تعداد صفحات :255
چکیده .............................................................................................................. 1
مقدمه :.................................................................................................. ........ 2
بخش اول : تدابیر عام حمایتی و پیشگیری در قلمرو جرائم جانبازان ،ایثارگران و
خانواده شهدا
فصل اول : تدابیر عام پیشگیری...................................................................... 8
مبحث اول : مفهوم پیشگیری........................................................................... 8
گفتار اول : مفهوم موسع پیشگیری.................................................................. 9
الف – تدابیر دفاع فردی .................................................................................. 9
ب – تدابیر و اقدامات دفاع جمعی .................................................................... 9
گفتار دوم : مفهوم مضیق پیشگیری............................................................... 10
مبحث دوم : انواع روشهای پیشگیری............................................................ 11
گفتار اول : پیشگیری کیفری............................................................................. 12
الف – پیشگیری عام ........................................................................................ 12
ب – پیشگیری خاص ....................................................................................... 13
گفتار دوم : پیشگیری غیر کیفری..................................................................... 13
مبحث سوم : پیشگیری اجتماعی – وضعی.................................................... 14
گفتار اول : پیشگیری اجتماعی.......................................................................... 15
الف – مراقبت مبتنی بر منطقه همسایگی « مراقبت محله ای ».......................... 15
ب – شیوه های مبتنی بر نهاد اجتماعی............................................................ 16
گفتار دوم : پیشگیری وضعی........................................................................... 18
گفتار سوم : پیشگیری از جرم از دیدگاه اسلام.............................................. 19
مبحث چهارم : پیشگیری از جرم از دیدگاه قوانین .............................. ........ 22
گفتار اول : پیشگیری ار جرم و قانون اساسی................................................ 22
گفتار دوم : کنگره های پیشگیری از جرم سازمان ملل متحد.......................... 26
الف – کنگره اول تا چهارم .............................................................................. 27
ب – کنگره پنجم تا هفتم................................................................................... 29
ج – کنگره هشتم تا دهم................................................................................... 30
گفتا ر سوم : پیشگیری از جرم و قوانین عادی............................................... 32
گفتار چهارم : پیشگیری از بزهکاری................................................................ 35
الف – استراتژی های خانواده گرا................................................................... 38
ب – استراتژی های جامعه گرا........................................................................ 39
ج- استراتژی های پایشی................................................................................. 40
فصل دوم : تدابیر عام حمایتی........................................................................ 41
مبحث اول : تعریف بزهکاری.......................................................................... 41
گفتار اول : تعریف بزه دررویکردهای مختلف................................................. 42
الف – رویکرد حقوقی جرم.............................................................................. 42
ب – رویکرد جامعه شناختی............................................................................ 43
ج – رویکرد جرم شناسی................................................................................. 44
گفتار دوم : رویکردها درمورد علل بزهکاری ................................................ 46
الف – رویکرد شکل ظاهری............................................................................. 46
ب – رویکرد ساختار زیستی............................................................................ 47
ج – رویکرد روانشناختی.................................................................................. 48
د – رویکرد وضعیت اقتصادی......................................................................... 49
ﻫ - رویکرد کنترل اجتماعی.............................................................................. 50
و – رویکرد پیوند افتراقی................................................................................. 51
ز – رویکرد التقاطی.......................................................................................... 53
مبحث دوم : علل تحقق جرم............................................................................ 54
گفتار اول : طبقه بندی جامعه شناسان از جرائم.............................................. 55
الف – جرائم خیابانی ....................................................................................... 55
ب – جرائم یقه سفیدان (جرائم شغلی و صنفی)............................................... 56
ج – جرائم یارانه ای ........................................................................................ 57
د – جرائم سازمان یافته ................................................................................. 58
ﻫ - جرائم سیاسی ........................................................................................... 59
گفتار دوم : عوامل موثر درکژرفتاریهای اجتماعی و جرم.............................. 60
الف – فقدان خانواده ....................................................................................... 61
ب – خشونت در خانواده ................................................................................ 62
ج – حاشیه نشینی و جرم................................................................................. 64
د – جرائم خاص زنان...................................................................................... 65
مبحث سوم : تبیین جامعه شناختی کژرفتاریهای اجتماعی و جرم.............. 66
گفتار اول : نظریه های مربوط به دیدگاه کارکردی......................................... 67
الف – نظریه آنومی (بی هنجاری)..................................................................... 67
ب – نظریه فشار ساختاری.............................................................................. 68
ج – نظریه پیوند اجتماعی................................................................................. 71
گفتار دوم : نظریه های مربوط به دیدگاه تضاد..................................... ....... 72
گفتار سوم: نظریه های مربوط به کنش متقابل گرایی..................................... 73
الف – نظریه خرده فرهنگی.............................................................................. 73
ب – نظریه انتقال فرهنگی................................................................................. 75
مبحث چهارم : انواع تدابیر قانونی حمایتی از معلولین عام ....................................76
گفتار اول : قانون جامع حمایت از حقوق معلولان ...................................................76
گفتار دوم : جنبه های حمایتی از معلولین عام ........................................................82
بخش دوم : تدابیر خاص حمایتی - پیشگیری در قلمرو جرائم جانبازان ، ایثارگران و خانواده شهدا
فصل اول : تدابیر خاص پیشگیری ................................................................... 87
مبحث اول : سرقت........................................................................................... 87
گفتار اول : تعریف سرقت................................................................................ 87
گفتار دوم : علل سرقت..................................................................................... 91
الف – فقر مالی................................................................................................. 92
ب – فقر فرهنگی............................................................................................... 92
ج – نابرابری های اجتماعی.............................................................................. 93
د – شهرنشینی و زاغه نشینی.......................................................................... 93
ﻫ - از هم پاشیدگی خانواده.............................................................................. 94
و – معاشرت با دوستان ناباب......................................................................... 94
ز – بیکاری....................................................................................................... 95
ح – مهاجرت..................................................................................................... 95
گفتار سوم : سرقت در حوزه جانبازان ، ایثارگران و خانواده شهدا.............. 97
الف – ارائه جامعه آماری مجرمین حوزه جانبازان، ایثارگران و خانواده شهدا 97
ب – بررسی و تحلیل جرم سرقت در حوزه خانواده شهدا............................. 98
ج – راه های پیشنهادی بررسی کاهش جرم سرقت در جامعه (بطور عام).............. 99
مبحث دوم : خرید و فروش مواد مخدر و اعتیاد به آن ................................. 105
گفتار اول : سیر تاریخی مواد مخدر و اعتیاد.................................................. 105
الف – سیر تاریخی........................................................................................... 105
ب – تعریف اعتیاد............................................................................................. 108
گفتار دوم : مواد مخدر از دیدگاه جرم شناسی............................................... 111
گفتار سوم : جرم اعتیاد و خرید و فروش مواد مخدر در حوزه جانبازان، ایثارگران
و خانواده شهدا............................................................................................... 114
گفتار چهارم : راههای درمان و پیشگیری اعتیاد............................................. 116
مبحث سوم: خودکشی..................................................................................... 118
گفتار اول : تعریف خودکشی............................................................................ 119
گفتار دوم : انواع خودکشی.............................................................................. 120
الف – خودکشی دگرخواهانه............................................................................ 120
ب – خودکشی خودخواهانه............................................................................ 121
ج – خودکشی ناشی از بی هنجاری ................................................................ 121
د – خودکشی جبری................................................................................ ........ 121
گفتار سوم : علل و انگیزه های خودکشی........................................................ 122
الف – خودکشی ناشی از جنون و اختلال روانی.................................... ........ 122
ب – عوامل اجتماعی......................................................................................... 123
ج – شرایط اقتصادی........................................................................................ 123
گفتا ر چهارم : خودکشی در ایران................................................................... 123
گفتار پنجم : بررسی خودکشی موفق درحوزه جانبازان ............................... 128
مبحث چهارم : سایر جرائم در حوزه جانبازان ، ایثار گران و خانواده شهدا......... 134
گفتاراول : کلاهبرداری..................................................................................... 135
گفتار دوم : جرم صدور چک بی محل ............................................................ 136
گفتار سوم : ضرب و جرح ............................................................................. 137
گفتار چهارم : قتل ............................................................................................ 137
گفتارپنجم: جعل عنوان و اسناد ..................................................................... 138
گفتار ششم : آدم ربایی .................................................................................. 139
فصل دوم : تدابیر خاص حمایتی...................................................................... 143
مبحث اول : امکان اعاده به خدمت جانبازان................................................... 143
گفتار اول: استخدام جانبازان........................................................................... 143
گفتار دوم : احقاق حقوق ایثارگران.................................................................. 148
الف – مجلس شورای اسلامی.......................................................................... 148
ب – شورای نگهبان.......................................................................................... 149
ج – دیوان عدالت اداری.................................................................................... 150
د – سازمان بازرسی کل کشور....................................................................... 152
گفتار سوم: سازمانهای حمایتی رزمندگان در جهان............................. ........ 159
الف – سازمانهای حمایتی در روسیه............................................................... 160
ب – امکانات کمیته جانبازان آلمان................................................................... 165
ج – بیمه جانبازان در کره جنوبی..................................................................... 166
د – حمایت از مصدومان جنگی در آمریکا....................................................... 167
گفتار چهارم : مقایسه تطبیقی ارائه خدمات به ایثارگران در ایران و سایر کشورها
.......................................................................................................................... 169
الف – تسهیلات رفاهی...................................................................................... 171
ب – حقوق و مزایا............................................................................................ 173
ج – امور آموزشی .......................................................................................... 175
د – بهداشت و درمان....................................................................................... 176
ﻫ - مسکن......................................................................................................... 177
گفتار پنجم: نمونه هایی ازتعاریف واژه معلولین در دیگر کشورها................. 178
مبحث دوم: وضعیت معلولین و جانبازان در ایران............................. ........ 183
گفتار اول : لایحه حمایت از اشتغال معلولین و جانبازان................................. 185
گفتار دوم : انتظارات برآورده نشده جانبازان و ایثارگران............................. 189
گفتار سوم : لایحه جامع خدمات رسانی به ایثارگران .................................... 194
مبحث سوم: اقدامات دولت در رسیدگی به خانواده شهدا............................. 201
گفتار اول : تاسیس بنیاد................................................................................... 201
گفتار دوم : کمک به جانبازان بر حج استحبابی ترجیح دارد............................ 207
گفتار سوم : جانبازان و حقوق شهروندی....................................................... 215
مبحث چهارم : بنیاد شهید و اتخاذ تدابیر پیشگیری............................ ........ 220
گفتار اول : اهداف بنیاد شهید........................................................................... 221
گفتار دوم : حمایت خاص در جهت پیشگیری از آسیب پذیری........................ 225
نتیجه گیری....................................................................................................... 235
منابع و مأخذ..................................................................................................... 241
نظر به عنوان و قلمرو مطالب بخش دوم ، مطالب آن در دو فصل ارائه می شود .
فصل اول : تدابیر خاص پیشگیری
مبحث اوّل : «سرقت»
سرقت از باسابقه ترین جرایم بشری است که در جامعه های مختلف به شیوه های گوناگون دیده می شود. این پدیده در طول زمان دستخوش دگرگونیها و تغییرات زیادی شده است. امّا تنها چیزی که از بدو پیدایش و شکل گیری آن تاکنون ثابت مانده ، زشتی و مذموم بودن ماهیت آن است.
با گذشت زمان، شیوه ها و روش های سرقت، نوع اموال و اشیاء مسروقه و وسایل و ابزار مورد استفاده برای ارتکاب سرقت تغییر یافته ، بطوری که امروزه برخی از سارقان ازآخرین تکنیکها و تکنولوژیها برای پیشبرد کار خود استفاده می کنند. به همین لحاظ شیوه های مقابله و روش های برخورد با آنها متناسب با دگرگونیهای سرقت متحول شده است. به تعبیر دیگر، چون در عصر ما موارد و وسایل گوناگون سرقت و گرایش به آن تغییر یافته ، مقابله با آن نیز دشوارتر شده است.
گفتار اوّل : تعریف سرقت
برای سرقت تعریفهای متعددی ارائه شده است که به برخی از آنها اشاره می شود:
- ربودن خدعه آمیز مال غیر, میــشود.
- برداشتن چیزی از دیگری بدون اطلاع و رضایت او؛
- گرفتن و بردن مال و پول کسی به زور و مکر و فریب؛
- ربودن متقلبانه شیئی متعلق به دیگری[1]؛
بالاخره از نظر قانون سرقت تنها وقتی موجود است که شیئی موضوع جرم بدون آگاهی و برخلاف میل صاحب آن از تصرف دارندۀ قانونی آن به تصرف عامل جرم درآید، لازمۀ آن، گرفتن ، برداشتن و کش رفتن است[2].
علل و انگیزه های سرقت (تبیین روان شناختی)
علل و انگیزه های روانی- عاطفی سرقت را میتوان به شرح زیر برشمرد:
- فقر عاطفی: فقر عاطفی از عوامل ضروری سرقت است. کودکانی که از اختلالات عاطفی شدید رنج می برند، معمولاً در خانواده هایی رشد یافته اند که در اثر طلاق از هم پاشیده یا والدین تربیت مناسبی را برای فرزندان در نظر نگرفته اند. مرگ یکی از والدین و تبعیض بین فرزندان حالتهایی چون انزواطلبی، افسردگی و اختلالات رفتاری در کودکان بوجود می آورد واین عوامل به نوبۀ خود ارتکاب جرم را تسهیل می کند.
رابرت مرتُن درنظریه بی هنجاری خود می گوید: که افراد هر جامعــــه یک سلسله هدف های پذیرفته شده فرهنگی را دنبال می کنند که برای نیل به آنها به یک سلسله ابزار و وسایل نیاز دارند. هنگامی که افراد به شیوه های مشروع از رسیدن به هدفها یا وسایل حصول به آن هدفها مأیوس شوند به نوآوری یا طغیان و شورش دست می زنند؛ زیرا وقتی در جامعه ای بر هدفها بیش از حد تکیه شود و وسایل رسیدن به این هدفها نادیده نگاشته گردد ، وقوع سرقت قابل پیش بینی است، چون سرقت نوعی نوآوری در رسیدن به هدف تلقی می شود.
- ناکامی: ناکامی یا محرومیت اصطلاحی است که در زمینۀ شکست در ارضای تمایلات به کــار می رود و مراد از آن است «عدم امکان نیل به هدف است».
وقتی انسان میل دارد به هدفی برسد، ولی به علت برخورد با مانع یا موانعی چند به آن هدف دست نمی یابد، می گوییم در او ناکامی ایجاد شده است. «دولارد و دوب» معتقدند که شیوع فراوان سرقت ودیگر تبهکاریها در میان گروههای فقیرتر و افزایش آن در دوران سختی و تنگدستی راباید واکنش در برابر ناکامی دانست[3].
وقتی میان امیال شدید ما و هدفهایمان سدهای نا شکستن و ناگذشتن حایل باشد، با ناکامی و تعارض و تنش مواجه می شویم[4]. به عنوان مثال، جوانی که در خانواده ای فقیر و بی چیز تولد یافته و در کودکی محبت ندیده و سالها مورد بی مهری و بی توجهی واقع شده، احتمالاً در بزرگی به غارتگری اموال دیگران دست می زند و این امر برای او رضایت خاطری را فراهم می آورد که همواره در جستجوی آن بوده است.
- پرخاشگری: پرخاشگری، رفتاریست که پیامدهای متعدد دارد و از جمله موجب خسارت و زیان به فرد یا افراد دیگر می شود. خسارت و زیان می تواند جسمی یا روانی باشد. پرخاشگری یک نوع واکنش روانی است. فرد به وسیلۀ پرخاش و اعمال ضد اجتماعی می خواهد ناکامی خویش را جبران کند. اگرچه معمولاً این واکنش موقتاً او را ارضا می کند، اما نه تنها کمکی به رفع ناکـــامی اش نخواهد کرد بلکه ناکامیهای جدید دیگری را نیز به وجود خواهد آورد. وقتی شخصی همه راههای پیشرفت را به روی خود مسدود می بیند و از ارضای نیازهای عاطفی و روانی و مادی خود بازمی ماند، در برخی از موارد سعی می کند با اتخاذ روش ها و شیوه های مختلف، به تحریک دیگران یا حمله به آنها بپردازد یا با غارتگری و تباه کردن اموال دیگران به یک احساس رضایت موقت دسترسی پیدا کند.
- حسادت : حسد آرزوی زوال نعمت برای دیگران است. گاه فرد با توجه به عدم امکان دستیابی به موقعیت ومنزلت دیگران رشک و حسد می برد و چون نمی تواند به مانند صاحبان اموال مالک آنها گردد، دست به دزدی می زند[5].
پریچارد می گوید :تمایل به دزدی گاه یکی از خصوصیات جنون اخلاقی ست و گاه اگر هم تنها خصوصیت آن نباشد، بارزترین آنهاست.
- تجربه های دوران کودکی : حوادث تلخ دوران کودکی ممکن است از فرد شخصیتی جامعه ستیز بسازد که در بزرگسالی او را به اعمال ضد اجتماعی سوق دهد. چنین فردی دارای کجرویهای چندی است و از جمله از اذیت و آزاردیگران و نیز سرقت اموال آنها لذت می برد، زیرا وقتی دست به چنین کاری می زند، گمان می کند انتقـــــام خود را از دنیـــای بی رحم گرفته است.
- احساس ناامنی: وضعیت مغشوش خانواده، ستیز و . . . اختلاف بین پدر و مادر و رفتار خشونت آمیز والدین، از علل مهمی است که جوان را دچار نگرانی و ناامنی کرده، در خود فرو می برد و به کناره گیری از دیگران به ویژه پدر و مادر می کشاند. جوان در چنین شرایطی روابط خود را با والدین گسسته، گاه در نتیجه فشار یا خواست درونی ناچار می شود برای ارضای نیازهای مادی و معنوی خود یا برای انتقام گرفتن از والدین به خاطر محدودیت ها و سختگیری های نابجای آنها، دست به سرقت بزند.
7- خودنمایی : برخی از جوانان برای نشان دادن صفت «کلّه شقی» و جرأت حادثه جویی که برای آنها بسیار ارزشمند است، به بزهکاری روی می آورند و ظاهراً مصرف مواد مخدر یا دست زدن به سرقت برای یک جوان او را در چشم همگنانش کسی می سازد از این رو فرد با موقعیت های مساعدی برای ارتکاب جرم روبرو می گردد و به دزدی و غارت اموال دیگران دست می زند و اموال مسروقه رابا افتخار در اختیار دیگر دوستان می گذارد و بدین وسیله با ایفای چنین نقشی نیاز به تعلق خاطر گروهی خود را برآورده می سازد.
8- جمعیت زیاد: زیاده روی درمحبت نیز مانع رشد و تکامل شخصیت کودک می گردد. کودکان نازپرورده که در محیط خانواده تمام توقعات و خواسته هایشان بدون چون و چرا انجام می گیرد، در اجتماع نیز انتظار دارند تمام آرزوهای آنان به زودی برآورده شود. در صورت عدم توفیق و روبرو شدن با شکست تصور می کنند که همه بر علیه آنان قیام نموده و عداوت دارند. در نتیجه ترسو، خودخواه، پرمدعا و پرتوقع بوده با قبول عضویت در باندهای سرقت، می خواهند ازجامعه انتقام بگیرند.
گفتار دوم: علل سرقت
اهمیت شرایط اجتماعی و اقتصادی در تبیین علل سرقت بر کسی پوشیده نیست. لاکاسانی (Lacassaney) دربارۀ تأثیر محیط اجتماعی می گوید که اگر نتوان آن را عامل انحصاری شناخت؛ ولی برترین و مهمترین عامل سرقت و دیگر بزهکاریها است. نظر او را می توان در دو فرمول زیر خلاصه کرد:
- هر جامعه فقط دارای تبهکاران مخصوص به خود است؛
- محیط اجتماعی به مثابه آبگوشت ویژۀ کشت تبهکاری است. میکرب قابل کشت در آن ، تبهکار است و اهمیت این عنصر فقط آنگاه آشکار می شود که محیط مناسب برای رشد خود بیابد[6].
برخی از عوامل اجتماعی – اقتصادی سرقت را می توان به شرح زیر دانست:
الف- فقر مادی : فقر و محرومیت مادی راشاید بتوان گفت از مهمترین عوامل به وجود آورندۀ سرقت است. فردی که دچار این آسیب اجتماعی است از یک سو از لحاظ روانی احساس حقارت و مغبون بودن می کند و از جامعه طلبکار است، و از سوی دیگر چون جامعه را مسئول محرومیت و فقر خود می پندارد، نوعی احساس انتقام کش در او پرورش می یابد. به این ترتیب کوشش او برای فقرزدایی چه بسا در مجاری غیرقانونی و ضداجتماعی افتاده به سرقت ، یا جنایت کشیده شود. برای مثال : در سالهای اخیر بر اثر رشد تورم و فاصله گرفتن هزینه ها از درآمدها، نرخ سرقت، در جامعۀ ما رو به تزاید بوده است[7].
اکثر این سارقان از قشر جامعه بوده، از درآمد کمی برخوردارند.
ب- فقر فرهنگی : روان شناسان اجتماعی جرم و کجرویها را سرپیچی از هنجارها، رسمها، سنّت ها و قوانین جامعه می دانند. رسمها و سنّت ها و قوانین هر جامعه به عنوان مجموعه ای ازارزشهای فرهنگی آگاهاًنه یا ناآگاهاًنه است که از نسل های قبـــــل به نسل های بعد منتقل می شود، مورد احترام است و تجاوز به آن جرم محسوب می گردد.
فقر فرهنگی ، نقش اساسی درایجاد جرم دارد. دزدان اکثراً بی سوادند و بی سوادان در اثر فقدان امکانات رشد فکری، برای پیشرفت و ترقی خود از شیوه های دیگر فرهنگی مثلاً از توانمندیهای جسمی بهره می گیرند.
ساترلند ( Sutherland) در تبیین علل جرم به عوامل قومی، مهاجرت، ناسازگاریهای برخی از گروه ها، و عدم رشد خرده فرهنگ ها توجه دارد و تبهکاری را مسأله ای ناشی از تعـــــارض فرهنگــــی می شناسد[8].
ج- نابرابری های اجتماعی:
نظریه تضاد بر پیامد های شخصی و اجتماعی تمرکز قدرت و ثروت در دست عده ای معدود در جامعه تکیه دارد. طرفداران این نظریه تا حدّی تبیین های متفاوتی را دربارۀ چرایی بروز نابرابری های اجتماعی عنوان می کنند.
(کوهن Cohen) آسیب شناس اجتماعی، خرده فرهنگ ها را از مشخصه های اصلی جوامع طبقاتی می داند که احتمال کجرویهای اجتماعی را فزونی می بخشند، زیرا عملی چون سرقت در بین برخی از گروه های نوجوان و جوان، ممکن است به صورت هنجار درآمده باشد، درحالی که همین عمل ازنظر دیگران غیر عادی و نابهنجار تلقی شود.
د- شهرنشینی و زاغه نشینی : گسترش بی رویۀ شهرها و انبوهی جمعیت هردو از عوامــــل جرم زا هستند.
افرادی که در محله های پرجمعیت شهر های بزرگ زندگی می کنند، با شرایط اجتماعی واقتصادی سختی روبرو بوده و مشکلات عدیده ای را به دوش می کشند. زندگی برای کودکان در چنین شرایطی مانند زندانی است که هیچ راه گریزی بر آن متصور نیست.
انبوهی و تراکم جمعیت که از ویژگیهای محله ها وزاغه هاست، موجب می شود تا فرد نتواند در زندگی داخلی و خصوصی خود مسائل و مشکلات شخصی را بروز دهد؛ ناچار آن رااز دیگران پنهان می دارد. از این رو، سرقت، فحشاء، اعتیاد و دیگر آسیبهای اجتماعی که بطور عجیبی درمکان های شلوغ و فقیرنشین شهری رواج دارد، از بین نخواهد رفت، مگراینکه شرایط و عوامل اقتصادی و اجتماعی که موجب پیدایش این مسائل شده، دگرگون شود و از بین برود.
ه- از هم پاشیدگی خانواده : آسیب شناسان اجتماعی یکی از عمده ترین عمل بزهکاری کودکان را ستیز درخانواده می دانند و معتقدند جدایی والدین نقش بسیار منفی و ویرانگری درشخصیت کودکان دارد و زمینه را برای ارتکاب بزهکاری در آنان فراهم می آورد. بیشتر بزهکاران، آغاز سرکشی خود را جدایی پدر و مادر، اختلافات خانوادگی و متشنج بودن خانواده ذکر کرده اند. جای تردیدی نیست که خانواده نقش مهمی را در پایه ریزی شخصیت کودک برعهده دارد. کودک امنیت خودعاطفی را که در شکل ذهنی شخصیت او اهمیت بسزایی دارد و در آغوش خانواده به دست می آورد. بنابراین هرنوع خدشه ای که به این امنیت عاطفی وارد شود، در روند طبیعی شکل گیری شخصیت کودک اختلال ایجاد می کند. طبیعی است که یک شخصیت دارای اختلال، گرایش به بزهکاری دارد تا یک شخصیت طبیعی و سالم.
از این رو فردی که دارای اختلال شخصیت است دست خودرا به انواع بزهکاری و از جمله سرقت آلوده می دارد.
و) معاشرت بادوستان ناباب : «ساترلند» در نظریه پیوند افتــراق (انتقال فرهنگی) خــــود می گوید: « رفتار مجرمانه مانند هر نوع رفتار دیگری آموختنی است .» از این رو داشتن دوستان ناباب و تاثیر معاشرت با آنها در کشیده شدن فرد به سوی سرقت نقش اساسی دارد . به موجب تحقیقی که در ایران انجام شد ، 42 درصد سارقان تحت بررسی ، دوستان نابابی داشته و75 درصد آنها با چنین دوستانی رفت و آمد زیاد و طولانی داشته اند .[9]
ز- بیکاری: بیکاری عامل مهم دیگری در ایجاد فقر است و فقر نیز از عوامل اصلی سرقت و جرم محسوب می شود . بیکاری از دو جهت در ازدیاد و سرقت نقش دارد :
- یکی وجود فرصتهای اضافی و خالی بودن اوقات فراغت :
وقتی افراد جامعه به ویژه جوانان فرصتهای اضافی داشته باشند و این فرصتها از مجرای درست و صحیح نتواند مورد استفاده قرار گیرد ، طبعاً به روشهای غیر اصولی و ضد اجتماعی کشیده می شوند . مولود بسیاری از دزدی ها یا تبهکاریها که از روی بی حوصلگی یا برای تنوع و سرگرمی صـــورت می گیرد نمونه هایی از این نوع است .
- و دیگر نداشتن درآمد کافی برای گذراندن زندگی : هر فرد بیکار ناچار باید به نحوی زندگی خود را بگذراند و برای گذران باید درآمدی داشته باشد . چون کسب چنین درآمدی نمی تواند از راهها و شیوه های درست و قانونی تامین شود ، چه بسا فرد به راههای غیر قانونی کشیده می شود و ازطریق دزدی هزینه گذران زندگی خودرا تامین کند.
1- ماده 212 قانون حدود و قصاص
2- گلدوزیان ، ایرج « حقوق جزای اختصاصی» ، جلد اول ، چاپ سوم ، مؤسسه انتتشارات جهاد دانشگاهی ، 1372، ص 293.
1- کلدین برگ، آیو، «روان شناختی اجتماعی»، ترجمه علی محمد کاروان، نشر اندیشه ، 1342،ص449.
2- مان ،زمان ،ترجمه محمود صناعی ، نشر اندیشه ، 1355، صفحه 132
1- مجله تربیت ، شمارۀ سوم – سال هشتم – ص 22
1- گسن ، ریموند ، «مقدمه ای بر جرم شناسی» ، ترجمه مهدی کی نیا، تهران؛ نشر مؤلف، 1370، صفحه 135.
1- براساس آمار رسمی مرکز آمار ایران ، میزان سرقت در بین سالهای 1365 تا 1369 مرتباً در حال افزایش بوده است.
1- سخاوت - جعفر– « آسیب شناسی اجتماعی» ، دانشگاه علامه طباطبایی – جزوة درسی - 1368 – ص 35.
1- قربان حسینی ، علی اصغر ، «جرم شناسی و جرم یابی سرقت» ، تهران نشر جهاد دانشگاهی – 1371 ، ص262.