تحقیق درباره بررسی علل افت تحصیلی دانش آموزان در مقطع تحصیلی متوسطه

اختصاصی از حامی فایل تحقیق درباره بررسی علل افت تحصیلی دانش آموزان در مقطع تحصیلی متوسطه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 35

بسم الله الرحمن الرحیم

عنوان تحقیق:

بررسی علل افت تحصیلی دانش آموزان در مقطع تحصیلی متوسطه

تهیه کنندگان:

زهره محمدی و زهرا فتحیان

نام دبیر:

سرکار خانم منوچهری

فـهـرسـت

پیش گفتار

سنجش در عمل

سنجش موضوع درسی

خودسنجی

ساختار

خوداصلاحی

رشد فردی و اجتماعی و رفتار

بالاترین آرزویی که برای فرزندان خود دارید چیست؟

والدین

عملکرد دانش آموز در مقابل اصول و هدف های سنجش

روش های مطالعه

پشتکار و تلاش

توصیه های سودمند

نگاه مثبت و سازنده به امتحان

اصول مطالعه و فراگیری بهتر

روش استفاده بهتر از کلاسها

موانع تمرکز

روش مطالعه ی عمیق درسی

بررسی رابطه افت تحصیلی دانش اموزان دختر دوره های راهنمایی ومتوسط3

اختصاصی از حامی فایل بررسی رابطه افت تحصیلی دانش اموزان دختر دوره های راهنمایی ومتوسط3 دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

بررسی رابطه افت تحصیلی دانش اموزان دختر دوره های راهنمایی ومتوسطه (3)

· رشد نوجوانان و عدم اطلاع خانواده ها از نیاز های جوان

نوجوانان در سن بلوغ به علت تغیرات جسمی و روحی ، به مسائلی غیر از درس و مدرسه توجه می کنند . ممکن است شدیدا" به ورزش روی آورند یا بیشتر به فکر تفریح و گردش باشند . دختر نوجوانی عقیده داشت که : درس خواندن مال پسرها است . این نوع فکر می تواند اثر نامطلوب بر خود و دیگر دوستانش بگذارد . او از عدم توجه خانواده اش نسبت به خود وازادی بیش از حد برادرش گلایه داشت . دوست داشت پسر می بود ومانند برادرش به هر کجا که دلش می خواست برود .

شکست تحصیلی دختران در همه سطوح تحصیلی خصوصا دوره راهنمایی و متوسطه با زمینه ها و شرایط خانوادگی وبرخی از عوامل یا ویژگی های خانوادگی چون شغل پدر ، میزان تحصیلات والدین ، حضور یا نبود یکی از والدین در خانه ، وضعیت اقتصادی واندازه خانواده رابطه دارند .

2- طبقه اجتماعی و اقتصادی خانواده درجامعه شهری ویا روستای محل زندگی

درصد قابل توجهی از دانش آموزان که به طور جدی دچار افت تحصیلی شده بعضا" ناگزیر به ترک تحصیل می شوند.کودکانی متعلق به خانواده هایی هستند که از تبار اقتصادی و اجتماعی

فوق العاده ، پایین بوده تواما" با فقر اقتصادی و فرهنگی مواجه اند ، از انگیزه تحصیلی بسیار پایینی برخوردارند .شغل پدر انها بیشتر کارگر ساده ساختمانی ، کارگران کورخانه های اجرپزی، کارگر گاو داری ها و دامداری ها و جوجه خانه ها و کارگران فصلی و دست فروشان هستند و یا خانواد های که مادران ویا دختران بزرگتر سرپرست انها است . ِ

اغلب این دانش آموزان از نظر بهره هوشی و جسمانی هیچ گونه ناراحتی و عقب ماندگی ندارند ، اما بر اثر فقر خانوادگی ، تحمل گرسنگی و کمبود ها و نداشتن وسایل نمی توانند به طور مرتب در مدرسه حضورندارند وبه دلیل غیبتهای متوالی نمی توانند درس های خود را فرا گیرند ، در نتیجه دچار افت تحصیلی می شوند . در واقع این فقر است به سلامت و آسایش انها لطمه می زند . اغلب این دانش اموزان در خانه های حاشیه شهر ومحله های خارج از محدود زندگی می کنند که هنوز فاقد ساختمان مدرسه اند از اغلب امکانات شهری بی بهره اند . مانند مناطق جدید الاحداث بین شهرک فرهنگیان و روستای کل تپه و جاده روستای ینگجه و مناطق عشایر و پشت تالار یاس حاشیه روستای علی اباد و حاشیه منطقه کشتار گاه حاشیه شهرک فرهنگیان و جاده قدیم کل تپه – تبت ، منطقه مسجد معراج ونور ، مسجد افتخاری و بسیاری از مناطق حاشیه ای شهر که تا مدرسه مسافت زیادی را باید طی کنند . اغلب این مناطق هنوز مجهز به اب شهری و شبکه فاظلاب شهری و شبکه گاز رسانی نیستند .

این دانش آموزان به دلیل فقر مالی محل مناسبی ، برای انجام تکالیف و مطالعه دروس در خانه ندارندو با مشکل روبرو هستند . از یک طرف محل سکونت و مشکلات آن واز طرف دیگرمدرسه های تازه تاسیس شده ای است که هنوز تا تکمیل شدند ان زمان زیادی لازم است.

محل سکونت این دانش آموز ان از نظر امکانات آموزشی و چه از لحاظ معلمان ، با کمبودهایی روبرو است ، که مستقیما" بر پیشرفت تحصیلی او اثر می گذارند . فقر مالی سبب شده که این دانش آموزان از غذای کافی و استراحت لازم محروم بمانند و برای جبران کمبودهای خود و خانواده ساعاتی از روز را به کار مشغول هستند در نتیجه فرصت کافی برای انجام تمرین بیشتر ندارند . اغلب این دانش اموزان در خانه خود ویا دیگران به کار بافتن قالی و بافتن روسری کاموا وملیله دوزی و پولک دوزی و عروسک سازی برای شرکت های بزرگ ودیگر شغل های مربوط به کار زنان در خانه مشغول هستند .

همچنین سطح آرزوهای دانش آموزان خانواده ثروتمند و مرفه متفاوت از خانواده های فقیر و کم درآمد است و همین تفاوتهای کمی و کیفی ، بالا بودن شکست های تحصیلی در طبقات اجتماعی کم درآمد را به رغم وجود سطح توانایی های برابر ، توجیه می کند

علت افت تحصیلی و یا ترک تحصیلی در این خانواد ها متفاوت است اما ریشه همگی انها فقر است . بسیاری از این دانش آموزان دختر بیشتر به علت کمبود لباس و عدم امکانات ودوری راه ، ترک تحصیل می کنند . همچنین آمار تعدادی ازترک تحصیل کنند گان دختر مدارس راهنمایی و متوسطه بوکان بر اثر عدم علاقه والدین به تحصیل بوده است . خانواده های متعددی وجود دارند که اغلب هزینه ناچیز تحصیل کودکان برای آنها مبلغ مهمی تلقی می شود .

در بعضی خانواده ها دختران باید در خانه بمانند و به کار کمک کنند و یا از بچه های کوچک نگهداری کنند . در بررسی که انجام دادم و باانها صحبت کردم تعداد زیادی از ترک تحصیل کنندگان فقر را عامل آن ذکر کرده اند .

3- سطح فکری و فرهنگی خانواده وتحصیلات والدین

بسیاری از مردم روستاهای بوکان بی سواد هستند وزبان فارسی را به خوبی نمی دانند انان امکان تحصیل را نداشته اند ودر میان جمعیت روستایی وحاشیه شهر بوکان نسبت بیسوادی زنان بسیار بالاتر از دیگر مناطق است بطوریکه با جرات می توان گفت حدود90درصداز زنان بالای 30سال روستایی وحاشیه شهر بوکان بی سواد هستند.

مقاله درباره بررسی افت تحصیلی ریاضی ابتدائی 128 ص

اختصاصی از حامی فایل مقاله درباره بررسی افت تحصیلی ریاضی ابتدائی 128 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 128

مسئله به موقعیتی اطلاق می شود که در آن فرد چیزی را طلب می کند ، ولی نمی داند که چگونه به طور مستقیم به آن دست یابد . برای کسب مهارت در حل مسئله ، فرد باید تمرینهای زیادی انجام دهد . کودکان انتظار دارند که حل کردن مسئله را صرفا" با حل کردن و بدون هیچ راهنمایی و یا بحث در این زمینه یاد بگیرند .

مسایل در درجه اول موجب تکرار و تمرین مطالب تدریس شده می گردند ، به کمک ریاضیات می توان کم و بیش (( جهان واقعی )) را در ذهن به نظم آورد .

چگونه می توان حل مسئله را به شیوه مؤثری آموزش داد ؟

از آنجا که آموزش و همینطور یادگیری حل مسئله کار دشواری است ، محققان در سالهای اخیر توجه بسیاری به آن معطوف داشته اند . بر مبنای این تحقیق می توان چندین زمینه قابل تعمیم را مشخص کرد .

راهبردهای حل مسئله را می توان صراحتا" آموزش داد .

زمان :

دانش آموزان باید برای (( هضم کردن )) و تفکر کافی در مورد مسئله ، یعنی زمان برای درک موضوع ، زمان برای کشف مسیر حل و زمان برای فکر کردن به جواب کاملا" وقت داشته باشند . بعلاوه معلمان باید دانش آموزان را تشویق کنند که در صورت تمایل بیش از رها کردن مسئله ، زمان بیشتری را برای کارکردن روی آن صرف کنند .

طرح درس :

فعالیتهای آموزش در زمان باید از طریق برنامه ریزی هماهنگ شوند تا دانش آموزان فرصت پرداختن به مسایل متعدد را داشته باشند .

راهبردهای حل مسائل :

1- مسئله را درک کنید .

2- نقشه ای برای حل آن طرح کنید .

3- نقشه را اجرا کنید .

4- برای امتحان کردن جواب به دست آمده به عقب برگردید .

این مدل مبنایی برای حل مسئله تشکیل می دهد که در بیشتر کتابهای ریاضی مدارس ابتدایی مورد استفاده قرار می گیرد . بنابراین دانش آموزان ، دیدن ، طرح نقشه ، عمل ، وارسی را می آموزند .

برای حل مسایل باید به این شعار توجه داشت : همان طور که مسئله را می خوانید سعی کنید آن را حل کنید .

1- اقدام کردن 2- یک طرح یا دیاگرام بکشید .

3- به دنبال الگو بگردید . 4- جدول رسم کنید .

5- همه امکانها را به طور اصولی برشمارید . 6- حدس بزنید و امتحان کنید .

7- خواسته ها ، مفروضات و اطلاعات مورد نیاز را مشخص کنید .

8- یک جمله باز بنویسید .

9- مسئله ای حل کنید که از مسئله اصلی ساده تر یا با آن هم ارز باشد .

10- دیدگاه خود را نسبت به مسئله تغییر دهید .

استفاده از مواد آموزشی دست ساز :

تحقیقات نشان داده است که در دروسی که در آنها از مواد آموزشی دست ساز استفاده می شود نسبت به دروسی که فاقد این مواد آموزشی هستند از احتمال بیشتری برای ارائه فعالیتهای ریاضی برخوردارند . وقتی که بچه ها مواد آموزشی دست ساز را به کار می برند ، ریاضیات را بهتر درک می کنند .

ارزشیابی :

ارزشیابی باید بخش مکملی در آموزش ریاضیات باشد . باید مشخص شود که آیا آنچه که ما فکر می کنیم هر کودک باید یاد بگیرد . امتحانات معیاریابی یا مهارت به شما کمک می کند که کودک را بر حسب توانایی فردی او مورد ارزشیابی قرار دهید .

نظر سنجی از والدین ، که در فرمهای پرشده یا جلسات اولیا و مربیان عنوان می شود ، راهنماییهای مفیدی در زمینه آنچه که کودکان آموخته اند ، در اختیار می گذارند .

تشخیص :

برای پرداختن به نیازهای کودکان جهت یادگیری ریاضیات ، نخست باید نقاط قوت و ضعف آنها را مشخص کرده از جمله خط مشیهای تشخیص در ریاضیات ، می توان به موارد زیر اشاره کرد :

1- مطمئن شوید که ضعف ریاضی یک کودک ضعفی واقعی است .

2- به خاطر داشته باشید که هر کودک پیش از آن که از نظر اداراکی به رشد نهایی برسد . از مراحل متعدد رشد عبور می کند .

3- قوه تشخیص خود را با استفاده بدون تعصب از مواد آموزشی دست ساز تقویت کنید .

4- در تشخیص خود ، جنبه هایی را که برای دانش آموزان مهیج هستند ، فراموش نکنید .

5- برای جفت و جور کردن تصاویر ذهنی درست کودک انعطاف پذیر و شکیباباشید .

6- نگرش مثبتی داشته باشید .

7- بین خطاهایی که به طور اتفاقی رخ می دهد و خطاهایی که دایما" تکرار می شود ، فرق بگذارید .

تحقیق ایجاد انگیزه تحصیلی در دانش آموزان

اختصاصی از حامی فایل تحقیق ایجاد انگیزه تحصیلی در دانش آموزان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

ایجاد انگیزه تحصیلی در دانش آموزان

 اولین و مهم ترین محیطی که در آن ایجاد انگیزه تحصیلی دانش آموز نقش به سزایی دارد، خانواده است؛ چنانچه جو فرهنگی مسلط بر خانه شعور اجتماعی بالای پدر و مادر ناشی شده باشد و ارزش های فرهنگی و سنتی جامعه به خوبی توسط ایشان منتقل شود.  عامل دیگری که در تحصیل افراد مؤثرند معلمان و محیط های آموزشی است؛ که ایجاد انگیزه تحصیل را به وجود می آورند و عامل مؤثری در راه اندازی و یادگیری دارند.  معلمان اول ابتدائی تأثیر مثبت و بالایی در نگرش فرزندان نسبت به تحصیل خواهند داشت. روانشناسان معتقدند که انگیزش هم هدف و هم وسیله است گاهی آن را به موتور و فرمان اتومبیل تشبیه می کنند، زیرا نیروی محرک فعالیت های انسان عامل جهت دهنده آن به حساب می آید.  اگر از دانش آموز سؤال کنیم که هدف شما در تحصیل چیست؟

 در بیشتر موارد پاسخ می دهند که کسب دانش و رسیدن به سطوح عالی علمی، فراهم نمودن آینده شغلی و مقدمات زندگی بهتر و راحت تر.  پس یادگیری را واقعاً برای آموختن باید انجام دهیم. شما دانش آموزان عزیز تلاش کنید مطالعات خود را گسترش دهید، در مطالعات خود مطالب را به طور معنی دار و در ارتباط با مطالب یاد بگیرید. نتایج یادگیری های خود را به طور منظم ارزیابی کنید، چون انسان موجودی اجتماعی است و در اجتماع معنی پیدا می کند، پس باید یادگیری های خود را به کار بگیرید. یکی از راه های درست پاسخ دادن به سؤالات، درست و صحیح خواندن سؤال است.

دستورالعمل هایی برای پدران، مادران و مربیان

چگونه در دانش  آموزان انگیزه تحصیلی ایجاد کنیم؟

کودکی که از نظر تحصیلی آموزشی دارای ان یزه است، علاقه مند به یادگیری است، فعالیت های مرتبط با یادگیری را دوست دارد و به این اعتقاد رسیده است که مدرسه جایگاه گ مهمی است. ما می خواهیم باور با اهمیت بودن یادگیری و تأثیر بسیار مهم و با ارزش آن در زندگی، در کودکان بوجود آید تا از این طریق تمایل به خوب بودن و خوب عمل کردن در مدرسه، در آنها رشد پیدا کند.

افزایش انگیزه های آموزشی- تحصیلیکودکان از بدو تولد به طور طبیعی، دارای انگیزه یادگیری هستند. تلاش کودک برای دسترسی به یک اسباب بازی، تلاش وی برای راه رفتن، کوشش برای خوردن بدون کمک دیگران و... مثال هایی از انگیزه های طبیعی آنها برای یادگیری است. این انگیزه  های اولیه، بعدها در فعالیت های آموزشی نظیر خواندن و نوشتن به کار گرفته می شوند.اگر کودکان انگیزه ای برای یادگیری ندارند، به این دلیل است که موانعی بر سر راه انگیزه های طبیعی آنها بوجود آمده است. آنهایی که به این باور رسیده اند که نمی توانند در فعالیت های آموزشی موفق  باشند، تلاششان را متوقف می کنند یا به اندازه کافی تلاش نمی کنند؛ زیرا فکر می کنند که تلاش آنها به نتیجه نخواهد رسید

بنابراین به راحتی ناامید شده و باور می کنند که یادگیری سخت است. آنگاه به دلیل توقف تلاش، فرصت تجربه و لذت یادگیری چیزهای تازه را از دست می دهند و به تدریج به این باور می رسند که هر موفقیتی هم که کسب کنند، مربوط به شانس یا شرایط است.چرا چنین اعتقادات منفی در کودکان به وجود می آید؟ گاهی اوقات به دلیل این که موانعی وجود دارند و بر توانمندیهای آنها در یادگیری اثر می گذارند، ممکن است ناتوانی در یادگیری داشته باشند یا مشکل در خلق و خویشان، یا تأخیری در مراحل رشدشان وجود داشته باشد.افسردگی یا فشارهای مزمن زندگی نیز، یادگیری را به مراتب سخت تر می کند. بچه هایی که از قبل تجربه شکست داشته اند، به دلیل این که باور کرده اند که نمی توانند کارشان را درست انجام دهند، بیشتر آماده برای توقف تلاش هستند. نگرشهای بزرگسالان درباره موفقیت های تحصیلی، می تواند بر اعتقاد و باورهای آنها اثر بگذارد. والدینی که استانداردهای غیرمنطقی دارند، بچه ها را از تلاش مأیوس می کنند. رقابت در مدرسه - جایی که همیشه یکی موفق و دیگری شکست خورده است- نیز می تواند جنبه یأس آوری برای کودکان داشته باشد.بویژه برای آنهایی که هیچ وقت نمی توانند بهترین باشند، اما می توانند خوب باشند و خیلی چیزها را یاد بگیرند. کودکانی که تجربه موفقیت نداشته باشند، یا موفقیتشان تشخیص داده نشود، در انگیزه تحصیلی افت نشان می دهند.در کودکانی که والدین یا دوستانشان برای مدرسه به عنوان یک جایگاه مهم، ارزش قائل نیستند نیز، انگیزه تحصیلی کاهش پیدا می کند.

چگونگی افزایش انگیزه برای یادگیریبرای افزایش انگیزه تحصیلی در کودکان، کارهای زیادی وجود دارد که والدین می توانند انجام دهند. از جمله: برقراری رابطه ایده آل کودک- والد. اجازه بدهید کودکانتان بدانند که از نظر شما، مدرسه جایگاه مهمی است. این موضوع می تواند تلاشهای تحصیلی را تقویت کند. شما می توانید از طریق آموزش عادات خوب مطالعه به فرزندانتان، شرایط را برای موفقیت های بعدی آنها مهیا کنید. این مهم است که با معلم فرزندتان مانند یک دستیار همراهی کنید. در اینجا به بعضی از مطالبی که می توانند به شما در افزایش انگیزه برای یادگیری کودکان کمک کنند، اشاره می کنیم.* هنگام تربیت و تأدیب کودکان، قاطع و منصف باشید. کودکان نیاز به یک نظم منطقی برای مستقل و مسئول شدن دارند.* به کودکان خود آموزش دهید در منزل مسئولیت پذیر باشند. انجام کارهای روزمره و انتظار برای داشتن یک رفتار مناسب از جانب آنها، روشهایی برای افزایش خود تأدیبی است که قابلیت انتقال به فعالیت های آموزشی دارد.* برای ایجاد یک رابطه خوب والد- فرزندی تلاش جدی داشته باشید. به این منظور، زمانهایی را صرف داشتن اوقات خوش با کودکان خود کنید. وقتی صحبت می کنند به آنها آموزش دهید، خصوصاً اگر راجع به مدرسه صحبت می کنند.* فعالیت های خانوادگی که یادگیری را تشویق کنند، مانند دیدار از کتابخانه ها، موزه ها یا پارکها را ترتیب دهید.* اجازه بدهید کودکانتان بدانند که از نظر شما، یادگیری بسیار پر اهمیت و مدرسه عمده ترین هدف است.* فرصت هایی برای موفقیت فراهم کنید. کودکانی که احساس موفقیت کنند، بیشتر

آماده تلاش برای یادگیری چیزهای تازه می شوند.* راجع به امور جذاب و مورد علاقه خود با کودکانتان صحبت کنید.* به کودکانتان کمک کنید تا فعالیت هایی را که از آنها لذت می برند و کارهایی را که می توانند خوب انجام دهند، شناسایی کنند. این فعالیت های لذت بخش، به عنوان سرمایه های اولیه آنها برای ساختن تجارب یادگیری، مورد استفاده قرار خواهد گرفت. به عنوان مثال، اگر کودک شما بسکتبال یا وزنه برداری را دوست دارد، شما می توانید او را تشویق کنید که درباره تاریخچه این ورزشها یا بازیکنان معروف این رشته ها بخواند و بنویسد.*  راجع به مدرسه، با کودکان خود صحبت کنید و فعالیت هایی که در آنجا جذاب است، به آنها

بررسی رابطه خلاقیت و پیشرفت تحصیلی

اختصاصی از حامی فایل بررسی رابطه خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله بررسی رابطه خلاقیت و پیشرفت تحصیلی مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۵۱  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود مقاله بررسی رابطه خلاقیت و پیشرفت تحصیلی نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست

چکیده ۱

فصل اول. ۲

مقدمه : ۳

مسأله پژوهشی.. ۶

فرضیه پژوهشی.. ۶

اهداف تحقیق. ۶

تعریف اصطلاحات.. ۶

فصل دوم. ۸

خلاقیت… ۹

هوش و خلاقیت: ۱۰

مراحل خلاقیت.. ۱۱

نقش مدرسه در بارور کردن خلاقیت.. ۱۵

ویژگیهای کودکان خلاق. ۱۷

نظریه های مربوط به خلاقیت.. ۲۰

خلاقیت به عنوان الهام خدایی.. ۲۰

خلاقیت به عنوان دیوانگی.. ۲۰

خلاقیت به عنوان نبوغ شهودی.. ۲۰

خلاقیت به عنوان نیروی حیاتی.. ۲۱

نظریه تداعی گرایی.. ۲۱

نظریه گشتالت.. ۲۲

مکتب شناختی.. ۲۲

نظریة روانکاوی.. ۲۲

روانکاوی جدید. ۲۴

عوامل مؤثر در پیشرفت تحصیلی.. ۲۵

تاثیر معلمان بر خلاقیت.. ۲۷

فصل سوم. ۳۰

جامعه. ۳۱

نمونه. ۳۱

طرح تحقیق. ۳۱

ابزار اندازه گیری: ۳۱

آزمون مداد کاغذی چند جوابی سنجش خلاقیت(MPPT): 31

پایانی آزمون MPPT. 32

روش آماری.. ۳۳

فصل چهارم. ۳۴

تجزیه و تحلیل داده ها ۳۵

فصل پنجم. ۳۶

محدودیتهای تحقیق. ۳۷

پیشنهادهای تحقیق. ۳۷

خلاصه تحقیق: ۳۸

منابع. ۴۱

ضمائم. ۴۲

تعدادی از سئوالات.. ۴۳

منابع

افروز،غلامعلی (۱۳۷۱) نوجوانان،استقلال،شخصیت و خلاقیت،نشریه ماهانه پیوند،انتشارات انجمن اولیاء و مربیان شماره ۱۵۸

افروز،غلامعلی (۱۳۷۱) نقش اعتماد به نفس در خلاقیت نوجوانان و جوانان،نشریه ماهانه پیوند،انتشارات انجمن و اولیاء و مربیان شماره ۱۵۹

بهروزی،ناصر،(۱۳۷۵) رابطه ویژگی های شخصیتی با خلاقیت و رابطه متغیر اخیر با عملکرد تحصیلی،پایان نامه کارشاناسی ارشد،استاد راهنما،حسین شکر کن،دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید چمران

خانزاده،علی (۱۳۶۳) پرورش خلاقیت در کودکان،نشریه ماهانه پیوند،انتشارات انجمن اولیاء و مربیان شماره ۱۵۸

عابدی،جمال (۱۳۷۲) خلاقیت و شیوه های نو در اندازه گیری آن،مجله پژوهشهای روان شناختی،دروه دوم.شماره ۱و۲،ص ۵۴-۶۴

عصاره،علیرضا(۱۳۷۷) یادگیری و خلاقیت.نشریه ماهانه پیوند،انتشارات انجمن اولیاء و مربیان شماره ۲۳۳

غفارزادگان،داوود(۱۳۶۸)چگونه می توان به پیشرفت تحصیلی کودکان کمک کرد.نشرهی ماهانه پیوند،انتشارات انجمن اولیاء و مربیان. شماره ۱۲۳

کفایت،محمد(۱۳۷۳) بررسی ارتباط شیوه های و نگرش های فرزند پروری با خلاقیت و بررسی رابطه خلاقیت با هوش و پیشرفت تحصیلی.پایان نامه کارشناسی ارشد.استاد راهنما حسین شکرکن.دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید بهشتی .

مقدمه :

کنجکاوی و تفکر پیرامون افراد سرآمد و با استعداد سابقه ای بس طولانی،در حدود دو هزار سال دارد و احتمالاً به زمانی برمی گردد که برای اولین بار انسان علاقه مند شد بداند چرا افراد با هم تفاوت دارند.در جوامع مختلف همیشه افرادی بوده اند که از خود توانایی ها وبرجستگی خاص نمایان می ساختند که این امر موجب تحریک حسن کنجکاوی دیگران می گردید و سوء ظن،نفرت و یا ترغیب و تشویق آنها را در پی داشت.اشخاصی بوده اند که با استعداد فراوان و نبوغ فوق العادة خویش در طول زندگی توجه و تحسین همه را به خود جلب نموده اند و یا بدون توجه مردم،زندگی کرده اند و گاه پس از مرگشان به نبوغ آنها پی برده شده است.گرچه تمدن و فرهنگ انسانی نتیجه تلاش تمام افراد بشر است اما غنا و عظمت آن مدیون افراد خلاق،متفکران،نوابغ،کاشفان و مخترعان بوده است.از این رو،اهمیت شناخت و پرورش این افراد آشکار می شود.بنابراین در دنیای پیچیدةکنونی که شاهد رقابتهای بسیارفشرده جوامع مختلف برای دستیابی به جدیدترین تکنولوژی ها و منابع قدرت هستیم.افراد تیزهوش و خلاق و صاحبان اندیشه های نو و متکبر همانند گرانبهاترین سرمایه ها از جایگاه بسیار بالایی برخوردار هستند.زیرا هرقدر جهانی که در آن زندگی می کنیم پیچیده تر شود نیاز به شناسایی و پرورش ذهنهای خلاق و آفریننده محسوس و روشن تر می گردد.در همین رابطه توین بی [۱] معتقد است که شانس برای به دست آوردن خلاقیت بالقوه می تواند موضوع زندگی و مرگ هر جامعه ای باشد.همچنین تورنس[۲] (۱۹۵۹)نقل از نیسان و دیگران(۱۳۷۷)استدلال می کند که تصاویر آگاه و ناخودآگاه ازآینده نیروی محرکة مهمی در پس دستاوردهای آینده اند.تصاویر مثبت آینده نیروهای پرتوان مغناطیسی هستند     که ما را به تحرک واداشتند و به ما انرژی لازم را برای حرکت به پیش،به سوی امکانات،راه حل ها و دستاوردهای خلاق و جدید – می دهند،ازطرفی برای آنکه بتوانیم قدرت تصور خود را پرورش دهیم و تصاویر مثبتی از آینده خلق کنیم باید خلاقیت خود را پرورش دهیم.چه نیاز به خلاقیت اجتناب ناپذیر است(نیسان،حیدری پاک نیکرو ۱۳۷۷)

به همین دلیل امروزه جامع ما بیش از هر زمان دیگر به افراد هوشمند و خلاق نیاز دارد و در شرایط کنونی مسأله خلاقیت از مهمترین مسائل در قلمرو روانشناسی آموزشگاهی است.به طوری که در اصل ۲۵ کلیات نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران مصوب شورای تغییر بنیادهای نظام آموزش و پرورش (۱۳۶۷) تحت عنوان پرورش توان تفکر،نقد و ابتکار آمده است که:در تدوین و اجرای برنامه های آموزش و پرورش باید از شیوه هایی استفاده شود که توان تفکر،تحلیل و نقد،ابتکار و خلاقیت را تقویت کنند و زمینة مناسب را برای خودآموزی دانش آموزان فراهم نمایند.همچنین این اصل می افزاید که … برنامه ریزی آموزشی و درسی باید به گونه ای باشد که به دانش آموزان مجال تفکر داده شود و آنان را به اندیشیدن و تفکر ترغیب نماید…تعلیمات باید به گونه ای باشد که در دانش آموزان رشد فکری وقوّة تجزیه و تحلیل را تقویت بنماید…

در تنظیم و محتوا و مواد درسی و تدریس باید ازشیوه هایی استفاده شود که متکی بر مشارکت فعال دانش آموزان در درس و بحث باشد و به دانش آموزان فرصت کافی جهت ارائه یافته های خود،راه حل های مختلف برای حل مسایل و شیوه های ابتکاری داده شود در کلیه فعالیتهای فوق برنامه باید برای دانش آموزان میدان عمل جهت بروز و پرورش ابتکارات و خلاقیت داده شود و از جاذبة این گونه فعالیتها جهت پرورش روح تفکر و تحقیق در دانش آموزان استفاده شود…همچنین در برنامه های تربیت معلم،روش های پرورش استعداد ابداع و خلاقیت به معلمین در مراحل مختلف تحصیلی تعلیم داده شود.در مورد خلاقیت و شناخت کودکان خلاق باید خاطر نشان سازیم،قبل از اینکه کودکی بتواند خلاق شود به شرایط و یا محیط مناسب نیاز دارد.سیاستی که اکنون در آمریکا دنبال می شود و دارای ابعاد جهانی می باشد مؤید این نکته است،یعنی به دنبال افراد تیزهوش و خلاق در سطح جهان هستند تا با فراهم ساختن زندگی بسیار مطلوب،آنها را به کشور خود فراخوانده وبا آموزش های مناسب و با امکانات بسیار پیشرفته زمینه را برای بروز خلاقیت ها در آنها آماده کرده تا درآینده کشورشان را صاحب قدرت و مشعل دار علم و تکنولوژی کنند.اگر به آمار محققان و مکتشفان این کشور نگاه کنیم می بینیم که شمار بسیاری از آنها از کشورهای دیگر و از جمله کشور ما ایران می باشند.البته باید توجه داشت که عوامل ژنتیک،پیدایش استعداد خلاقیت را در افراد ممکن می سازد ولی با وجود آن بروز و رشد این استعداد به شدت تحت تأثیر محیط غنی و والدین و مربیانی آگاه می باشد.

به طوری که می توان گفت خلاقیت به عنوان یک استعداد،حاصل تعامل پیچیده وراثت و محیط است (افروز ۱۳۷۱) بنابراین ، خلاقیت موضوع بسیار پیچیده‌ای است و شناخت و شکوفا سازی آن به عنوان یک استعداد نیازمند فراهم آوردن روش های تربیتی نوین است و اهمیت این موضوع در جامعة صنعتی امروز به ویژه در دنیای رایانه ها مملوس تر می شود.همچنین نقش مدرسه و مربیان در جهت پرورش افکارخلاق و رشد توانایی های این گونه افراد از اهمیت بسزایی برخوردار است.(افروز ۱۳۷۱)

با توجه به مطالب فوق در این پژوهش برآنیم تا مشخص کنیم که خلاقیت به عنوان یک استعداد چه ارتباطی با پیشرفت تحصیلی دارد.و راههای پرورش ورشد خلاقیت در کودکان چیست و چه عواملی مانع رشد خلاقیت در کودکان می شود.

مسأله پژوهشی

آیا بین خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی رابطه معناداری وجود دارد؟

فرضیه پژوهشی

بین خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی رابطه مثبت وجود دارد.

اهداف تحقیق

با توجه به نیاز جوامع بشری خصوصاً کشور ما به استعدادها و ذهن های خلاق خصوصاً‌ در دفع تنگناهای موجود و ابداع و خلق روش ها و فنون نو،هدف از انجام این پژوهش بهادادن و اهمیت گذاشتن به این ذهنهای خلاق و آگاهی دادن به جامعه خصوصاً‌ والدین و معلمان در رابطه با چگونگی برخورد با این استعدادهای خدادادی و راههای پرورش و رشد خلاقیت آنها می باشد.و همین طور بر آنیم تا مشخص کنیم که خلاقیت با پیشرفت تحصیلی رابطه دارد و به عبارتی دیگر دانش آموزانی که خلاق هستند از پیشرفت تحصیلی خوبی نیز برخوردارند.

تعریف اصطلاحات

الف)تعایف سازنده و مفهومی

خلاقیت:تورنس (۱۹۵۹) (نقل از کفایت ۱۳۷۳)در تعریف خلاقیت اظهار می‌دارد:خلاقیت فرآیندی است مشتمل بر حساسیت به مسائل،کمبودها،تنگناها و ناهماهنگی ها این حساسیت در پی تشخیص مشکل یا مشکلاتی به وجود می آید و به دنبال آن جستجو ، برای یافتن راه حل هایی جهت رفع آن مشکلات و طرح فریضه هایی برای این منظور آغاز می گردد،پس از آن فریضه های مطرح شده و راه حل های ناشی از آنها مورد آزمایش قرار می گیرد و در صورت لزوم دستکاری می شود و تغییرات لازم در آنها به وجود می آید و بالاخره نتایج حاصل از این آزمایش منتشر می گردد.(کفایت ۱۳۷۳)

پیشرفت تحصیلی:منظور از پیشرفت تحصیلی میزان موفقیت دانش آموزان دردروس مختلف می باشد که برای سنجش پیشرفت تحصیلی از معدل و ریزنمرات دروس مختلف دانش آموزان استفاده شد.(کفایت ۱۳۷۳)

ب)تعاریف عملیاتی اصطلاحات

خلاقیت:در این پژوهش برای سنجش خلاقیت از آزمون مداد کاغذی چند جوابی سنجش خلاقیت (MPPT ) استفاده شد.

پیشرفت تحصیلی:برای اندازه گیری یا سنجش پیشرفت تحصیلی از معدل ترم قبل از دانش آموزان استفاده شد.

فصل دوم

خلاقیت

سال ۱۹۵۰ را می توان نقطه عطفی در برخورد نسبت به مفهوم خلاقیت،میزان و توزیع آن در افراد اجتماع تلقی نمود.در این سال گیلفورد در کنگرة روان شناسان آمریکا که خود ریاست آن را برعهده داشت به دنبال یک سلسله تحقیقات و بررسیها اظهارداشت:خلاقیت نباید فقط از زاویة مخصوص مربوط به اعمال و فرآورده های ابداعی موردتوجه قرارگیرد،بلکه باید بطور قطعی یعنی به عنوان استعداد ذهنی بالقوه که به درجات مختلف در همه افراد بشر اعم از کوچک و بزرگ وجود دارد مورد مطالعه قرارگیرد.(نریمانی،۱۳۷۰)

به عقیده گیلفورد تا موقعی که انسان به مشکلی برخورد نکند و زندگی او از روز عادات و یا بر مبنای دور زدن مشکلات سپری شود،خلاقیتی در کار نیست،ولی همین که به مشکلی برخورد کرد و خواست آن را حل کند فرآیند فکری و اعمالی که متعاقب آن برای حل مشکل ایجاد شود خلاقیت نام دارد.هرچه فرد هوشمندتر باشد کنجکاوی بیشتری دارد.انگیزه کنجکاوی زیربنای خلاقیت است،البته کنجکاوی واگرا،نه همگرا.با توجه به اینکه در این سال و سالهای متعاقب آن توجه زیادی به این مسئله شده است ولی به نظر می رسد که هنوز اندیشمندان در مورد خلاقیت و تعریف آن با همدیگر اختلافات زیادی داشته باشند چراکه هر کدام به گونه ای آن را تعریف کرده است.برای مثال وارن[۳] (۱۹۳۴) درباره تعریف خلاقیت می گوید:خلاقیت به منزلة ظرفیت پاره ای از افراد است در پدید آورندگان آنها قبلاً ناشناخته بوده اند.

استاین[۴](۱۹۶۲) خلاقیت را این گونه تعریف می کند:خلاقیت منجر به ایجاد یک کارجدید می شود که در زمان خود به عنوان یک چیز قابل دفاع یا مفید و خشنودکننده مورد قبول گروه قابل توجهی قرار می گیرد.ایزنک[۵](۱۹۷۹)می گوید:خلاقیت ظرفیت دیدن روابط جدید،پدیدآوردن اندیشه های غیرمعمول و فاصله گرفتن از الگوهای سنتی تفکر می باشد(بهروزی ۱۳۷۵)

تورنس[۶] (۱۹۵۹) (نقل از کفایت ۱۳۷۳)در تعریف خلاقیت اظهار می دارد:خلاقیت فرآیندی است مشتمل بر حساسیت به مسائل،کمبودها،تنگناها و ناهماهنگی ها،این حساسیت در پی تشخیص مشکل یا مشکلاتی به وجود می آید و به دنبال آن جستجو برای یافتن راه حل هایی جهت رفع آن مشکلات و طرح فرضیه هایی برای این منظور آغاز می گردد،پس از آن فرضیه های مطرح شده و راه حل های  ناشی از آنها مورد آزمایش قرار می گیرد و در صورت لزوم دستکاری می شود و تغییرات لازم در آنها به وجود می آید و بالاخره نتایج حاصل از این آزمایش منتشر می گردد(کفایت ۱۳۷۳).

مارکسپری[۷] (۱۹۹۲) (نقل از بهروزی ۷۵)می گوید:نتیجه تولید خلاقیت تعیین کننده نیست و آن فقط موقعی نیست که فرد خلاق چیز جدیدی ارائه کند که قبلاً وجود نداشته است بلکه اختراع مجدد نیز نوعی خلاقیت به شمار می رود.با توجه به آراء اندیشمندان تعاریف معتبر خلاقیت و آفرینشگری را می توان در چهار دسته تقسیم نمود:ممکن است آفرینشگری از دیدگاه خلاق یعنی بر حسب فیزیولوژی فرد مانند عادتها و ارزش های او مورد ملاحظه قرارگیرد.همچنین آفرینشگری می تواند از طریق فرآیندهای ذهنی مانند انگیزش،ادراک،یادگیری،تفکر و ارتباط تعیین شود که در کنش خلاق ظاهر می شوند.سومین تعریف آفرینشگری متوجه تأثیرات فرهنگی و محیطی است.سرانجام ممکن است آ‏فرینشگری را بر حسب نتایج حاصل از آن مانندنظریه ها،اختراعات،نقاشی ها،کندوکاو و اشعار شناخت(بهروزی ۱۳۷۵)

هوش و خلاقیت: