القاگر افزارهای الکترونیکی، غیرفعّال (پسیو) و دو پایه است که به آن سیمپیچ یا القاگر نیز میگویند. عملکرد اصلی القاگر، مقاومت در برابر تغییرات جریان الکتریکی میباشد. این افزاره معمولاً از رسانایی مانند یک سیم که بصورت سیمپیچ درآمده است و به دُور هستهای از جنس آهن یا کربن خاص به نام «فِرّیت» پیچیدهشده تشکیل میشود.
هنگامی که جریانی از القاگر بگذرد، یک میدان مغناطیسی درون آن ایجاد می شود و انرژی به طور موقت در این میدان مغناطیسی ذخیره می گردد . وقتی شدّت جریان الکتریکی تغییر کند، میدان مغناطیسی متغیّر با زمان، ولتاژی را در رسانا القا میکند و براساس قانون القای الکترومغناطیسی فارادِی، این ولتاژْ مانع از تغییر جریانی میشود که در سیمپیچ قرار داشت. مشخّصهٔ اصلی القاگر، «ضریب خودالقایی» میباشد که یکای آن هانْرِی است و با (HH) مینمایاید. اکثر القاگرها هستهای آهنربایی، ساختهشده از آهن یا فِرّیت دارند که سیمپیچ به دُور آنها بسته میشود و باعث افزایش میدان مغناطیسی وضریب خودالقایی میشوند.
همراه مقاومتها و خازنها، القاگرها یکی از سه عنصر خطّی و غیر فعّال مشکّل مدارهای الکترونیکی میباشند. از القاگرها بطور گسترده در تجهیزاتی که با برق متناوب (AC) کار میکنند، استفاده میشود. نمونهٔ دیگری از کاربردهای القاگر در تجهیزات رادیویی میباشد. از القاگرها برای جلوگیری از جریان مستقیم نیز استفاده میشود؛ زیرا القاگر، جریان مستقیم (DCC) را میگذراند امّا مانع از گذر جریان متناوب میشود. از دیگرکاربردهای القاگر میتوان به استفاده از آنها در پالایههای الکترونیکی به جهت جداسازی نشانکها از بسامدهای گوناگون و در مدارهای تنظیم گیرندههای رادیو و تلویزیون نام برد.
خازن یا انباره (به انگلیسی: Capacitor) وسیلهای الکتریکی است که میتواند بار الکتریکی و انرژی الکتریکی را در خود ذخیره کند. انواع مختلفی از خازنها وجود دارد اما همه آنها شامل حداقل دو هادی هستند که توسط یک عایق، از یکدیگر جدا شدهاند. نام این هادیها صفحات خازن است. صفحات خازن میتوانند از جنس فلز یا الکترولیت باشند. عایق دی الکتریک نیز لایهای عایق است که بین صفحات خازن قرار میگیرد و ظرفیت خازن را افزایش میدهد، و جنس آن میتواند از شیشه، آب، سرامیک، پلاستیک، میکا، کاغذ و … باشد.
خازنها کاربردهای وسیعی دارند. آنها به همراه مقاومتها، در مدارات تایمینگ استفاده میشوند. همچنین از خازنها برای صاف کردن سطح تغییرات ولتاژمستقیم استفاده میشود. از خازنها در مدارات بهعنوان فیلتر هم استفاده میشود. زیرا خازنها به راحتی سیگنالهای متناوب را عبور میدهند ولی مانع عبور سیگنالهای مستقیم میشوند.
خازن را با حرف C که ابتدای کلمه capacitor است نمایش میدهند.
با توجه به اینکه بار الکتریکی در خازن ذخیره میشود، برای ایجاد میدانهای الکتریکی یکنواخت میتوان از خازن استفاده کرد. خازنها میتوانند میدانهای الکتریکی را در حجمهای کوچک نگه دارند؛ به علاوه میتوان از آنها برای ذخیره کردن انرژی استفاده کرد.
خازن متغیر خازنی است که ظرفیت آن میتواند به صورت الکترونیکی یا مکانیکی به دلخواه تغییر کند.
بسته به ظرفیت، خارنهای متغیر به دستههای مختلفی تقسیم میشوند:
- خازن واریابل (به انگلیسی: variable capacitor): نوعی از خازن متغیر است که بیشتر در رادیوها استفاده میشود و برای تغییر فرکانس نوسانساز داخلی بکار میرود و معمولا در ظرفیتهای ۴۰ تا ۵۰۰پیکوفاراد ساخته میشود.
- خازن تریمر (به انگلیسی: Trimmer capacitor): از این نوع خازن متغیر بیشتر برای تنظیم دقیقتر فرکانس نوسانسازهای رادیویی استفاده میگردد و معمولا در ظرفیتهای ۲ تا ۴۰ پیکوفاراد ساخته میشود.
- دیود واریکپ (به انگلیسی: Varicap diode): از اسم این قطعه پیداست که یک نوع دیود است و نه خازن، ولی چون با تغییر ولتاژ بین دو سر آن میتوان ظرفیت خازنی آن را تغییر داد، از آن به عنوان خازن در مدارهای نوسانسازهای رادیویی استفاده میشود و به دلیل تغییر کم ظرفیت این قطعه توسط ولتاژ، بیشتر در مدارهای فرکانس بالا (ویاچاف-یواچاف-اساچاف) مورد استفاده قرار میگیرد و معمولا در ظرفیتهای ۱ تا ۶۰ پیکوفاراد ساخته میشود
فهرست مطالب:
دلیل ساخت سلف به صورت مجتمع
ساختار پایه
اندوکتانس سلف حلقوی با N دور
تاثیر هندسه سلف بر اندوکتانس
تاثیر دو برابر کردن پهنای خط بر اندوکتانس
نمودار ضریب تزویج مغناطیسی بین دو خط مستقیم
ساختارهای مختلف سلف
معادلات اندوکتانس
خازن های پارازیتی سلف های مجتمع
تقریب خازن های پارازیتی
مکانیزم تلفات
مقاومت فلزی
اثر پوستی
اثر جریان گردابی
تزویج خازنی به بدنه
تزویج مغناطیسی به بستر
مدلسازی تزویج مغناطیسی با ترانسفورماتور
مدلسازی تلفات با مقاومت های سری و موازی
مدل پهن باند سلف
تعریف Q
سلف های متقارن
خازن معادل فشرده میان دوری
تقارن آینه ای و تقارن پله ای
تزویج مغناطیسی در طول محور تقارن
سلف های پشته ای
و...
ترانسفورماتورها
ساختار ترانسفورماتور
مدل ساده ترانس
امپدانس ورودی ترانس
ترانس با نسبت دور بالاتر از یک
ترانسفورماتور پشته ای
اثر خازن تزویج
مدلساز یترانس
و...
خازن های متغیر
پیوند PN خازن متغیر
محاسبه Q خازن متغیر
خازن های MOS
حالت انباشتگی
عملکرد خازن متغیر
معادلات بار
و...
پاورپوینت کامل و جامع با عنوان عناصر غیر فعال مجتمع در طراحی مدارات فرکانس رادیویی (RF) در 71 اسلاید