اسید (معمولاً با فرمول H A نشان داده میشود) به هر گونه ترکیب شیمیایی گفته میشود که اگر در آب حل شود، محلولی با pH کمتر از هفت بدهد. این تعریف، به تعریف لوری و برونسته نزدیک است، که در آن اسید ترکیبی بیان میشود که یک یون هیدروژن (H+) به ترکیبی دیگر بدهد (یعنی بنیان). مثالهایی ساده از اسید، استیک اسید (سرکه) و سولفوریک اسید (مورد استفاده باتری خودرو با نام دیگر جوهر گوگرد) هستند. اسید مادهای ترش مزهاست (مخصوصاً اسیدهای غلیظ) و میتواند مضر و خطرناک باشد.
تعاریف اسید و باز
کلمه «اسید» (به انگلیسی:acid) از واژه لاتین acidus به معنای «ترش» آمدهاست، اما در شیمی این لغت معانی بیشتری دارد. سه راه برای تعریف اسید وجود دارد، که آرنیوس، لوری-برونسته و لوئیس نام دارند.
آرنیوس: بنا بر این تعریف، اسید مادهای است که هنگام حل شدن در آب غلظت یون هیدرونیوم (H۳O+) را افزایش دهد، و باز هم مادهای است که غلظت یون هیدروکسید (OH-) را افزایش دهد: این تعریف فقط به موادی محدود میشود که در آب قابل حل باشند. حدود سال ۱۸۰۰، شیمیدانان فرانسوی از جمله آنتوان لاوازیه، معتقد این اصل نادرست بود که تمام اسیدها شامل اکسیژن هستند. شیمیدانان انگلیسی از جمله سر همفری دیوی، معتقد بود که تمام اسیدها شامل هیدروژن هستند. شیمیدان سوئدی، سوانت آرنیوس، از این عقیده برای گسترش تعریف اسید استفاده نمود.
لوری-برونسته: بنا بر این تعریف، اسید یک پروتون دهنده و باز یک پروتون گیرندهاست. وقتی میگوییم اسید تفکیک شدهاست که پروتون بدهد. به اسید و باز همخوان با آن اسید-باز مزدوج میگوییم. لوری و برونسته این تعریف را بیان کردند، که در آن بر خلاف تعریف آرنیوس میتوان از مواد نامحلول در آب هم استفاده نمود.
لوئیس: بنا بر این تعریف، اسید یک ماده جفت-الکترون گیرنده و باز یک ماده جفت-الکترون دهندهاست. (به این دو «اسید لوئیس» و «باز لوئیس» میگوییم، و الکتروندوست و هستهدوست هستند) اسیدهای لوئیس موادی را شامل میشوند که پروتون جابجاییپذیر ندارند، مانند آهن(III) کلرید، و از این رو تعریف آن نسبت به تعریف لوری-برونسته گسترده تر است. تعریف لوئیس را با نظریه اوربیتال مولکولی هم میتوان بیان کرد. به طور کلی، اسید میتواند یک جفت الکترون از بالاترین اوربیتال خالی در پایین اوربیتال خالی خود دریافت کند. این را گیلبرت ن. لوئیس تعریف کرد.
علیرغم اینکه این تعریف گسترده ترین تعریف است، تعریف لوری-برونسته بیشتری استفاده را دارد. با استفاده از این تعریف میتوان میزان قدرت یک اسید هم مشخص نمود. از این مفهوم در شیمی آلی هم استفاده میشود (مثلاً در کربوکسیلیک اسید).
تعریفهای اسید و باز با عباراتی دیگر: اسیدها موادی ترش مزه اند خاصیت خورندگی دارند شناساگرها را تغییر رنگ می دهند و بازها را خنثی می کنند. اسیدها موادیند که در ساختار خود هیدروژن یا هیدروژن هایی دارند که در واکنش با فلزها توسط یون های فلز جایگزین می شوند. اسیدها موادی هستند که ضمن حل شدن در آب یون +H آزاد می کنند. اسیدها موادی هستند که در واکنش های شیمیایی یون +H واگذار می کنند بازها موادی هستند که در واکنش های شیمیایی یون +H می پذیرند. اسیدها موادی هستند که در واکنش های شیمیایی پیوند داتیو می پذیرند.
بازها موادی با مزهٔ گس-تلخ اند حالتی لزج دارند شناساگرها را تغییر رنگ می دهند و اسیدها را خنثی می کنند. بازها موادی هستند که ضمن حل شدن در آب یون -OH آزاد می کنند. بازها موادی هستند که در واکنش های شیمیایی پیوند داتیو می دهند.
محلول اسیدهای ضعیف و نمک باز مزدوج آنها را محلول بافر میگوییم.
به طور کلی، اسیدها دارای خواص فیزیکی و شیمیایی زیر هستند:
• مزه: اسیدها معمولاً وقتی در آب حل میشوند مزه ترش به خود میگیرند.
• تماس: اسیدها معمولاً احساس سوزش بر روی پوست ایجاد میکنند (بویژه اسیدهای قوی).
• واکنشپذیری: اسیدها باعث از بین رفتن و یا خورده شدن فلزات میشوند.
• رسانش: محلول الکترولیت اسیدها رسانای جریان برق هستند
شامل 11 صفحه Word
دانلود تحقیق اسید