ماهیها اولین مهره دارانی هستند که در روی زمین بوجود آمده اند حدود 320 میلیون سال پیش یعنی زمانی که عصر طلایی ماهیها به حساب می آمد و آبزیان بهترین و پیشرفته ترین موجودات زنده دنیا را تشکیل می دادند ،تراکم و گسترش ماهیها در اوج خود قرار داشت . اولین ماهیانی که در سطح زمین بوجود آمدند ماهی های بدون آرواره بودند که فسیلهای آنان در رسوبات دوره دونین devonianیافت می شوند پس از آن در همین دوره ماهیها آرواره دار اولیه از جمله ماهیهای غضروفی که درواقع اجداد اصلی کوسه ماهیان امروزی هستند به وجود آمدند . در اواخر دوره دونین،ماهیهای استخوان دار اولیه بومی زمین ظاهر شدند . ماهیهای امروزی انواع تکامل یافته ای هستند که در طول اعصار از تغییرات تکاملی این ماهیهابوجود آمده اند.
از نظر تقسیم بندی جانوری،ماهیها اولین گروه مهره داران را تشکیل می دهند .این جانوران عموما خونسرد و دارای ستون فقرات،برانشی و باله می باشند،که در آب زندگی می کنندو اکسیژن موردنیاز خود را از آن می گیرند. البته در محیط زیست ماهیها،جانوران دیگری مانند پستانداران آبزی از قبیل نهنگ آبی،دلفین ها و خزندگان مانند لاک پشت آبی و نیز انواع بی مهرگان مانند صدفها، میگوها وغیره نیز زندگی می کنندکه با ماهیها کلا جزو آبزیان قلمداد می شوند.علم مطالعه و شناسایی ماهیها را ماهی شناسی یا ایکتیولوژی( Ichthyoiogy ) می گویند. اگرچه زمان حاضر دیگر عصر طلایی ماهی ها نیست با وجود این امروزه هم ماهی ها قسمت عمده مهره داران را بوجود می آورند.
از 37600 گونه مهره داران زنده شناخته شده در مجموع 42.6% آنها را ماهی ها تشکیل می دهند. علاوه بر گسترش و تنوع گونه ها شکل و اندازه ماهی ها نیز بسیار متفاوت است. برخی از انواع کوسه ماهی ها تا 21 متر طول و 25 متر وزن می رسد در صورتی که برخی از ماهی ها تزئینی و وقتی طول آنها کمی بیشتر از 1 سانتی متر است بالغ می شوند. ماهی گوپی کوتوله Mistchthys وقتی به طول 12 میلی متر می رسد، بالغ می گردد در حالی که فیل ماهی دریای خزر که تا وزن 1471 کیلوگرم هم صید شده است. از آبهای بسیار سرد اقیانوس منجمد شمالی تا چشمه های آب گرم اطراف بندر عباس و نیز از آبهای شوربسیار نرم تا آبهای شور که حتی تخم مرغ در آن شناور می گردد ماهی ها زندگی می کنند.
غدد تولِید مثلِ ماهِی ماده را تخمدان و غدد تولِید مثلِ ماهِی نر را بِیضه و ِیا تستِیکول می نامند .در برخِی از انواع ماهی ها ممکن است در ِیک فرد هر دو غده وجود داشته باشد که به آن اصطلاحا دو جنسی یا هرمافرودِیت می گوِیند ( مانند عده اِی از گونه هاِی ماهِی باس درِیاِیِی ) .در برخِی دِیگر از ماهی ها ممکن است تغِیِیر جنسِیت مشاهده گردد .براِی مثال برخِی از ماهی ها طلایی نر با افزاِیش سن تبدِیل به ماهِی ماده می گردند .
الف : تخمدانها
تخمدان ها داخلِی و معمولا دراز هستند ولِی گاهِی ممکن است کوتاه باشند .اندازه آنها بستگِی به میزان رسِیدگِی جنسِی ماهی ها دارد .در مواقعِی که تخمدان ها کاملا رسِیده اند، حتِی ممکن است تا 70 درصد وزن بدن ماهِی را تشکِیل دهند .رنگ تخمدان ها بسته به نوع ماهِی و حتِی افراد هر گونه تا حدودِی متفاوت است .در ماهی های جوان متماِیل به سفِید ِیا متماِیل به سبز و در ماهی های بزرگترزرد ِیا طلایی می باشد .تعداد تخم در ماهی های مختلف ، متفاوت می باشد، از ِیک عدد در هر تخمدان تا چندِین میلیون عدد درهر ماهِی ماده فرق می کند .
ب : بِیضه ها
بِیضه هاِی ماهی ها نِیز داخلِی و دراز می باشند .تعداد آنها معمولا دو عدد است اما در برخِی از گونه ها ابتدا 2 تا بوده ولِی بعدا ِ یکِی می شوند .اندازه و رنگ آنها در مراحل مختلف رسِیدگِی فرق کرده و اکثرا سفِید می باشد .وزن آنها ممکن است تا 12 درصد وزن ماهِی نر برسد
کلِیه هاِی قهوه اِی رنگ ، دراز و فشرده ماهی ها ، زِیر کِیسه شنا و روِی مهره ها قرار دارند .وقتِی تمام اعضاء داخل بدن ماهِی براِی طبخ خارج می شوند ، کلِیه ها به رنگ قهوه اِی و به صورت خون مرده روِی مهره ها دِیده می شوند .کلِیه ها مواد دفعِی را از خون گرفته و به وسِیله ِیک میزناِی از هر کلِیه آن را به مثانه و از آنجا به وسِیله لوله بارِیکِی به مخرج تناسلِی می رِیزند .
دانلود پاورپوینت ماهی ها پروژه کلاسی درس جانور شناسی- 28 اسلاید
