ا شکوفه ساختار زایشی در گیاهان گل‌دار یا نهان‌دانه است. کارکرد زیست‌شناختی گل به هم رسانیدن یاخته‌ی زایشی نر (اسپرم) و یاخته زایشی ماده (تخم) است. این فرآیند با گرده‌افشانی آغاز و پس از لقاح به تشکیل دانه می‌انجامد.
گل را میتوان جوانه‌ای تصور کرد که برای تولید‌مثل گیاه مادر تغییر شکل یافته‌است. در جریان تبدیل برگ به گل، برگ از نظر شکل و رنگ دستخوش تغییرات فراوانی میشود. این برگ‌های تغییرشکل‌یافته را قسمتهای گل می‌نامند.[۱]
• کاسبرگ‌ها:مجموعاً کاسهٔ گل گفته میشوند. کاسبرگ‌ها دارای ساختمانی تقریباً مشابه برگها میباشند و به‌عنوان پوششی از تبخیر سریع جلوگیری کرده و از قسمتهای داخلی‌تر گل محافظت می‌کنند. رنگ بیشتر کاسبرگ‌ها سبز است ولی در بعضی قهوه‌ای و فلس‌مانند است و در برخی دیگر ممکن است رنگی باشد. به مجموعهٔ کاسبرگ‌ها و گلبرگ‌ها پریانت یا گلپوش گفته میشود.
• گلبرگ‌ها: مجموعاً جام‌گل گفته میشوند. آنها با رنگ‌های جذاب خود حشرات را به غدد شهد که در قاعده یا نزدیک قاعده‌شان وجود دارد، جلب می‌کنند. حشرات باعث حمل گرده میشوند و بدین ترتیب در عمل گرده‌افشانی یا انتقال گرده از پرچم به کلاله نقش مهمی را ایفا می‌کنند.
• پرچم‌ها: مجموعاً اندروسیوم نامیده میشوند. هر پرچم از یک بساک یا قسمت حامل گرده و یک میله یا پایه تشکیل میگردد. غالباً گرده‌های آزادشده به وسیلهٔ بساک با بزرگ نمایی به صورت کُره‌های زرد بسیار کوچک به نظر می‌رسند. گرده معمولاً توسط حشرات یا باد به کلاله حمل میگردد. پرچم‌ها اندامهای نر گل هستند.
• مادگی: از یک تخمدان قاعده‌ای، یک خامهٔ میانی، و یک کلاله انتهایی تشکیل میشود. تخمدان محتوی تخمک‌هاست که توسط پوشش احاطه شده‌است و بعد از لقاح به صورت بذر رشد می‌یابد. کلاله یک جمع‌آوری‌کنندهٔ گرده است و خامه در زیر آن گذرگاهی است که گرده را به سمت تخمک هدایت میکند. مادگی اندامی ماده است
انواع گلخانه ها از نظر شکل:
1. تونلی زمین به زمین: پوشش عمدتا پلی اتیلن و
کاربرد در واحدهای کوچک تولیدی سبزی و صیفی
و گل های گلدانی کم ارزش و تهویه از بغل است.
مزایا: الف) هزینه پایین ساخت
ب) دارای سایه کم
ج) مقاومت خوب نسبت به باد و برف
معایب: دارای شیب حرارتی زیاد
ب) حجم هوای کم
ج) مشکل در تهویه زمستانه و تابستانه
2. گلخانه به هم پیوسته با سقف دندانه اره ای: پوشش های سخت مانند (فایبرگلاس، پلی کربنات-اکریلیک (کارتن پلاست)، کاربرد آن: قابل استفاده در مناطق گرمسیری برای انواع کشت.
مزایا: الف) نسبتا آسان
ب) تهویه خوب و خنک کردن آسان
ج) مقاومت زیاد در برابر باد
معایب: مشکل بودن گرم کردن در زمستان ومقاومت کم در برابر برف
3. گلخانه به هم پیوسته با سقف مثلثی (شیشه ای): پوششهای سخت مانند (فایبرگلاس، پلی کربنات اکریلیک و شیشه) و بیشتر در کشورهایی که دارای نور کم می باشد با پوشش شیشه مورد استفاده قرار می گیرد.
مزایا: الف) تهویه خوب و امکان خنک کردن آسان
ب) شیب حرارتی کم
ج) گرم کردن آسان از انواع روش های کاهش دهنده
مصرف انرژی
معایب) الف) گران بودن نسبت به سایر سازه ها
ب) در ایران حرارت فوق العاده بالا می رود
4. باغ گلخانه: ارتفاع تا 50 متر است
5. گلخانه به هم پیوسته با سقف هلالی:
پوشش پلی اتیلن، بیشتر در کشورهایی که آب و هوای معتدل و 4 فصل دارد.
مزایا: تهویه خوب و امکان خنک کردن آسان
ب) شیب حرارتی کم
ج) گرم کردن آسان
د) مقاومت به زیاد در برابر برف و باد
ه) امکان استفاده از انواع روش های کاهش دهنده مصرف انرژی
معایب:گران بودن نسبت به سایر سازه ها
*: برای باز کردن پنجره ها موقعی که باد می آید باید یک پرچم گذاشت و جهت باد را سنجید اگر به پنجره ها باد اثابت می کند حتما پنجره ها را ببندید تا گلخانه را باد نبرد، البته 5 سانتی متر باز باشد مشکلی ندارد.
6. گلخانه به هم پیوسته با سقف گنبدی:پوشش پلی اتیلن، بیشتر در کشورهایی که دارای آب و هوای معتدل و چهار فصل
مزایا: تهویه خوب و شیب حرارتی کم
ب) گرم کردن آسان
ج) مقاومت زیاد در برابر برف و باد
د) امکان استفاده از انواع روشهای کاهش دهنده
ه) مصرف انرژی کاهش چکیدن قطرات شبنم
و انتقال آن ها به بیرون گلخانه
ز) افزایش مقدار نور نسبت به گلخانه هلالی
مقدمه ای در مورد پرورش گل و گیاه
توجه و علاقه انسان ها به گل و نقش گیاهان در زندگی بشر موضوعی کاملا شناخته شده است. گل از دیر باز به عنوان نمادی برای ابراز عشق و محبت و همچنین ابزاری برای ادای احترام شناخته شده است. چنانکه در اوایل قرن بیستم ، بقایای دسته ای از گل های بریده در مقبره فرعون کشف شد که متعلق به هزار سال پیش از میلاد مسیح بود.
هر بخش از اندام های مختلف گیاهان زیبایی خاص خود را داراست . به این جهت استفاده از گل های بریده به موازات توجه به انواع گیاهان آپارتمانی دارای رونق فراوان است. همچنین به دلیل افزایش روزافزون شهر نشینی و خصوصا آپارتمان نشینی و دوری هر چه بیشتر افراد از طبیعت ، میل به نگهداری از گیاهان در محیط آپارتمان افزایش بیش از پیشی یافته است.
علاوه بر تقاضای بازار داخلی برای انواع گل ها و گیاهان زینتی با در نظر داشتن حجم زیاد تقاضا در عرصه بین‌المللی و موقعیت جغرافیایی و اقلیمی مناسب ایران برای کشت انواع گیاهان ، پرورش و صادرات انواع گل و گیاهان زینتی میتواند سهم کشور را در بازار تجارت این محصولات ارتقا بخشیده و موجب عاید شدن درآمد ارزی مناسبی برای اقتصاد کشور گردد.
اجرای این طرح به عنوان یک فعالیت تولیدی ، ضمن اینکه گامی به سوی افزایش توان تولیــد و صادرات کشور در بخش محصولات کشاورزی به شمار میرود، میتواند بســــترساز اشتغال به کار نیروهای متخصص ( خصوصا در علوم کشاورزی ) و فاقد تخصص گردد. ضمن اینکه بانوان کارآفرین نیز میتوانند با پیاده سازی این طرح، گامی در جهت توسعه میهن بردارند.
گلخانه شیشه ای
گلخانه ای بزرگ و همگن با استحکام و زیبایی منحصر بفرد که امکان مجزا نمودن گلخانه به واحدهای مستقل را داراست. این گلخانه مناسب برای تولید، تحقیق و ایجاد فضاهای نمایشگاهی و فروشگاهی است.
آب بندی کامل بوسیله نوارهای EPDM با قابلیت هدایت آب ناشی از تعریق داخل به بیرون گلخانه از دیگر مزایای این گلخانه می باشد.
ابعاد گلخانه : عرض : 4/6 متر (دوقلو 2/3 متر) - ارتفاع تا زیر ناودانی : 4 متر - ارتفاع نهایی : 8/4 متر
فاصله بین ستون ها : 3 متر
جنس سازه : ناودانی : ورق 2 گالوانیزه - ستون ها ، خرپاها و بادبندها تمام گالوانیزه - اتصالات
نگهدارنده شیشه، آلومینیومی
پوشش : شیشه با ضخامت 4 میلیمتر
گلخانه شیشه ای
گلخانه پیوسته
اهداف کشت گیاهان گلخانه‌ای
• پرورش تعداد فراوانی از گلهای زینتی و آپارتمانی و بعضی از ارقام محصولات زراعی.
• در فصول غیر زراعی مناطق سرد سیری هیچگونه امکان تولید محصولات کشاورزی در خارج از گلخانه وجود ندارد.
• بازده و میزان تولید گیاهان گلخانه‌ای در مقایسه با گیاهان غیرگلخانه‌ای بسیار زیاد است.
• در کشتهای گلخانه‌ای امکان مبارزه غیرشیمیایی با آفات و بیماریها ، اقتصادی و امکان پذیرتر است.
• با حداقل مصرف آب ، کود و سم حداکثر تولید بدست می‌آید.
• اشتغال و در آمد بیشتری برای تولیدکنندگان فراهم میشود.
• امکان تولید محصولات سالم و مشتری پسند فراهم شده ، ضایعات آن کاهش می‌یابد.
• زمینه بسته بندی محصول و عرضه بهداشتی آن در مقایسه با سایر محصولات بیشتر است.
انواع گیاهان گلخانه‌ای
غیر از اغلب گیاهان زینتی و آپارتمانی که فقط در گلخانه‌ها و محیط‌های حفاظت شده قابل پرورش میباشد، تعدادی از محصولات باغی نیز در محیط‌های گلخانه‌ای براحتی پرورش داده میشوند که خیار داربستی ، فلفل دلمه‌ای ، گوجه فرنگی ، بادنجان و توت فرنگی از جمله این گیاهان هستند.
انواع بسترهای کشت گلخانه‌ای
کشت هیدروپونیک
در این نوع کشت برای پرورش گیاهان ، خاک استفاده نمی‌شود بلکه برای استقرار ریشه از پرلیت یا از بسترهایی حاوی بسترهای پشم سنگ استفاده میشود. معمولا پس از استقرار بوته‌ها در بستر ، بلافاصله آبیاری و تغذیه کامل گیاه با استفاده از قطره چکانهای مخصوص که در کنار هر گیاه در نظر گرفته شده انجام میگیرد.
کشت هیدروپونیک یا آبکشت مطلق
در این نوع کشت معمولا کلیه کودهای مورد نیاز گیاه را به آب مقطر اضافه نموده در منبعی که دارای یک پمپ آب و چندین لوله متناسب با وسعت گلخانه است وارد می‌نمایند. گیاهان در سوراخهای در نظر گرفته شده ، لوله‌های آب مستقر شده ، بطوری که ریشه این گیاهان کاملا در داخل آب قرار گرفته ، با جریان یکنواخت آب در داخل لوله‌ها مواد مورد نیاز گیاه را جذب می‌نمایند.
کشت در بستر خاک
خاک مورد استفاده در گلخانه‌ها باید دارای بافتی سبک ، هوموس‌دار و نفوذپذیر باشد. در صورت سنگین بودن بافت خاک (خاک رسی) باید با اضافه کردن مقداری شن به همراه مقداری کود حیوانی پوسیده خاک را اصلاح کرد.
تنظیم دمای گلخانه و ارتباطش با میزان نور و رطوبت نسبی
گیاهان گلخانه‌ای در دمای بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد بالاترین عملکرد را دارند. و درجه حرارت مورد نیاز در شب بطور متوسط 4 ، 5 درجه کمتر از روز است. در درجه حرارت معمولی چون فعالیت گیاه به حداکثر می‌رسد بنابراین به نور بیشتری هم برای انجام فتوسنتز نیاز دارد. رطوبت نسبی مورد نیاز در گلخانه بین 70 تا 80 درصد است.
تامین گاز کربنیک مورد نیاز گلخانه
برای تامین این گاز یا باید در روز تهویه کامل صورت گیرد و یا از کپسول‌های گاز کربنیک استفاده شود. در گلخانه‌های کوچک از چراغها و یا والرهای نفتی هم میتوان برای رفع نیاز گلخانه‌ها استفاده کرد به شرطی که شعله آنها کاملا آبی باشد تا از تولید گازهای سمی دیگر جلوگیری شود.
گلخانه ها از نظر شکل و مصالح مورد استفاده با یکدیگر تفاوت دارند؛این تفاوت ها به علت نوع استفاده و محصول و همچنین میزان بودجه در دسترس برای ساخت گلخانه میباشد.
از یک دیدگاه،گلخانه ها به دو نوع دائمی و موقت تقسیم میگردند،در گلخانه های دائمی پوشش از نوع شیشه میباشد،برای ساخت این نوع گلخانه ها معمولا هزینه زیادی صرف میگردد.شیشه در بین سایر پوشش های گلخانه ای از مزیت جذب حداکثری نور برخوردار است،نکته ای که یک امر بسیار مهم در احداث گلخانه و سود آوری آن به شمار میرود.مزیت دیگر این نوع از گلخانه ها تهویه مناسب آنهاست،بطوری که فواصل بین شیشه ها موجب خروج هوا و انجام عمل تهویه بطور خودکار میشود،البته این امر گلخانه را از وجود فن بی نیاز نمیکند.از معایب این نوع گلخانه نیز میتوان به پرت حرارتی در زمستان و شکننده بودن شیشه اشاره نمود.اصولا هرچه شیشه ها در احداث این نوع گلخانه ها کوچکتر انتخاب گردند احتمال شکستن آنها کمتر است ولی به علت زیاد شدن اتصالات نور کمتری به داخل گلخانه راه میابد،همچنین پرت حرارتی در زمستان بیشتر میگردد.این گلخانه ها همچنین در سیستم بانکی کشور میتواند به عنوان وثیقه وام تلقی گردند(به علت دائمی بودن).
نکته دیگر در مورد شیشه این است که هر چه آهن موجود در آن بیشتر باشد شیشه کدرتر میگردد و نور کمتری را از خود عبور داده و در نتیجه برای احداث گلخانه مناسب نمیباشد.
در مقابل گلخانه های دائمی٬ گلخانه های موقت قرار دارند،پوشش این نوع گلخانه ها معمولا از پلی اتیلن یا پلی کربنات یا... تشکیل میگردد. در بین این پوششها پلی اتیلن دارای جذب حرارتی بیشتری میباشد و کاربردی ترین نوع پوشش در ایران است.این پوشش از پلی اتیلن ضد UVتشکیل شده که مانع نفوذ اشعه ماوراء بنفش(که تاثیر منفی بر روی رشد گیاه دارد) میگردد.عمر این پوشش معمولا بین دو تا سه سال است و بعد از آن باید تعویض گردد.
تقسیم بندی از نظر جنس اسکلت گلخانه
گلخانه ها از نظر اسکلت به دو نوع چوبی یا سنتی و فلزی یا مدرن تقسیم میگردند.
اسکلت چوبی که اولین نوع گلخانه وارد شده به ایران میباشد و هنوز هم در برخی جاها کاربرد دارد،دارای ساختمانی از جنس چوب های بلند و مقاوم است،پوشش این نوع گلخانه نیز از چنس پلاستیک UV دار میباشد.مزیت این نوع گلخانه ها هزینه بسیار پایین احداث آن میباشد،از معایب آن میتوان به مقاومت بسیار پایین در مقابل باد و برف،کمبود نور به علت قطر زیاد چوبهای بکار رفته در آن،فرسودگی سریع چوبهای مورد استفاده و پرت حرارتی بالا در زمستان اشاره نمود.به طور کلی استفاده از چنین اسکلت هایی در احداث گلخانه در اکثر مناطق منسوخ گردیده است
بعد از گلخانه های چوبی،گلخانه های فلزی یا مدرن بوجود آمدند.در ساخت این نوع گلخانه که امروزه بسیار متداول است از آهن گالوانیزه(ضدزنگ) یا آلومینیوم استفاده میگردد.
اتصال لوله های تشکیل دهنده این نوع گلخانه ها بوسیله جوش یا پیچ و مهره صورت میگیرد.البته اتصال مورد تایید فائو اتصال پیچ و مهره میباشد که دارای انعطاف و مقاومت بیشتری نسبت به جوش است.بهرحال اگر اتصال با جوش بصورت مناسب و با کیفیت صورت بگیرد هم دارای مقاومت بالایی خواهد بود.بدیهی است استفاده از پیچ و مهره هزینه بیشتری نسبت به جوش میطلبد.
پوشش این نوع گلخانه ها میتواند پلاستیک(پلی اتیلن)یا شیشه باشد.
معمول ترین شکل ساخت گلخانه های فلزی شکل قوسی یا کوانست میباشد،برای گلخانه های قوسی معمولا پوشش پلاستیک در نظر گرفته میگردد،پلاستیک در این اسکلت خوب مینشیند و به خوبی محکم میگردد.گلخانه های قوسی میتواند به صورت تک واحدی و یا مرکب ساخته شوند که هر کدام مزایا و معایب خود را دارا هستند.به طور کلی برای ایران بهتر است گلخانه فلزی از نوع پیچ و مهره ای و بصورت مرکب ساخته شود. سطح گلخانه نیز برای دارا بودن توجیه اقتصادی نباید کمتر از 2500 متر مربع باشد.
علاوه بر گلخانه های قوسی یا کوانست،انواع دیگری از گلخانه از نظر شکل وجود دارند که عبارتند از:
گلخانه های دو طرفه
در این نوع گلخانه ارتفاع دو دیواره تشکیل دهنده گلخانه یکسان میباشد.سقف بصورت شیروانی است و پوشش میتواند از نوع شیشه ای باشد.
گلخانه نیمه دوطرفه
در این نوع گلخانه ارتفاع یکی از دیواره ها از دیگری بیشتر است.این نوع گلخانه ها رواج کمتری دارند.
گلخانه یکطرفه
در این نوع گلخانه که تقریبا منسوخ شده و کاربرد تجاری ندارد،یکی از دیواره ها از آجر و مصالح ساختمانی تشکیل شده است و دیگری از پوشش شیشه ای تشکیل گردیده و بیشتر برای پرورش گل های زینتی مناسب است.
استاندارد فائو برای ایران
گلخانه 3 واحدی است که طول هر واحد 40 متر و عرض آن 8 متر در نظر گرفته میشود.بنابراین
40 * 8 * 3 = 960 متر مربع
مبانی و مزایای تاسیس گلخانه
بهره برداری بهینه از منابع آب و خاک با توسعه کشت گلخانه
از آن جایی که ایران از جمله کشورهایی است که در مناطق خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد، همواره با معضل کمبود آب مواجه بوده است و همچنین بحران خشکسالی در سال های اخیر، کشور را بیشتر از گذشته با این معضل درگیر نموده است. بنابراین برای ادامه ی حیات، تامین آب از نیازهای ضروری کشاورزی این کشور بوده و برای سازگاری با محیط، استفاده ی بهینه از منابع آب و خاک امری اجتناب ناپذیر است. کمبود آب یکی از تنگناهای توسعه اقتصادی در کشور می باشد و هر گونه مساعدت در بهبود وضعیت این عامل، می تواند گامی در جهت توسعه اقتصادی بخصوص در مناطق روستایی باشد. افزایش جمعیت و به طبع آن تقاضا برای تهیه محصولات کشاورزی و همچنین فصلی بودن تولید محصولات سبب شده که برای تامین نیاز مردم راهکارهایی در نظر گرفته شود تا هم میزان تولید افزایش یابد و هم امکان تولید محصولات در خارج از فصل میسر باشد، از جمله این راهکارها کشت محصولات (اعم از سبزی و میوه) در گلخانه است، از این طریق نه تنها تولید افزایش می یابد، بلکه در هر فصلی می توان نسبت به تولید اقدام نمود. استفاده از تکنیک های کنترل عوامل محیطی به ویژه در مناطقی که شرایط جوی ناسازگار باشد، توانسته است ارزش بیشتری از خود نشان دهد. اساسا در شرایط طبیعی عوامل اصلی رشد گیاه (آب و خاک) را تنها می توان از طریق آبیاری، وجین، کودپاشی و غیره تا حدودی مناسب رشد گیاه ساخت، اما کنترل و تنظیم دمای محیط و همچنین نور، از دست کشاورز خارج بوده و دخل و تصرف در آنها ممکن نیست؛ در صورتی که در کشت گلخانه ای می توان این دو عامل را کاملا کنترل و در جهت رشد مطلوب گیاه تنظیم نمود.
سال هاست که اروپا کشت گلخانه ای را با توجیه اقتصادی و سودآوری فراوان انجام می دهد. کشور ما با توجه به کمی بارندگی و زمین های حاصلخیز، خیل عظیم کارشناسان و فارغ التحصیلان بخش کشاورزی و از طرفی نزدیکی به بازارهای مصرف کشورهای خلیج فارس، می تواند از ویژگی ارزانی خدمات (در کشور امارات از طریق ایجاد باران ساز و شیرین کردن آب دریا برای کشت گلخانه ای استفاده می گردد) دانش فنی مهندسین و توانمندی کشاورزان بهره برداری کرده و با ترویج اصول علمی و فنی کشت گلخانه ای تغییر عمده ای در زندگی کشاورزان این رشته به وجود آورد. از جمله محصولاتی که تولید آنها در گلخانه ساده و بدون دردسر صورت می گیرد می توان به گوجه فرنگی، خیار، بادمجان، توت فرنگی، تربچه، فلفل و انواع مختلف سبزیجات دارای برگ اشاره نمود.
انواع گلخانه
گلخانه را بر حسب درجه حرارت و موارد استفاده طبقه بندی می کنند. البته این طبقه بندی نمی تواند جامع و کامل باشد. از نظر درجه حرارت گلخانه را به گلخانه سرد، گلخانه گرم و گرم و مرطوب و گلخانه نیمه گرم تقسیم می کنند.
گلخانه سرد دارای درجه حرارتی کمتر از گلخانه های گرم و نیمه گرم می باشد و به منظور حفظ نباتاتی که تحمل یخبندان زمستان را ندارند، مورد استفاده قرار می گیرند حداقل درجه حرارت این گلخانه 13-7 درجه و حداکثر آن 18-13 درجه در زمستان می باشد. اما گلخانه های گرم و گرم و مرطوب مخصوص گیاهان مناطق حاره می باشد که در تابستان به حرارتی معادل 38-30 درجه سانتیگراد در روز نیاز دارد و در زمستان حرارت آن از 18 درجه سانتیگراد کمتر نمی باشد. در صورتی که مقدار رطوبت گلخانه های گرم به حد اشباع برسد، آن را گلخانه گرم و مرطوب می نامند.
گلخانه های نیمه گرم: درجه حرارت در این گلخانه ها حدود 21-18 درجه سانتیگراد در روزهای زمستان می باشد و این نوع گلخانه ها برای نگهداری نباتاتی که تا اندازه ای به سرمای زمستان حساس بوده و حرارت کمتر از 10 درجه سانتیگراد برایشان مضر می باشد، استفاده می شود.
بر حسب نوع استفاده، گلخانه ها به دو دسته ثابت و متحرک تقسیم می شوند.
1- گلخانه های ثابت، دایمی هستند که در ساختمان آنها از آهن و سایر مصالح استفاده می گردد.
2- گلخانه متحرک: این گلخانه به منظور پیش رس کردن پاره ای از محصولات در نواحی سردسیر مورد استفاده قرار می گیرد و معمولا از پایه و تعداد معینی پنجره های شیشه ای شبیه شاسی و پلاستیک تشکیل شده اند.
مزایای کشت گلخانه ای (محصولات صیفی و سبزی)
1ـ از آن جا که محصولاتی که از این طریق تولید می شوند به صورت نوبرانه به بازار عرضه می شوند، بنابراین از قیمت قابل توجهی برخوردارند و درآمد بیشتری را نصیب تولیدکنندگان می کنند. این امر زمینه ساز توسعه کشاورزی و به طبع آن توسعه اقتصادی می گردد.
2ـ میزان عملکرد در کشت گلخانه ای نسبت به کشت روباز بالاتر است. این امر کسب درآمد کافی برای کشاورزانی را که دارای اراضی کوچک و مقدار محدودی آب می باشند، مهیا می سازد.
3ـ به علت استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار در کشت گلخانه ای، در مصرف آب صرفه جویی می گردد، سیستم آبیاری قطره ای باعث افزایش بهره وری آب مصرفی و تا حدودی کاهش تبخیر و ممانعت از رشد علف های هرز می گردد؛ همچنین در نتیجه ی استفاده از آبیاری قطره ای در نیروی کارگری نسبت به آبیاری غرقابی صرفه جویی می گردد.
4 ـ محصولات به دست آمده از کشت در گلخانه به دلیل کنترل عوامل موثر در تولید دارای کیفیت بالاتری می باشند. کیفیت مطلوب محصول امکان صادرات به خارج از کشور را فراهم نموده و از این طریق باعث افزایش صادرات غیر نفتی می گردد.
5ـ امکان کنترل عوامل نامساعد جوی، بیماری ها و آفات در محیط گلخانه نسبت به فضای آزاد آسان تر و راحت تر می باشد.
6ـ از مزایای دیگر کشت گلخانه ای می توان به اشتغال زایی اشاره نمود. در شرایط فعلی که کشور ما با بحران بیکاری مواجه است، گسترش این نوع کشت می تواند در کاهش بیکاری موثر باشد.
شهرک گلخانه ای
مجموعه ای از گلخانه ها هستند که در یک فضای مشترک متمرکز می باشند. این شهرک ها دارای مزایا و معایبی هستند که از جمله مزایای شهرک های گلخانه ای عبارتند از:
- کشت یکپارچه و هماهنگ و جلوگیری از خرد شدن مجدد اراضی، کاهش هزینه های تولید، بالا بردن تولید و در نتیجه افزایش درآمد کشاورزان.
- استفاده ی مشترک از ماشین آلات و تسهیل در ارایه خدمات با توجه به افزایش سطح مکانیزاسیون در نتیجه صرفه جویی در منابع مالی.
- ایجاد صنایع تبدیلی و جلوگیری از گسترش مهاجرت.
- تشویق کشاورزان به مشارکت در کارهای دسته جمعی.
معایب شهرک های گلخانه ای آن است که به علت جمع شدن گلخانه ها دارای اثرات زیست محیطی می باشند و باعث آلودگی محیط زیست می گردند.
نکات قابل توجه در کشت گلخانه ای (سبزی و صیفی جات)
1ـ محل احداث گلخانه : در این مورد بایستی دسترسی به راه های حمل و نقل، دسترسی به منابع آب با کمیت و کیفیت مناسب مدنظر قرار گیرد. حتی الامکان محل احداث گلخانه مسطح باشد (ناهمواری و شیب دار بودن هزینه های گلخانه را چندین برابر می کند)، دور بودن گلخانه از مسیر بادهای قوی و توفان های شدید زمستان در ذخیره انرژی حرارتی و دوام گلخانه تاثیر به سزایی دارد. مناطق با خاک های عمیق قابل زه کشی که دور از سایه درختان و ساختمان های بلند هستند، می توانند محل مناسبی برای احداث گلخانه باشد.
2ـ جهت گلخانه: در ایران در صورتی که جهت باد خیلی تعیین کننده نباشد، بایستی امتداد و طول گلخانه ها شمالی- جنوبی باشد؛ ولی روی هم رفته گلخانه باید در جهتی ساخته شود که عمود بر باد نباشد.
3ـ چون گلخانه محیط کنترل شده ای است، معمولا رطوبت زیادی در داخل آن جمع می شود؛ بنابراین باید سیستم های لازم برای تهویه و خروج رطوبت اضافی در نظر گرفته شود.
4ـ مساحت گلخانه هر چه بیشتر باشد، کنترل دما و تهویه در آن مشکل تر می شود. تقسیم زمین به قطعات کوچک بین 300 تا 500 متر و ساختن گلخانه برای هر قطعه باعث کنترل دما و سهولت تهویه می گردد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 19 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله گُل یا شکوفه ساختار زایشی در گیاهان
