لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 12
عنوان: رویکردی نوین در توانبخشی کودکان با فلج مغزی
چکیده:
کودکان دچار فلج مغزی مجموعه ای از مداخلات توانبخشی را به منظور تسهیل رشد، و بهبود استقلال کارکردی در حرکت، مراقبت از خود، بازی و فعّالیت های مدرسه و اوقات فراغت دریافت می کنند. کاردرمانگران در مواجهه با کودکان با اختلال فلج مغزی از رویکرد های گوناگونی بهره می گیرند ، که در الگوی سنتی رایج ترین آن درمان عصبی رشدی است. امروزه با گسترش حوزه نفوذ فلسفه خانواده محور و ضرورت التفات به طبقه بندی بین المللی کارکرد ، ناتوانی و سلامت ( سازمان بهداشت جهانی، 2001 ) و اصول مربوط به آن ، و پیشرفت هایی که نظریه سامانه های پویا ایجاد نموده است، نیاز به رویکردی نوین در کاردرمانی ضروری می نماید. با توجه به آنچه مطرح شد به نظر می رسد که رویکرد درمان کارکردی خانواده محور که تلفیقی از اصول نظری کاردرمانی، رویکرد خانواده محور و دیدگاه سامانه های پویا در رشد حرکت است ، پاسخی شایسته به این نیاز باشد.
در مقاله حاضر پس از توصیفی مختصر از فلج مغزی و نقش کاردرمانی در رابطه با آن ، به رویکرد خدمات خانواده محور ، نظریه سامانه های پویا و رویکرد درمان کارکردی خانواده محور پرداخته خواهد شد.
کلید واژه ها: فلج مغزی، درمان کارکردی خانواده محور، نظریه سامانه های پویا
مقدمه
فلج مغزی به گروه پیچیده و چند بعدی اختلالات غیرپیشرونده و ایستا در حرکت و وضعیت اطلاق می شود که به دنبال ضایعه عصبی روی می دهد. این اختلال اغلب با تشنج و ناهنجاری هایی در گفتار ، دید، هوش، شناخت و رفتار همراه است. (1)
فلج مغزی اختلالی رایج است و شیوع آن در دو دهه اخیر 2 تا در 1000 تولد زنده ( شیوع این اختلال در دو جنس برابر است.) گزارش شده است (2).
مجموعه وسیعی از نشانه ها در این اختلال مشاهده می شود.فلج مغزی در ابتدای زندگی روی می دهد و طول عمر وجود دارد و می تواند تمام جنبه های رشد شخص را در سراسر زندگی تحت تاثیر قرار دهد(3).
از دیدگاه طبقه بندی بین المللی کارکرد، ناتوانی و سلامت (4)( سازمان بهداشت جهانی،2001 ) فلج مغزی با نقص هایی در ساختار و کارکرد بدنی ( از جمله تون عضلانی، قدرت، بازتاب ها و دامنه حرکتی) ، محدودیت قابل توجه در فعالیت ها ( همچون لباس پوشیدن، خوردن و تحرک کارکردی) و محدودیت در مشارکت ( همچون بازی کردن و مشارکت در مدرسه ) در نقش های اجتماعی همراه است(1).
درباره پیش آگهی این اختلال می توان گفت ، درمان پذیر نیست ( چراکه اساسا بیماری نیست.) ، پیشرونده نیست، عضلات ارادی را درگیر می سازد و افراد با فلج مغزی امید به زندگی بهنجار دارند.
نشانه های بسیار گوناگون ، از ناتوانی گسترده و عمومی در کنترل حرکات بدن تا تنها نقصی جزیی و خفیف در افراد با فلج مغزی مشاهده می شود و بر مبنای آن طبقات فلج مغزی ( که طبقه بندی فیزیولوژیک خوانده می شود.) متمایز می شود که در جدول 1 ارایه شده است(5).
جدول 1- طبقه بندی فیزیولوژیک فلج مغزی
تون عضلانی و حرکت
ناحیه درگیر سامانه عصبی مرکزی
نوع
عضلات سفت و در حال انقباض دائم است، شدت تون عضلانی و درگیری اندام ها در کودکان متغیر است. دامنه حرکتی محدود، کوتاه و تا نیمه دامنه کامل است.
تون عضلانی متغیر و بی ثبات( از پایین به بالا به طور روزمره در نوسان است.)؛ حرکات غیر ارادی، نامنظم ، سریع ، پرتکان و یا کند؛ در کنترل وضعیت و حفظ ثبات دچار نقص بوده و برای جبران آن از الگوهای نامتقارن استفاده می کنند.
قشر حرکتی و مسیر های هرمی
عقده های قاعده ای ( نواحی خارج هرمی )
اسپاستیک
اتتویید
تون عضلانی پایین تا بهنجار؛ نقص در توازن و هماهنگی
مخچه
آتاکسی
هدف مطالعه حاضر عبارت بود از معرفی رویکرد درمان کارکردی خانواده- محور و کاربرد آن در درمان کودکان دچار فلج مغزی.
روش اجرا :
این مطالعه با ستفاده از شیوه بررسی متون صورت پذیرفت و طی آن مقالات مرتبط با استفاده از کلیدواژه های cerebral palsy, rehabilitation, therapy, family-centered از پایگاه های اطلاعاتی PUBMED ، SCOPUS، ProQuest و Scholar Google بدون محدوده زمانی جستجو و سپس مقالات جستجو شده برمبنای ملاک های ورود و کنارگذاری انتخاب و سرانجام مورد بررسی موشکافانه واقع شدند.
بحث و نتیجه گیری:
مداخله کاردرمانی در فلج مغزی
تیمارگری کودک با فلج مغزی با هدف بهبود توانایی های کارکردی ، معمولا ایفای نقش تخصص های گوناگون از جمله کاردرمانی را در بر می گیرد.
پس از مطالعه ای گزارش شده است که بیش از 50 درصد کودکان با فلج مغزی از خدمات کاردرمانی بهره می گیرند(3).
کاردرمانی بر رشد مهارت های ضروری برای فعالیت های روزمره زندگی ( مشتمل است بر بازی و فعالیت های خودیاری از جمله لباس پوشیدن، نظافت و خوردن ) ، مهارت های حرکتی ظریف (از جمله نوشتن و ترسیم) و توانایی های شناختی و ادراکی( بویژه در حوزه دیداری حرکتی ) متمرکز است(6).
دیگر جنبه کاردرمانی عبارت است از تطبیق تجهیزات و صندلی ها به منظور ایجاد امکان استفاده بهتر از اندام های فوقانی و ارتقای استقلال کارکردی. افزون بر این ، ارایه مشاوره به والدین جنبه مهمی از مداخله کاردرمانی در جهت بهبود توانایی های کارکردی کودک با فلج مغزی محسوب می شود(7, 8).
بر مبنای طبقه بندی بین المللی کارکرد ، ناتوانی و سلامت ( سازمان بهداشت ، 2001 ) می توان مداخلات کاردرمانی در کودکان با فلج مغزی را در 6 طبق مختلف قرار داد:
- آموزش کارکرد های حسی – حرکتی از جمله فعالیت های بازی برای تسهیل عملکرد حرکتی
- آموزش مهارت ها، شامل فعلیت های روزمره زندگی همچون خوردن ، نظافت شخصی، نوشتن و...
- ارایه مشاوره به والدین که در آن والدین می آموزند که چگونه استقلال کودکان را تسهیل کنند.
- پیشنهاد وسایل کمکی و آموزش طریقه بکارگیری آن ، از جمله وسایل کمکی مورد نیاز برای حرکت و وسایلی که باید در حمام تعبیه شود.
- پیش بینی اسپلینت برای تسهیل کارکرد دستی
- تلفیقی از همه موارد ذکر شده
تحقیق درباره رویکردی نوین در توانبخشی کودکان با فلج مغزی
