در تفکر عقل‌گرایان روش قیاسی مبنای کار است، بدین معنی که با استدلال و روش منطقی و تحلیل عقلانی فرد می‌تواند حقایق را کشف کند.
در تفکر تجربی روش استقرایی مبنای کار است، بدین معنی که با مشاهده و آزمایش و شناخت ماهیت پدیده‌ها می‌توان با شناخت جزئیات و ارتباط آنها با یکدیگر به کلیات پی برد.
1)علم حضوری:
یعنی اینکه واقعیت معلوم، پیش انسان حاضر باشد و واسطه و صورتی در کار نباشد. مانندعلم به خود و یا علم به ترس.
2)علم حصولی:
یعنی علمی که بر اساس مفهوم و واقعیت خارجی و با واسطه برای انسان حاصل می گردد. مانند علم به اشیای خارج.
تقسیم‌بندی علوم از دیدگاه ملویل دیویی:
1)اطلاعات کلی
2)فلسفه
3)دین و مذهب
4)علوم اجتماعی
5)زبان شناسی
6)علوم مطلق مثل فیزیک،شیمی و طب
7)علوم عملی
8)هنرهای زیبا
9)ادبیات
10)تاریخ و جغرافیا
1)تحقیق برای رفع خاموشی برق
2)تحقیق برای رفع خرابی اتومبیل یا ماشین
3)بررسی برای تشخیص بیماری و درمان آن
4)پیدا کردن روشهای مقابله با سیل
5)یافتن علت افزایش بیکاری و راههای کاهش آن
6)کشف علل افزایش ترک خدمت کارکنان یک سازمان
1)روش هیستوگرام یا نمودارهای ستونی ساده و ترکیبی.
2)روش پلی کون یا نمودارهای چند ضلعی ساده و ترکیبی.
3)روش منحنی برای دادههای تراکمی و تجمعی.
4)روش قطاعی یا شعاعی و دایرهای ساده و ترکیبی.
5)روش نمودار مثلثی.
6)روش منحنی نمایش سریها%ی زمانی.
7)روش نمایش فضایی و پراکندگی پدیده در فضا.
1)مقاله‌ها:نام خانوادگی و نام پدید آورنده یا نویسندگان؛ نام یا عنوان مقاله؛نام مترجم یا مترجمین؛نام مجله؛دوره یا سال؛شماره مجله(تاریخ)؛شماره صفحه.
2)کتاب‌ها:نام خانوادگی و نام پدید آورندگان یا صاحب کتاب؛نام و عنوان کتاب؛نام مترجم یا مترجمین؛عنوان سلسله انتشارات و شماره آن؛شماره جلد؛شهر محل انتشار اثر؛ناشر؛نوبت چاپ؛ تاریخ نشریه؛ شماره صفحه.
3)نشریه‌ها:نام موسسه، عنوان نشریه، شماره نشریه، تاریخ نشر، محل انتشار، شماره صفحه.
4)پایان‌نامه‌های تحصیلی و گزارش‌های تحقیق:نام خانوادگی و نام نویسنده؛عنوان رساله یا گزارش؛نام ناظر یا استاد راهنما؛وضعیت گزارش از حیث انتشار یا علوم انتشار؛مقطع تحصیلی،نام دانشگاه یا موسسه مجری تحقیق،محل موسسه، تاریخ انجام تحقیق، شماره صفحه.
5)جزوه‌های درسی:نام خانوادگی و نام نویسنده، عنوان جزوه، وضعیت انتشار، نام دانشکده یا دانشگاه مربوط، محل ان؛ تاریخ انتشار؛ شماره صفحه.
6)یادداشتهای درسی در کلاس:نام خانوادگی و نام استاد؛ عنوان درس, نام دانشکده یا دانشگاه مربوط،تاریخ.
دانلود پاورپوینت کامل مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی- 279 اسلاید