فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 16 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
چکیده
وقوع رویدادهایی نظیر توسعه رقابت جهانی، پیشرفت فن آوری اطلاعات و ارتباطات و تلاش واحدهای اقتصادی در جهت احراز رتبه جهانی و ورود به بازارهای بین المللی، داشتن نگرش هایی همچون رضایت مشتریان و مدیریت بر مبنای فعالیت ها را اجتناب ناپذیر ساخته است. آنچه مسلم است موفقیت و تداوم فعالیت در محیط رقابتی جدید، مستلزم استفاده از روش های نوینی است که یک کسب و کار را در رده های جهانی قرار می دهد. صنعت بانکداری نیز از این مقوله مستثنی نیست. استفاده از روشهای سنتی قابلیت رقابت را کاهش داده و امکان بهبود عملکرد و سود آوری را محدود می کند. محاسبه صحیح بهای تمام شده محصول و خدمات، بهبود فرایند تولید و ارائه خدمات، حذف فعالیتهای زاید، شناخت محرکهای هزینه، برنامه ریزی عملیات، نیازمند اطلاعاتی است که سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت به مراتب بهتر از سیستم های سنتی حسابداری فراهم می آورد .
این پژوهش از نوع کاربردی و روش مطالعه توصیفی و از نوع بررسی موردی بوده و جامعه آماری مورد بررسی، بانک کشاورزی استان آذربایجان شرقی و نمونه آماری، شعبه مرکزی بانک کشاورزی استان واقع در شهر تبریز بوده است. در قلمرو زمانی پنچ ساله، از سال 1383 الی 1387و برای گردآوری داده ها از آمار و اطلاعات موجود در واحدهای ستادی بانک و شعب استفاده شده است. ضمن بررسی سیستم فعلی هزینه یابی خدمات در بانک کشاورزی، برای محاسبه بهای تمام شده سپرده های بانکی با استفاده از روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت(ABC) ، مدلی طراحی شده و بهای تمام شده هر یک از سپرده ها با استفاده از این مدل برآورد گردیده، سپس با هزینه ثبت شده برای هریک از سپرده ها در بانک کشاورزی مورد مقایسه قرار گرفته است و در نهایت با آزمون ویلکاکسون مورد آزمون قرار داده که نتایج تحقیق نشان می دهد بین نرخ هزینه سپرده ها در بانک و بهای تمام شده برآوردی به روش ABC تفاوت معنی داری وجود دارد.
واژه های کلیدی تحقیق : هزینه یابی، هزینه یابی بر مبنای فعالیت(ABC)، سپرده های بانکی
مقدمه
گسترش فزاینده و پیچیدگی فعالیتهای اقتصادی از یک سو و لزوم فراهم آوردن اطلاعات دقیق و وسیع از طریق سیستم¬های حسابداری از سوی دیگر به تدوین اصول و ابداع روش ها و راه حلهای نوین حسابداری در چند دهه اخیر انجامیده است. مؤسسات بانکی نیز از اولین موسسات اعتباری و خدماتی هستند که به علت نقش آنها در امور اقتصادی لازم است از سیستم های اطلاعاتی حسابداری کارآمدی برای نظارت دقیق بر منابع و مصارف وجوه خود استفاده نمایند. همچنین وقوع رویدادهایی نظیر توسعه رقابت جهانی، پیشرفت فن آوری اطلاعات و ارتباطات و تلاش واحدهای اقتصادی در جهت احراز رتبه جهانی و ورود به بازارهای بین المللی، داشتن نگرش هایی همچون رضایت مشتریان و مدیریت بر مبنای فعالیت ها را اجتناب ناپذیر ساخته است [4]. یکی از مهمترین ابزارهای رقابتی در این زمینه، عامل قیمت و تعیین بهای تمام شده خدمات و محصولات است. بهای تمام شده در تصمیمات قیمت گذاری محصولات و خدمات، تعیین سود و زیان، کنترل و کاهش هزینه ها، در تصمیمات تولید یا حذف یک محصول یا ارائه یک خدمت و بسیاری موارد دیگر موثر می باشد [4]. استفاده از روش بهایابی بر مبنای فعالیت (ABC) ، بانک ها را قادرمی سازد تا تصویر دقیقی از سودآوری انواع خدمات و مشتریان خود بدست آورند. بانک های تجاری در کشور ما، هزینه های تجهیز و تخصیص منابع را تحت دو عنوان کلی هزینه های عملیاتی یا مستقیم (سود سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلندمدت و جوائز اعطایی به صاحبان سپرده های قرض الحسنه) و هزینه های غیر عملیاتی یا غیر مستقیم طبقه بندی می کنند. هر کدام از سپرده های بانکی از یک سو به عنوان یکی از انواع خدمات ارائه شده توسط سیستم بانکی و از سوی دیگر به عنوان منابع اصلی تامین مالی بانک ها، هزینه ای را در بر خواهند داشت [4] . اهداف این تحقیق شامل: بررسی سیستم بهایابی خدمات بانک های تجاری ، تعیین نقاط ضعف و قوت سیستم های بهایابی سپرده های بانکی در بانک ها، طراحی مدلی به روش ABC برای محاسبه بهای تمام شده سپرده های بانکی و مقایسه نتایج حاصله با سیستم موجود در بانک می باشد. و سوالی که مطرح می شود این است که: آیا بین بهای تمام شده سپرده ها به روش ABC و نرخ هزینه سپرده ها تفاوت معنی داری وجود دارد ؟
پیشینه تحقیق
عرب مازار یزدی و ناصری (1382) با امکان سنجی طراحی مدل محاسبه بهای تمام شده سپرده های بانکی به روش ABC در بانک رفاه به این نتیجه رسیدند که اولاً بهای تمام شده برآوردی بیشتر (متفاوت) از نرخ هزینه سپرده ها در سیستم بانکی بوده و ثانیاً سیاستهای پولی انقباظی و انبساطی بر نرخ هزینه سپرده ها تاثیر داشته به گونه ای که وقتی به منظور کاهش عرضه پول سیاستهای انقباظی اعمال گردد بهای تمام شده سپرده ها به علت کاهش منابع آزاد بانک افزایش یافته و برعکس وقتی که سیاستهای پولی در جهت افزایش عرضه پول اعمال گردد به دلیل افزایش حجم سپرده ها، بهای تمام شده سپرد ه ها کاهش یافته است [4] . شالچی (1385) با بررسی و طراحی الگوی بهای تمام شده خدمات بانکی به روش ABC در بانک مسکن ، بهای تمام شده حواله بانکی به عنوان یکی از خدمات مشمول کارمزد را محاسبه و به این نتیجه رسید که ، بدلیل فقدان یک سیستم بهای تمام شده مناسب، بهای تمام شده خدمات دقیقاً برآورد نشده و بصورت کارمزد از طرف بانک مرکزی اعلام می گردد و کارمزد دریافتی بابت خدمات بهای تمام شده آنها را پوشش نمی دهد [3]. نجاتی (1384) با بررسی هزینه یابی بر مبنای فعالیت در بانکداری الکترونیکی در گروه هنسا بانک (استونی، لاتویا، لیتوانی، سرمایه هنسا و هنسا لیزینگ) به این نتیجه رسید که پرداختهای بانک به طور آنلاین 30 بار ارزانتر از تراکنشهای سنتی است [5].
تعریف هزینه یابی بر مبنای فعالیت «ABC »
هزینه یابی برمبنای فعالیت ابعاد جدید از تجزیه و تحلیل هزینه است که به طور رسمی با استاد رابرت کاپلان، روبین کوپر و توماس جانسون در هاروارد طی سال ۱۹۸۷ ایجاد شد[5]. در ادبیات حسابداری تعاریف مختلفی از هزینه یابی بر مبنای فعالیت ارائه شده است.
• می هر و دیکین معتقدند : «هزینه یابی بر مبنای فعالیت یک روش هزینه یابی است که بهای تمام شده محصولات را از جمع هزینه فعالیتهایی که منجر به ساخت محصول می شوند بدست می آورد».
• هیلتون می نویسد: «هزینه یابی بر مبنای فعالیت روشی است که در آن هزینه ها بر مبنای نسبت سهم فعالیتهای صرف شده بوسیله هر محصول، از یک مخزن هزینه به محصولات مختلف تخصیص داد می شود».
هزینه یابی مبتنی بر فعالیت از این باور سرچشمه می گیرد که محصولات، فعالیتها را مصرف می کنند و فعالیتها منابع را. در این روش، هزینه ها به فعالیتها تخصیص می یابد و سپس هزینه های تخصیص یافته به فعالیتها، برمبنای استفاده هریک از محصولات از فعالیتها، به محصولات تخصیص داده می شود .در واقع، هزینه یابی مبتنی بر فعالیت، شیوه ای است که براساس آن، هزینه محصول به عنوان جمع هزینه فعالیتهایی که به خاطر ساخت آن محصول انجام میشود، به دست می آید.
بهایابی در صنعت بانکداری
مدیریت بانک ها دریافته اند که در دنیای جدید اقتصاد خدماتی، استفاده از روش های هزینه یابی سنتی، سودآوری بانک ها را تحریف می کند، زیرا استفاده از این روش ها نمی تواند اطلاعات صحیحی در مورد هزینه های سربار و تسهیم آنها فراهم نماید (با توجه به اینکه امروز هزینه های سربار بخش عمده ای هزینه های موسسات مالی را تشکیل می دهد) و در نتیجه رقابت را کاهش داده و امکان بهبود عملکرد و سودآوری را محدود می سازد[7]. به منظور پوشش این نارسایی ها، امروز بانک ها شیوه های جدید متفاوتی را در بهایابی و قیمت گذاری خدمات خود مورد توجه قرار داده اند که مهمترین آنها عبارتند از : بهایابی با استفاده از روش پارامتری پیشرفته رگرسیون، روش تحلیل پوششی داده ها، روش قیمت گذاری انتقال وجوه و روش تخصیص سرمایه [8]. یکی از روش هایی که استفاده از آن در بهایابی خدمات بانکی در دهه اخیر افزایش یافته است، بهایابی بر مبنای فعالیت (ABC) است. بهایابی بر مبنای فعالیت، نیاز به درک رفتار هزینه های سربار و چگونگی ارتباط آنها با خدمات را مورد تاکید قرار می دهد [8]. سیستم ABC در صنعت بانکداری به طور موفقیت آمیز بکار گرفته شده است؛ از جمله فرست تنسی بانک با بکارگیری سیستم ABC و استفاده از اطلاعات مدیریت بر مبنای فعالیت موفق به اصلاح سودآوری محصولات و مشتریان گردید [9]. آلفا بانک (یکی از بانک های بزرگ پرتغال) از سیستم ABC به عنوان ابزاری جهت افزایش سودآوری و اصلاح اثربخشی و کارایی فعالیت کارکنان خود استفاده نمود. در کشور ما بانک های تجاری با استفاده از «دستورالعمل بانک مرکزی جهت محاسبه هزینه پول» اقدام به محاسبه بهای تمام شده سپرده های خود می نمایند. مطابق با این دستورالعمل، بانک ها تنها قادر به تعیین هزینه عملیاتی (هزینه مستقیم) هر یک از سپرده های خود بصورت جداگانه می باشند، اما مبنایی جهت تخصیص هزینه های غیرعملیاتی به هر یک از انواع آنها وجود ندارد. این دسته از هزینه ها بصورت کلی در بهای تمام شده پولی منظور می گردند، لذا بهای تمام شده هر یک از سپرده های بانکی بطور مجزا محاسبه نمی گردد [4] .
فرضیه تحقیق
بین نرخ هزینه سپرده سرمایه گذاریهای بانک کشاورزی و بهای تمام شده برآوردی به روش ABC تفاوت معنی داری وجود دارد.
روش تحقیق
تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و بر حسب روش گردآوری داده ها، به روش توصیفی و از نوع بررسی، موردی می باشد. در این تحقیق به منظور جمع آوری داده ها از روش های زیر استفاده شده است.
1- استفاده از آمار و اطلاعات موجود در واحدهای ستادی بانک
2- استفاده از آمار و اطلاعات موجود در شعب بانک
3- مصاحبه
جامعه و نمونه آماری تحقیق
جامعه آماری این تحقیق، بانک کشاورزی استان آذربایجان شرقی بوده و با توجه به اینکه تمامی شعب بانک در سطح کشور از یک نرم افزار و یک سیستم برای مدیریت امور شعبه خود استفاده می نمایند و سرفصل های حسابداری و نحوه ثبت و ضبط حسابها برای کلیه شعب یکسان می باشد، شعبه مرکزی بانک کشاورزی واقع در شهر تبریز بعنوان نمونه آماری مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است.
روش جمع آوری اطلاعات
با توجه به روش تحقیق به دو گروه از اطلاعات به شرح زیر نیاز می باشد:
گروه اول: اطلاعاتی که در ارتباط با مبانی نظری و ادبیات تحقیق مورد نیاز می باشد، جهت دسترسی به این اطلاعات از روش مطالعه کتابخانه ای استفاده شده است.
گروه دوم: اطلاعات مالی مربوط به شعبه مرکزی بانک کشاورزی واقع در شهر تبریز می باشد، که این اطلاعات از دایره امور مالی و اداری شعبه استخراج شده است. همچنین جهت استفاده صحیح از اطلاعات گردآوری شده، با مسئولین محترم بانک کشاورزی مصاحبه نیز صورت گرفته است.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 16 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله طراحی مدل محاسبه بهای تمام شده سپرده های بانکی به روشABC در بانک کشاورزی
