دین زرتشت
در فصول مختلف این تحقیق ، نظریات زرتشت در باره مسائل متعدد، به آن گونه که از گاتاها بر
می آید، تجزیه و تحلیل شد. از این بررسی میتوان نتیجه گرفت که هدف اصلی زرتشت تربیت انسان و رشد فضائل عالی و معنوی در اوست. از نظر زرتشت فقط در جامعه انسانهای راست دین که کمک منش نیک و خرد مینوی به فضائل عالی دست یافته و سه عامل ، پندا و گفتار و کردار نیک را سرلوحه زندگی خود قرار دادند ، سعادت و شکوفایی و آرامش میتواند تحقق یابد.
تعالیم زرتشت بر اصولی کاملا عملی بنا شده و او آموزگاری است واقع بین که کمتر به مسائل و مشکلات میپردازد که در توجیه آنها باید به اوهام و ذهن گرایی متوسل شد.
در اینکه پیام ستایش آفرین برای زرتشت می باشد هیچ شکی نیست. کافی است یک نظر سطحی به گاتاها بیاندازیم تا در جهان مسلم آن را بر دیگر معتقدات و مذاهب این منطقه درک کنیم.
در بررسی پیام زرتشت در یافتیم که هدف او دارای دو جنبه فردی و اجتماعی است. از نظر فردی هدف زرتشت تربیت انسانها **** و راست دین است. کسانی که به اندیشه نیک و ضمیر پاک و آرام دست یافته و با انجام اعمال نیک به شکوفایی و پیشرفت جامعه کمک میکنند.
از نظر اجتماعی فعالیت و کوشش راست دینان حکومت خدا را میسر میسازد.
دین زرتشت به وسیله حقایق ابدی خود زنده خواهد ماند. با اعتقاد به اورمزد ایمان و پایداری در مثلث پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک قانون تسلیم نشدنی راستی و درستی، پاداش و کیفر درونی و حیات بعد، پیشرفت و ترقی جهان به سوی تکامل پیروزی نهایی نیکی بر بدی ما ظهور حکومت خدا به همکاری بشر اینها هستند پا بر جا ترین و بزرگترین واقعیت های زندگی که همیشه اعتبار خواهند داشت و اینها هستند عنصر پایداری دین زرتشت .
2- زرتشت به صراحت تاکید میکند که تنها آموزگار او خداوند است. این تصریح برای تمام محققین و پژوهشگران آشکار و روشن است. زیرا در سروده خود نیز به این مطلب اشاره شده است.
این آزادمرد راست دیندر سخت ترین لحظات نیز به جز خداوند، که او را دوست خود می نامد ، اتکا نمی کند و لحظه ای نیز از مبارزه و تشویق مردم به پیکار با ستمگران و زشت سیرتان باز
نمی ایستد. او به جای ناله و ندبه و زاری ، سربلند و استوار طلب روشن ضمیری و دانش و آموزش می نماید، نه مال و جاه و زور و قدرت.
این یک درس شایسته ای است که در سراسر گاتاها تکرار می شود معرف بلندی و روح و عظمت اندیشه و بیان کننده آن است. آنچنان که ملاحظه میشود زرتشت در همه سروده ها چون یک پیرو راستی و منش نیک و پاک ظاهر میشو و پیوسته مردم را به عمل نیک و راستی دعوت میکند. جالب است که در هیچ یک از این فصول پیروی از زرتشت و حتی پیام او مطرح نمی شود آنچه اصل و هدف واقعی است سبط راستی و راست کرداری و پرهیز از ریا و دروغ و فریب است.
ترس از این است که مبدا در انجام وظیفه انسانی خود نا موفق گشته و ماموریت خداوند را در سعادتمند ساختن مردم و آموزش راه راست را به درستی انجام ندهد.
تقاضای او از اهورامزدا چنین است :
یسنا1/46 : چگونه تو را ای مزدا خوشنود توانم ساخت؟
یسنا2/46: من خواستار آن خوشبختی هستم که دوست به دوست ببخشد. بیاموز مرا در پرتو اشا از نیروی وهومن (در پرتوی قانون راستی مرا از نیروی نیک اندیشی و محبت برخوردار ساز)
یسنا3/46: ای مزدا کی بامداد آن روز نیک بختی فراز آید که مردم جهان به سوی راستی و پاکی روی آورند و رستگاری دهندگان بشر با آموزشهای بخردانه و فزاینده و دانش خود مردم را سعادتمند سازند وهومن (مظهر نیک اندیشی و محبت ) به چه کسی روی خواهد آورد. ای هستی بخش من تنها تو را به عنوان آموزگار خود بر گزیده ام .
در این سرود دو چیز جلب توجه میکند :
1- زرتشت خود را معلمی در آغاز حرکت جامعه انسانها به سوی کمال میداند نه پیامبری که تا ابد جهانیان باید گفتار او را به کار ببندند. او از خداوند تقاضای کند که به مردم سعادت وصول به نیک اندیشی و مهر و محبت عطا کند نا آموزشهای بخردانه و شکوفا سازنده آنهایی را که اهل دانش و خردند درک کرده و به سوی راستی و پاکی روی آورند.
هدف راستی و پاکی مردم است و هر دانشمند واهل معرفتی که به فروزندگان الهی و صفات کمالیه نزدیک گردد آموزگار مناسبی برای تعلیم راه درست زندگی خواهد بود. در این مرحله نیز وهومن یا اندیشه نیک و مهر و محبت است که پایه تعلیمات سعادت بخش این خردمندان قرار میگیرد.
در این سرود چون اغلب سرودهای گاتاها سخن از سعادت مردم در سایه راستی و پاکی است و وظیفه معلمین جامعه جز این نیست.
در تاریخ باستان ایران و جهان نیز از زرتشت به نام یک پیامبر یاد شده و مورد احترام قرار گرفته است.
در گاتاها زرتشت بشری است چون دیگران، گرفتاری ها و سختی ها و مشکلات زندگی او را همان گونه به درد می آورد که دیگر مردم را و او به جای اعجاز و اعمال قدرت خارق العاده چون یک انسان با فضیلت از خود عکس العمل نشان میدهد. در موقع لزوم حتی از مقابله با دشمنان پرهیز میکند و زمانی که همراهان و همدلانش زیاد میشوند با اتکا به پروردگار و اندیشه نیک و خرد پاک و قدرت راستی و راست پنداری به مبارزه با ستمگران و زورمندان زشت کار می پردازد. او در حالی که هرگز خود را از کمک و رحمت حق بی نیاز ندانسته و پیوسته از خداوند طلب مدد و راهنمایی میکند. هیچ گاه جز قدرت اراده و ایمان و شگفتی نیک پنداری و راستی و درستی، معجزه دیگری ارائه نمی نماید. اشا ، وهومن ، خشترا و آرمیثتی یا راستی ، اندیشه نیک، قدرت اراده، فروتنی و تواضع و پارسایی چهارمعجزه گراویند که بالاترین شگفتیها را درباره او و همدستان و نیک اندیشان تحقق می بخشد.
زرتشت درهات 46 به درگاه اهورا مزدا ناله برآورده از تنگدستی خود گله میکند و استطاعت کم و قدرت زیاد دشمنانش را به خداوند عرضه می دارد. شکایت میکند که او را از خانه و کاشانه اش رانده اند و به سبب خواسته کم و قلت پیروانش با دشمنان قدرت مقابله را ندارد او چون دوستی عاشق و شیفته از پروردگار طلب کمک می کند. از مزدای طلبد جوانمردانی را به یاری فرستد که پیروان دوروغ از هر سو بر او تاخته اند. کرپانها و کاوی ها مردم را به راه کژ میبرند و در جامعه فساد بر پای دارند و با کردکار زشت خود زندگی مردم را به تباه می سازند.
ولی جالب است که با این همه سختی ها و درد ها و گله و شکایت ها باز هم زرتشت به ترس و ضعف و ذلت تن در نمی دهد و چون ابرمردی پاکدل و عارفی دانشمند و روشن ضمیر از خداوند به جای ارتش و قدرت و ثروت، طلب قدرت نیک اندیشی و آموزش راستی و نظام حق میکند تا به وسیله آن ماموریتی را که از جانب خداوند یافته است به نیکی انجام داده ،مردمان را به راه حق هدایت نماید و آنها را خوشبخت و سعادتمند سازد.
او نشان میدهد که انسان های اهورائی چگونه اند و هدفشان چیست. گله و شکایت او برای محروم شدن از زر و زور نیست بلکه زبان های عبری و عربی و یونانی و لاتین که زبان ادیان توحیدی جهانند امروز بدون اشکال قابل تعبیر و تفسیراند زیرا هنوز مردم زیادی با آن سخن می گویند در حالی که زبان گاتاها حتی برای پیروان زرتشت به دلیل قدمت زیاد آن دارای پیچیدگی خاصی است.
همانگونه که می دانیم زبان گاتاها زبان شعرو اشارات و استعارات است و با زبان معمول و مرسوم به کلی متفاوت است. هرچند حتی زبان مرسوم زرتشت نیز 3000 سال است که به دست فراموشی سپرده شده است.
زرتشت در گاتاها خود را یک پیام آور و آموزگار مردم معرفی میکند.
او در یسنا 11/44 میگوید:" پروردگارا می دانم که تو مرا برای انجام این کار بزرگ به عنوان نخستین آموزگار برگزیده ای"
و در1/31 متذکر می شود" این تعالیم و سخنان شنیده نشده را به شما ای جویندگان دانش آشکار می سازد و برای کسانی که به واسطه تعالیم دروغ جهان راستی را تباه میکنند، ولی بی گمان برای آنها بهترین است که دلداده مزدا هستند "
و در یسنا2/31 میگوید" بنابراین من به سوی همه شما آیم چون آموزگاری که مزدا برگزیده و برای هر دو گروه فرستاده تا از روی دین راستی زندگی کنیم"
بنابر این بیانات ،اولا زرتشت یک پیام آور است که وظیفه او آموزگاری و راهنمایی مردم می باشد ثانیا زرتشت اولین آموزگاری است که از طرف خداوند به رسالت برگزیده شده و تعالیم و سخنان این چنین را هنوز کسی نشنیده بوده است ثالثا رسالت او برای همه مردم جهان است هر دو گروه راستان و نا راستان . زرتشت پیغمبر یک قوم و گروه خالی نیست و حتی برای کسانی که جهان را بر طبق تعالیم غلط و گمراه سازنده به تباهی میگشند وظیفه راهنمایی و آموزگاری دارد .
من یک نتیجه دیگر را نیز مایلم بر این برداشت اضافه کنم و آن اینست که به طوری که قبلا می دانیم زرتشت همیشه روی سخنش با آنهاییست که جوینده دانش هستند زیرا او دانایی را کلید معرفت و درک راستی و دین حق می داند او همیشه دانش را میزان تشخیص خیر و شر قرار داده و باید هم روی سخنش با طالبان دانش باشد. همانگونه که در سرود 1/31 نیز به صراحت بیان شده است.
پس می توان نتیجه گرفت که از نظر گاتاها او اولین آموزگاری است که از جانب خداوند برای بشر دانشجو برگزیده شده است.
مساله بسیار جالب شخصیت زرتشت و جاذبه تاریخی اوست. در بین بانیان ادیان توحیدی جهان ، زرتشت و موسی باستانی ترین پیامبران شناخته شده اند. دین یهود در طول تاریخ به وسیله نبی های بنی اسرائیل نگاه داشته شد و چون با ملیت و فرهنگ قوم بنی اسرائیل در آمیخت به صورت یک یادبود مقدس ملی پایه و حیات و پایداری قوم یهود گردید. دین یهود پیام موسی نیست و به طوری که می دانیم میثاق بین یهود و قوم یهود است پس تا زمانی که از این قوم اثری باقی است دین یهود نیز زنده مانده و موقعیت موسی نیز در بین آنها پا برجاست. اما موسی از سوی دیگر در ادیان ابراهیمی به حیات معنوی خود ادامه می دهد. مسیحیت بر پایه تورات بنا شد و اسلام موسی را به عنوان توجیه کننده ادیان توحیدی پیمبر حق شناخت و امروز در حدود 2 میلیارد مردم مسلمان و مسیحی و یهود در جهان به موسی معتقدند و بزرگش می شمارند و یا لااقل در ادبیات خود برای او مقام والایی در نظر گرفته اند.
اما دین زرتشت به هیچ وجه تداوم نداشته است. پس از مرگ زرتشت چنان که در تاریخ ظهور زرتشت آمده است ، وقفه ای هزار ساله در انتشار این آیین به وجود آمد به طوری که حتی در آغاز دوران سلطنت هخامنشیان نام و پیام زرتشت در ایران تقریبا غریب بود و مورخین یونانی که به ایران مسافرت کرده اند، از آن بی خبر بودند. در دوران ساسانیان یک باره توجه به زرتشت اوج میگیرد و شخصیت معنوی او روح ایرانیان را تسخیر میکند. بار دیگر پس از تسلط اعراب دین زرتشتی راه زوال پیموده و بانی آن نیز به دست فراموشی سپرده می شود و جز گروهی اندک که در گوشه ای دور افتاده از جهان به نام او آداب و رسومی را انجام میدهند رسما پیروانی ندارند.
در ایران که سرزمین مذهبی زرتشت به شمار میرود به ندرت از او یاد می شد در حدود دو قرن پیش محققین اروپایی با نام زرتشت آشنایی بیشتری پیدا کرده و توجهشان به افکار او جلب شد. در حدود یک قرن پیش پیام واقعی زرتشت یا گاتاها شناسایی شد و از آن زمان افکار او چنان جاذبه ای یافت که در محافل اهل تحقیق بی سابقه بود. شهرت زرتشت در بین محققین و دانشمندان طالب کشف و درک فلسفه و افکار اندیشمندان کهن خیلی سریع توسعه یافت به طوری که در مدت کوتاهی متفکرین بسیاری را به خود مشغول داشته است.
آزادی و دانایی چنین ارج و قوری قائل است، هرگز انسانیت را در آستان قلدران جاه طلب و رهبران خودرای و مستبد و کاهنان فاسد قربانی نخواهد ساخت تا زور و فشار و تحویل را به پاداش گیرد. علت تسلط شاه بر جامعه ایران دین نبود بلکه بی دینی بود. آنچه قرنها قبل از ایجاد دولت در ایران مشخص مذهب مردم گردید دین مزد یسنا نبود ، بلکه انحراف از آن بود و همین دین منحرف است که کم کم موجب تحکیم پایه های سلطنت می شود و در طول تاریخ به بدترین شکلی پیام زرتشت را لکه دار می سازد که زشت ترین آن تایید شاهنشاهی است.
و تحمیق و مسحور کردن و از آنان رمه و گله هایی ساختن که به فرمان شبان و چوپان خویش درحر کنند ،هرگز موافق با آئین زرتشت نیست. دیکتاتوری سلطنت و حکومت فردی به هیچ شکلی با پیام زرتشت سازش ندارد.
آزادی و آزادگی، شعور و عقل بزرگترین و شریفترین نعمت هایی است که به بشر شخصیت انسانی داده و او را از حیوان متمایز می سازد. این حقیقت درخشان در سرآغاز گاتاها اعلام گردیده است و زرتشت به صدای رسا چنین گفته است:
ای مردم با گوش های باز و از روی خرد و معرفت و با چشمهای روشن بین به این حقیقت بزرگ توجه کنید تا به چگونگی پرستش خداوند جان وخرد آگاه شوید و به بارگاه فروغ و به بهشت آرامش دست یابید، بهشتی که در درون شما و در وجدان و جامعه شما بر پا خواهد شد. ای مردم از خواب غفلت بیدار شوید و نسیم دلپذیر انسانیت را احساس کنید و آهنگ دلنواز حریت را بشنوید تا به صفات کمالیه دست یافته خدایی شوید. تو ای فرزند آدم، آزاد آفریده شده ای تا در گزینش راه خویش نیز آزاد باشی. به اسلحه دانش و راستی و اندیشه نیک خود را بیارای تا درست و راست برگزینی. تا زندگی و نیستی در حماقت و نادانی است که به پیروزی زشتی و توسعه قدرت دروغ منش ستمگر انجامد. حیات و زندگی واقعی در آزادی و آزادگی است که بر دانش و معرفت بنا شده. انسان آزاد و دانا زنده است و انسان نمایی که گرفتار تحمیق، تحمیل و اسیر زنجیرهای جهل و فریب و زشتی و دروغ است و از حیات واقعی محروم است، پس گوهر زشتی و دروغ نا زندگی به بار آورد و گوهر پاکی و راستی حیات. خوشنودی مزدا نیز در آن است که تو ای انسان به راستی و اشاپیوندی و آزاد و آزاده در راه پاک و انسانی گام برداری. دیو سیرتان که حریت مردم را قربانی هوس های زشت و پست خود می سازند دیوانند که به صورت انسانها بر مردم حکومت می کنند. به قدرمت منش نیک سلطه این اهریمنان را در هم شکن و دست آنها را از جامعه کوتاه کن و دروغ را به دست های راستی بسپار تا مردم بتوانند شکوفا شوند و حیات انسانی یافته جهانی نو سازند. آنها که با تعالیم دروغ به نام دین جامعه را منحرف و جهان را تباه می کنند این سخنان را به گوششان ناگوار است زیرا که مانع تحمیق و ادامه تحمیل قدرت آنها می گردد.
این خلاصه بخشی از هات 31 و 30 گاتاهاست که به هر زبان آن را ترجمه و تفسیر کنیم هدف همین خواهد بود.پیامی که برای جامعه ایده آل در برداشت گاتاها.آن است که همه افراد آن از دروغ پرهیز کرده به راستی بپیوندند و برای ایجاد نظام حق با خلوص و پاکی و مهر و محبت به جامعه خدمت کنند و در راه پیشرفت و کمال خانواده و شهرو سرزمین کوشا باشند.
تعصب و کینه و نفرت از رذایل پیروان دروغ است و در جامعه مردمی که با اشا همراه و با وهومن همدلند و فروتنی پارسایی را پیشه می کنند از کینه و تعصی و نفرت به دورند.... البته یک چنین جامعه ای ایده آل است ولی باید در مسیر این ایده آل حرکت کرد.
سومین مشخصه پیام زرتشت نفی کرپن و کاوی و حکام ستمگر است و مبارزه با آنها وظیفه هر انسان راست کرداری است.
چهارمین مشخصه ی پیام زرتشت طرفداری از طبقات ضعیف و زیر دست و مخالف با زور گویان است.
پنجمین مشخصه ی پیام زرتشت ایجاد امید در زیردستان است که بالاخره بر زورگویان اقویا و حکام دروغ پرست غالب شده و آنها را تباه خواهند ساخت.
از بررسی افکار زرتشت به این نتیجه می رسیم که او فقط یک معلم اخلاق نبوده است، بلکه اخلاق را در اجتماع و امور اجتماعی منعکس میدانسته و وظیفه ی اصلی خود را قیام بر علیه نظام موجود و نادرست تشخیص داده است. زرتشت چون عیسای کلیسا فقط برای تنظیم بهشت و جهنم رسالت نیافته و مدیریت صحیح جامعه را بر قلمرو الهی و حکومت خدا در عالم دیگر موکول نساخته است. بلکه او برای ایجاد یک نظام صحیح و انسانی در همین زندگی قیام کرده، و این یکی از مشخصات بسیار برجسته رسالت زرتشت است.
سدرمی نویسد " زرتشت فقط بنیان گذار یک دین جدید نیست، بلکه او مخالف و ضد آیین و رسوم موجود جامعه است و قیام کننده ای است که در عین حال صدای خود را به نفع تهیدستان بلند میکند و .... زرتشت به این نتیجه می رسد که نظام موجود به صلاح بوده تنگدست و رمه و چراگاه و طبیعت نیست. او نظام درست تری را می شناسد که چنان صاف و روشن و ساده است که فقط طبایع نیرور نمی تواند آنرا درک کنند.آنکه بر هم زدن این نظام را بخواهد چه کاهن و چه نجیب زاده و حتی خدایان به دروغ خدمت میکنند و حکومت او را تقویت مینماید. او دروغ پرور و فریبکار است و باید به بصیرت و آگاهی هدایت شود و اگر خود را در مقابل حقیقت قرار دهد باید با او به مبارزه پرداخت. هرکس که یک با بصیرت در ک نظام حق را یافت، همیشه به خدمت راستی پرداخته و در راه آن مبارزه می کند و عقل و اراده اش او را به حقیقت هدایت می نماید. او با راستی همراه و متعلق به خداست. زرتشت از آن نمی هراسد که بر علیه عادات زشت و خدایانی که این آداب را هدایت میکنند سر سختانه به مبارزه پردازد.
آنچه در پیام زرتشت یکتاست اهمیت فراوان دانش و معرفت و انتخاب آزاد بر پایه آن است. زرتشت در آغاز پیام خود راهی را که با علم و آگاهی و عقل و اراده در جهت راستی انتخاب شود حیات بخش می نامد و نادانی را که به شر و زشتی و دروغ هدایت می کند فساد انگیز و عامل نا زندگی و فنا توجیه می نماید. وظیفه راستان کوشش در ایجاد نظام حق است که با آگاهی بر گزیده میشود و مبارزه با تبه کارانی که سد راه پیشرفت و کمال انسان و جامعه هستند. سرود 4/46 در کمال ظرافت و زیبایی راستان را تشویق میکند که "دروغ پرست کوشش دارد پیروان راستی و جامعه را از پیشرفت و کمال باز دارد . کسی که با زندگی خویش با تمام نیرو و توان او را از قدرت بی بهره کند و یا بر علیه او بیکار کند، جهان را به راه خرد و بینش نیک پیش خواهد برد."
بیکار بر علیه ستمگر و قدرتمدار نه بر علیه برقراری حکومت گروهی دیگری است بلکه برای آن است که جهان در راه خرد و بینش نیک پیش رود هدف همیشه آن است که خرد نیک پیروز گردد و عقل و اندیشه نیک بر جامعه مسلط شود، نه تصعب و تحجر نه کلیسا و دگم و کانن دین ، نه رهبر و سرور و پیشوا و ... مبارزه و حرکت و جنبش در سراسر گاتاها به چشم می خورد ولی این یک انقلاب کور نیست، هشدار و تخریب و چپاول و غارت نیست، که جنبشی سازنده و معقول و خردمندانه است. با دانش و برای استقرار دانایی نیک، با اختیار و آزادی برای استقرار آزادگی و آزادی، بر مبنای راستی و دوستی و مهر و محبت و به منظور تحکیم پایه های راستی و داد ... اولین وظیفه یک مدیریت راست دین آن است که با شکوفایی و فهم و دانش مردم کمک کند تا بتواند آزادانه و از روی دانش و خرد راه خود را برگزیند. به نام دین ، میهن ، استقلال و ... مردم را به زنجیر کشیدن جا برای قائد و پیشوا و سلطان وجود نداشت. ولی هنگامی که با استفاده از یک کلمه اولی الامر که یک بار در توجیه یک حادثه اجتماعی بیان شده بود، اطاعت از شاه و رهبر و حاکم را به صورت امری واجب و عقیدتی جعل کردند . دوران بسیار کوتاه دموکراسی اولیه به سرعت سرآمد و خلافت سلطنتی و سپس سلطنت جانشین آن شد.
اما اطلاع ما از چگونگی اداره جامعه زمان زرتشت بسیار ناقص است و همانگونه که می دانیم فقط باید به حدث و گمان اشاره کنیم و حدث می زنیم که در جامعه عشیره ای رمد داران آن زمان روسای مذهبی- سیاسی یا کاویها رهبری عشیره و قبیله را به عهده داشتند. و اینکه پس از پیوستن زرتشت به قبیله ویشتاسپه چه تحولاتی از نظر مدیریتی در این جامعه به وجود آمده است مشخص نیست. اولین مشخصه جالب توجه در پیام زرتشت، شخصیت کامل و تمام عیار انسان در آفرینش و بالطبیعه در جامعه است. به انتخاب آزاد و اراده فردی در دکترین زرتشت مهم ترین مقام اختصاص داده می شود.بشر نه تنها از روی اراده باید راه خود که حتی خدای خویش را برگزیند. یعنی فقط به اختیار و خودآگاه مزدا پرست گردد. دانایی پایه دین است و فقط دانایان راه خود را به درستی بر می گزینند. پس اختیار و آزادی بدون دانایی و خود اگاهی دارای ارزش نیست. زیرا واقعیت ان است که خودآگاهی لازمه آزادی است.
مسلما با چنین برداشتی نمی توان حکومت و سلطنت و حتی رهبری یک فرد یا کلیسایی را بر مردم تحمیل کرد. در جامعه مردمان آزاد، آزاده و خود آگاه و حتی هیچ دین و مذهبی نمی تواند حکومت کند و وابستگان به هیچ دین و ملیت و طبقه ای دارای برتری نیستند. در جامعه مردسیمناییان واقعی اداره جامعه باید با انتخاب آزاد و خودآگاه مردم صورت پذیرد و از دید چنین مکتبی تمام حکومت هایی که در سراسر تاریخ بر ایرانیان تحمیل شده است خلاف اصول پیام زرتشت بوده است. مشخصه دیگر پیام زرتشت برابری انسانها است زن و مرد بر هم دارای هیچ گونه امتیازی نیستند و در هیچ یک از سرودهای خود زرتشت مزیتی برای مردان یا زنان و یا گروه خاص کاهن یا روحانی و ارباب و رهبر و......... قایل نشده است. اشدون یا پیرو راستی ، زن و مرد، عالم و عامی و...... رهروان راه حق کمالند. به نظر من اولین و مهمترین عاملی که در یک مکتب فکری شکل اداره یک جامعه را مشخص
می نماید، برداشتی است که از نقش انسان و شخصیت و موقعیت او در جامعه، ارائه می شود. همانطور که می دانیم مذاهب معبدی در زمان قدیم (پیش از زرتشت) که به پرستش خدایان متعدد و قبول اختیار و نفوذ نماینده و کاهنین آنها متکی بوده ، سلطنت و حکومت فردی این واسطه ها را تثبیت می کرده. در این مذاهب فرد نقش اساسی را بر عهده نداشت بلکه این خدایان بودند که به
وسیله نما یندگان خود جهان را اداره می کردند و یا در حقیقت این کاهنین بودند که به نمایندگی خدایان بر جامعه خود را تحمیل می نمودند.
در دین یهود ابتدا یهوه تنها ملک و سلطان بنی اسرائیل به شما می رفت و همه مردان بنی اسرائیل در نظر او مساوی بودند، به همین دلیل نیز تا زمانی که بر این عقیده استوار بودند یک دموکراسی قبیله ای بین آنها برقرار بود و مردان قبیله در تحت رهبری شیخ قبیله که جنبه مدیریت و سرپرستی داشت، نه حکومت و فرماندهی، از حقوق مساوی برخوردار بودند و هنگامی که تحت رهبری روحانیت به قدرت و حکومت فرمانده به نمایندگی از جانب خدا معتقد شدند، آنها نیز شاه و ملک زمین را جانشین ملک آسمانی ساختند.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 28 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله دین زرتشت
