زردی عارضه ای است که در آن پوست و سفیدی چشم به علت بیلی روبین زیاد خون زرد می شوند . بیلی روبین در کبد ایجاد می شود و محصول تجزیه هموگلوبین ( مولکول حامل اکسیژن که در سلولهای قرمز قرار دارد ) است . زردی دو علت اصلی دارد که عبارتند از : ایجاد بیش از حد بیلی روبین خون افزایش می یابد . شایعترین علت ایجاد بیش از حد بیلی روبین تخریب غیر طبیعی سلولهای قرمز است که به کم خونی ناشی از همولیز ( تخریب سلولهای خونی ) معروف است . علل شایع اختلال دفع بیلی روبین عبارتند از : بیماریهای سلولی کبد مثل التهاب کبد ( هپاتیت ) و تشمع کبدی ( سیروز ) ، انسداد کیسه صفرا یا مجاری صفرا وی داخل کبدی منتهی به کیسه صفرا . اغلب علائم دیگری غیر از تغییر رنگ پوست و چشم با زردی همراه نیست . اگر زردی شدید باشد ، مدفوع ممکن است کم رنگ و ادرار تیره شود ( به علت دفع صفرا از کلیه ها ) ، و گاهی خارش عمومی بروز کند . درمان : زردی همیشه باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد . او آزمایشهایی را برای کشف علت زمینه ای انجام خواهد داد .
http://www.world-news.org/persian/NewsItem.aspx?NFeed=3475
زردی چیست و راههای درمان
به گزارش شبکه خبری"ورلد نیوز"(world-news.org/persian ) زردی عارضه ای است که در آن پوست و سفیدی چشم به علت بیلی روبین زیاد خون زرد می شوند . بیلی روبین در کبد ایجاد می شود و محصول تجزیه هموگلوبین ( مولکول حامل اکسیژن که در سلولهای قرمز قرار دارد ) است . زردی دو علت اصلی دارد که عبارتند از : ایجاد بیش از حد بیلی روبین خون افزایش می یابد .
شایعترین علت ایجاد بیش از حد بیلی روبین تخریب غیر طبیعی سلولهای قرمز است که به کم خونی ناشی از همولیز ( تخریب سلولهای خونی ) معروف است . علل شایع اختلال دفع بیلی روبین عبارتند از : بیماریهای سلولی کبد مثل التهاب کبد ( هپاتیت ) و تشمع کبدی ( سیروز ) ، انسداد کیسه صفرا یا مجاری صفرا وی داخل کبدی منتهی به کیسه صفرا .
اغلب علائم دیگری غیر از تغییر رنگ پوست و چشم با زردی همراه نیست . اگر زردی شدید باشد ، مدفوع ممکن است کم رنگ و ادرار تیره شود ( به علت دفع صفرا از کلیه ها ) ، و گاهی خارش عمومی بروز کند .
درمان : زردی همیشه باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد . او آزمایشهایی را برای کشف علت زمینه ای انجام خواهد داد .
3- تغذیه ی کودکان در دوران بیماری ها
دکتر زهرا ذوعلم- متخصص کودکان و نوزادان
درادامه ی مبحث تغذیه دربیماری های مختلف نوزادان و کودکان، به تغذیه در موارد زردی نوزادان، شکاف لب و شکاف کام در شیرخواران می پردازیم.
زردی نوزادان
زردی یکی از تظاهرات شایع کلینیکی است که به طور تقریبی در اغلب نوزادان، در چند روز اول تولد اتفاق می افتد. در اکثر موارد زردی نوزادان فیزیولوژیک (طبیعی) است ولی درمواردی دلایل مختلف پاتولوژیک ( غیرطبیعی ) عامل بروز زردی است.
بیش تر نوزادانی که از شیر مادر استفاده می کنند زردی فیزیولوژیک درآن ها شدت یافته، یا این که زمان آن طولانی تر خواهد بود.
زردی فیزیولوژیک
این نوع زردی به طور معمول در یک نوزاد رسیده از روز دوم تولد شروع شده در روز سوم به حداکثر رسیده (بیلی روبین 7-6 میلی گرم در دسی لیتر) و از روز سوم میزان بیلی روبین شروع به کاهش می کند تا پایان هفته ی دوم که به حد طبیعی بالغان یعنی بیلی روبین حدود 1 میلی گرم در دسی لیتر می رسد.
در نوزادان نارس، زردی در روز پنجم تا هفتم به حداکثر میزان خود یعنی بیلی روبین حدود 12-10 میلی گرم دردسی لیتر می رسد ممکن است تا یک ماه و یا بیش تر طول بکشد.
زردی ناشی از شیرمادر
درنوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند زردی فیزیولوژیک تشدید می شود یعنی میزان بروز زردی در آن ها بیش تر است. هم چنین میزان بیلی روبین نیز در آن ها بالاتراست و کاهش آن نیز به آهستگی انجام می شود یعنی تا هفته ی سوم و در بعضی موارد تا ماه سوم ممکن است ادامه یابد.
زردی ناشی از شیرمادر به دو نوع زودرس و دیررس تقسیم می شود.
نوع زود رس
زردی در سه روز اول تولد شروع می شود. علت این نوع زردی دریافت نکردن کافی شیر مادر در روزهای اول تولد است . حدود 12 درصد از بچه هایی که با شیرمادر تغذیه می شوند، دچار این نوع زردی می شوند. بنابراین مکونیوم که محتوی بیلی روبین غیرکونژوگه است در روده باقی مانده و جذب خون می شود که باعث افزایش بیلی روبین خون و بروز زردی در نوزاد می شود. برای پیش گیری از این مسئله شروع اولین تغذیه ی نوزاد در اولین فرصت بعد از تولد بسیار مهم است. هم چنین تکرار دفعات شیردهی تا جریان یافتن شیر درپستان ها به خصوص در بچه های اول لازم است.
نوع دیررس
دراین نوع زردی از روز پنجم بعد از تولد، زردی به سرعت افزایش می یابد و درپایان هفته ی دوم به حداکثر خود می رسد. علت این نوع زردی در آخرین مطالعات این است که شیر بعضی از مادران که نوزادانشان دچار این نوع زردی هستند نه تنها مانع جذب بیلی روبین از روده نمی شود( برخلاف شیرمادر طبیعی ) بلکه به افزایش باز جذب بیلی روبین از روده ها نیز کمک می کند که به علت وجود میزان بالای اسیدهای چرب آزاد است.
به هرحال این نوع زردی خوش خیم است و تاکنون موردی از ضایعه ی مغزی توسط این نوع افزایش زردی خون در نوزادان گزارش نشده است. قطع شیر دراین مورد با صلاحدید پزشک به مدت 24 تا 48 ساعت اثر تشخیصی و درمانی دارد. در این مدت کاهش قابل ملاحظه ای در میزان بیلی روبین سرم ایجاد می شود و بعد از این مرحله می توان تغذیه با شیرمادر را دوباره شروع کرد.
لازم به ذکر است که دادن ترنجبین، خاکشیر، کره و سایر موارد رایج به نوزادن نه تنها هیچ گونه اثر قطعی در کاهش بیلی روبین خون ندارد بلکه منجز به عوارض بی شمار بسیاری می شود. دراین موارد تغذیه ی خوب مادر و دریافت مایعات کافی توسط او حمایت عاطفی روانی مادر به خصوص توسط همسر با افزایش میزان شیر مادر و امکام شیردهی مکرر به کاهش بیلی روبین خون نوزاد و رفع زردی کمک شایانی می کند. نکته مهم این که اکثر متخصصان قطع شیر مادر را به صلاح نوزاد نمی دانند.
4- زردی نوزاد
یرقان دوره نوزادی یکی از مسائل شایع می باشد که درصد قابل توجهی از نوزادان به شکل های فیزیولوژیک و پاتولوژیک آن مبتلا می شوند. یرقان فیزیولوژیک معمولا از پایان روز دوم زندگی شروع و در روزهای چهارم و پنجم به حداکثر مقدار خود می رسد و سپس به تدریج کاهش می یابد.
بطور کلی میزان بیلی روبین کمتر از 12 میلی گرم درصد میلی لیترخون در نوزادان با سن جنینی طبیعی و بیلی روبین کمتر از 14 میلی گرم درصد میلی لیتر خون در نوزادان نارس، یرقان فیزیولوژیک نامیده میشود. در صورتی که مقدار بیلی روبین از مقادیر یاد شده برای نوزادان طبیعی و نارس تجاوز کند، یرقان پاتولوژیک محسوب می شود. ضمن توجه به علائم بالینی و آزمایشگاهی نوزادان مبتلا به یرقان، برای تشخیص علل و عوامل موثر بر آن، در صورت مشاهده هر یک از مواردزیر، اتخاذ تصمیم فوری ضروری می باشد:
1) یرقانی که در 24 ساعت اول زندگی شروع شود
2) افزایش بیلی روبین، از 5 میلی گرم درصد میلی لیتر در 24 ساعت تجاوز کند
3) بیلی روبین از 12 میلی گرم در نوزادان طبیعی و 14 میلی گرم در نوزادان نارس تجاوز کند
4) یرقان در نوزادان طبیعی، بیش از یک هفته و در نوزادان نارس بیشتراز دو هفته، به طول انجامد.
علل و عواملی که به تولید بیش از حد معمول بیلی روبین در نوزادان منجر می شوند
1) ناسازگاری گروههای خونی مادر و جنین که عمدتا شامل ناسازگاری Rh و ABO و گروههای فرعی است
2) اختلالات ژنتیکی (اختلالات آنزیمی نظیر اسفروسیتوز مادرزادی) وهموگلوبینوپاتی ها نظیر آلفا و بتا تالاسمی و گالاکتوزمی
3) همولیز گلبول های قرمز خون مانند مصرف بیش از حد ویتامینK
4) هماتوم و خونریزیهای داخلی
5) انسدادهای مکانیکی منجربه اختلال در گردش کبدی ـ روده ای ترشحات صفراوی. در مواردی نیز عواملی نظیر کم شدن جذب کبدی بیلی روبین، کمبود مادرزادی بعضی از آنزیم های ضروری، مصرف داروها، اختلال در انتقال بیلی روبین مستقیم از کبد، انسداد مجاری صفراوی، عفونت دوران جنینی نوزاد، عفونت های پس از تولد و بعضی ازبیماری های خاص ممکن است به زردی نوزاد منجر شود.
هدف از اشاره به عوامل متعدد ایجاد کننده زردی نوزادان، بیشتر جلب توجه دانشجویان به حساسیت مسئله است و این حساسیت ها را می توان به شرح زیر خلاصه کرد
1) یرقان نوزاد در صورت عدم توجه و رسیدگی، ممکن است به عوارض و خطراتی مانند مرگ و عقب ماندگی ذهنی و حرکتی غیرقابل درمان منجر شود.
2) افتراق میان یرقان فیزیولوژیک و پاتولوژیک همیشه به سادگی امکان پذیر نیست.
3) لحظات و دقایق در تصمیم گیری به منظور اقدام مناسب برای نوزاد مبتلا به یرقان پاتولوژیک، بسیار سرنوشت ساز هستند.
4) همه موارد یرقان های نوزادی را نمی توان با سازگاری Rh و گروه های خونی، توجیه کرد. یافتن علل و عوامل دیگر یرقان ها از اهمیت برخوردار است.
5) در مواردی می توان قبل از زایمان و بعد از زایمان با اقداماتی از پیدایش و افزایش پاتولوژیک بیلی روبین پیشگیری نمود.
معاینه و مراقبت از نوزاد تازه متولد شده
نوزاد بلافاصله پس از تولد باید در اطاق زایمان و یا در مواردی در اتاق عمل، مورد معاینه قرار گیرد. تشخیص ناهنجاری های مادرزادی، آسیب های هنگام تولد و اختلالات و نارسائی های قلبی و تنفسی که مانع از تطابق نوزاد با زندگی خارج رحمی می گردند از اهداف مهم معاینه نوزاددر این مرحله به شمار می رود و پس از کسب اطمینان اولیه از در معرض خطر فوری نبودن نوزاد، معاینه کاملتر در اتاق نوزادان انجام میگیرد. معاینه اولیه و معاینه در اتاق نوزادان باید تحت پوشش منبع گرمایی انجام گیرد، آنچنانکه مانع کاهش درجه حرارت بدن نوزاد شود. کاهش درجه حرارت محیط و بدن نوزاد ممکن است سلامتی نوزاد را بطور جدی به خطر اندازد.
نوزاد در طی روزهای اول پس از تولد باید تحت مراقبت بوده وپیدایش هرگونه تغییر در وضعیت وی پیگیری شود. آموزش بهداشت برای تغذیه نوزاد از شیر مادر، مراقبت از درجه حرارت منزل برای نگهداری نوزاد، توجه به پیدایش یرقان و پیگیری مراقبت های دوره ای، از برنامه هایی است که قبل از ترخیص مادر و نوزاد باید برنامه ریزی و اجرا شود.
5- زردی نوزادی از شایعترین علل مراجعه نوزادان به درمانگاههاست.
دکتر فیروزه نیلی، فوق تخصص نوزادان و دانشیار دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتگو با خبرنگار سرویس بهداشت و درمان خبرگزاری دانشجویان ایران واحد علوم پزشکی تهران گفت: زردی نوزادی یکی از علل شایع مراجعه نوزادان به بیمارستان بوده به نحوی که 60 درصد نوزادان رسیده متولد شده و 80 درصد نوزادان نارس در هفته اول زندگی دچار زردی می شوند.
وی گفت: رنگ زرد این نوزادان به دلیل تجمع رنگدانه ای به نام بیلی روبین در پوست بوده که منشاء اصلی آن از هموگلوبین است. اگرچه اغلب موارد افزایش بیلی روبین خوش خیم است ولی با این وجود در موارد شدید به دلیل رسوب بیلی روبین در دستگاه عصبی بیماری وخیمی است.
دکتر نیلی در خصوص علت ایجاد زردی گفت: به دلیل آنکه گلبولهای قرمز نوزاد که منشاء اصلی بیلی روبین سرم است حجم بیشتری نسبت به بالغین دارد و ضمنا کبد نوزاد که ارگان اصلی دفع بیلی روبین است، هنوز رسیدگی کامل را ندارد بسیاری از نوزادان بطور فیزیولوژیک زرد می شوند که البته این نوع زردی خصوصیات مخصوص خود را داراست بطوریکه هرگز در روز اول دیده نمی شود، اندازه و سرعت افزایش بیلی روبین در خون تا حد خاصی است و مدت زمان این نوع زردی معولا کمتر از 7-10روز است.
وی گفت: در مواردی زردی بطور پاتولوژیک یا مرضی اتفاق می افتد که علت آن می تواند دراثر ناسازگاری بین گروه خون مادر و نوزاد باشد که در این موارد زردی می تواند در روز اول تولد بارز شده و چون سرعت و میزان افزایش بیلی روبین بالا است درصورت عدم پیشگیری و درمان زودرس، بیلی روبین در مغز رسوب کرده و عوارض عصبی پایدار در نوزاد بوجود می آورد که هرگز قابل برگشت نیست.
وی افزود: در کشور ما به علت شیوع بیماری فاویسم که ارثی بوده و در بالغین با خوردن مواد خاصی چون باقلا گلبولهای قرمز شکست سریع پیدا می کنند، ممکن است نوزادان این افراد نیز بطور مرضی دچار زردی تشدید یافته در روزهای اول عمر شده و عوارض جبران ناپذیر باقی بگذارد، بنابراین بخصوص به والدین چنین نوزادانی در مورد احتمال افزایش زردی باید هشدارهای لازم داده شود و حتی بررسیهای لازم صورت گیرد.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: زردی به دلیل کافی نخوردن شیر مادر بسیار شایع است و این نوع زردی عمدتا در اواخر هفته اول عمر بصورت زردی تشدید یافته بروز می کند که می تواند خطرناک باشد. این نوع زردی اغلب در نوزادان مادرانی که برای اولین بار دارای فرزند شده اند و نیز از طریق سزارین وضع حمل کرده اند بیشتر دیده می شود. این مادران به علت تجربه کم شیردهی و نیز اثرات ناشی از بیهوشی، با تاخیر شیردهی کافی پیدا کرده و نوزاد به دلیل کاهش دفع بیلی روبین از طریق کبد و مدفوع با افزایش بیلی روبین خون مواجه می شود. در چنین مواردی می توان با آموزشهای لازم در امر شیردهی و نیز تجویز بعضی از داروها و یا مواد گیاهی مانند قطره شیرافزا و توصیه به افزایش نوشیدن موادی همچون ماءالشعیر میزان شیر را افزایش داد.
وی گفت: بسیاری از مادران در مورد کفایت شیردهی خود اطمینان لازم را ندارند و معیارهایی را می توان به آنان آموزش داد که می تواند کفایت شیردهی آنان را نشان دهد. مثلا نوزاد لازم است در عرض 24 ساعت 6-4 بار پوشک خیس کند و حداقل 4-3 بار مدفوع داشته باشد. همچنین رنگ مدفوع تا روز چهارم تولد باید رو به زردی رفته و چنانچه سیاه و یا سبز باقی بماند نشانه کم خوردن شیر بوده که لازم است هرچه سریعتر به پزشک مراجعه شود تا علت ارزیابی شود.
وی افزود: زردی دیگری نیز در اثر شیر مادر در هفته دوم تولد به دلیل اثرات مهاری شیرمادر بر روی آنزیم های کبدی بطور نسبتا شایع اتفاق می افتد که در موارد خاصی لازم است شیر مادر به مدت کوتاه قطع شده و پس از کاهش میزان بیلی روبین مجددا شیردهی از سر گرفته شود در چنین مواردی که شیر مادر قطع می شود و ناچارا از شیر خشک برای تغذیه کودک استفاده می شود لازم است به مادران توصیه شود که هرگز از سر شیشه برای تغذیه نوزاد استفاده نکنند زیرا ممکن است که نوزاد بار دیگر سینه مادر خود را قبول نکند و در چنین مواردی از قطره چکان، سرنگ و فنجان مخصوص استفاده شود.
وی گفت: در مواردی نیز بطور مادرزادی کم کاری تیروئید سبب افزایش زردی در نوزادان شده که لازم است بطور همگانی از این نظر بررسی صورت گیرد زیرا اثرات کم کاری تیروئید بر روی مغز نوزادان در صورت عدم درمان سریع و به موقع جبران ناپذیر است. موارد ارثی دیگری نیز بطور نادر وجود دارد که به دلیل نقص و یا کمبود آنزیم های کبدی افزایش زردی در نوزادان را به دنبال دارد.
وی مهمترین راه جلوگیری از ایجاد عارضه مغزی ناشی از افزایش بیلی روبین را پیشگیری، تشخیص و درمان سریع زردی دانست.
وی گفت: زردی معمولا از سر شروع شده و به دریج به قسمتهای پایین تر گسترش پیدا می کند بنابراین زردی در صورت و چشم نوزادان زودتر از بقیه نقاط بدن قابل تشخیص است. اما ممکن است والدین تجربه کافی در شناسایی زردی نداشته باشند. بنابراین توصیه شده است که نوزادانی که قبل از 24 ساعت از بیمارستان ترخیص شده اند، ظرف 72 ساعت بعد و نوزادانی که بین 24 تا 48 ساعت عمر ترخیص شده اند، ظرف 96 ساعت و نوزادانی که بعد از 48 تا 72 ساعت عمر ترخیص شده اند ظرف 120 ساعت بعد از نظر زردی معاینه شوند.
وی در خصوص راههای درمانی گفت: فوتوتراپی و یا نور درمانی روش موثری در کاهش زردی نوزادی بوده ولی لازم است تعداد لامپهای منبع نور کافی و عمر مناسب داشته باشند. متاسفانه بعضی فکر می کنند که قرار دادن نوزادان در زیر لامپهای فلورسانت خانگی قادر به کاهش بیلی روبین است که این امر تنها سبب تاخیر درمان موثر و عوارض ناشی از روش غلط استفاده از فوتوتراپی می شود.
وی افزود: تعویض خون نیز روش موثر دیگری است که چنانچه فوتوتراپی نتوانست در مدت معین بیلی روبین سرم را کاهش دهد از آن استفاده می شود. البته روشهای دارویی دیگری نیز در درمان زردی پیشنهاد شده است که هنوز مرسوم نیست.
دکتر نیلی گفت: برای زردی نوزادی با افزایش بیلی روبین غیر مستقیم معمولا مشکل خاصی وجود ندارد و چنانچه تشخیص و درمان بطور سریع و مناسب انجام شود نوزادان صد درصد بهبود می یابند و تنها در یک گروه نادر که آنزیمهای کبدی بطور پایدار کاهش و یا وجود ندارد پیوند کبد تنها راه چاره است. همچنین لازم است نوزادانی که سطح بیلی روبین آنها به حد تعویض خون رسیده است از نظر شنوایی بررسی شوند.
6- /داروهای گیاهی/ عصاره شیرخشت، دارویی موثر بر درمان زردی نوزادان است
خبرگزاری دانشجویان ایران – واحد علوم پزشکی تهران
سرویس علمی – پژوهشی
به گفته محققان، می توان از فرآورده های استاندارد شیرخشت به نحو موثری به درمان نوزادان مبتلا به زردی پرداخت.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران واحد علوم پزشکی تهران زردی یکی از علائم شایع در دوران نوزادی است به طوری که نزدیک به 60 درصد از بچه های رسیده و 80 درصد از بچه های نارس به آن مبتلا می شوند.
به گفته محققان علوم پزشکی زردی نوزادان به دلیل عوارض خطرناک افزایش بیلی روبین بر روی مغز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
براساس مطالعات انجام شده توسط محمد آزاد بخت، عضو هیأت علمی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، که بر روی دو گروه 100 نفری و به صورت مورد – شاهدی از نوزادان مبتلا به زردی انجام شد مشخص گردید: با استفاده از این دارو روند کاهش بیلی روبین خون تا 3 روز اول به نحو چشمگیری سرعت می یابد.
گفتنی است: از روشهای درمانی زردی، روش نور درمانی و تعویض خون است که تعویض خون به عنوان راه آخر جهت کاهش شدید بیلی روبین استفاده می شود.
اثرات درمانی شیرخشت به همراه نور بسیار چشمگیر و سریعتر می باشد.
همچنین در بسیاری از مناطق ایران از جمله در استان فارس از شیرخشت در طب سنتی برای درمان زردی نوزادان استفاده می شود.
7- پزشک محله
زردی بچه ها
دکتر علی پناه خلج از جمله پزشکان متخصص داخلی است که در منطقه ما در خیابان ابوذر مشغول طبابت است. او بیماری زردی در نوزادان را شایع تر از بیماری های دیگر عنوان می کند و در مورد آن برایمان چنین می نویسد: «زردی نوزادی» یک عارضه شایع دوران نوزادی است. حدود ۶۰ درصد از نوزادان رسیده و ۸۰ درصد نوزادان نارس در هفته اول تولد زردی بالینی یعنی زردی که با چشم قابل رؤیت است دارند. در واقع زردی عبارت است از زرد شدن پوست و ملتحمه که به علت رسوب «بیلی روبین» و افزایش میزان آن در خون به وجود می آید. البته شدت زردی به میزان «بیلی روبین» و میزان جریان خون پوست بستگی دارد به همین جهت زردی در صورت و گردن نوزادان بارزتر است.
«بیلی روبین» نیز از شکسته شدن گلبول های قرمز در خون تولید می شودو به علت حجم بالاتر گلبول های قرمز در نوزادان و عمر پایین گلبول ها در نوزادان، تولید «بیلی روبین» در نوزادان بیشتر است. «بیلی روبین» ابتدا به «آلبومین» چسبیده می شود و در صورت زیاد بودن مقدار آن، به صورت آزاد در خون خواهد ماند. «بیلی روبین» آزاد خون رابطه مستقیم با ایجاد عوارض عصبی در نوزاد دارد و عواملی مثل نارس بودن، عفونت ها، کاهش قندخون و سردبودن محیط و کاهش اکسیژن خون احتمال ایجاد ضایعات عصبی را بیشتر می کند. به طور طبیعی «بیلی روبین» در کبد به فرم قابل حل در آب تبدیل شده و از راه صفرا دفع می شود به علت نارس بودن عمل کبد و وجود باراضافی «بیلی روبین» در نوزاد: زردی در بیش از ۵۰ درصد نوزادان بروز می کند. زردی نوزادان دو قسم است: ۱ـ فیزیولوژیک ۲ـ پاتولوژیک (غیرطبیعی) از عواملی که در بروز زردی نوع پاتولوژیک مؤثرند می توان به ناسازگاری های گروه خون و عواملی ژنتیکی گلبول های قرمز مانند، کمبود آنزیم ها و اسفروسیتوز ارثی و بیماری های کبدی اشاره کرد. همچنین کم کاری تیروئید، خونریزی داخلی و زردی به علت شیر مادر، انسداد مجاری صفراوی و عفونت های خون و بیماری های متابولیکی نیز از عوامل ایجاد این نوع زردی هستند.
از جمله عوارض زردی بیماری و ضایعه عصبی به نام کرنیکتروس است دراین حالت نوزاد ابتدا خواب آلوده و تحریک پذیر است و به تدریج شیر خوردن مختل در نهایت برآمده شدن ملاج و تشنج بیماری کامل می شود. بیشتر بیماران در این مرحله فوت می کنند و آنها که زنده می مانند تا آخر عمر عوارض فلج مغزی و عقب ماندگی ذهنی، کری عصبی را با خود به همراه خواهند داشت. البته آنچه در بیماری ها مهم است بحث پیشگیری است. در این بیماری نیز تغذیه با شیر مادر و بر طرف کردن عواملی چون سرد بودن محیط، کاهش قند خون نوزاد و توجه به گروه خون و Rh مادر و نوزاد که برای کنترل از بروز عوارض زردی مهم و باعث پیشگیری می شود.
اما در صورت بروز بیماری باید طبق نظر پزشک معالج «بیلی روبین» اندازه گیری شود. برای تشخیص نیز زرد بودن رنگ پوست در پاها و مخصوصاً کف پا از زردی بالا حکایت می کند و باید بلافاصله نوزاد توسط پزشک معالجه شود حتی پوشاندن لباس سفید نیز در تشخیص کمک می کند.
آنچه والدین باید توجه داشته باشند این است که زردی بیماری بالقوه خطرناکی است که با مراجعه و درمان به موقع قابل درمان است عدم مراجعه وسهل انگاری در شروع درمان عوارض جدی و خطرناکی ایجاد می کند که قابل برگشت و درمان نیست. ضمن اینکه هرگونه زردی در نوزاد باید توسط پزشک دیده شود تا در صورت نیاز آزمایشات مخصوصی آن انجام شود و از ایجاد عوارض بیماری پیشگیری شود.
8-
بررسی رابطه بین شدت زردی پوست و غلظت بیلیروبین سرم
دکتر حمیده شجری ؛ دکتر هومان هاشمیان ص 54
چکیده مطلب
در این مطالعه 500 نوزاد زرد به مدت کمتر از 2 هفته و با وزن تولد 1500 گرم یا بیشتر که سابقه فتوتراپی یا تعویض خون نداشتند بررسی و شدت زردی پوست و غلظت بیلیروبین کل و مستقیم سرم آنان اندازه گیری شد. بین شدت زردی پوست و غلظت بیلیروبین سرم نوزادان بررسی شده همبستگی خطی وجود داشت که تحت تأثیر سن، جنس، وزن تولد (به جز وزن تولد کمتر از 1500 گرم که بررسی نشد) و سرعت افزایش غلظت بیلیروبین نبود. همچنین مدل مناسبی برای پیش بینی غلظت بیلیروبین سرم بر مبنای شدت زردی پوست ارایه شد.
9-
بررسی رابطه کمبود آنزیم گلوکز-6- فسفات دهیدروژناز با زردی نوزادان, /نویسنده : یدالله زاهد پاشا، سعید سجادی.
زاهد پاشا، یدالله. [و دیگران ...]
نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، مجله علمی, دوره : 20، شماره : 3، پاییز 1381، ص. 171 تـا 175
h t t p : / / d a t a b a s e . i r a n d o c . a c . i r
کمبود آنزیم گلوکز- 6- فسفات دهیدروژناز (G6PD) شایعترین اختلال آنزیمی انسان می باشد. در نوزادانی می تواند موجب زردی شدید و همچنین بیلیروبین آنسفالوپاتی و عقب ماندگی ذهنی و مرگ گردد. این مطالعه به شیوه مقطعی ( تحلیلی) در بخش نوزادان بیمارستان کودکان امیرکلا ( بابل) صورت گرفت. در این بررسی 165 نوزاد زرد (مورد) و 123 نوزاد غیر زرد مورد بررسی قرار گرفتند. فعالیت آنزیم به روش فلئورسنت لکه ای (FST) مورد آزمایش قرار گرفت و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های دقیق فیشر و مربع کای انجام گردید و 05/0 P< با معنی تلقی گردید. 6/23 درصد نوزادان زرد و 6/11 درصد نوزادان غیر زرد (شاهد) به کمبود آنزیم G6PD مبتلا بودند که اختلاف معنی داری بین دو گروه وجود داشت (0001/0 P<). 36 درصد نوزادان زرد مبتلا به کمبود G6PD در مقابل 2/18 درصد نوزادان زرد بدون کمبود G6PD به تعویض خون نیاز پیدا کردند که این اختلاف معنی دار بوده است (001/0 P<). با عنایت به فراوانی زیاد و نیاز بیشتر به تعویض خون نوزادان زرد مبتلا به کمبود G6PD که نمایشگر شدت زردی در این گروه نوزادان و عواقب آن می باشد، پیشنهاد می گردد که در بررسی زردی نوزادان آزمون کمبود G6PD بصورت معمولی درآمده و مسئولین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی امکان غربالگری کلیه نوزادان پس از تولد از نظر کمبود G6PD را فراهم سازند.
10-
سودمندی زردی نوزادان
زردی رنگ پوست نوزادان یا به اصطلاح یرقان، نوعی مکانیسم دفاعی است که بدن کودکان تازه متولدشده را در برابر مواد مخربی به نام رادیکالهای آزاد محافظت می کند. مطابق اظهار دانشمندان دانشگاه جان هاپکینز، تجمع رنگیزه های زردی به نام بیلیروبین در واقع نوعی سپر دفاعی را در بدن نوزادان به وجود می آورد و این رنگدانه ها همچون مواد آنتی اکسیدان به حفظ سلامت نوزاد کمک می کنند.
11- درمان بیماری زردی، با چای چینی
یک نوع چای گیاهی چینی که به طور گسترده برای درمان عارضه زردی در نوزادان این کشور استفاده می شود، بزودی در اختیار پزشکان کشور های غرب قرارمی گیرد.
به گزارش بی.بی.سی نیوز، این چای می تواند از تجمع نوعی صفرا که باعث بروز زردی می شود جلوگیری کند و باعث درمانهای جدیدی در این زمینه شود.
عارضه زردی در نوزادان تازه متولد شده، بیماری شایعی است که عدم درمان آن، عوارض شدیدی مثل آسیب مغزی را به دنبال دارد.
دکتر «دیوید مور» و همکارانش در دانشکده پزشکی بایلر در هوستون به این نتیجه دست یافتند که چای یک گیرنده مهم را در کبد فعال می کند.
کبد با فعال شدن این گیرنده می تواند «بیلی روبین» را که یک فرآورده زاید حاصل از تجزیه هموگلوبین است، پاکسازی کند. هموگلوبین ماده ای در گلبول های قرمزخون است که اکسیژن را با خود در سراسر بدن حمل می کند.
کبد به طور طبیعی، بیلی روبین را پاکسازی می کند. اما بروز بیماری یا دیگر اختلالات می تواند مانع از این امر شود. تجمع بیلی روبین، باعث زرد شدن پوست و سفیدی چشم ها می شود.
نوزادان نارس به خاطر کوچک بودن کبد شان قادر به پاکسازی بیلی روبین از بدن خود نیستند. بنابراین پزشکان با روشی به نام نور درمانی، پوست بدن این نوزادان را تحت تابش نور قرار می دهند.
شرح کامل این مطالعه در مجله «کلینیکال اینوستیگیشن» چاپ شده است.
12-
زردی در نوزادان موجب ضایعات جبران ناپذیر سلول مغزی و عقب ماندگی عقلانی می شود . در هفته های اول تولد بایستی دقیقا مراقب زردی در نوزاد بود . شروع زردی بیشتر در سفیدی چشم کودک بروز می کند و در تنه گسترش پیدا می کند ، بمجرد مشاهده زردی بدون فوت وقت در هر زمان از شبانه روز مراجعه نماید . این مسئله اورژانس و فوریت دارد . هرچه زردی زودتر تشخیص داده شود درمان سبکتر و راحتتر است . در موارد خفیف شاید نیاز به بستری و قرار گرفتن در زیر نور مخصوص باشد و در موارد شدید تعویض خون حتما باید انجام گیرد . از بکار بردن پیشنهاد اطرافیان در مورد استفاده از شیرخشت و یا نور مهتابی و ...و نظایر آن خودداری کنید . بکار بردن این روشها به قیمت سلامت نوزاد تمام می شود
13-
بررسی تاثیر فتوتراپی پیشگیریکننده بر میزان بیلیروبین خون نوزادان نارس در یکی از بیمارستانهای منتخب شهر تهران سال 1378, / زهرا افضلی؛ به راهنمائی : ربابه معماریان
افضلی، زهرا
148 صفحه، جدول، نمودار، کتابنامه
پایان نامه (کارشناسی ارشد) -- دانشگاه تربیت مدرس ، دانشکده علوم پزشکی، 1379.
h t t p : / / d a t a b a s e . i r a n d o c . a c . i r
پژوهش حاضر یک مطالعه نیمهتجربی از نوع کارآزمایی بالینی است که به منظور بررسی تاثیر فتوتراپی پیشگیریکننده بر میزان بیلیروبین خون نوزادان نارس در یکی از بیمارستانهای منتخب شهر تهران در سال 1378 انجام گرفته است و هدف آن تعیین تاثیر فتوتراپی پیشگیریکننده بر شدت هایپربیلیروبینمی در نوزادان نارس میباشد. این مطالعه بین دو گروه مورد و شاهد انجام گرفت که در طی پژوهش 60 نوزاد نارس به روش نمونهگیری غیراحتمالی و در دسترس و با توجه به مشخصات نمونه (وزن تولد، سن حاملگی) مورد مطالعه قرار گرفتند. در هر گروه مشخصات نوزادان از طریق فرم تاریخچه سلامتی نوزاد جمعآوری گردید و نمونههای خونی به منظور بررسی شاخصهای آزمایشگاهی 6 تا 12 ساعت پس از تولد ارسال گردید. سپس فتوتراپی پیشگیریکننده (از طریق چهار لامپ با نور آبی) در نوزادان گروه موردبه مدت 24 الی 30 ساعت اجرا شد. مراقبت از نوزادان تحت فتوتراپی طبق چک لیست مراقبتی استاندارد توسط پژوهشگر انجام شد و در مورد سایر مراقبتها در هر دو گروه روش جاری بخش ادامه پیدا کرد. پیشرفت زردی در سطح پوست توسط پژوهشگر و والدین روزانه کنترل میگردید و در صورت بروز زردی قابل توجه نوزاد به پزشک ارجاع داده میشد. از والدین در هر دو گروه خواسته شد که پس از ترخیص ودر فاصله 5 تا 7 روز بعد از تولد به منظور اندازهگیری بیلیروبین سرم نوزاد خود به بیمارستان مراجعه نمایند. تجزیه و تحلیل دادهها از طریق برنامه SPSS تحت ویندوز و با استفاده از آزمونهای آماری کای دو، فیشر و تی مستقل نشان داد که دو گروه از نظر شاخصهای سلامتی نوزاد و نتایج تستهای آزمایشگاهی با هم تفاوت معنیداری نداشتند (P>0/05) به جز در مورد درجه زردی مشاهده شده از سطح پوست که در نوزادان گروه شاهد شدیدتر بود و همچنین میزان شمارش گلبولهای سفید خون و درصد هموگلوبین و هماتوکریت که در نوزادان گروه مورد بالاتر بود (P>0/05) . همچنین نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که میزان بیلیروبین سرم در روز پنجم تا هفتم پس از تولد در گروه مورد پس از اجرای فتوتراپی پیشگیریکننده کمتر از گروه شاهد میباشد (P 0/000) .بنابرای فرضیه پژوهش تحت عنوان (سطح بیلیروبین خون نوزادان نارس پس از اجرای فتوتراپی پیشگیریکننده در گروه مورد نسبت به گروه شاهد کمتر افزایش مییابد) تائید میگردد. با توجه به نتایج فوق پیشنهاد میگردد که با در نظر گرفتن تکنیک کار در این پژوهش از فتوتراپی پیشگیری کننده به منظور جلوگیری از گسترش هاپیربیلی روبینمی شدید در نوزادان نارس استفاده شود.
14-
برخی باورهای نادرست و واقعیت های آن:
متاسفانه وجود پاره ای باورهای نادرست در میان مردم می توان سبب اختلال در شیردهی شود. در زیر به تعدادی از این باورها اشاره می شود:
× باور نادرست :
آغوز به دلیل ایجاد زردی برای تغذیه نوزاد مناسب نیست و باید دور ریخته شود!
/ واقعیت :
اغوز نه تنها موجب زردی نمی شود که حتی شاید بهترین راه کاهش زردی نوزادان ،تغذیه مکرر با آغوز باشد. آغوز بسیار مغذی و حاوی موادی است که نوزاد را در برابر بیماری های محافظت می کند و به منزله اولین ایمن سازی او محسوب می شود. خوراندن آغوز به نوزاد بسیار ضروری و حیاتی است. بعضی از مجتهدین و مراجع بزرگوار ، تغذیه با آغوز را در حد واحب تلقی می کنند.
15-1ـ زردی (یرقان):
مشهورترین نشانه بیماریهای کبدی در بین مردم زردی است. به علت عدم اطلاع بسیاری از مردم زردی را معادل هپاتیت یعنی یک بیماری میدانند. در حالی که زردی نشانه بیماری است نه خود بیماری. علت زرد شدن بیمار رسوب رنگدانهای به نام بیلیروبین در مخاطات مثل سفیدی چشم و پوست میباشد. با توجه به سیر سوخت و ساز این رنگدانه نشانه زردی میتواند به علت اختلالات خونی، بیماریهای کبدی، بیماریهای عفونی، مصرف برخی مواد شیمیایی و غذایی مثل هویج باشد. پس زردی به تنهایی نمیتواند دال بر بیماری کبدی باشد.بالا
چگونه میتوان عوامل مختلفی را که باعث زردی میشوند تشخیص داد؟
$ برخی نشانههای بالینی قبل از کمک گرفتن از آزمایشگاه میتواند راهگشا باشد. در صورتی که زردی به علت مصرف زیاد مواد کاروتندار مثل هویج باشد مخاطات درگیر نیستند یعنی چشم بیمار زرد نمیشود. زردی حاصل از بیماریهای خونی معمولاً به رنگ کهربایی است در حالی که زردی ناشی از بیماریهای کبدی به نارنجی نزدیکتر است. وجود تب همزمان با زردی عموماً نشانه بیماریهای عفونی نظیر تب مالت است در حالی که در هپاتیت زردی پس از قطع تب عارض میگردد.
برخی زردیها هم به علت نقصهای ژنتیکی است. در یک بیماری موسوم به ژیلبرت نقص برداشت بیلیروبین توسط سلولهای کبدی باعث زرد شدن پوست و چشمها میشود. این بیماری به هیچ وجه خطرناک نیست و زردی آن متناوب بوده و در صورت خستگی و گرسنگی بروز کرده و یا تشدید میشود. معمولاً چنین سابقهای در بستگان فرد وجود دارد. این نقص نیازی به درمان نداشته و فقط باید به فرد مبتلا از نظر بیخطر بودن بیماری اطمینان داد.بالا
آیا زردی که در برخی نوزادان تازه متولد شده رؤیت میشود یک بیماری کبدی است؟
$ علت زرد شدن نوزادان بستگی به زمان وقوع دارد. در صورتی که این زرد شدن پس از روز سوم و تا پایان هفته اول تولد باشد زردی فیزیولوژیک نامیده شده و به علت تغییرات خونی نوزاد است و خطری ندارد. ولی از جهت اطمینان و در صورت بالاتر رفتن از حد معینی معمولاً نوزاد بستری شده و برخی آزمایشهای لازم انجام میشود. در صورتی که سطح بیلیروبین خیلی بالا باشد برای جلوگیری از صدمه بیلیروبین به بافت مغز نیاز به تعویض خون پیدا میشود.
در صورتی که زردی پس از هفته اول تولد بروز کند ممکن است به علت مصرف شیر مادر باشد که میبایست شیر قطع و پس از چند روز مجدداً شروع شود. در این صورت هیچ خطری نوزاد را تهدید نمیکند. در صورتی که زردی همراه با تشنج، خوب شیر نخوردن و سایر علائم باشد احتمالاً نقصهای ژنتیکی و آنزیمی نادر در کار است که باید با پزشک مجرب و متخصص مشورت کرد و شیرهای مخصوص برای بیمار تجویز شود. در هر صورت زردی نوزاد در اغلب موارد منشأ کبدی ندارد و واگیردار نیست.بالا
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 23 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله زردی چیست و راههای درمان