی آگاهی, عشق, نیاز و مسئولیت اجتماعی می‏باشد. ما نباید نیایش را و دعا را بهانه‏ای برای تن دادن به ضعفهای اخلاقی, فقر, زبونی‏ها و سستی‏های خود قرار دهیم.
دانش‏آموز باید بداند که آدم فاسد حتی در نظر خودش فرار و ضعیف است و این خفت فطری می‏باشد, حتی اگر خداوند فساد را منع نفرموده بود. بنابرانی قانون الهی, قانون طبیعت نیز می‏باشد.
7- «قانون درونی ما وجدان نامیده می‏شود وجدان به بیان صحیح ملازمت اعمال ما با این قانون است. سرزنشهای وجدان چنانچه آن را نمایندة خدا ندانیم, بی‏نتیجه است. اگر دین بر وجدان اخلاقی افزوده نشود بی‏حاصل است دین بدون وجدان اخلاقی, آئیینی خرافی است». مردم خدا را ستایش می‏کنند, بقدرت لایزالش و صفات دیگرش حرکت می‏گذارند اما بدون تفکر و بدون اینکه در زندگی عملی و روزمره‏شان این خداپرستی نقشی داشته باشد یعنی مردم خدا را بندگی خواهند کرد بدون اینکه صفاتش را بشناسند. این نوع عبادت بدون معنا و محتوا وسیلة تخدیر و خرید بهشت می‏باشد. از این روست که گاهی اوقات مشاهده می‏کنیم افرادی که بظاهر دیندار هستند از لحاظ منش و رفتار تفاوت چندانی با بی‏دینان ندارند. بعلاوه اینکه گروه دوم ادعایی هم ندارند.
8- به دانش‏آموزان اجازه ندهیم قواعد و اصول دین را از حفظ کند. این کار نه تنها فایده‏ای ندارد بلکه تصور غلطی از دینداری و پرهیزکاری نیز ایجاد کرده‏ایم . دانستن قواعد مربوط به شک بین دو – سه و یا سه و چهار هر چند لازم است اما کافی نیست. در ابتدا نباید اینچنین مفاهیمی را به دانش‏آموز بیاموزیم. دانش‏آموزان در سالهای نوجوانی سرشار از احساسات و عواطف پاکی هستند و می‏خواهد عصیان کند, دنیا را عوض کند. دنبال مدینة فاضله است. هنوز گرفتار روزمرگی, مصرف و قسط و تجملات و ... نشده است.
باید او را با ریشه‏های معنوی و فرهنگی که به شخصیت انسانیش قوت می‏بخشد آشنا سازیم تا بتواند در برابر بمباران همه جانبة فرهنگی, فکری و اخلاقی مقاومت منطقی کند و به نقد و قضاوت و ارزیابی بپردازد و بتواند انتخاب کند.
بنظر می‏رسد آموختن بعضی از مفاهیم دین وقتی بی‏موقع و نابجا باشد, بیشتر جنبة منطقی دارد تا مثبت. اینگونه مفاهیم را می‏توانیم پس از آموختن روح و محتوای دین به نوجوان آموخت.
9- باید مراقب باشیم که خودمان یا بچه‏ها نام مقدس خدا و ائمه معصومین را وقت و بیوقت و بیهوده بر زبان نیاوریم. شنیدن نام این مقدسین باید ما را از احترام سرشار سازد. بخصوص نام حضرت حق باید کم بر زبانها جاری شود بچه‏ها باید نسبت به این هستی بخش که معبود و حافظ آدمیان و داورشان می‏باشد, عشق و احترام احساس کنند.
10- دانش‏آموز باید یاد بگیرد که به طبیعت با دیدة تفکر و احترام نگاه کند و هستی را آیتی از خالق یکتا بشمار آورد. جهان و هر چه در او هست همه زیباست چرا که تجلی ذات اوست. بدین ترتیب می‏توان را بیرحمی و تخریبی که غالباً در زجر دادن جانداران کوچک از سوی بعضی از دانش‏آموزان , شاهد آنیم, در امان ماند. دانش‏آموز باید تشخیص خیر در بطن شر را بیاموزد. مثلاً او باید بداند که بسیاری از حیوانات درنده و حشرات نمونه‏های پاکیزگی و کار و کوشش هستند.
11- در اینجا لازم است نکته‏ای را که رعایت آن برای جوانان لازم می‏باشد, اضافه کنیم. «در این زمان جوان بعضی چیزها را که در گذشته تمییز نمی‏داد, کم‏کم تمییز می‏دهد. قبل از هر چیز تمیز جنس , طبیعت حجاب رازداری روی این کشیده و تا توانسته آن را با هر نوع اخلاقی در آمیخته است چنانکه گویی برای آدمی ناشایسته و تنها, مورد نیاز

دانلود با لینک مستقیم


دانلود مقاله بررسی میزان اثربخشی محتوای درس بینش اسلامی در جهت تحقق اهداف آن

تحلیل محتوای تبلیغات روزنامه همشهری

اختصاصی از حامی فایل تحلیل محتوای تبلیغات روزنامه همشهری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تبلیغات و زندگی روزمره

امروزه تبلیغات در زندگی روزمره ما نقش مهمی را ایفا می کند .اگر در خیابان یا در مکان های مختلف به دور و بر خود توجه کنیم تبلیغات فراوانی می بینیم که هر کدام به جنبه ای از زندگی مربوط می شوند .تبلیغات از نیاز های اساسی مانند خوراک ، پوشاک ، مسکن و وسایل جانبی مورد نیاز در زندگی تا وسا یل آموزشی و سر گرمی را در بر می گیرد .

تبلیغات در زندگی ما نقش مهمی را ایفا می کند وبیشتر از طریق نا خود آگاه بر انتخاب ها و نحوه زندگی وروش ها یی که ما برای رفع نیاز به کار می بریم تاثیر می گذارد .سر مایه داری در راستای فروش محصولات ، ایجاد بازار مصرف در داخل یا سطح بین الملل صورت می گیرد.


دانلود با لینک مستقیم


تحلیل محتوای تبلیغات روزنامه همشهری

دانلود پایان نامه ادبیات درباره دفتر سبز بهاران نگرشی بر محتوای اشعار و آثار سیمین بهبهانی

اختصاصی از حامی فایل دانلود پایان نامه ادبیات درباره دفتر سبز بهاران نگرشی بر محتوای اشعار و آثار سیمین بهبهانی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود پایان نامه ادبیات درباره دفتر سبز بهاران نگرشی بر محتوای اشعار و آثار سیمین بهبهانی


دانلود پایان نامه ادبیات درباره دفتر سبز بهاران نگرشی بر محتوای اشعار و آثار سیمین بهبهانی

در این پست می توانید متن کامل پایان نامه ادبیات درباره دفتر سبز بهاران نگرشی بر  محتوای اشعار و آثار سیمین بهبهانی را  با فرمت ورد word دانلود نمائید:

 

 عنوان مقاله :

دفتر سبز بهاران نگرشی بر ساختار و محتوای اشعار و آثار سیمین بهبهانی شاعر معاصر

 به کوشش :

طاهره خبازی

 مقدمه و پیشگفتار

من دیده ام رنگین کمان را خندیده در ذرات باران

من خوانده ام رازی نهان را، در دفتر سبز بهاران

تغییر فصل بی بری را، سرسبزی و بار آوری را

حس کرده انگشتان سردم، در برگجوش شاخساران

کنکاش سرخ لاله ها را، در خلوت خاموش صحرا

دیدم که دارد داستانها، از چاره جویی های یاران

آن دانه ی خاکی چه بودا – پوسیدن تن را پذیرا-

از ساقه ی نو رسته فردا، چون خود پدید آرد هزاران

من دیده ام جبر زمان را، نابودی فرسودگان را

نادیده بگذشتند اما، از دیدنیها دیده داران

از راستی در گونه ی گل، رنگین شود خون تکامل

اما دروغین است و رسوا، سرخاب این صورت نگاران

از بوته ی خوشبوی گلپر، از پونه ی شاداب نوبر

آیا توان گفتن پیامی، با کرم های گنده زاران؟

ای روز خوب آفتابی، با آسمان پاک و آبی

آخر بگو کی می شتابی، تا مرز این شب زنده داران؟

( رستاخیز، ص 327 )

از سالهای آب و سراب

مقدمه و پیشگفتار

قرن معاصر بانوان شاعری را در دامان خود پرورده است که هر یک به سهم خود چنان ذوق و ابتکاری در کار سرودن شعر از خود نشان داده اند که روزگار، سخن ایشان را هرگز به فراموشی نخواهد سپرد و سیمین بهبهانی یکی از آنان است. سیمین بهبهانی ( خلیلی ) به سال 1306 ه.ش. در تهران متولد شد. پدرش عباس خلیلی نویسنده و روزنامه نگار و صاحب ده ها تالیف بود و مادرش فخر عال خلعتبری نیز شاعر و نویسنده و روزنامه نگار بود. وی تحصیلات دانشگاهی را در رشته ی حقوق قضایی به پایان رساند و از چهارده سالگی به شعر گفتن پرداخت. ابتدا با چهار پاره های نیمایی شروع نمود و بعد به گفتن غزل روی آورد ؛ اما درغزل تحولی عظیم به وجود آورد. زندگی سراسر نشیب و فراز و پرحادثه ی سیمین از کودکی تا نوجوانی شرحی بیش از حوصله ی این گفتار است و برای آگاهی از آن، می توان به شرحی که او با قلم شیرین و نثر دلاویز و روشن خود به عنوان مقدمه ای بر “ گزینه اشعار ” خود نوشته مراجعه کرد.

اما وی تنها شاعر نبود بلکه همچو پدر و مادرش به نویسندگی نیز می پرداخت؛ قصه و خاطرات و مقالات وی می تواند مطلب فوق را تایید نماید.

سیمین بهبهانی. شاعر معاصر، که در غزل سرایی و اشعار غنایی توانایی خود رانشان داده است در شعر خویش با انتشار دفترهای رستاخیز، خطی زسرعت و از آتش، دشت ارژن در عوالمی متفاوت با مجموعه های چلچراغ و مرمر سیر می کند، عوالمی گسترده تر از احساسات و عواطف فردی و رنج های تنهایی. در شعر او اینک غم وشادی دیگران بیشتر جلوه گر است و احساس او در خلال شعرش تپش دل وی را هم آهنگ با ضربان قلب مردم به گوش جان می رساند. خود او این تجربه ی معنوی بزرگ را در مقدمه ی دشت ارژن چنین تعبیر کرده است: “ دیری است تا شعرم به یک عاطفه ی همگانی بدل شده است گویی که زبان جمع است. و این نه ازان روست که خواسته ام تا از زبان جمع مستحیل شده ام.

سیمین بهبهانی آنچه را که هست می بیند و می گوید و آنچه را که می گوید به آن اعتقاد دارد.همان گونه که ذکر شد برای آشنایی بیشتر با شخصیت و حسب حال وی، بهتر است که به نوشته ها و سروده های ایشان مراجعه گردد که خود گویاتر است. در کتاب “ با قلب خود چه خریدم؟‌” ( گزینه قصه ها و یا دهای سیمین بهبهانی ) و نیز کتاب کلید و خنجر مطلب حسب حال ( جنینی که من بودم ) مطالبی به قلم توانای سیمین نوشته شده است که بسیار مفید خواهد بود.

آشنایی با شخصیت و افکار یک نویسنده و شاعر قدم نخست برای درک نوشته ها و سروده های وی است.

سیمین با نخستین شعری که در چهارده سالگی سرود در روزنامه ی “ نوبهار ” ملک الشعرا بهار چاپ شد نشان داد که دردهای جامعه و روزگار مردم پریشان حال تا چه اندازه اندیشه ی او را از نوجوانی به خود مشغول می داشته است.

سیمین اگرچه سرودن شعر را درقالب محمول عروضی آغاز کرد ولی شیوه ی نوین چهار پاره های به هم پیوشته را تا چند زمانی قالب بیشتر سروده های او را تشکیل می داد تا این که رفته رفته به غزل گرایش بیشتر یافت و توانست در این پهنه به آفرینش آثاری برجسته و چشم گیر و شهرتی شایسته دست یابد.

ویژگی هایی از شعر سیمین

گفتیم که سیمین در غزل تحولی عظیم را پدید آورد، به این صورت که آن را با مسائل روزمره و سوژه های نمایشی و گفت و گو ها پیوند داد. غزل وی دارای سبکی خاص است که باید آن را منحصر به فرد دانست. سیمین از سال 1352 ه.ش. و پس از انتشار کتاب رستاخیز خود شیوه ی تازه یی را در پرداختن غزل معاصر بنیاد نهاد که بدون هیچ تفاخری به لزوم آن سخت باور داشت. این شیوه ی تازه از هنگامی در شعر سیمین شکل گرفت که از دیدگاه دیگری به غزل نگریست و نه تنها در گزینش مضامین از هر دست ، به نوآوری پرداخت، که در استفاده از اوزان غزل روش دیگری به کار بست و وی بر این باور بود که “ ما امروز نیاز به اوزان تازه داریم، به جست و جو می رویم و در میان پاره های کلام آن را کشف می کنیم ”

وی از قالب کلاسیک غزل کناره گرفت که در آن توفیقی چشم گیر یافت. خود در این باره چنین می گوید:

“ می گویند: چرا سر به بیابان خشن و سنگلاخ گسترده اوزان ناشناس نهاده یی ؟ پای سمندت خواهد شکست و به سرخواهی افتاد. چشم کسی شیرین سواری تو را نخواهد دید، که پایی را پروای پی گرفتن بی پروایت دربادیه ی جنون نیست. به همان میدان پرتماشایی باز گرد، تا دیگر تاخ تاخ سم سمندت با صدای هلهله و آفرین در‌آمیزد. می گویم : بسیار در چنین میدان رانده ام که همه در عرصه ی بی خطرش، آشنا و چشم آموز، بی هیجان و بی حادثه، تسلیم تکاپوی سواران بوده است. کشف وطلب، اما، کوه و گداز می خواست، بیابان و ریگزار می جست، و همواری آن میدان، همه ی آن نبود که من می خواستم، این میدان، خود روزگاری، قطعه بیابانی ناشناخته و پرمانع است. انوری و عطار بارها و بارها راه نشان دادند و نشانه گذاشتند، سنگ برداشتند و سنگریزه کوفتند……. و آنک شما و عرصه ی آسان کرده ی ایشان. در این بیابان خواهم تاخت، تپه ها و گدارها خواهم شناخت، کوره راهی خواهم جست و زیر پویه ی مکرر ستورم چنان خواهمش کوفت که راهی شود ساده و هموار.

غزل قدیم خانه یی بود که در اجاق امنش آتشی می توانستم افروخت، اما نه آن بیابان که انفجار مکرر خمپاره ها را تاب آرد و پس از فرونشستن غبار، باز همان بیابان باشد با کوه های سربه فلک سوده، بی خدشه ی غبنی از جنبش پشه وار انفجاری که بر دامانش وزیده است.

و نیز خود درجایی دیگر آورده که:

“ تا اکنون نزدیک به چهل وزن تازه یا کم سابقه را آزموده ام. می پذیرم که درمیان آنها ممکن است دو سه تایی سنگین باشند یا اصلا خوشایند واقع نشوند، از یاد رفتن آنها به قبول و توفیق بقیه می ارزد. منتظر نیستم که همه ی تجربه ها نتیجه ی صد در صد درست داشته باشند. همچنین اگر بعضی به نتیجه نرسیدند، از ادامه ی تجربه نمی هراسم و گرنه هیچ ابداعی پدید نخواهد آمد.‌ ”

شعر سیمین ویژگیهای خود را دارد او براساس احساس عمل می کند و می داند که دیگر زمان گفتن غزل به سر آمده و این قالب شعر برای مردمش غیرقابل لمس و درک است و در مقتضای زمان آنان نیست. او غزل هایی می سراید که باغزل گذشتگان تفاوت داشته باشد. هدف عمده ی وی یکی وارد کردن مضامین اجتماعی در غزل است و دیگری دوری از تکرار مکررات در غزل هایش. اوضاع اجتماعی را بیان می کند و زبان اعتراض می گشاید.

شعر انتقادی آن هم در قالب غزل یکی دیگر از خصایص شعری اوست. سیمین، غزل را از حیطه ی گفت وشنود صرفاً عاشقانه یا وصف جمال محبوب به رخدادها و واقعیات موجود و منطبق با جامعه ی خود می کشاند و در این راه به موفقیت هایی در خور تحسین دست می یابد. شعر سیمین به ویژه غزل های او همه سرشار از تخیل و عاطفه در زبانی فاخر و استوار و باشکوه و دلپذیر است. زبان او در این گونه شعرها، زبانی درخور شعر با ترکیب های تازه و واژگانی شاعرانه است که همراه با پیوندی استوار مضامین عاطفی و تخیلات شاعرانه را بیان می کند و غزل های نوین او همه نمودار آزموده‌های دقیق و نگاه نکته یاب او به اجتماع است. او می نویسد:

“ شعرم تجربه ی لحظه هاست، گویی که زمان را و لحظه ها را جرعه جرعه، نوشیده ‌ام گاه شیرین و گاه تلخ. و همه جرعه ها به تدریج، با خون و گوشتم در آمیخته است؛ با جوانیم جوانی کرده و شور برآورده و آواز سرداده؛ با خشمم به خروش آمده، فریاد شده گاه رسا و گاه نارسا؛ تا گوش ها راه جسته و با اندوهم بالیده. و اکنون با گذشت عمر، جریان همه ی آن جرعه ها در ضمیرم به مصب رودی پیوسته که می‌خواهد به مردابی، دریاچه یی، یا ریگزاری فرو شود؛ و به آرام و گسترده و بی خروش، حرکتی به نهان داشته باشد. ”

شعرهای سیمین از نگرشی نو و زنانه برخوردار است. او غزل را در زمین می پرورد و غزلی برداشت می کند فراتر از غزل گذشتگان. غزل خود زائیده ی درخت کهن می‌داند اما با شاخه های جوان. سیمین بارها بیان می کند که هدف او تاثیرگذاری است او آرزو دارد که در شمار شعرای موثر باشد او شعر خود را سخن دل می داند وسخن دل از دید او سخنی است که از دردها و مشکلات مردمی بگوید که در میان آنان زندگی می کند نه تنها سخنی که از مغازلات و معاشقات افراد برخاسته باشد و در نهایت می توان سیمین را یک شاعر اجتماعی و مردمی نامید.

پاره ای از مضامین اشعار سیمین:

-عشق

هرگاه سخن از عشق به میان می آید، در مقابل، قالب غزل در شعر خود نمایی می کند. غزل قالبی است که اکثر افراد می پندارند، ایجاد شده تا سخن از عشق و دلدادگی و عاشق و معشوق بگوید؛ اما در مورد سیمین و اشعار او این مطلب صدق نمی کند او تحولی بسیار عظیم در غزل پدید آورد که سبب شهرتش نیز شده است هر چند خیلی ها او را به این کار متهم کردند و کارش را ناستوده دانستند. اما او با شجاعت و صراحت به جلو رفت تا در نهایت به موفقیت دست یافت و غزلش سخن دل شد، سخنی برخاسته از دردهای دل و از عشق واقعی.

سیمین در جواب آن افراد که او را نصیحت و شماتت کردند که دیگر از خشونت و زشتی نگوید و سخن دل بسراید، چنین پاسخ می دهد:

“ در جواب آنها می گویم شعر من سخن دل است و من جزء به آهنگ دل خود جواب نگفته ام و اصولاً نمی دانم منظورشان از سخن دل چیست، گویا آنها تنها مغازلات و معاشقات پیش پا افتاده و مکرر را که از بس شعرا، طی سالها و قرنها، دست به دامان آن زده اند، دیگر ناگفته و ناشنیده ئی ندارد، سخن دل می دانند. گویا هنوز گوشهای مشتاقشان از شنیدن وصف چشم و رخ و قامت یا لذت وصل و محنت هجو اشباع نشده و چشم های حریصشان در عقب تجسم صحنه های مستی و بی‌خبری می‌دود، اگر مطلب این طور است، که من فریاد می کنم و می گویم که من از این گونه سخنان دل بیزارم و از آنچه که از این قبیل تا به حال گفته ام پشیمان. البته من منکر عشق نیستم عشق، انواع مختلف دارد:

عشق به میهن، به همنوع، به خانواده و فرزند، به هنر و بالاخره یکی از انواع آن هم عشق مورد نظر آنهاست که یکی از مسائل ساده و طبیعی و غریزی بشر است و از ابتدای خلقت تا انتهای آن نیز در وجود هر شخص سالم و هر موجود زنده ای، با تمام مظاهر خود – که احیاناً زیبا و فریبنده هم هست – خود نمایی کرده و خواهد کرد؛ ولی این نوع اخیر آنقدرها بزرگ وارزنده نیست که کلیه ی عوامل زندگی را تحت الشعاع خود قرار دهد و همه ی هنرمندان هنر و نبوغ خود را یکجا، مصروف تجسم ریزه کاری های آن کنند و اگر کسی از این سنت تحمیلی و نامعقول سر باز زد او را محکوم کنند که به آهنگ دل خود پاسخ نگفته است. ”

در اشعار و نوشته های سیمین ردپای عشق دیده می شود نه به آن صورت که تا پیش از این بوده بلکه به صورتی نو و ابتکاری اما قابل لمس. وقتی زندگی و شرح حال سیمین مورد مطالعه قرار گیرد متوجه می شویم که با زنی بسیار با محبت و با انگیزه و حتی عاشق روبرو هستیم. او آن چنان عشق عمیق و مقدسی به همسرش دارد که یکی از مجموعه های شعریش به نام آن مرد، “ مرد همراهم ” را برای او اختصاص می دهد. او همسر خود را عاشق وار معرفی می کند. در نوشته ی «سالار قصه ی من» که در مورد مرگ همسر و یادآوری خاطرات شیرین آشنایی و ازدواج و همدلی آنان است، چه زیبا سخن سرایی می کند و به ذکر گذشته های زیبا و دلنشینی که با وی داشته است می پردازد. پس سیمین خود عشق را می شناسد در غیر این صورت نمی توانست به این زیبایی از عشق سخن بگوید. او خانه ی مشترکشان را نمادی ابدی از عشق و دوستی معرفی می کند؛ زیرا سالارخانه ی او همیشه رویی گشاده و چهره یی خندان برای پذیرایی مهمانانش داشت و نمادی بود از محبت و عشق.

او عشق را در همدلی و همدردی و گوش شنوا داشتن بر گفته های هم معرفی می‌کند. او عشق را در انتظار برای آمدن همسر و خوردن لقمه ای نان می داند. او عشق را در انتظاری که همسرش برای شنیدن شعرهایش پشت در اتاق می کشید معرفی می کند. پس چنین فردی از عشق بیگانه نیست. و عشق سیمین به همسر عزیزش منوچهر کوشیار نوعی از انواع متعدد عشق است. او شاعری مردمی و اجتماعی است که عشق به مردم و میهنش در آثار او خود نمایی می کند. او عشق را امید می داند و دست نیاز به سویش دراز می کند:

ای عشق تازه ، چشم امیدم به سوی توست

این دشت سرد غمزده را آفتاب کن

این برف از من است تو جسم را بسوز

این جای پا ازوست تو او را خراب کن

( جای پا، ص 194 )

او هستی و خلقت را زائیده عشق الهی می داند و عشق را عامل خلقت می داند در نظر سیمین عشق عامل زندگی و جان بخشی است:

این همچو ما دیر مانده

با نقش خود پیر مانده

گوید که تصویر عشق است

نقشی به عالم اگر هست

( یکی مثلاً این که، نوشیدنی گرم یا سرد، ص 135 )

قطره یی بی رنگ بودم، نور عشق از من گذشت

بر سپهر نام، چون رنگین کمان افتاده ام

وای سیمین نغمه های سینه سوز عشق را

این زمان آموختند کز زبان افتاده ام

( چلچراغ، زنجیر، ص 135 )

عشق است جمله هستی تو، جانت به نقد اوست گرو

انکار خویشتن چه کنی؟ بر شو به بام و جار بزن

( دشت ارژن، کولی واره، ص 47 )

زکار عشق پیوسته دمیده بودم و خسته

که ناگه و ندانسته رخ تو در ضمیر آمد

زعشق می کنم پروا که بی توان و بی یارا

زپا افتاده است اما بهار دستگیر آمد

هنوز عشق جان دارد بهار اگر توان دارد

به معجزش جوان دارد به سال اگرچه پیر آمد

( دشت ارژن، بهار شادشورافکن، ص 73 )

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

 


دانلود با لینک مستقیم


دانلود پایان نامه ادبیات درباره دفتر سبز بهاران نگرشی بر محتوای اشعار و آثار سیمین بهبهانی