فرمت فایل : word (قابل ویرایش) تعداد صفحات : 18 صفحه
چکیده
همگام با توسعه و گسترش روز افزون شهرها و در کنار آن افزایش جمعیت، مولفه های امنیت در واژه ها و حوزه های مختلف مختلفی مطرح شده و با توجه به شرایط موجود در شهرها فرصت خودنمایی پیدا می کند. معابر، تردد و ترافیک شهری سهم بسزایی در فضاها، دسترسی ها و ارتباطات شهری دارند که مشمول همه اقشار و سنین شهر شده و کلیه تحرکات، ارتباطات و دسترسی های شهروندان در این فضا صورت می گیرد. با توجه به اینکه افراد یک شهر بطور مستمر با این فضاها و مسائل مربوط به آن مرتبط هستند، بحث امنیت روانی فارغ از بحث های دیگر امنیتی در شهر، موضوعی است که شاید تاکنون خیلی به آن پرداخته نشده و مطمئناً جزء مواردی است که در آینده شهر و افراد آن را تحت تاثیر خود قرار داده و به نوعی تهدید اجتماعی در شهرها تبدیل خواهد شد. مسائلی چون تعارضات اجتماعی در ترددهای درون شهری، نامناسب بودن معابر از لحاظ فیزیکی و امنیتی که فشارها و اضطرابهای روانی مانند استرس، اضطراب، سردرد، تحریک در رفتار ضد اجتماعی، خشونت طلبی و ... ، فقدان فرهنگ مناسب و عدم فرهنگ سازی در استفاده از معابر که تضاد و بیگانگی در محیط شهری را باعث می شود، آلودگی صوتی به دلیل افزایش جمعیت شهری و به دنبال آن استفاده بیشتر از وسایلی که باعث ترکیب و تشدید صداهای مختلف می شوند که خود عامل بروز بیماریهای روانی است و ... باعث تهدید امنیت روانی افراد جامعه شهری هستند. با وجود حرکت جوامع به سمت آسایش بشر، مشکلات روانی و ذهنی افراد نسبت به گذشته بیشتر شده پس باید کوشید تا در برنامه ریزی ها، تصمیم گیری ها، طراحی ها و مدیریت های شهری، امنیت روح و روان انسانها بیشتر مورد توجه و ایمنی قرار بگیرند.
1- مقدمه
تعریف امنیت در قانون به معنی نبود تهدید است. در گذشته های دور امنیت فقط به معنی نبود تهدید نظامی تلقی می شد. ولی امروز مؤلفه های امنیت زیاد شده و تمامی ابعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را شامل می شود. امنیت اجتماعی ارتباط مستقیمی با فضا و ساخت و ساز شهری دارد. یک فضای شهری مناسب تا حد زیادی تأمین کننده امنیت بوده و فضای نامناسب از بین برنده آن و زمینه ساز انواع آسیب ها و معضلات اجتماعی است. فضاهای نامناسب شهری، محلات بی دفاع، معابر نا امن پیاده و سواره، معابری با معماری صرفاً مردانه و ... از عوامل تهدیدکننده امنیت شهری و اجتماعی هستند. در این بین امنیت روانی شهرها مسئله ای است که شاید کمتر به آن پرداخته و توجه شده است. امنیت روانی شهر شامل کلیه موارد و مولفه هایی است که رعایت آنها صرفنظر از امنیت جانی و فیزیکی، باعث ایجاد آرامش و ثبات خاطر افراد شهر در طول مدت زندگی شهری شده و از بروز مشکلات و فجایع روانی جلوگیری می کند. انسان در جامعه کنونی سلامت را به معنای واقعی درک نکرده است، چرا که درگیری های ذهنی و زندگی مانع از توجه انسان به بحث سلامتی می شود. اما لازم است بدانیم در دنیای کنونی با وجود حرکت جوامع به سمت آسایش بشر، مشکلات روانی و ذهنی افراد نسبت به گذشته بیشتر شده و این خود حاکی از این است که در برنامه ریزی ها و مدیریت های شهری، امنیت روح و روان انسانها نسبت به دیگر مولفه های ایمنی و امنیت از اولویت کمتری برخوردار بوده است. پس می توان به این مهم رسید که انسان سالم، محور توسعه پایدار است و با وجود انسان سالم می توانیم شهری سالم داشته باشیم. از این نکته برمی آید که توجه به امنیت روانی شهر، بستر مناسب و زمینه ساز ایجاد زندگی با ثبات با نگاهی امیدوارانه به آینده و به تبع آن، کاهش استرس ها، فشارهای روانی حاصل از دشواریهای زندگی، و جلوگیری از بروز بسیاری از بیماریهای دامن گیر روحی و روانی افراد شهرها خواهد بود. البته توجه به این نکته نیز مهم است که معیار های شناخت و تحلیل امنیت روانی در پهنه شهرها بسیار متفاوت است و با توجه به مؤلفه های کالبدی، کارکردی و محیطی نوسان پیدا می کند. محیط های شهری بنا به شرایط اجتماعی موجود، یعنی شکل گیری فضاها، کارکرد فضاها، وجود امکانات رفاهی، تراکم، آلودگی های زیست محیطی و ... می توانند بر میزان امنیت مؤثر باشند. ایجاد فضاهای آرام و به دور از نابسامانی اجتماعی بخصوص معابر، افزایش کیفیت محیطی و نیز ایجاد و تثبیت امنیت روحی و روانی از طریق توجه به نیاز های اساسی زندگی شهری به عنوان مطلوبیت فضای شهری به حساب می آید.
2- طرح مسئله
همانطور که می دانیم راهها و معابر عامل ارتباط دهنده تاسیسات مختلف شهری اند و از این نظر اهمیتشان در سطح شهرها قابل توجه و ملاحظه اند. معمولاً بین 25% تا 30% از سرانه های شهری اختصاص به راهها و شبکه های ارتباطی دارد. راههای ارتباطی بعنوان یک عامل و در حقیقت نقش شریان های حیاتی یک شهر را دارند و در تنظیم طرح جامع نقش اساسی را ایفا می کند. ارتباطات در واقع جهت به وجود آوردن حرکت و جابجایی یک فرد و یا افراد از نقطه ای به نقطه دیگر مورد نیاز زندگی آدمی در شهرها است. حال با توجه به نقش معابر بعنوان سلسله اعصاب شهری و توجه به این نکته که معابر هر شهر، ابزار پویایی و توسعه شهر محسوب می شوند، بحث امنیت روانی شهروندان به هنگام تردد در معابر مسئله ای است که باید بیش از پیش به آن پرداخت. در کنار همه مولفه های امنیت معابر، بعد روانی امنیت، فاکتوری است که معمولاً کمتر و یا پس از بروز مشکلات مربوط به آن، درباره اش چاره اندیشی و راهگشایی می شود.
مقاله بررسی رابطه معابر تردد و ترافیک شهری با امنیت روانی شهر
