پایان نامه بافت شهری

اختصاصی از حامی فایل پایان نامه بافت شهری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت فایل : word(قابل ویرایش)تعداد صفحات134

شهر
شهرمجموعه ای ازترکیب عوامل طبیعی، اجتماعی ومحیطهای ساخته شده توسط انسان است که درآن جمعیت ساکن متمرکزشده است (شیعه، 1375،ص 4).

بافت تاریخی
بافت تاریخی به بناها و مجموعه هایی اطلاق می شود که پیش از سال 1300 هجری شمسی تشکیل شده و به ثبت آثار ملی رسیده باشند یا این قابلیت را داشته باشند که جزء این دسته از آثار قرار بگیرند . ( شهرام تاجیک . ص 19 )

بافت قدیم
منظور از بافت قدیم قسمت هایی از بافت شهری است که پیش از سال 1300 هجری شمسی تشکیل شده باشد و علیرغم اینکه از ارزشهای هویتی برخوردار است اما به دلیل اینکه کالبد آن فرسوده شده و از استانداردهای خدماتی ، اینکه و استحکامی و ... بهره مند نیست ، شان و منزلت مکانی و سکونی آن پایین آمده است . اقداماتی مرمتی که در این قبیل بافت ها انجام می شود از نوع بهسازی ، روان بخشی و نوسازی می باشد . ( شهرام تاجیک . ص 19 )

بافت پیرامون
به بافت هایی گفته می شود که به صورت غیر قانونی و بدون داشتن مجوز در داخل یا خارج محدوده قانونی شهرها به وجود می آیند . ساکنان این بافت ها معمولا افراد فقیر و تهیدست و مهاجران روستایی می باشند . ( شهرام تاجیک . ص 20 )

بافت فرسوده
بافت های فرسوده از نواحی بغرنج و پیچیده بافت های شهری می باشند چون نه تنها سرمایه گذاران و بخش های خصوصی معمولا تمایلی به سرمایه گذاری در این بخش ها ندارند خود مالکان و ساکنتن این بخش ها نیز توانایی نوسازی ندارند ( به دلیل فقر اقتصادی ) لذا معمولا سیاست گذاری ها در بافت های فرسوده بخش هایی از بافت شهری می باشد که به علت فرسودگی های کالبدی و عدم برخورداری از زیر ساخت های مناسب شهری از منزلت مکانی و سکونتی و اقتصادی پایینی برخوردار گشته است .
معمولا بافت های فرسوده دارای ویژگی های زیر می باشند
- وجود کمبودهای اساسی در قسمت های مختلفی چون فضاهای باز و عمومی ، فضاهای سبز ، زیر ساخت ها ، فضاهای سبز ، زیر ساخت ها ، فضاهای خدماتی و رفاهی و ...
- استفاده از مصالح نازل و سست در بناهای مسکونی ، مصالحی مثل خشت ، چوب و ... که این مصالح معمولا به صورت غیر اصولی به کار برده شده اند و اغلب فاقد اتصالات افقی و عمودی مناسب می باشند.
- خانه های مسکونی عموما یک یا دو نقطه بوده و همچنین بافت ها غالبا ریزدانه می باشند .
- بناهای این بافت ها به دلیل فرسودگی های ایجاد شده و همچنین عدم رعایت استانداردهای لازمه بسیار سست و اسیب پذیر می باشند و تجربه نشان داده که در اثر زلزله خفیفی خسارات زیادی به این بافت ها وارد می شود .
دسترسی و تاسیسات شهری در بافت های فرسوده دارای اشکالاتی می باشد و اساسا این بافت ها بدون طرح قبلی و از پیش تعیین شده شکل گرفته اند . ( شهرام تاجیک . ص 21 )
-

فرسودگی شهری
فرسودگی یکی ازمهمترین مسائل مربوط به فضای شهری است که باعث بی سازمانی، عدم تعادل، عدم تناسب وبی قوارگی آن می شود. فرسودگی عاملی است که به زدودن خاطرات جمعی، افول حیات شهری واقعه ای وشکل گرفتن حیات شهری روزمره ای کمک می کند. این عامل با کاهش عمراثر وبا شتابی کم وبیش تند ، باعث حرکت به سوی نقطه پایانی اثرمی گردد( حبیبی ومقصودی، 1386، ص18).

تعریف بازسازی
بازسازی ، دگرگونی کامل پیشینه و ایجاد شرایطی جدید در بافت و یا عناصر آن را با چیدن آثار گذشته و بنا نهادن ساخت و ازهای جدید دنبال می کند . بستر مداخله می تواند بافت شهر ی ، مجموعه ها و بناها به تنهایی و یا در مجموع باشد . در بازساززی وفاداری به گذشته چندان مصداق نداردی و هر جا که لازم باشد با تخریب کامل می تواند بازسازی صورت گیرد . فعالیت بازسازی فرآیند زیر را شامل می شود :
(الف) تخریب ؛
(ب) پاکسازی ؛
(ج) دوباره سازی . ( کتاب شهر سازی ، 1384 ، ص 11)

تعریف نوسازی
نوسازی بازآفرینی هستی ها و معاصر سازی بافت و عناصر درونی آن را با حفظ ماهیت های شکلی ( در ابعاد کالبدی ) و همنواخت با موازین زندگی نوین را ( در ابعاد غیر کالبدی ) در دستور کار دارد . بستر مداخله می تواند بافت شهری ، فضای شهری ، مجموعه ها و بناها به تنهایی و یا در مجموع باشد . در نوسازی وفاداری به گذشته در صورت خدشه دار نشدن ارزشهای کهن ( چه فنون نوین به کار گرفته شود یا نه ) مجاز باشد . دامنه فعالیت های نوسازی موارد زیر را شامل می شود :
(الف) نوشدن ؛
(ب) توان بخشی ؛
(ت) تجدید حیات ؛
(ث) انطباق ؛
(ج) تبدیل و دگرگونی . ( کتاب شهر سازی ، 1384 ، ص 11)

تعریف بهسازی
بهسازی ، بهبود بخشیدن به وضعیت بافت عناصر درونی آنست و مجموعه اقداماتی را شامل می گردد که در زمینه کالبدی همنواخت با الگوی اولیه به حفظ و نگهداری بافت و عناصر آن می پردازد ، و در زمینه غیر کالبدی به رونق بخشی حیات درونی آن کمک می کند . بستر مداخله می تواند بافت شهری ، فضای شهری ، مجموعه ها و بناها را به تنهایی و یا در مجموع شامل گردد . در این گونه مداخله حد وفاداری به گذشته اصل بوده و با حفاظت کامل از هر آنچه وجود دارد ، مفهوم می یابد . به سبب گستردگی دامنه اقدامات مرتبط به بهسازی ، این اقدامات در دو سه دسته جای داده شده است : یکی مجموعه اقداماتی که قبل از ورود خدشه به بافت و عناصر آن تدبیر می شود و دیگری مجموعه اقداماتی که پس از وارد آمدن آسیب و خسارت دستور کار قرار می گیرد .
(الف) گروه اول شامل موارد زیر است :
1) حمایت ؛
2) نگهداری ،
3) مراقبت ؛
4) حفاظت ؛
(ب) گروه دوم شامل موارد زیر است :
1) وحدت بخشی ؛
2) احیا؛
3) تعمیر . ( کتاب شهر سازی ، 1384 ، ص 10)

محله
اساسا مفهوم محله در سه بعد مختلف خلاصه می شود :
1. شکل ارگانیک و انتظام فضایی
2. ویژگی تصاحب فضا
3. خودداری در سطح نیازها و احتیاج های سکونتی در میان مردم
در تعریف محله باید گفت که به یک مجموعه خانه های کنار هم در یک فضای جغرافیایی خاص محله گفته می شود .. جالب توجه است که افراد ، مشابه احساسی را که در خانه شخصی خود دارند در محله خود نیز دارند بدین ترتیب که وقتی افراد جامعه در محله خود قرار می گیرند به نوعی احساس خودمانی و اشنایی دارند . ( شهرام تاجیک . ص 21 )

مبانی نظری
قبل ازهرفعالیت پژوهشی باید تحقیقات وتئوریهایی که منطبق با موضوع موردنظر هستند مورد مطالعه قرارگیرند. آشنایی با نظرات کارشناسان وپژوهشگران می تواند به عنوان راهنمایی برای مطالعات بعدی قرارگیرد،به همین خاطر برای مطالعه دربافتهای قدیمی شهرلازم است که ازنظرات وتئوریهای مختلف که درباره این بافتها بیان شده، استفاده شود.
به لحاظ زمانی ریشه تمام تئوریها ونظریه های مربوط به شهر وبافت قدیم راباید درنیمه دوم قرن هجدهم جستجو کرد . بررسی وتحلیل نظریه ها، اندیشه ها، سبک والگوهای متفاوت مربوط به بافت قدیم، امکان دستیابی به راهکارهای مناسب برای زمان حال ومکان وموقع جغرافیایی مورد نظر برای هرمحقق وبرنامه ریزی شهری فراهم می آورد.
ازآنزمان تاکنون نوعی تناسب، همزمانی، تأثیرگذاری میان جریانهای فکری، اجتماعی غالب درهردوره زمانی ونظریه ها ورویه های شهری وجود دارد. این دو نیز برای فضای اجتماعی، کالبدی شهر تأثیرمی گذارند وگونه ای ویژه ازشهر را تشکیل ( برک پور،1378،ص 117) .درحال حاضر، به دنبال تغییر دیدگاهها والگوها دربرنامه ریزی شهری، یعنی منسوخ شدن الگوهای طرحهای جامع سنتی ورواج الگوی طرحهای راهبردی مبانی نگرش به بافت قدیم وتغییرات کالبدی وکارکردی آن تاحدود زیادی تغییرکرده است. بنابراین شناخت نوع رویکرد درجهت پیشبرد برنامه ریزی شهر وحل مشکلات دربافت موردنظر ضرورتی است.

دیدگاه کارکرد گرایی
شاید تاکنون درمورد هیچ نظریه ای مانند کارکرد گرایی اختلاف نظر ومشاجره بروز نکرده است، به نحوی که گروهی آن را بکلی مردود دانسته وبرخی صاحب نظران ازآن به عنوان نظریه ای جامع نام برده اند، علیرغم اینهمه اختلاف آراء کارکرد گرایی به عنوان نظریه ای جا افتاده درقرن بیستم به حیات خود ادامه داده است ورسمیت یافته است. این دیدگاه دراوایل قرن بیستم بربسیاری ازتحقیقات جغرافیایی تأثیرگذاشت. براساس این دیدگاه منطقه یک واحد کارکردی درنظرگرفته می شود، یعنی ارگانیسمی که بیش ازمجموع بخشهای خودش بود. اصول شهرسازی کارکردی درنخستین بیانیه کنگره بین المللی معماری نوین سیام درسال 1928 مطرح شد که براین اعتقاد راسخ مبتنی است که اشکال(فرمها) باید بیانگر کارکردهایی باشندکه بنا به خاطرآنها احداث می شود، بنابراین اهداف اصلی شهرسازی دراین نظریه معطوف به تسهیل کارکردهای شهری وتقویت کارایی شهری است(مهدیزاده، 1380، ص73) .
دراین راستا براساس اصول خردگرایی وهزینه منفعت، نحوه استفاده وبهره گیری ازاراضی شهری، نیزبه عنوان ابزاری درجهت تسهیل کارکردهای شهری وتقویت کارایی شهری تلقی گردید وضرورت استفاده منطقی واستفاده اززمین وفضا دردستور کار قرارگرفت. با توجه به این اهداف ، به تبع بهسازی ونوسازی بخش درونی شهر( بافت قدیم ) هم مورد توجه قرارگرفت. درپرتو چنین نگرشی، این نظریه بیش ازپیش درعرصه کاربری اراضی شهری ومرمت شهری قوت گرفت.