قدمت ازدواج همپای پیدایش بشر است. در نخستین نجوای رازگونه، آدم ابوالبشر به خداوند می‌گوید: پروردگارا! در برابر خود کسی را می‌بینم که در دلم میلی و انسی به او احساس می‌کنم و چون خداوند یگانه، نجوای بنده یکدانه‌اش را شنید فرمود: اگر او را می‌خواهی از من بخواه و وصال او را از من طلب کن...
تحقیق حاضر با لطف و عنایت خداوند متعال و با عنوان: «خانواده در اسلام» با بهره‌گیری از آیات قرآن به عنوان منبعی اصیل و متقن، سرچشمه گرفته از وحی و روایات نورانی حضرات معصومین (علیهما السلام) ارائه می‌گردد.
به طور مجمل اصطلاح خانواده مؤثرترین عامل انتقال فرهنگ و رکن بنیادی جامعه است که در شرایط مختلف در تأثیر و تأثر متقابل با فرهنگ و عوامل اجتماعی است. انسان‌ها در خانواده به هویت و رشد شخصیتی دست می‌یابند و در خانواده‌های سالم و رشید به تکامل معنوی و اخلاقی نائل می‌شوند. لذا خانواده عامل کمال‌بخشی، سکونت، آرامش و بالندگی به اعضای خویش است که در تحولات اساسی جوامع نقش عمده‌ای ایفا می‌کند. البته خانواده متأثر از عملکرد مذهب، آموزش و حکومت نیز می‌باشد و این تأثر به صورت متقابل باعث ایجاد تغییرات اساسی می‌گردد. اگر خانواده محیط سالم و سازنده‌ای داشته باشد و نیازهای جسمی و روحی افراد خویش را برآورده سازد، کمتر به خدمات جانبی و جبرانی برای خانواده نیاز است. در تعریف خانواده بیان شده: خانواده گروهی است متشکل از افرادی که از طریق نسب و سبب و رضاع با یکدیگر به عنوان، شوهر، زن، مادر، پدر، برادر و خواهر در ارتباط متقابلند و فرهنگ مشترکی پدید آورده و در واحد خاصی زندگی می‌کنند.
اینک با توجه به حساسیت بیش از حد موضوع و حتی سرنوشت‌ساز بودنش، این ضرورت به چشم می‌خورد که در باب خانواده پژوهش‌هایی کارآمد به عمل آید. انسان با تشکیل خانواده، مثلث نیازهای سه‌گانه‌اش را، اعم از تمتع جنسی، تمنای عاطفی و تعهد انسانی، پوشش می‌دهد و از روابط آزاد که عمدتاً در سطح نازل و حیوانی تمتع جنسی قرار می‌گیرد، جدا می‌شود و هر چقدر در مقوله ازدواج حیطه شناختی درست‌تر ترسیم گردد و حیطه مصداقی صحیح‌تر انتخاب شود قدرت پاسخگویی به مثلث انسانی نیاز، بیشتر می‌شود. اما مع‌الاسف دنیای امروز مطالب دیگری را تعقیب می‌کند و حتی فکر ازدواج را به زیر تازیانه‌های عقب‌ماندگی و بی‌عرضگی و اسیر شدن می‌کشاند. لذا باید عوامل انزوای ازدواج و ایذاء ازدواج‌کرده‌ها، شناسایی و با به کارگیری فرامین اساسی در باب خانواده، ازدواج را به تسهیل کشانید.
با توجه به مطالب فوق این پایان‌نامه مشتمل بر چهار بخش است: بخش اول ـ کلیات (تعریف و تبیین موضوع و...) و بخش دوم شامل بررسی جایگاه خانواده در اعصار گذشته و ادیان همچون زرتشت، مسیحیت، یهود و اسلام و همچنین بنا بر ضرورت خانواده در اندیشه نظریه‌پردازان نیز بیان گردیده، بخش سوم بررسی جایگاه خانواده در اسلام و بیان ضروریات مورد نظر اسلام در این باب، آثار و فواید ازدواج و دو بخش چهارم به عنوان مبانی حقوقی و اخلاقی خانواده در اسلام به طرح حقوق همسران و آمیختگی این حقوق با اخلاق پرداخته می‌شود و پژوهش با مبحث رفع اختلافات خانوادگی به پایان رسیده است.
در این مطلب سعی شده است از منابع دست اول تفسیری و روایی و همین‌طور در جهت تجزیه و تحلیل هر چه بیشتر موضوع از مقالات و پایان‌نامه‌های مرتبط استفاده گردد که تعدد منابع نشان از توجه و کنکاش بیش از حد پژوهشگر دارد.
کلید واژه‌ها: عیال، أسر، زوج و خانواده و حقوق، اخلاق، خانه و...
تقدیمج
تقدیم و تشکرد
چکیدهه
بخش اول – کلیات
مقدمه2
1-1- تعریف و تبیین موضوع4
الف – تعریف لغوی عیال4
ب – تعریف لغوی أسر4
ج – تعریف لغوی زوج5
د – خانواده در اصطلاح10
2-1- ضرورت و اهداف تحقیق13
3-1- پیشینه موضوع14
4-1- فرضیات اصلی و فرعی15
5-1- روش تحقیق16
بخش دوم – بررسی جایگاه خانواده در اعصار گذشته و ادیان
1-2- خانواده در اعصار گذشته18
الف – خانواده در اقوام وحشی18
ب – خانواده در روم قدیم19
ج – خانواده در یونان قدیم20
د – خانواده در ایران باستان21
ه – خانواده در عرب جاهلیت22
2-2- خانواده در ادیان24
الف – خانواده در زرتشت24
ب – خانواده در میان مسیحیان و یهودیان26
ج – خانواده در اسلام28
* کارگر و جایگاه خانه در قرآن30
1- محل تسکین31
2- محل ذکر و تلاوت آیات الهی31
3- محل رابطه قدسی32
4- لزوم حفظ حریم خانه32
3-2- وضعیت خانواده در جهان معاصر33
4-2- ابعاد خانواده در اندیشه نظریه پردازان علوم انسانی44
الف – تاریخ44
ب – جامعه شناسی45
ج – حقوق46
د- اقتصاد46
ه – روان شناسی48
و – علوم سیاسی49
ز – علوم تربیتی50
بخش سوم – میزان تقدس خانواده در اسلام
مقدمه52
1-3- ضرورت تشکیل خانواده54
الف – ازدواج یک سنت الهی55
ب – ازدواج وسیله حفظ دین است55
ج – فضیلت عبادت متأهل 56
د – بهترین تجارت، زن شایسته56
2-3- آثار و فواید ازدواج60
الف – غریزه جنسی61
1-زنا62
2-عریان گرایی63
3-چشم چرانی64
4-لواط (همجنس خواهی)64
5-خود ارضایی65
* عوامل ایجاد رفتار جنسی مطلوب در روابط زناشوئی:67
1- رضایت زوجین در انتخاب یکدیگر67
2- رعایت احترام و محبت متقابل67
3- پرهیز از احیاء منفی67
4- تفاهم و توافق میان همسران در روابط جنسی68
5- رعایت اخلاق جنسی68
ب – نیاز به آرامش و سکون68
ج – نیاز به انس دمورت70
د – میل به تداوم وجود خویش72
و – پرورش نسل سالم و پاک73
ه – حفظ عفت و حیای فردی و اجتماعی74
3-3- چارچوب خانواده متعادل و ایده آل در اسلام76
1- تعادل نظر و عمل76
2- تعادل معنویت و مادیت77
3- تعادل سد زمان77
4- تعادل منطق و عاطفه77
5- تعادل گفتن و شنیدن77
6- تعادل سازگاری و انتقادگری77
7- تعادل مصالح درونی و مصالح بیرونی78
8- تعادل هدف های تربیتی 78
9- تعامل مدیریت و مشارکت78
10- تعادل امکانات و انتظارات78
* فواید متعادل بودن خانواده78
4-3- معیارهای انتخاب همسر80
الف – ملاک های گزینش همسر از دیدگاه جامعه شناختی خانواده81
1- الف – روان شناختی81
2- الف – روان شناختی81
3-الف – اقتصادی82
4-الف – اجتماعی82
5-الف – خانوادگی83
6- الف – قاعده همسان همسری83
ب – ملاک های گزینش همسر از دیدگاه اسلام83
1-ب- صفات متناسب برای زن84
2-ب – ملاک های گزینش مرد86
3-ب – اولویت بندی ملاک های مختلف87
4-ب – دقت در تطبیق معیارها بر مصداق مورد نظر88
1- مشورت با کارشناس88
2- تحقیق89
3- گفت و گوی مستقیم89
بخش چهارم – مبانی حقوق و اخلاقی خانواده در اسلام
مقدمه92
1-4- فلسفه خاص اسلام درباره حقوق خانوادگی93
الف – حقوق مشترک94
1-الف – توجه به جایگاه خانواده94
2-الف – تثبیت نقشها96
3-الف – حفظ شئون فردی96
4-الف – آشنایی و پایبندی به تعهدات حقوقی و اخلاقی96
5-الف – حسن معاشرت97
ب – حقوق همسران در قرآن و حدیث99
1-ب – وظایف و نسبت به همسرش99
1- حقوق مادی و نفقه زن99
2- تأمین نیاز جنسی100
3- نظافت و آراستگی101
4- پرهیز از سخت گیری102
5- غیرت دینی102
2-ب- وظایف زن نسبت به همسرش103
1- آیا ریاست در خانواده امری ضروریست؟105
2- تمکین و تأمین نیاز جنسی110
3- زینت و آرایش برای شوهر110
4- پاکدامنی و حجاب زن111
2-4- آمیختگی احکام حقوقی و اخلاقی در قرآن112
3-4- رفع اختلاف در خانواده در قرآن و حدیث113
الف – اصل تأمین نیازهای عاطفی114
ب – اصل مشاوره114
ج – اصل صلح و سازش115
د – اصل حاکمیت116
ه – طلاق، عرش الهی را می لرزاند117
نتیجه گیری120
فهرست منابع و مأخذ127
الف ) کتب عربی127
ب ) کتب فارسی127
ج) مقالات130
شامل 145 صفحه فایل word
دانلود پایان نامه جایگاه خانواده در اسلام
