مقدمه:
جهاد کشاورزی یکی ازمهمترین بخشهای اقتصادی است بنابراین انسجام فعالیتهای این بخش می تواند در برنامه های توسعه واثرگذاری آن برسایربخشهای اقتصادی موثرباشد0 متمرکزکردن امکانات ونیروی انسانی ماهردراین بخش موجبات تسهیل درخدمات رسانی به بهره برداران را فراهم می نماید0 باتوجه به این مهم فراهم ساختن بسترمناسب ، مستلزم تحولات اساسی درساختارکشاورزی ، بهره برداری مطلوب از منابع تولید و ساماندهی وبرنامه ریزی علمی می باشد0
تشکیل وزارت جهادکشاورزی درسال 1379، شرایط مناسبی را برای هماهنگی زیربخشهای کشاورزی و عمران روستایی فراهم ساخت تابامدیریت واحدومنسجم بتوان سرمایه گذاری، اشتغال وتولید راهدایت ورهبری نمود0 نگاهی به آمارهای استان کردستان نشان می دهد که استان باداشتن بیش از یک میلیون هکتار (1103500 هکتار اراضی مزروعی) ، 5(پنچ) حوزة مهم آبخیز با 4/7 میلیارد مترمکعب آب سطحی 5/3 میلیون واحد دامی حدود 320000 هکتارجنگل و 1400000 هکتار مرتع و 000 دارای منابع خدادادی مناسب برای سرمایه گذاری تولید واشتغال می باشد 0
هدف از حسابداری در این سازمان آشنایی بیشتر نسبت به تعاونی بخش کشاورزی و آشنایی بیشتر به وظایف حرفه ای این سازمان می باشد . حدود عملیات آن تهیه و تدارک مواد و وسایل مورد احتیاج حرفه ای اعضاء می باشد . دوم انجام عملیات جمع آوری نگهداری ، تبدیل ، طبقه بندی ، بستر بندی ، حمل ونقل ، یا فروش محصول اعضاء ، سوم انجام خدمات بر منظور بهبود امور حرفه ای اعضاء با توجه به نوع درست تر فعالیت شرکت چهارم ایجاد مجتمع های کشاورزی ، دامداری و دامپروری و … جهت بهره برداری جمعی و مشترک اعضاء می باشد که مزایاهای دیگری دارد .
مال در لغت عبارتست از آنچه در ملک شخصی باشد . در اصطلاح حقوقی چیزی است که ارزش اقتصادی داشته و قابل تقویم به پول باشد . کلمه مال در اصل از واژه میل یعنی خواستن گرفته شده و به همین دلیل در فارسی به مال خواسته می گویند. جمع مال اموال است .
انواع مال : قانون مدنی ایران اموال را بر دو قسم دانسته است . اموال منقول و اموال غیر منقول
الف : اموال منقول اموالی است که قابل نقل و انتقال از جائی به جای دیگر باشد . مانندمیز،صندلی ، اتومبیل ، مبل و دراین رابطه ماده 19 قانون مدنی در تعریف اموال منقول مقرر داشته است ((اشیائی که نقل آن از محلی به محل دیگر ممکن باشد بدون اینکه به خود یا محل آن خرابی وارد آید منقول است ))
ب : اموال غیر منقول : اموال غیر منقول ، اموالی است که امکان نقل و انتقال آن از محلی به محل دیگر وجود نداشته باشد. در قانون مدنی ماده 12 در باره اموال غیر منقول مقررداشته : ((غیر منقول آنست که از محلی به محل دیگر نتوان نقل نمود اعم از اینکه استقرار آن ذاتی باشد یا بواسطه عمل انسان به نحوی که نقل آن مستلزم خرابی یا نقص مال یا محل آن شود.))
اموال بر اساس دارنده مال به سه گروه عمده به شرح زیر تقسیم می شوند.
-اموال شخصی
-اموال دولتی
-اموال عمومی
که نظر اینجانب بیشتر در خصوص اموال دولتی می باشد.
اموال دولتی به اموالی اطاق می شود که طبق قوانین و مقررات در اختیار دولت قرار دارد و به جهت انجام وظایف و یا اعمال حاکمیت و تصدی از آنها استفاده می نماید.
اموال دولتی : اموالی است که توسط وزارت خانه ها، مؤسسات دولتی خریداری می شود و یا به هر طریق قانونی دیگر به تملک دولت درآمده یا درمی آید.
اموال منقول دولت شامل انواع لوازم وابزارکار(ملزومات اداری ) مانند: میز،صندلی ،ماشین حساب ،ساعت دیواری ،کامپیوترو فرش و وسائل سمعی وبصری و وسائل دقیق آزمایشگاهی و راه سازی و غیره و انواع وسائل حمل ونقل مانند: خودروهای سواری و باری و سایر وسائل زمینی ، هوائی ، دریائی ، ونیز موتور سیکلت و دوچرخه و انواع کتب خطی ،چاپی و انواع نوارنوارو فیلم و دیسک .
و اموال غیر منقول دولت : اموال غیر منقول دولت در شمول تعریف کلی اموال غیر منقول قراردارد. در مجموع به محل کار اختصاص داده شده امّا در برخی از موارد به عنوان دارائی دولت نیز محسوب می شود، مانند:
ساختمان های محل استقرار وزارت خانه هاو سازمان ها
-آزمایشگاههای ویژه –باغ غای گیاه شناسی –مکان های مربوط به نگهداری دام های دولتی –انبارها و پارکینگ های دولتی
فصل اول : جهاد کشاورزی
1 _ تاریخچه جهاد کشاورزی :
تاریخچه تحولات جهاد سازندگی :
جهاد سازندگی در27 خرداد سال1358 با فرمان رهبر کبیر انقلاب اسلامی و بنیانگذرا جهموری اسلامی ایران حضرت امام خمینی(ره) جهت مبارزه با فقرو محرومیت به جا مانده از رژیم ستم شاهی، توسعه و عمران روستایی، رشد و گسترش کشاورزی و حرکت به سوی استقلال و خودکفایی کشور تشکیل گردید. در پی صدور فرمان حضرت امام خمینی(ره) جمعی از جوانان مسلمان و متعد و برومند ایران اسلامی به قصد قربت و در جهت خدمت به قشر مستضعف و محروم روستاها به پا ساختند و بدین سان این نهاد انقلابی از متن توده های میلیونی مردم مسلمان شکل گرفت. پس از فرمان امام ره جهاد با دو حرکت و هدف اصلی در سازندگی کشور اقدام نمود .
1_ رفع محرومیت از روستاهایی که از ساده ترین امکانات رفاهی محروم بودند .
2_ تامین درآمد کافی و ایجاد اشتغال در روستاها و نهایتا رشد و شکوفایی کشاورزی و خود کفایی کشور .
اساسنامه طرح جهاد سازندگی روستاها در تاریخ 27/3/1358 بنام نهاد جهاد سازندگی و تشکیل شورای عالی جهاد سازندگی در تاریخ 27/6/1358 تصویب شدکه هدف بسیج امکانات و استعدادهای مردم و دولت برای همکاری در امور تهیه و اجرای مؤثر و سریع طرحهای سازندگی و احیای جامعه درکلیه ابعاد معنوی و مادی آن با توجه و تاکید بر نیازهای روستاها و نقاط دورافتاده مملکت بود .
در تاریخ 27/6/1358 نهاد جهاد سازندگی تبدیل به وزارت جهاد سازندگی شد و در سال 1367 قانون مقررات اداری، مالی، استخدامی و تشکیلاتی وزارت جهاد سازندگی به تصویب رسید و در مهر ماه سال 1369 قانون تفکیک وظایف میان وزارتین کشاورزی و جهاد سازندگی مصوب شد که پس از واگذاری وظایف جدید و پیوست سازمانها و موئسسات مربوط به جهاد سازندگی و تصویب تشکیلات اجمالی، تشکیلات وزارت جهاد سازندگی شامل : دفتر وزارتی، دفتر امور بین الملل، اداره کل روابط عمومی، دفتر حراست، دفتر هکاریهای اقتصادی، مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی، اداره کل امور استانها و سازمانهای وابسته، مدیریت آموزش عقیدتی، معاونت اداری و مالی، معاونت طرح و برنامه ریزی، معاونت آموزش و تحقیقات، معاونت امور مجلس و حقوقی، معاونت آبخیزداری، معاونت عمران و صنایع روستایی، معاونت ترویج و مشارکت مردمی، معاونت امور دام وسازمانها و شرکتهای وابسته به آن، سازمانه جنگل ها ومراتع کشور، سازمان دامپزشکی، سازمان امور عشایر ایران، شرکت سهامی شیلات ایران، شرکت سهامی گوشت کشور، شرکت خمات پشتیبانی جهاد، شرکت تولید و توزیع علوفه، شرکت مواد و مهندسی جهاد، شرکت سهامی صنایع شیر ایران، شرکت دام و طیور ایران و صندوق معذوریت ازکار و ازکارافتادگی بود .
دوران ادغام :
بخش کشاورزی با توجه به توسعه و عمران روستاها در دستگاههای اجرایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران محور توسعه اقتصادی و اجتماعی بوده و تحولات وسیعی در عرضه کشاورزی و روستاها و مناطق عشایری به وجود آورده است. بر اساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران دولت مکلف شده است تا در جهت اصلاح نظام اداری، کاهش تصدیهای غیر ضروری، ارتقای بهره وری وکارآیی نیروی انسانی و مدیریت دستگاههای اجرایی، حذف موازی کارها ....و تجمیع امور کشاورزی، دام، توسعه و عمران روستایی تدابیر لازم را اتخاذ نماید. در این راستا، لایحه ادغام وزارتخانه های جهاد سازندگی و کشاورزی و تشکیل وزارت جهادکشاورزی توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی تهیه شد و پس از تصویب هیات مدیران وزیران در تاریخ 6/10/1379 به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید و در تاریخ 10/10/1379 توسط شورای نگهبان تایید شد .
هیات وزیران در جلسه مورخ 2/4/1381 بنا به پیشنهاد شماره 105/13899-89/9041 مورخ 7/9/1380 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و به استناد ماده 2 قانون تشکیل وزارت جهادکشاورزی مصوب 1379- شرح وظایف تفضیلی وزارت جهادکشاورزی به شرح زیر تصویب و ابلاغ نمود :
سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت، امور پژوهش، آموزش و ترویج، امور منابع طبیعی و آبخیزداری، امور زیر بنایی کشاورزی و توسعه روستایی، امورکشاورزی، دام وآبزیان، امور حمایتی .
ضرورت پیدایش و علل شکل گیری جهاد سازندگی :
1- انقلاب اسلامی و اسقلال :
زمینه های شکل گیری جهاد سازندگی و علل و عوامل پیدایش آن را بایستی در انقلاب اسلامی جستجو کرد شعائر انقلاب اسلامی برخاسته از مکتبی بود که امام خمینی ره به عنوان یک احیاگر دینی توانست آن مکتب را در عرصه های مختلف اجتماعی به شکلی پویا نشان دهد امام خمینی استقلال کشور را مهمترین عامل رهایی از بند استشمار بشمار آورده است با توجه به تاکید امام بر استقلال کشور پس از انقلاب اسلامی لازم بود که این استقلال در همه ابعاد، زمینه ظهور و بروز پیداکند .
2- استقلال اقتصادی :
زیربنای اقتصادی کشور قبل از انقلاب مبتنی بر یک ساختار وابسته و دیکته شده از سوی کشورهای غربی در جهت نیل به اهداف خودشان بود عوامل متعددی چون فقر و محرومیت، توازن در شهریاروستا، مهاجرتهای بی رویه روستائیان به شهر و توزیع ناعادلانه درآمدها به این معضل دامن می زد، ازطرف دیگر توجه به قشر محروم جامعه و دستگیری بینوایان در طول تاریخ از یک ساختار فرهنگی عمیق برخوردار بوده، لذا ضرورتی داشت که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تغییری بنیادین در امور زیربنایی کشور صورت پذیرد .
3- ترکیب سازمانی ادارات دولتی :
با پیروزی انقلاب اسلامی، تشکیلات دولت شاهنشاهی با همه ابواب جمعی اش به دولت انقلاب به ارث رسید و این در حالی بودکه ایجاد هرگونه تغییر اساسی در تشکیلات دولت مقبول نمی افتاد. از سوی دیگر انقلاب بر حفظ همان نهادهای سنتی تاکید داشت. اگر قرار بود ترکیب ساختاری یک سازمان دگرگون شود آن سازمان تنها ارتش شاهنشاهی بود چراکه ارتش بیشترین نقش را درکمک به حفظ آن رژیم ایفا می کرد و می بایست در اولویت حذف قرارگیرد. همچنین ترکیب سازمانی دولت شاهنشاهی، توان خدمت دهی به روستائیان را نداشت و بیشتر به شهرنشینان توجه داشت افکار عمومی، بوروکراسی رایج در ادارات و موئسسات دولتی را ر نمی تابید. حذف بوروکراسی دولتی نیاز به زمان داشت و انقلاب اسلامی نمی توانست بیش از این شاهد ادامه محرومیت روستائیان باشد .
4 – اولویت سرمایه گذاری در روستاها :
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به طور طبیعی در مردم این انتظار ایجاد شدکه انقلاب باید توجه ای ویژه ای به محرومین بنماید. فقر و محرومیت بیشتر شامل حال اطبقات روستایی می شد. بی توجهی کامل به روستائیان در 20 سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی منجر به مهاجرت بی رویه روستائیان به شهر و در نتیجه تخلیه روستاها و بی رونق شدن زندگی روستایی و افزایش فقر و محرومیت گردیده بود از طرف دیگر شعارهایی که مردم در زمان وقوع انقلاب علیه نظام شاهنشاهی می دادند باز این توقع را تشدید می کرد که انقلابیون بتوانند سایه سلطه شوم عوامل قبل از انقلاب ( خان ها،کدخدایان و..... ) را از سرآنان بردارند .
5 - بررسی جمعیت و اشتغال در مناطق روستایی کشور
6 – سهم بخش کشاورزی در تولید ملی، صادرات و اشتغال
7 – خدمات ( آموزشی، بهداشتی و سایر تاسیسات و امکانات )
8 - درآمد هزینه خانوار روستایی
9 – نتایج آمارها و ضرورت توجه به روستا
با توجه به ارقام و اعداد ارایه شده می توان ضرورت توجه به روستاها و تشکیل سازمانی که متولی امور روستاها باشد را به صورت زیر خلاصه نمود (سال 1385 ) :
1- 53% ازجمعیت کشورراجمعیت روستایی تشکیل داده است (سال 1355) .
2- نرخ بیکاری در مناطق روستایی کشور 3/14% است که بیش از مناطق شهری 1/5% می باشد (سال 1355 ) .
3- 3/29% آبادیهای کشور در سال 1355، خالی از سکنه شده بودند و 7/60% روستاها زیر 100 نفر جمعیت داشته که در حقیقت 4/6% جمعیت روستایی را در خود جای داده است .
4- از مجموع شاغلین در سال 1359 ، 34% در بخش کشاورزی مشغول به کار بوده اند و در مناطق روستایی 9/58% شاغلین در بخش کشاورزی به کار مشغول بوده اند .
5- در سال 1358 ، 8/12% تولید ناخالص ملی متعلق به بخش کشاورزی است و 3/89% صادرات غیرنفتی کشور هم مربوط به کالاهی سنتی وکشاورزی می باشد .
6- درصد بیسوادی در مناطق روستایی کشور 5/69% در مناطق شهری کشور 5/34% می باشد ( سال 1355 ) .
7- 7/6% روستاها با 9/16% خانوار روستایی و 3/16% جمعیت روستایی از برق، 4/18% روستاها با 5/24% خانوار روستایی و 6/23% جمعیت روستایی از آب آشامیدنی برخوردار بوده اند و 8000 کیلومتر راه روستایی نیز موجود بوده است ( تا سال 1357 ) .
8- خانوارهای روستایی از تسهیلات و لوازم عمده زندگی کمتری نسبت به شهرنشینان برخوردار بوده اند ( سال 1355 ) .
9- هزینه های خانوار روستایی بیش از درآمد آنها بوده و در مقایسه با نقاط شهری کشور ازپس انداز منفی بیشتری برخودارمی باشند ( سال1358 ) .
سیرتاریخی پیدایش جهاد سازندگی :
1- دانشجویان و حضرت امام خمینی(ره) :
پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در 22 بهمن 1357 اقشار وگروههای مختلف مردمی به سهم خود به نقش آفرینی در تثبیت دستاوردهای انقلاب نوپا پرداختند دانشجویان هم به عنوان بخشی از مردم دست به ایجاد یک ارتباط منسجم زدند پس از پیروزی انقلاب اسلامی جمعی از دانشجویان دانشگاههای کشور خدمت حضرت امام می روند و با ارائه فعالیتهای انجام شده و عملکردشان به محضر ایشان، درخواست ارایه طریق می نمایند .
2- مشارکت گروههای انقلاب :
همزمان با پیروزی انقلاب،گروهها و سازمانهای متعددی شکل گرفته بودکه مدعی کار و خدمت به مردم بودند شهید بهشتی برای انسجام و قدرت بخشیدن به جهاد سازندگی، هماهنگی با این گروه ها را پیشنهادکردند لذا از 17گروه به نامهای حزب جمهوری اسلامی، انجمن اسلامی پزشکان، انجمن اسلامی معلمان ایران، انجمن مهندسین، بنیاد مستضعفین، بنیاد مسکن، جامعه اسلامی دانشگاهیان، جنبش ملی مجاهدین خلق ایران، حزب خلق مسلمان ایران، دفتر آیت الله طالقانی، سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی، شورای هماهنگی انجمنها و سازمان اسلامی دانشجویان ایران، کانون محصلین، گروه مهندسین مسلمان، نهضت آزادی ایران و جنبش مسلمان مبارز دعوت به عمل آمد. علاوه برگروههای فوق چند نماینده از نخست وزیری، ادارت دولتی و وزارتخانه های مختلف از جمله آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، وزارت راه و ترابری، وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان برنامه و بودجه، نیروهای زمینی ارتش و یک نماینده از صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز شرکت داشتند این گروهها در محل نخست وزیری تشکیل جلسه دادند و تصمیم گرفته شد تا 7 گروه انتخاب شوند و شورای اولیه یا شورای برنامه ریزی را تشکیل دهند پس از رای گیری گروههای زیر بیشترین آراء را به خود اختصاص دادند :
1- انجمن اسلامی معلمان ایران
2- جامعه اسلامی دانشجویان ایران
3- حزب جمهوری اسلامی
4- بنیاد مسکن انقلاب اسلامی
5- بنیاد مستضعفان
6- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
7- شورای هماهنگی انجمنها و سازمانهای اسلامی دانشجویان ایران ( انجمن اسلامی ایران ) .
همه گروههای شرکت کننده در این جلسه، موافقت خود را با اصل طرح اعلام کردند و قرار شد آئین های مربوط به حرکت سازندگی را مدون نمایند. همچنین مقررگردید که گروههای دیگر، طرحها و نظرات خودشان را به این هیئت ارایه نموده و نمایندگان آنان به صورت آزاد در جلسات هیئت مذکور شرکت کنند. آیین نامه های جهاد سازندگی تهیه و تنظیم گردید در این آیین نامه ها نوع فعالیتهای جهاد سازندگی با توجه به ضرورتهای انقلاب اسلامی ترسیم شده بود از این مرحله به بعد است که طرح راه اندازی شورای مرکزی استانها شکل جدی به خود می گیرد. لذا نمایندگانی به مراکز اعزام شدند تا نیروی زبده وکارآمد هر استان را به عنوان شورای مرکزی جهاد در همان استان انتخاب نمایند .
3 - تعیین نماینده دولت در جهاد سازندگی
4 - روحانیت در جهاد سازندگی :
نیاز به حضور روحانیت در جهاد یک ضرورت بود و بر تسهیل کار جهاد در برخورد با روستائیان که شامل آموزش عقیدتی و سیاسی جهاد گران می شد و از یک سو عنصر روحانیت به عنوان عامل بازدارنده برای ورود نیروهای منحرف و عوام فریب به جهاد سازندگی بود و از سوی دیگر تفکر و اندیشه اسلامی جهادگردان را تقویت می کرد حضور روحانیت منجر به پیدایش یک نهاد رسمی تحت عنوان _ نمایندگی ولی فقیه _ گردید، این نهاد علاوه بر مدیریت، نظارت برکلیت جهاد سازندگی را بر عهده داشت حضرت امام در تاریخ سوم شعبان 1399 ه.ق مطابق با 7 تیر ماه 1358 هجری شمسی آقای ناطق نوری را به عنوان نماینده روحانیت در ستاد مرکزی جهاد سازندگی منصوب کردند .
5 – مشارکت امام در انتخاب نام جهاد سازندگی :
عنوان (( جهاد سازندگی )) بیانگر تمام هویت جهاد است این عنوان جهت گیری را نشان می دهد این نام قطعا تصادفی انتخاب نشده است از سوی جهادگران عناوین مختلفی برای این نهاد پیشنهاد گردید مثل (( عمران و سازندگی )) ،(( سازندگی ایران )) و غیره هریک از این عناوین بارخاصی داشته و بیانگر خط مثل ویژه ای بوده است اما نیروهایی که به اسلامیت، مشروعیت و انقلابی بودن این نهادها می اندیشیدند پس از بررسی و مطالعه عنوان (( جهاد برای سازندگی )) را انتخاب کردند و این عناوین را به محضر امام بردند و امام فرمود (( برای )) نمی خواهد و (( جهاد سازندگی )) کفایت می کند .
6 – تهیه آرم جهاد سازندگی :
بین موسسات دولتی نیز قدمت برخی به اوایل انقلاب باز می گردد و برای خود وظایفی در غالب انقلاب ، مثل صدور نهضت انقلاب را هدف قرار داده اند. برخی دیگر نهادهای تخصصی است که به تازگی تاسیس شده و یا لوگو و آرم جدیدی را انتخاب کرده اند.
اگر به انواع آرم های موجود نگاهی بکنیم متوجه می شویم که نهادهای ایدئولوژیکی که قدمت آن به اوایل انقلاب باز می گردد دارای آرم های منحصر به فردی هستند:
1- بسیار علاقمندند از آیه و یا شعاری انقلابی در آرم خود بهره بگیرند.
2- بسیار سعی دارند نشانه ای از انقلاب داشته باشند ، نمونه بارز آن تصویر امام خمینی در این آرم هاست.
3- بیشتر آنها دارای المانی مذهبی مثل گنبد، لا و یا الله هستند.
4- اغلب دارای تعدد این المانها می باشند. المانهایی که هریک تلاش می کند یکی از شعارهای ایدئولوژیک را به خورد مخاطب دهد.
5- اغلب این آرم ها بجای اینکه معرفی باشد برای نهاد یا موسسه، وظیفه آموزش و اطلاع رسانی را چون تصویر، بر عهده دارد.
نمونه هایی از این آرم ها را می توان در لوگوی دفتر تحکیم وحدت، جهاد سازندگی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بنیاد مستضعفان،بنیاد 15 خرداد و مشابه اینها یافت. آرم ها و نشانه هایی که اغلب دارای وجه تشابه های بسیاری هستند. وجه تشابهی که می توان نام آن را ایدئولوژیک بودن نام نهاد.
متاسفانه هرچه گشتم آرم این بنیاد را در اینترنت پیدا نکردم ، لذا با کیفیتی پایین عکس آن را اینجا می گذارم
7 - نظر امام خمینی (ره) قبل از تاسیس جهاد :
چند ساعت قبل از اعلام فرمان جهاد سازندگی در تاریخ 23/3/1358 امام خمینی در دیدار با گروهی از اعضای انجمن اسلامی جوانان و حزب جمهوری اسلامی و فرهنگیان خبر تاسیس جهاد سازندگی را به اطلاع عموم مردم ایران رساندند .
اسنامه و تشکیلات جهاد سازندگی :
اسنامه و تشکیلات جهاد سازندگی در تاریخ 27/6/1358 تصویب شد و بر اساس اعلام واحد اطلاع رسانی مرکز پژوهشها، در گزارش دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز که تحت عنوان «تحلیل طرحهای عمرانی بخش کشاورزی» منتشر شده آمده است: بخش کشاورزی تامین کننده 7/13 درصد تولید ناخالص داخلی (به قیمت ثابت 1376) ، یک پنجم اشتغال کشور، 23 درصد ارزش صادرات غیرنفتی، 82 درصد از غذای مصرفی کشور و 90 درصد نیاز مواد اولیه صنایع تبدیلی کشاورزی است و با وجود نوسان سیاستهای چندین دهه اخیر، این بخش توانسته است ضمن تقویت سایر بخشهای اقتصادی با قدرت به حیات خود ادامه داده و در شرایط نامطلوب نیز ظرفیتهای نوینی را ارائه دهد. به همین دلیل توجه به توسعه بخش کشاورزی به عنوان پیش شرط توسعه اقتصادی، ضروری است.
از سوی دیگر با توجه به این که حدود 97 درصد تولیدات کشاورزی به وسیله بخش غیردولتی انجام میشود، عملا نقش دولت به عنوان تولید کننده در این بخش بیرنگ میباشد. لذا با توجه به ماهیت بخش کشاورزی و عدم نقش مستقیم دولت در تولیدات این بخش، وظیفه اعمال حاکمیت دولت باید صرفا از طریق توسعه زیرساختها و توجه به گسترش تحقیقات، آموزش و ترویج صورت پذیرد. در این زمینه باید نیروی انسانی کارآمد به ایفای نقش پرداخته و اعتبارات دولتی در قالب بودجههای سالانه، صرفا به ساخت زیربناها ، گسترش تحقیقات، توسعه برنامههای آموزشی و همچنین ترویج یافتههای تحقیقاتی در تمامی زیر بخشهای زراعت، باغبانی، دام و طیور، شیلات و آبزیان، جنگلها، مراتع و آبخیزداری تخصیص داده شود و وظایف تصدی گری دولت که به وسیله شرکتهای مادر تخصصی و سازمانهای مربوطه و همچنین بانک تخصصی در حمایت ازکشاورزان اعمال میشود به وسیله بنگاههای اقتصادی کارا و سالم به انجام برسد تا یارانههای تخصیصی برای حمایت از کشاورزان در بخشهای در نظر گرفته شده به کارگرفته شده و از مصرف یارانههای سنگین دولتی در قالب بودجههای سالانه و تبصرههای تکلیفی (که صرفا برای تولید کنندگان واقعی این بخش میباشد) برای گذران اداره واحدهای مذکور جدا جلوگیری شود.
همچنین باید از طریق اعمال سیاستهای صحیح قیمتگذاری محصولات کشاورزی (زراعی و دامی) و ارائه بموقع تسهیلات اعتباری و حمایت کامل از کشاورزان و تولیداتشان – از طریق بیمه محصولات کشاورزی – و بالاخره با کارآمدنمودن و تقویت تشکلهای تعاونی و صنفی روستایی نسبت به یاری بخش کشاورزی و زحمتکشان این بخش زیربنایی همت گماشت.
مرکز پژوهشها سپس با تشریح فرصتها و چالشهای پیش روی بخش کشاورزی کشور افزود: از یک سو انبوه و فراوانی جمعیت و اعمال قوانین ارث در تقسیم ماترک موجب کوچک شدن سرانه مداوم زمین شده و مشکل دیگر نیز این است که میانگین سن کشاورزان کشور 46 سال است و 80 درصد کشاورزان کم سواد و بیسواد، 17 درصد دارای تحصیلات ابتدایی و متوسطه و فقط 3 درصد با تحصیلات دانشگاهی میباشند.
در همین حال راههای روستایی توسعه نیافتهاند و وسایل حمل و نقل نیز به میزان کافی و مورد نیاز در اختیار تولید کنندگان قرار نمیگیرد، بازار به صورت مستقیم در اختیار تولید کنندگان محصولات کشاورزی نیست و کشاورز مجبور است که در اسرع وقت و تقریبا به اولین مشتری، محصول خود را بفروشد. درآمد حاصل از تولید محصول نیز باید سه نیاز اساسی را پوشش دهد: گذران معیشتی خانوار زارع، پرداخت بدهی (بانک و بخش خصوصی) و تمهید مقدمات تولید آتی. در حالی که کمی درآمد نه تنها امکان سرمایهگذاری مجدد را نمیدهد، بلکه با توجه به فصلی بودن زمان درآمد کشاورز، موجب مقروض بودن دائمی او میشود. یک مشکل دیگر این است که نظام نقدینگی بر بخش کشاورزی حاکم است ونظام اعتباری در این بخش معنا ندارد و بر اساس آخرین گزارشها، نرخ سرمایهگذاری در این بخش منفی است و کاهش ضریب مکانیزاسیون، شاهدی بر این ادعا میباشد.
طرح تاسیس " مرکز اسناد و مدارک علمی و تحقیقاتی کشاورزی" در سال 1354 تصویب گردید و در مهرماه 1366 نام آن به مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی تغیر یافت.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 61 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله سازمان جهاد کشاورزی سنندج