فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 21 صفحه
چکیده
برآورد بار رسوبی در رودخانهها با توجه به خسارات ناشی از آن، یکی از مهمترین و مشکلترین قسمتهای مطالعات انتقال رسوب و مهندسی رودخانه است. بنابراین دست یافتن به شیوههای نوین و خلاقانه که بتواند در این راستا موثر واقع گردد دارای اهمیت خارقالعادهای است.در این تحقیق کاربرد روش سیستم عصبی مصنوعی (ANN) در بهینهسازی نتایج مدلی مبتنی بر روش منحنی سنجهی رسوب (SRC) برای پیشبینی بار معلق جریان مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور ایستگاه یزدکان واقع بر رودخانهی قطورچای در نظر گرفته شد. یک مدل رگرسیونی به کمک روش SRC ساخته شد که با کمک دادههای دبی در ایستگاه مذکور میزان بار معلق در همان ایستگاه پیشبینی میگردد. پس از ساختن مدل به کمک این روش، یک مدل ANNمورد استفاده قرار گرفت که دقیقا از دادههای مشابه استفاده نموده و سپس با استفاده از آن دو، مدل ترکیبی ساخته شد. لازم به ذکر است که قبل از کاربرد ترکیبی این دو روش (َANN و SRC)، هر یک از این روشها به تنهایی مورد استفاده قرار گرفته و نتایج حاصل با مقادیر واقعی مقایسه گردیده بود. نتایج حاصل از کاربرد ترکیبی این مدلها از کیفیت به مراتب بالاتری نسبت به کاربرد هر یک از آنها به تنهایی برخوردار است. به طوری که میزان Dr از عدد 402/1 در روش SRCو 395/2- در مدل ANN به مقدار 963/0 در یکی از مدلهای ترکیبی تعدیل یافته است. همچنین میزان ریشه میانگین مربعات خطا که به ترتیب برای SRC و ANN به تنهایی 286/692 و 96/616 حاصل گشته بود به عدد 094/603 کاهش پیدا کرد.
مقدمه :
موضوع انتقال رسوب سالهاست که مورد توجه مهندسین قرار گرفته است. روشهای مختلفی برای حل مسایل رسوب به کار گرفته شده است که نتیجهی آن معادلات تجربی متعددی است که توسط صاحبنظران امر ارائه شده است. گرچه نتایج این روشها با یکدیگر و با نتایج تجربی اختلاف چشمگیری دارند اما با توجه به اینکه اندازهگیری رسوب رودخانه به طور محدود و معدود انجام میشود، جهت برآورد بار رسوبی رودخانه در مواقع مورد نیاز میتوان از این معادلات استفاده کرد. اما مشکل استفاده از معادلات، از آنجایی که معادلات موجود بر اساس شرایط اقلیمی یا آزمایشگاهی سایر نقاط جهان به دست آمدهاند،این است که باید برای استفاده در رودخانههای ایران واسنجی شده و معادلهی بهینه انتخاب گردد. لذا این مشکل ذهن محقق را به سمت روشهایی نوین فارغ از نیاز به معادلات مذکور سوق میدهد. در این میان میتوان از روش هوش مصنوعی که مبتنی بر روابط حاکم بر طبیعت است و از قدرت انعطافپذیری بالایی برخوردار است استفاده نمود. در این زمینه میتوان به تحقیقاتی بیشماریکه در قسمتهای مختلف جهان صورت پذیرفته است، اشاره نمود.
منتظر و همکاران (1381) برای تخمین میزان رسوب رودخانه بازفت در محل ایستگاه هیدرومتری مرغک از دو شبکه پرسپترون و شبکه پاد انتشار استفاده کردند و در نهایت نتایج حاصل از شبکه ها را با روش منحنی سنجه رسوب مقایسه کردند(4). راحتطلب نخجیری و همکاران (1383) به سنجش و گزینش مناسبترین روشهای برآورد بار کف (16 رابطهی مختلف) در رودخانهی زرینگل استان گلستان پرداختند (2). نظمآرا (1385) در مطالعهای روی رودخانهی آجیچای با کمک شبکهی عصبی مصنوعی به تعیین بار معلق رودخانه پرداخت(5).فتاحی و همکاران (1385) میزان رسوب رودخانه نکا را به کمک شبکه عصبی مصنوعی برآورد کردند. در این تحقیق برای برآورد رسوب از شبکه عصبی و نیز روش های رگرسیونی (منحنی سنجه) رسوب استفاده شده است
مقاله بررسی پیش بینی رسوبات معلق با استفاده از ترکیب منحنی سنجه رسوب و شبکه عصبی مصنوعی