اختصاصی از
حامی فایل دانلود مقاله کامل درباره نقش مجلس شوری در ساختار حکومت اسلام دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 4
نقش مجلس شوری در ساختار حکومت اسلام]
5 ـ مجلس شورا همانطور که از اسم آن پیدا است ، و از قرآن مجید گرفته شده برای مشورت است نه برای قانونگذاری . عنوان مجلس تقنینیّه به آن دادن از اغلاط است . بزرگان ملّت از هر طبقه و دسته بنا به انتخابات در مجلس شورا دور هم جمع می‌شوند ، و مذاکرات می‌کنند و نتیجۀ آنرا در دست ولیّ أمر که همان فقیه روشن ضمیر خارج از آز و عاری از هوی و هوس است قرار می‌دهند و او طبق مدارکی که از قرآن و سنّت در دست دارد ؛ و بصیرتی که در ادراک حقائق و تشخیص مصالح بدست آورده است و با مقتضیّات زمان تطبیق می‌کند تصمیم می‌گیرد و حکم صادر می‌کند .
این موهبت إلهی را که دقیق‌ترین مراحل سعادت و کمال امّت را در دست دارد ، بدست افراد غیر فقیه سپردن و آنها را در قانونگذاری اختیار دادن و سپس بوسیلۀ شورای نگهبان کنترل نمودن بعینه مانند سپردن مقام تعلیم در کلاس درس است بدست یکی از شاگردان غیر وارد ؛ و سپس استاد کلاس را برای نگهبانی او گماشتن . این طرز مَشی مستقیم نیست ؛ و مرارتهایی ببار می‌آورد .
فواید شورا:1. استفاده از دانستهها و آراى دیگران؛ امام على(ع) دراین باره مىفرمود: «من شاور الرجال شارکها فى عقولها»؛ «کسى که با دیگران مشورت کند، در خردمندى و دانایى آنان سهیم گشته است». نهجالبلاغه، قصار، 161.2. شخصیت دادن به دیگران و احترام گذاشتن به آنها؛3. بازشناسى کاردانان و متخصصان از دیگران؛4. بازشناسى انگیزهها؛ امام على(ع) در این باره مىفرماید: «با دشمنان خود رایزنى کن تا از رأى آنان میزان دشمنى و تصمیمات آنها را بازشناسى». «استشر اعدائک تعرف من رأیهم مقدار عداوتهم و مواقع مقاصدهم...» (غررالحکم و دررالکلم، ج 2، ص 233).5. راهى براى افکار سنجى جامعه و به کار بستن اقدامات لازم و تصمیمگیرىهاى متناسب با آن؛6. کاستن از انتقادها در صورت تلخ کامى و شکست در برنامهها؛ امیرمؤمنان(ع) فرمود: «کسى که به رایزنى بپردازد در صورت موفقیت، تحسین دیگران را از دست نمىدهد و اگر شکست بخورد نکوهش نمىشود».«من استشار لم یعدم عن الصواب مادحاً و عندالخطاء عاذراً»، (بحارالانوار، ج 72، ص 104).7. پرورش عقول جامعه و به کاراندازى نیروى فکر و اندیشه؛8. نزول رحمت و عنایت الهى چنان که؛ در روایت از پیامبر اکرم(ص) آمده است: «یداللَّه معالجماعه»؛میزانالحکمه، ج 2، ص 758.9. شناخت آسیبها و روشهاى آفتزا؛ امیرمؤمنان(ع) مىفرماید: «هر کس آراى گوناگون را دریافت کند، لغزشگاهها را باز خواهد شناخت».«من استقبل وجوهن الآراء عرف مواقع الأخطاء».
پنج. گستره مشورتمشورت و رایزنى در هر جامعه و نظامى، شرایط، جایگاه و گستره خاص خود را دارد. اسلام نیز بر اساس مبانى الهى و حکمتهاى و فلسفه خاص خود، گستره معینى را در این باب مشخص کرده است. براى آشنایى بیشتر در این باره، باید حدود سلبى و ایجابى مسأله را کاوید. بررسى تفصیلى این مسأله از حوصله این مختصر خارج است؛ لیکن به اختصار چند وجه سلبى و ایجابى را بیان مىکنیم:
1. بعد سلبىجهت سلبى آنجا است که مشورت بردار نیست و حکم تعیین شده، داراى اعتبار نهایى، لازمالاجرا و تخلفناپذیر است. این موارد عبارت است از:1-1. آنجا که حکمى الزامى، روشن، ثابت و تغییرناپذیرى وجود دارد. در چنین مواردى حکم الهى لازم الاجرا است و هیچ کس حق تغییر آن را ندارد. بنابراین بایستن و نبایستن اجراى چنین مواردى، از دایره رایزنى و مشورت خارج است. پس دقیقاً آنگونه که خداوند حکم نموده، باید اقدام کرد و هر اقدامى برخلاف آن -بر اساس نظر فردى یا جمعى مساوى با کفر«و من لم یحکم به انزل اللَّه فاولئک هم الکافرون»، (مائده (5)، آیه 44).، ظلم«و من لم یحکم به انزل اللَّه فاولئک هم الظالمون»، همان، آیه 45. و فسق«و من لم یحکم به انزل اللَّه فاولئک هم الفاسقون»، همان، 47). است.2-1. دستورات و احکام الزامى صادره از پیامبر(ص) و امام(ع) یا ولى فقیه در حوزه عناوین ثانوى و احکام تغییرپذیر.جهت آگاهى بیشتر ر.ک: علامه طباطبایى، ولایت و زعامت (مقاله)؛ در کتاب: بررسىهاى اسلامى، ص 180. البته این مسأله پس از مرحله صدور حکم است؛ ولى پیش از آن مشاوره و رایزنى مطلوب است.
2. بعد ایجابىجهت ایجابى موارد مشورتپذیر است. پارهاى از این موارد عبارت است از:1-2. موضوعشناسى و تطبیق احکام اولى الهى بر موضوعات خارجى؛2-2. روششناسى و کشف راههاى بهینه در جهت اجراى احکام الهى و کاربردى کردن آنها؛3-2. مشورت در جهت کشف و استنباط احکام غیر بیّن الهى، با به کارگیرى روش و منطق فهم و استنباط؛4-2. رایزنى در جهت تشخیص موضوعات احکام ثانویه و مصلحتآمیز؛5-2. تصمیمگرى در تدوین خط مشى اجرایى معین در جهت چگونگى انجام دادن وظایف حکومت و گزینش یکى از راههاى بدیل در حوزه مباحات و مواردى که خالى از حکم الزامى معین شرعى است.
نتیجه:«شورا» یکى از ارکان اساسى نظام اسلامى است. از این رو مجلس شوراى اسلامى، نقش مهمى در جهت شناختن نیازهاى جامعه، کشف قوانین الهى در رابطه با آن نیازها، عملیاتى کردن هنجارهاى دینى از طریق شیوههاى بهینه و روزآمد، کشف موضوعات و مصادیق ضرورت و احکام ثانوى شرکت در در تصمیمگیرىها و قانونگذارى در عرصه مباحات دارد. البته همه این امور باید در چارچوب موازین شرعى و هماهنگى با اهداف و اصول نظام اسلامى باشد. از این رو اصل 4 قانون اساسى اشعار مىدارد: «کلیه قوانین و مقررات مدنى، جزایى، مالى، اقتصادى، ادارى، فرهنگى، نظامى، سیاسى و غیر اینها باید بر اساس موازین اسلامى باشد. این اصل بر اطلاق و عموم همه اصول قانون اساسى و قوانین و مقررات دیگر حاکم است و تشخیص این امر بر عهده فقهاى شوراى نگهبان است».در اصل 72 نیز آمده است: «مجلس شوراى اسلامى نمىتواند قوانینى وضع کند که با اصول مذهب رسمى کشور یا قانون اساسى مغایرت داشته باشد».افزون بر این در نظام اسلامى اصل نظارت و کنترل حاکمان و رفتارهاى سیاسى و اجتماعى آنان، از اهمیت والایى برخوردار است. مجلس شوراى اسلامى در نظام جمهورى اسلامى ایران، رسالت بزرگى در این زمینه بر عهده دارد و ضمن آنکه وجود آن موجب تفکیک قدرت است؛ وظیفه و اختیارات نظارتى وسیع و فراگیرى نسبت به همه امور کشور دارد. اصل 76 قانون اساسى مىگوید: «مجلس شوراى اسلامى حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور دارد».
دانلود با لینک مستقیم
دانلود مقاله کامل درباره نقش مجلس شوری در ساختار حکومت اسلام 
