بخش اول: کیفیت زندگی کاری:
به منظور درک انگیزش کارکنان، سازمان‌ها مطالعات و پژوهشهای گسترده‌ای در سراسر جهان انجام داده‌اند تا بدین وسیله بتوانند راه حلی برای ارتقای کارآیی سازمان و اثربخش نمودن فعالیت کارکنان خود بیابند. کیفیت زندگی کاری در تمام ابعاد آن برای دستیابی به نتایج مطلوب سازمانی وضع شده است. کیفیت زندگی کاری ره یافتی است که با توجه به بهبود شرایط کلی محیط کار، اتخاذ سیاست‌ها و رویه‌هایی را توجیه می‌نماید که موجب می‌شوند کار به گونه‌ای طراحی شود که از یکنواختی آن کاسته و به تنوع و محرک بودن آن برای کارکنان افزوده شود که مفهومی ساده و از نقطه‌نظر عملیاتی، امکان‌پذیر و شدنی و به شدت انسانی است (حسن‌زاده و همکاران، 1381).
بی‌شک دنیای امروز دنیای سازمان‌هاست و متولیان این سازمان‌ها انسان‌ها هستند. انسان‌ها در کالبد سازمان‌ها روح می‌دمند، آن را به حرکت درمی‌آورند و اداره می‌کنند. سازمان‌ها بدون وجود انسان نه تنها مفهوم نخواهند داشت، بلکه اداره آنها نیز میسر نخواهد بود. بنابراین منابع انسانی با ارزش‌ترین منبع برای سازمان‌ها هستند. آنها به تصمیمات سازمانی شکل داده و راه حل ارایه می‌کنند و در نهایت مسایل و مشکلات سازمان را حل می‌نمایند. چنین انسانی برای ارایه رفتار مطلوب و مورد پسند در راستای اهداف سازمانی باید هم انگیزه داشته باشد و هم درست برانگیخته شود (جزایری، 1386). یکی از جالب‌ترین روش‌های انگیزش، توجه به برنامه‌های کیفیت سیستم کار یا کیفیت زندگی کاری است. از زمان شروع بحث کیفیت زندگی کاری تاکنون صدها کتاب، مقاله و نظریه‌های مختلف از جمله نظریه والتون، تاتل، بلچر و دسلر ارایه شده است که کوشش همه آنها شناخت مفهوم کیفیت زندگی کاری و روش‌های اندازه‌گیری آن بوده است. علاوه بر این سمینارها و کنفرانس‌های متعددی در این زمینه انجام شده است، اما متأسفانه ابعاد و تأثیرات آن اغلب آن‌گونه که شایسته است مورد توجه قرار نمی‌گیرد (متقی و همکاران، 1383). کیفیت زندگی کاری برای بسیاری از مدیران، موضوعی ناآشنا و در نتیجه مفهومش برای آنها ناخوشایند است.
تاریخچه مختصر کیفیت زندگی کاری :
مفهوم کیفیت زندگی کاری در اصل دربردارنده تئوری‌ها و اندیشه‌های نهضت روابط انسانی دهه‌های 1940 و 1950 میلادی و تلاش‌های مربوط به غنی‌سازی شغل می‌باشد که در دهه 1960 و 1970 میلادی صورت گرفت (گیبسن، 2000). کیفیت زندگی کاری نشان دهنده توجه به باعاد انسانی کار و یک مسئله جهانی است، که از دهه 1960 میلادی توجه روزافزونی را به خود جلب نموده است (هانساکر، 1987).
واژه کیفیت زندگی کاری ابتدا در سال 1972 میلادی در خلال کنفرانس بین‌المللی روابط کار مطرح شد.
کامینگز و ورلی (1993) تاریخچه کیفیت زندگی کاری را تحت عنوان نهضت کیفیت زندگی کاری تقریباً به دو دوره تقسیم می‌کند. دوره اول به دهه 1950 میلادی برمی‌گردد که با مطالعات تریست در مؤسسه روابط انسانی تاویستاک شروع شد. در مطالعات مذکور سعی آن بود که با توجه همزمان به سیستم فنی و سیستم اجتماعی در محیط کار، بهره‌وری را افزایش دهند. در حالی که قبل از آن در بهبود بهره‌وری تأکید بر سیستم فنی بود.
دوره دوم به دهه 1960 میلادی و اهمیت یافتن حقوق مدنی برمی‌گردد، که در آن تأمین فرصت مساوی برای استخدام، حقوق مساوی برای کار مساوی از جمله مسئولیت‌های دولت‌ها و کارفرمایان تلقی شد.(سلیمانی ، 1384)
کیفیت زندگی کاری در دوره اول، به صورت نتایج شخصی کار در رفع نیازهای اولیه فرد تلقی می‌شد و در دوره دوم، روش یا نحوه انجام کار نیز در بهبود کیفیت زندگی کاری مورد توجه قرار گرفت و مباحثی چون غنی‌سازی شغل، گروههای کاری خودگردان، کمیته‌های مشترک مدیریت و کارکنان و مشارکت کارکنان در تصمیم‌گیری‌ها نیز مورد توجه قرار گرفت. (پرداختچی و همکاران، 1388).
اهمیت کیفیت زندگی کاری:
کیفیت زندگی کاری برای اولین بار در اواخر دهه 60 مطرح شده است و این واژه دامنه ای از مفاهیم نظری را با هدف تعدیل مشکلات سازمانی در بر می گیرد کیفیت زندگی کاری ساختاری پویا و چند بعدی دارد که مفاهیمی نظیر امنیت شغلی، نظامهای پاداش، فرصتهای پیشرفت آموزشی و شغلی و شرکت در تصمیم گیری را در بر می گیرد. داچ و شرمن [1]اخیراً اظهار داشته اند که برنامه های کیفیت زندگی کاری که در ایالات متحده بکار گرفته شده است، مشارکت کارمندان را در تصمیم گیری های مربوط به فناوری جدید، محیط کاری و آموزش مهارتها افزایش می دهد. به معنای دقیق تر،کیفیت زندگی کاری مجموعه ای از روش ها واقداماتی است که به افزایش و حفظ رضایت کارمندان کمک می کند و هدف آن بهبود شرایط کاری آنها و افزایش کارایی سازمان است (میرکمالی و نارنجی ثانی، 1386).
توجهی که اکنون به کیفیت زندگی کاری می شود بازتابی است ازاهمیتی که همگان برای آن قائلند. به نظرمی رسد شمار بسیاری از کارکنان از کار خود ناراضی و در پی کاری معنادارتر هستند. کارکنان درخواست دارند در پیامدهای اقتصادی و غیراقتصادی کارشان تغییراتی داده شود. اهمیت پاداش های غیر اقتصادی در مقایسه با اهمیت پاداشهای اقتصادی هم اکنون در حال افزایش است، بویژه در نزد کارکنانی که از آموزش و پرورش بالایی بهره مند هستند. چنین به نظر می رسد که نیاز شدیدی به بهتر کردن کیفیت زندگی کاری بسیاری از کارگران و کارمندان وجود دارد (طوسی، 1384) .
بنابراین تعیین میزان اهمیت هریک از مولفه های کیفیت زندگی کاری برای سازمان ها لازم است، چرا که اطلاعاتی را فراهم می سازد که براساس آن سازمان قادر خواهد بود با اتخاذ خط مشی های مناسب و پرداختن به راهکارهای مطلوب، در جهت بهبود عملکرد و ارتقای بهره وری منابع انسانی و در نهایت بهبود کیفیت زندگی کاری گام بردارد( بزازجزایری، پرداختچی،1386) . کاسیکو[2] کیفیت زندگی کاری را ادراک کارکنان از بهداشت فیزیکی (جسمی) و روانی(ذهنی ) خود در محیط کار تعریف کرده و عوامل آن را بدین شرح برشمرده است: مشارکت کارکنان، توسعه شغلی، حل تعارض، ارتباط، سلامت، امنیت شغلی ، جبران برابر، و محیط امن و افتخار آمیز (بزاز جزایری، پرداختچی ،1386).
ورتر و دیویس [3] کیفیت زندگی کاری مناسب را برخوداری ازحقوق و مزایای مکفی و سرپرستی خوب ، شرایط کاری خوب،شغل چالش انگیز ، جالب و سودمند تعریف کردند .
گرینبرگ و بارون [4] کیفیت زندگی کاری را یکی از فنون بالندگی سازمان می دانند که سعی دارد عوامل سه گانه انگیزش و رضایت ، پذیرش مسئولیت و احساس تعهد نسبت به کار را توامان تامین کند. لذا در تعریف کیفیت زندگی کاری می گویند:"کیفیت زندگی کاری یکی از فنون بالندگی سازمانی است که به منظور بهبود کارکرد سازمان، ازطریق انسانی تر و مردم سالارانه تر کردن محل کار و دخالت دادن کارکنان در تصمیم گیری، طراحی شده است. "
فرمت ورد قابل ویرایش
تعداد صفحات: 53
مبانی نظری و پیشنه تحقیق جهت نوشتن فصل دوم پایان نامه ارشد و دکتری
همراه با رفرنس نویسی و پاورقی داخل متن
پیشینه تحقیق کامل: خارجی و داخلی
منابع فارسی کامل
منابع انگلیسی کامل
ما در این بخش علاوه بر منابع مبانی نظری، منابع کلی دیگری رو برایتان در نظر گرفتیم تا همواره در نوشتن پایان نامه از این منابع بهره مند گردید.
تحقیق و پیشینه تحقیق کیفیت زندگی کاری و فرسودگی شغلی با فرمت ورد
