نوع فایل: word
قابل ویرایش 25 صفحه
چکیده:
مردم سالاری"" از مفاهیم بحث برانگیز در حوزه فلسفه سیاست و حقوق است. با توجه به گرایشی که در کشورهای گوناگون به این نظریه وجود دارد، این پرسش مطرح شده است که آیا می توان مردم سالاری را منطبق با فرهنگ و ارزش های هر ملت بومی ساخت یا مردم سالاری نظریه ای یکپارچه است که نفی مطلق یا تسلیم کامل تنها چاره مواجهه با آن است؟
در کشور ما این پرسش تحت عنوان چگونگی جمع بین جمهوریت و اسلامیت آغاز شده و با طرح نظریه ""مردم سالاری دینی"" ادامه یافته است، این در حالی است که در برابر طرفداران، برخی نیز اساسا منکر چنین ماهیتی شده و حتی آن را بدعت آمیز خوانده اند.
مقاله حاضر در صدد آن است تا پس از بررسی مبانی ونتایج نظریه مردم سالاری در غرب، اثبات نماید که در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، این نظریه به مثابه روش اداره جامعه پذیرفته شده است اما به مثابه یک جهان بینی، نه
مقدمه:
مردم سالاری نظریه ای است که ، به رغم پیشینه طولانی ، هنوز هم در کانون گفت وگوهای علمی ، به ویژه در حوزه فلسفه سیاست و حقوق قرار دارد.از جمله پرسشهایی که در سالهای اخیر در این زمینه مورد توجه جدی است موضع دین و نظام های سیاسی مبتنی بر آن ، و به طور خاص جمهوری اسلامی ایران ، در برابر این نظریه است.
مسلمانان در مواجهه با این مفهوم و سایر مفاهیم جدید شیوه های متفاوتی داشته اند که در این نوشتار مورد بررسی قرار خواهد گرفت. به عقیده ما ، نه «انکار یا تسلیم محض» و نه « ترکیب و التقاط» شیوه درستی برای مواجهه با مفاهیمی نیست که در دامن منظومه های فکری بیگانه زاییده شده و تکامل یافته اند. « نقد منطقی» و البته « اصول گرایانه» شیوه مورد قبولی است که تلاش می شود در این مقاله ارایه شود..
فهرست مطالب:
چکیده
مقدمه
بخش اول:شیوه های مواجهه مسلمانان با مفاهیم جدید
انکار یا تسلیم محض
ترکیب و التقاط
نقد منطقی و اصول گرایانه
بخش دوّم: مطالعه موردی؛ نظریه مردم سالاری
بستر و دلیل پیدایش
تحولات تاریخی و ماهوی
مردم سالاری در عصر جدید
بخش سوم: مردم سالاری از نگاه اسلام وقانون اساسی
نتیجه گیری: مردم سالاری و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
الف ـ پذیرش مردم سالاری به مثابه روش اداره جامعه
ب- نفی مردم سالاری به مثابه یک جهان بینی
یادداشت ها
منابع ومأخذ
منابع ومأخذ:
فلاسفه و حکما اصطلاحی دارند به نام استسباع که به فارسی آن را شیرگیر ترجمه کرده اند ، می گویند بعضی از حیوانات کوچک وقتی با حیوانات درنده ای روبرو می شوند(مثلاً وقتی خرگوش با شیر مواجه می شود) حالت استسباع پیدا می کند یعنی اراده فرار از آنها سلب می شود. ... در مورد جوامع نیز همین وضع برقرار است. گاهی افراد ملت ها در مقابل افراد ملل دیگر حالت خود باختگی و استسباع پیدا می کنند... " پیرامون انقلاب اسلامی ، چاپ دوم، ص120
- عبدالکریم سروش، روزنامه صبح امروز ، شهریور 78.این روزنامه در تاریخ 12/8/78 مقاله ای را ترجمه و بدون نقد منتشر کرد که در آن آمده است:((دامنه تساهل، امور جنسی و هم جنس بازی را نیز فرا می گیرد.این امور مردود است امّا نباید ممنوع باشد.))
- « و ماهِیَ الّاحَیا تُناَ الدُّنیا نَموتُ و نَحیا و ما نَحنُ بِمَبعوثینَ »، سوره مومنون ، آیه 37
- « مَن عَمِل صالحاً مِن ذَکَرٍواُنثی و هُو مُومنُ فَلنُحیِیَّنَّهُ حیاهً طیبّهً » ، سوره نحل، آیه 97 .
- « و اَمَّا الذّینَ سُعِدوافَفیِ الجنهِ خالدینَ فیها» ، سوره هود، آیه 108
- به قول حافظ:
ـ قرآن کریم
ـ آشوری ، داریوش، دانشنامه سیاسی ، چ 5 ، تهران ، انتشارات مروارید، 1378
ـ ارسطو ، علم سیاست ، ترجمه دکتر حمید عنایت ، چ 4 ،انتشارات امیر کبیر، 1364
ـ اعلامیه اساسی حقوق بشر
ـ اعلامیه جهانی حقوق بشر
ـ ( امام ) خمینی ، سید روح الله، صحیفه نور ، ج 15 و ج 19.
ـ سروش ، عبدالکریم ، روزنامه صبح امروز، 12 / 8 / 1378
ـ صدر ، سید محمد باقر، الاسلام یقود الی الحیاه ، چ1 ، موسسه الهادی ، 1421 ق.
ـ عالم ، عبدالرحمن، بنیادهای علم سیاست ، چ 7 ، انتشارات نی، 1380
ـ علویتبار، علیرضا، مردم سالاری درجوامع درحال توسعه، مجله کیان، ش 29، فروردین 1375.
ـ قاضی ، ابوالفضل ، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی ، ج 1، چ 6، انتشارات دانشگاه تهران، 1375.
ـ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
کاتوزیان ، ناصر ، مبانی حقوق عمومی، چ 1 ، نشر داد گستر ، 1377.
ـ گنجی ، اکبر ، مانیفست جمهوری خواهی .
ـ مجتهد شبستری ، محمد، ماهنامه کیان ، ش 45، بهمن 1377.
ـ مجتهد شبستری ، محمد ، نقدی بر قرائت رسمی از دین ، چ 1، تهران ، طرح نو ، 1379.
ـ مصباح یزدی ، محمد تقی، نظریه حقوقی اسلام .
– مصباح یزدی، محمد تقی، نظریه سیاسی اسلام ، ج 1 و ج 2 .
– مطهری ، مرتضی، پیرامون انقلاب اسلامی ، بی جا ، بی تا، چ 2.
ـ مطهری، مرتضی، نهضت های اسلامی در صد ساله اخیر، چ 1 ، انتشارات صدرا، بی تا.
ـ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی
ـ هانتینگتون ، ساموئل، موج سوم دموکراسی در پایان سده بیستم ، ترجمه احمد شهسا، چ3 ، تهران ، انتشارات روزنه ، 1381.
پروژه مردم سالاری در نگاه حقوق. doc