مقاله گونه شناسی سفالهای دوره اوروک تپه سنجر (خوزستان)

اختصاصی از حامی فایل مقاله گونه شناسی سفالهای دوره اوروک تپه سنجر (خوزستان) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

 فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

 تعداد صفحات:18

ساختار زمین ریخت شناسی خوزستان

ساختار جغرافیایی که امروزه جنوب غربی ایران نامیده می شود، در اثر چین خوردگی های کوه های زاگرس به صورت کمانی در اطراف لبه شمال و غرب سرزمین های پست است. کوهپایه های این رشته کوه ها، نامنظم و دره های رسوبی دارند که حاصل انباشت نهشته های رودهای زاگرس شامل کارون از شرق، دز از شمال و کرخه از شمال غربی بوده و آب زیادی را وارد این سرزمین می کنند، که یکی از آنها دشت شوشان است. این دشت به دشت پهناور بین النهرین در جنوب غربی می پیوندد و شاید این ساختار زمین شناسی تنها باز مانده سرزمین و ناحیه ای باشد که با مردمان هزاره چهارم پ.م مرتبط بوده است چرا که در حال حاضر بیشتر موارد تغییر کرده اند (کرمی 1384).

موقعیت جغرافیایی تپه سنجر

محوطه باستانی سنجر (KS-7) در شمال استان خوزستان، در محدوده شهرستان اندیمشک واقع شده است. این محوطه در فاصله 18 کیلومتری شمال شوش و در غرب جاده اهواز به اندیمشک، به صورت برجستگی عظیم در معرض دید است. راه دسترسی به این محوطه از طریق جاده خاکی است که در سمت راست جاده اندیمشک به اهواز جدا شده و فاصله ای تقریباً 500 متر دارد(تصویر1،شکل1) موقعیت جغرافیایی این محوطه شامل طول جغرافیایی: 236700 و عرض جغرافیایی:3584300 است. بلندترین نقطه ارتفاعی آن 50/112 متر نسبت به سطح دریا است که این ارتفاع نسبت به زمین های کشاورزی اطراف با احتساب نقطه میانگین ارتفاعی 99 متر نسبت به دریا، در حدود 50/13 متر می باشد(شکل2).   تپه سنجر شامل تپه ای مرکزی و چند برجستگی کم ارتفاع و کوچک در اطراف آن است که بر اساس بررسی ها و عکس های هوایی موجود، در گذشته شمار این تپه ها و برجستگی ها بیش از این بوده است (تصویر2) ولی در حال حاضر تنها 5 تپه یک تا دو هکتاری بر جای مانده است که در قسمت های غربی، جنوبی و جنوب شرقی تپه مرکزی واقع گردیده اند.

بر اساس تصاویر ماهواری، در دوره های مختلف تاریخی با تغییرات مسیر رودخانه، این محوطه نیز بارها دچار تغییرات مساحتی و همچنین جابجایی استقرار بوده است که موقعیت استراتژیک آن در این منطقه دلیلی بر تداوم استقرار در آن بوده است. آدامز در اوایل دهه 1960م. طی بررسی های خود در این محوطه که منطبق بر عکس های هوایی صورت گرفت، تعداد 16 برجستگی را در ارتباط با آن مشخص کرده است که در حال حاضر بر اثر فعالیت های کشاورزی مکانیزه تنها 6 تپه برجای مانده است (تصویر2).

تاریخچه مطالعات

ژاک دمورگان از نخستین باستان شناسانی است که تپه سنجر را مورد بازدید قرار داده است. او بر اساس موقعیت این محوطه، آن را در لیستی از شهرهای فتح شده توسط آشوربانیپال قرار می دهد(Morgan 1896: 288) ، درحالی که دمکنم، آن را به عنوان شهر ایلامی ماداکتو معرفی کرده است. (Mecquenem and Michalon 1953:10).

رابرت مک آدامز در سال های 1960 و 1961 در خوزستان اقدام به بررسی های منظم و هدفمند، به منظور تهیه یک جدول ترکیبی از تاریخ سیر تکاملی خوزستان از دوره های پیش از تاریخی تا دوره های اسلامی می نماید. وی نتایج حاصل از بررسی های خود را در مقاله ای تحت عنوان " کشاورزی و شهرنشینی باستان در جنوب غرب ایران " منتشر می سازد.(Adams 1962) او در این بررسی ها مجموعاً 246 محوطه مورد شناسایی قرارداده است که با کد اختصاری (Khuzestan Survey ) KS مشخص شده اند. علاوه بر این، اقدام به نقشه برداری از این محوطه ها بر طبق عکس های ماهواره ای می نماید. در این بررسی ها، تپه سنجر با کد KS-7 ثبت و نقشه برداری شده است. آدامز در یادداشت هایی که از بررسی های خود در اختیار پژوهشگران مشغول در خوزستان در همان سال ها قرارداده است، وسعت این محوطه را 12 هکتار تخمین زده که ابعاد آن 320´450 متر است(Carter 1971: 12 ).