چکیده:
شناخت ویژگیهای ژئومورفولوژی پهنه های کارستی که ازسنگهای انحلال پذیرعمدتآکربناته نظیرآهک تشکیل شده اندنه تنها ازنظربنیادی ، بلکه به لحاظ تامین آب موردنیازانسان دارای اهمیت می باشد. پژوهش حاضربه بررسی، ژئومورفولوژی کارست حوضه آبریزفریزی پرداخته است.این حوضه دردامنه شمالی زون بینالود قرار داردکه جزء زیرحوضه کشف رودمی باشد. هدف ازانتخاب موضوع مورد نظر شناسایی اشکال کارستی مانند:آون- دولین- لاپیه ها- غارها وچشمه های کارستی وطبقه بندی این اشکال درمنطقه می باشد.
روش تحقیق دراین رساله، به صورت تجربی واستقرایی می باشد.که بااستفاده ازعملیات میدانی و ژئومتری برخی اشکال کارستی واستفاده ازتصاویرهوایی ونقشه ها حاصل شده است. باتوجه به وجود پهنه های آهکی مربوط به سازندهای مزدوران (ژوراسیک زیرین ومیانی) وچمن بید ونیز تشکیل اشکال کارستی بویژه درسازندمزدوران ،این سازندحائزاهمیت بوده است وازطرفی بدلیل جاذبه های جهانگردی درحوضه بایستی اقدامات اساسی درزمینه کنترل ومدیریت منابع آب کارست صورت گیرد تا از ورود آلاینده ها به منابع آب جلوگیری شده ومدیریت قلمروهای آهکی حوضه تقویت گردد.
فهرست مطالب
چکیده........................................................................................................1
فصل اول: کلیات ومباحث نظری
مقدمه
1-1- طرح مسئله وضرورت تحقیق...................................................................................................4
2-1- اهداف تحقیق....................................................................................................5
3-1- سؤالات تحقیق..................................................................................................5
4-1- روش انجام تحقیق...............................................................................................6
5-1- پیشینه تحقیق......................................................................................................7
6-1- مشکلات تحقیق......................................................................................................9
7-1- واژه کارست.............................................................................................12
8-1- سازندهای کارست شونده.....................................................................................................12
9-1- توزیع جغرافیایی کارست......................................................................................................13
10-1- کارستیفیکسیون درایران......................................................................................................15
11-1- ویژگیهای فیزیکی وشیمیایی سنگهای کارستی....................................................................16
12-1- فعل وانفعالات شیمیایی برسازندهای کارستی شونده...........................................................17
13-1- ترکیب وخاصیت سنگهای آهکی کارستی...........................................................................18
14-1-عوامل موثردرایجادپدیده های کارستی................................................................................19
15-1- اشکال وپدیده های کارستی................................................................................................20
16-1- گونه های کارست نسبت به نوع آب وهوا...........................................................................34
17-1- اهمیت شناخت ناهمواریهای کارستی..................................................................................35
فصل دوم:ویژگیهای طبیعی حوضه آبریزفریزی
1-2- موقعیت حوضه موردمطالعه...................................................................................................39
2-2- توپوگرافی حوضه آبریزفریزی...............................................................................................43
3-2- فیزیوگرافی حوضه آبریزفریزی..............................................................................................45
- محیط ومساحت حوضه............................................................................................46
- طول آبراهه اصلی...................................................................................................46
- شکل حوضه...........................................................................................................46
- جهت حوضه.....................................................................................................47
- ارتفاع متوسط حوضه..........................................................................................................48
- نیمرخ طولی حوضه..........................................................................................................51
- شیب عمومی حوضه........................................................................................................52
- مستطیل معادل..........................................................................................................53
- زمان تمرکز.........................................................................................................53
4-2-ویژگی های زمین شناسی......................................................................................................55
5-2-کمربندالبرز،بینالود...................................................................................57
- اختصاصات زمین شناسی زون بینالود...........................................................................................57
- چینه شناسی وسازند سطحی زون بینالود......................................................................................58
- تکتونیک وگسل دررشته کوههای بینالود.......................................................................................63
6-2- زمین شناسی حوضه آبریزفریزی............................................................................................64
- لیتولوژی وسازندهای سطحی حوضه آبریزفریزی..........................................................................68
- چینه شناسی حوضه آبریزفریزی....................................................................................................73
- تکتونیک وگسل درحوضه آبریزفریزی...........................................................................................76
7-2- ویژگی های اقلیمی منطقه موردمطالعه....................................................................................79
- رژیم دماودرجه حرارت...................................................................................81
- تبخیر...........................................................................................................84
- رطوبت نسبی.......................................................................................86
- رژیم بارش......................................................................................................88
- تعدادروزهای یخبندان........................................................................................98
- طبقه بندی اقلیمی محدوده موردمطالعه........................................................................................100
8-2- اختصاصات هیدرولوژیکی حوضه.......................................................................................106
- اختصاصات هیدرولوژی حوضه.................................................................................................107
- آبهای سطحی حوضه آبریزفریزی...............................................................................................108
- آبهای زیرزمینی حوضه آبریزفریزی................................................................................113
- چشمه وقنات درحوضه آبریزفریزی....................................................................................113
9-2- پوشش گیاهی..........................................................................................117
- رابطه ژئومورفولوژی وپوشش گیاهی..........................................................................................117
- پوشش گیاهی دراستان خراسان......................................................................................118
- پوشش گیاهی درحوضه آبریزفریزی.................................................................................120
10-2- وضعیت خاک منطقه موردمطالعه.............................................................................122
فصل سوم : ژئومورفولوژی واشکال کارستی درحوضه آبریزفریزی
1-3- ژئومورفولوژی حوضه آبریزفریزی......................................................................................125
1-1-3- ژئومورفولوژی ساختمانی حوضه آبریزفریزی.................................................................129
- سازندوتکتونیک...................................................................................129
- مشخصات لیتولوژیکی سکانس رسوبی منطقه موردمطالعه..........................................................130
- گسل وچین خوردگی...........................................................................132
- طاقدیس وناودیس...........................................................................................132
- طبقات مایل،کواستا................................................................................133
- تطبیق وعدم تطبیق رودخانه هادرناهمواریهای چین خورده.......................................................136
2-1-3- ژئومورفولوژی دینامیک حوضه آبریزفریزی....................................................................136
- شبکه آبهای جاری..............................................................................................137
- اشکال دامنه ای.....................................................................................................140
- دامنه منظم.......................................................................................................140
- دامنه مقعرومحدب........................................................................................140
- اشکال مختلف فرسایش آبی درحوضه آبریزفریزی.....................................................................141
- فرسایش آبی...........................................................................................141
- هدکت(گالی وخندق)............................................................................................151
- دیرینه سیرکهای یخی حوضه.........................................................................................155
- اشکال تراکمی آبهای جاری.............................................................................................155
- مخروط افکنه...................................................................................155
- پادگانه های آبرفتی............................................................................................157
- مآندر...............................................................................................159
- تافونی..........................................................................................161
- اشکال کاوش بادی...................................................................................................163
2-3- پهنه های کارستی منطقه وعوامل موثربرکارست شدگی.......................................................164
1-2-3- اشکال کارستی حوضه...................................................................................................165
- کانیون...............................................................................................166
- آون.................................................................................................168
- دولین..................................................................................................168
- لاپیه.....................................................................................................168
- چشمه های کارستی................................................................................................170
- غارهای کارستی......................................................................................171
3-3-عوامل آنتروپوژنیک درقلمروهای کارستی باتاکیدبرمدیریت کارست.....................................172
- پوشش گیاهی وکارست.........................................................................................172
- تشدیدفرسایش خاک درکارست................................................................................................173
- فشارهای کشاورزی.............................................................................................173
- آتش سوزی درکارست ....................................................................................................174
- مدیریت حوضه آبریزدرکارست........................................................................175
4-3- ویژگیهای اجتماعی واقتصادی حوضه آبریزفریزی...............................................................177
فصل چهارم :نتیجه گیری
1-4-نتیجه گیری.............................................................................................186
2-4- پاسخ به سوالات.....................................................................................................187
3-4- مدیریت منابع آب کارست..................................................................................................187
4-4- عوامل آلاینده آبهای سطحی وزیرزمینی درحوضه...............................................................189
5-4- پیشنهادات................................................................................................194
منابع ومآخذ.....................................................................................................195
فهرست جداول
جدول شماره(1-2)فیزیوگرافی حوضه آبریزفریزی..........................................................................45
جدول شماره(2-2)مراحل مختلف زمین شناسی ایران درطی دورانهای زمین شناسی.......................56
جدول شماره(3-2)میانگین ماهانه درجه حرارت درایستگاه گلمکان ،دوری آماری1987-2003... 81
جدول شماره(4-2)متوسط حداکثروحداقل دمادرایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003..........83
جدول شماره(5-2)تبخیردرایستگاه گلمکان،دوره آماری1358-1364...........................................84
جدول شماره(6-2)میانگین حداکثروحداقل رطوبت به درصددرایستگاه گلمکان............................86
جدول شماره(7-2)مقایسه متوسط بارندگی ایستگاه گلمکان بادیگرمناطق.......................................88
جدول شماره(8-2)بارندگی ماهانه وسالانه به میلیمتردرایستگاه فریزی،دوره آماری1367-1381..89
جدول شماره(9-2)میانگین ماهانه بارندگی به میلیمتردرایستگاه گلمکان.........................................90
جدول شماره(10-2)میانگین بارندگی سالانه درایستگاه گلمکان دوره آماری1987-2003...........91
جدول شماره(11-2)ارتفاع وبارش سالانه ی ایستگاههای اطراف فریزی........................................93
جدول شماره(12-2)تعدادروزهای دارای بارندگی درایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003...93
جدول شماره(13-2)توزیع فصلی بارش درایستگاه گلمکان،دوره آماری 1987-2003.................95
جدول شماره(14-2)توزیع فصلی بارش درایستگاه فریزی،دوره آماری1367-1381....................95
جدول شماره(15-2)حداکثربارندگی 24 ساعته ایستگاه گلمکان،دوره آماری1364-1385...........97
جدول شماره(16-2)کل ومیانگین تعداد روزهای دارای یخبندان ایستگاه گلمکان...........................98
جدول شماره(17-2)طبقه بندی اقلیمی به روش دومارتن.............................................................100
جدول شماره(18-2)رواناب،دبی وبارش دردوره های30 ساله درایستگاه موشنگ.......................109
جدول شماره(19-2)تعیین میانگین وزنی درحوضه آبریزفریزی...................................................110
جدول شماره(20-2)مقادیرحداقل،میانگین وحداکثرعناصرشیمیایی آب........................................112
جدول شماره(21-2)چشمه هادرحوضه آبریزفریزی.....................................................................114
جدول شماره(22-2)قنات درحوضه آبریزفریزی..........................................................................114
جدول شماره(23-2)خلاصه وضعیت پوشش گیاهی دراستان خراسان..........................................119
جدول شماره(1-3)توزیع تیپها و واحدهای اراضی.......................................................................127
جدول شماره(2-3)مشخصات لیتولوژیکی سکانس رسوبی منطقه موردمطالعه...............................131
جدول شماره(3-3)رتبه بندی براساس روش استراهلر..................................................................138
جدول شماره(4-3)رتبه بندی براساس روش شیدگروشروه..........................................................138
جدول شماره(5-3)ویژگیهای خندقهای شناسایی شده درحوضه آبریزفریزی................................153
جدول شماره(6-3)نتایج اطلاعات(سرشماری)مرکزبهداشت روستای فریزی1387......................177
جدول شماره(7-3)ترکیب سنی جمعیت حوضه آبریزفریزی........................................................178
فهرست نمودار
نمودار(1-2)آلتی مترحوضه آبریزفریزی..........................................................................................50
نمودار2-2)منحنی هیپسومتری حوضه آبریزفریزی...........................................................................50
نمودار(3-2)پروفیل طولی رودخانه فریزی......................................................................................51
نمودار(4-2)میانگین ماهانه درجه حرارت درایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003.................82
نمودار(5-2)میانگین حداقل وحداکثردمادرایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003....................83
نمودار(6-2)تبخیردرایستگاه گلمکان ،دوره آماری1364-1385.....................................................85
نمودار(7-2)میانگین حداقل وحداکثررطوبت درایستگاه گلمکان به درصد.......................................87
نمودار(8-2)بارندگی ماهانه وسالانه به میلیمتردرایستگاه فریزی،دوره آماری1367-1381..............89
نمودار(9-2)میزان بارندگی ماهانه درایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003.............................90
نمودار(10-2)میزان بارندگی سالانه درایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003..........................92
نمودار(11-2)تعدادروزهای دارای بارندگی درایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003..............94
نمودار(12-2)توزیع فصلی بارش درایستگاه گلمکان به درصد،دوره آماری1987-2003...............96
نمودار(13-2)توزیع فصلی بارش درایستگاه فریزی به درصد،دوره آماری1367-1381.................96
نمودار(14-2)میانگین تعدادروزهای دارای یخبندان درایستگاه گلمکان ..........................................99
نمودار(15-2)تعیین نوع اقلیم درایستگاه گلمکان به روش دومارتن..............................................101
نمودار(16-2)موقعیت اقلیمی ایستگاه گلمکان دراقلیم نمای آمبرژه..............................................103
نمودار(17-2)آمبروترمیک ایستگاه گلمکان،دوره آماری1987-2003..........................................104
نمودار(18-2)هایترگراف ایستگاه گلمکان...................................................................................105
نمودار(19-2)هیدروگراف رودخانه دردوره ی برگشت مختلف...................................................111
نمودار(20-2)هیدروگراف وهایترگراف حوضه............................................................................111
فهرست نقشه
نقشه شماره(1-1)توزیع جغرافیایی سنگهای کربناته درجهان ..........................................................14
نقشه شماره((1-2)موقعیت محدوده موردمطالعه درشهرستانهای چناران ونیشابور.............................40
نقشه شماره(2-2) توپوگرافی حوضه آبریزفریزی(1:250000).......................................................43
نقشه شماره(3-2)توپوگرافی حوضه آبریزفریزی..............................................................................44
نقشه شماره(4-2)سطوح ارتفاعی حوضه آبریزفریزی......................................................................49
نقشه شماره(5-2)پراکندگی گسل هادرایران....................................................................................63
نقشه شماره(6-2)زمین شناسی منطقه موردمطالعه............................................................................66
نقشه شماره(7-2)لیتولوژی حوضه آبریزفریزی................................................................................72
نقشه شماره(8-2)توده های مرطوب ورودی به استان خراسان وجهت حرکت آنها..........................80
نقشه شماره(9-2)موقعیت رودخانه هادرحوضه آبریزفریزی..........................................................107
نقشه شماره(10-2)پوشش گیاهی درحوضه آبریزفریزی................................................................121
نقشه شماره(11-2)خاک شناسی درحوضه آبریزفریزی.................................................................123
نقشه شماره(1-3)کاربری اراضی در حوضه آبریز فریزی..............................................................128
نقشه شماره(2-3)رتبه بندی رودخانه فریزی به روش استراهلر......................................................139
نقشه شماره(3-3)ژئومورفولوژی حوضه آبریزفریزی(1:40000)..................................................184
فهرست شکلها
شکل شماره(1-1)نمونه یک کانیون که دربسترآن آب جاری است(حوضه فریزی)..........................21
شکل شماره(2-1)نمونه ای ازلاپیه های تکامل یافته........................................................................23
شکل شماره(3-1)دولین تشکیل شده درمنطقه مرطوب....................................................................24
شکل شماره(4-1)ریزش سقف غارها وتشکیل کارست...................................................................31
شکل شماره( 5-1 ) قندیلهای ایجادشده درسقف غار....................................................................32
شکل شماره(6-1)نمونه یک چشمه کارستی....................................................................................34
شکل شماره(1-2)نمایی ازروستای فریزی.......................................................................................41
شکل شماره(2-2)پرتگاههای آهکی درسازندمزدوران ونیزآثارهوازدگی مکانیکی............................67
شکل شماره(3-2)لایه های آهکی همراه بامارن وآثارهوازدگی........................................................67
شکل شماره(4-2)سازند فیلیت مشهد درجنوب غربی حوضه..........................................................68
شکل شماره(5-2)سنگ ماسه مارنی................................................................................................69
شکل شماره (6-2)سازندمزدوران......................................................................70
شکل شماره(7-2)پرتگاههای آهکی درسازندمزدوران ونیزاثرات چین خوردگی..............................74
شکل شماره(8-2)هوازدگی درسنگهای رخنمون آهکی...................................................................75
شکل شماره(9-2)مارنها به شکل تپه ماهور.....................................................................................75
شکل شماره (10-2)چین وشکنهای ایجادشده توسط گسل درابتدای حوضه فریزی........................77
شکل شماره(11-2)سیلاب باعث تخریب باغها درمنطقه شده است(بهار1387)............................110
شکل شماره(12-2)قنات حوضه آبریزفریزی(بهار1387).............................................................115
شکل شماره(13-2)ارس یاسروکوهی پوشش غالب دامنه های جنوبی منطقه(بینالود)....................120
شکل شماره(1-3)نمایی دیگرازسازندمزدوران وآهکها درمنطقه.....................................................130
شکل شماره(2-3) و(3-3)شکل گیری کواستا درمنطقه................................................................135
شکل شماره(4-3) فرسایش هرزآب وشیاری رادرروی مارن نشان می دهد(بهار1387)................143
شکل شماره (5-3)فرسایش هرزآب و شیاری...............................................................................144
شکل شماره(6-3)فرسایش شیاری که منجربه ایجادفرسایش بدلندیاهزاردره گردیده است.............145
شکل شماره(7-3)نمایی دیگرازفرسایش بدلنددرشمال حوضه(بهار1387)....................................145
شکل شماره(8-3)یک لنداسلاید(زمین لغزه)باسطح مقطع قوسی درجنوب شرقی حوضه...............147
شکل شماره(9-3)نمونه دیگری ازیک لنداسلایدباسطح مقطع قوسی درجنوب حوضه...................148
شکل شماره(10-3)ریزشهای واریزه ای براثرتخریب مکانیکی درشمال غرب منطقه(بهار1387)...150
شکل شماره(11-3)هوازدگی مکانیکی درحوضه.......................................................150
شکل شماره(12-3)عملیات جاده سازی نامناسب موجب ایجادفرسایش خندقی درمنطقه گردیده..154
شکل شماره(13-3)گالی (خندق)درغرب منطقه که درحال پیشروی می باشد..............................154
شکل شماره(14-3)نمونه یک پادگانه آبرفتی درحوضه آبریزفریزی..............................................158
شکل شماره(15-3)نمونه یک پادگانه آبرفتی سه اشکوبه برون کوهی درحوضه...........................159
شکل شماره(16-3)تافونیها درماسه سنگهای حوضه آبریزفریزی..................................................162
شکل شماره(17-3)نمونه دیگری ازتافونیها درحوضه...................................................................162
شکل شماره(18-3)هودویاتخت دیودرماسه سنگهای حوضه آبریزفریزی......................................163
شکل شماره(19-3)کانیون ایجادشده درسازندمزدورا شمال شرقی منطقه......................................167
شکل شماره(20-3)دره معلق یاآویزان درسازندمزدوران...............................................................167
شکل شماره(21-3)آهکهای دارای لاپیه های کندوئی درحوضه....................................................169
شکل شماره(22-3)نمونه دیگری ازلاپیه های کندوئی..................................................................169
شکل شمار(23-3)غارپرده رستم درشمال شرقی حوضه بعدازروستای فریزی...............................171
شکل شماره(24-3)ایجادفرسایش توسط عوامل انسانی................................................................177
شکل شماره(25-3)باغداری وزراعت درمنطقه.............................................................................180
شکل شماره(26-3)گیاهان داروئی درحوضه آبریزفریزی..............................................................180
شکل شماره(27-3)دامداری به عنوان یکی ازمشاغل رایج درحوضه.............................................181
شکل شماره(28-3)زنبورداری یکی ازمشاغل اصلی حوضه..........................................................181
شکل شماره(29-3)دکل مخابراتی درمنطقه..................................................................................182
شکل شماره(28-3)چشمه به عنوان یکی ازمنابع آب....................................................................182
شکل شماره(1-4)محل دفن فاضلابهای روستایی بین روستای فریزی وخیج.................................192
شکل شماره(2-4)ریختن آشغال وموادغذایی درمیان توده های آهکی...........................................192
شکل شماره(3-4)فاضلابهای خانگی ازطریق کانال به رودخانه می ریزد......................................193
شکل شماره(4-4)کانالهای فاضلاب درحوضه..............................................................................193
تصاویر دیگری از حوضه...................................................................................196
عکس هوایی از حوضه......................................................................................183
عکس های ماهواره ای از حوضه.....................................................................................................65
شامل 221 صفحه wor
دانلود تحقیق ژئومورفولوژی کارست حوضه آبریز فریزی ( بینالود شمالی )
