مقدمه................................................................................................................ 1
فصل اول: شناخت ترانسفورماتور................................................................. 6
1-1 مقدمه........................................................................................................ 7
2-1 تعریف ترانسفورماتور............................................................................... 7
3-1 اصول اولیه................................................................................................. 7
4-1 القاء متقابل................................................................................................. 7
5-1 اصول کار ترانسفورماتور........................................................................... 9
6-1 مشخصات اسمی ترانسفورماتور................................................................ 12
1-6-1 قدرت اسمی......................................................................................... 12
2-6-1 ولتاژ اسمی اولیه.................................................................................... 12
3-6-1 جریان اسمی......................................................................................... 12
4-6-1 فرکانس اسمی....................................................................................... 12
5-6-1 نسبت تبدیل اسمی................................................................................ 13
7-1 تعیین تلفات در ترانسفورماتورها............................................................... 13
1-7-1 تلفات آهنی........................................................................................... 13
2-7-1 تلفات فوکو در هسته............................................................................. 13
3-7-1 تلفات هیسترزیس................................................................................. 14
4-7-1 مقدار تلفات هیسترزیس....................................................................... 16
5-7-1 تلفات مس............................................................................................ 16
8-1 ساختمان ترانسفورماتور............................................................................. 17
1-8-1 مدار مغناطیسی (هسته)......................................................................... 17
2-8-1 مدار الکتریکی (سیم پیچها)................................................................... 17
1-2-8-1 تپ چنجر......................................................................................... 18
2-2-8-1 انواع تپ چنجر................................................................................ 18
3-8-1 مخزن روغن......................................................................................... 19
مخزن انبساط..................................................................................................... 19
4-8-1 مواد عایق.............................................................................................. 19
الف - کاغذهای عایق........................................................................................ 20
ب - روغن عایق............................................................................................... 20
ج - بوشینکهای عایق........................................................................................ 20
5-8-1 وسایل حفاظتی...................................................................................... 21
الف – رله بوخهلتس......................................................................................... 21
ب – رله کنترل درجه حرارت سیم پیچ............................................................ 22
ج – ظرفیت سیلی گاژل.................................................................................... 23
9-1 جرقه گیر................................................................................................... 24
1-10 پیچ ارت.................................................................................................. 24
فصل دوم: بررسی بین منحنی B-H و آنالیز هارمونیکی جریان مغناطیس کننده 26
1-2 مقدمه........................................................................................................ 27
2-2 منحنی مغناطیس شوندگی......................................................................... 27
3-2 پس ماند (هیسترزیس).............................................................................. 30
4-2 تلفات پس ماند (تلفات هیسترزیس)......................................................... 32
5-2 تلفات هسته............................................................................................... 32
6-2 جریان تحریک........................................................................................... 33
7-2 پدیده تحریک در ترانسفورماتورها............................................................ 33
8-2 تعریف و مفهوم هارمونیک ها................................................................... 36
1-8-2 هارمونیک ها......................................................................................... 36
2-8-2 هارمونیک های میانی............................................................................ 37
9-2 ناپایداری هارمونیکی مرتبط با هسته ترانس در سیستمهای AC-DC 37
10-2 واکنشهای فرکانسی AC-DC................................................................ 37
11-2 چگونگی ایجاد ناپایداری......................................................................... 39
12-2 تحلیل ناپایداری....................................................................................... 40
13-2 کنترل ناپایداری....................................................................................... 41
14-2 جریان مغناطیس کننده ترانسفورماتور..................................................... 42
1-14-2 عناصر قابل اشباع................................................................................ 42
2-14-2 وسایل فرومغناطیسی........................................................................... 43
فصل سوم : تأثیر هارمونیکهای جریان ولتاژ روی ترانسفورماتورهای قدرت 46
1-3 مقدمه........................................................................................................ 47
2-3 مروری بر تعاریف اساسی.......................................................................... 47
3-3 اعوجاج هارمونیکها در نمونه هایی از شبکه.............................................. 49
4-3 اثرات هارمونیک ها................................................................................... 51
5-3 نقش ترمیم در سیستمهای قدرت با استفاده از اثر خازنها.......................... 52
1-5-3 توزیع هارمونیکهای جریان در یک سیستم قدرت بدون خازن 52
2-5-3 توزیع هارمونیکهای جریان در یک سیستم پس از نصب خازن 52
6-3 رفتار ترانسفورماتور در اثر هارمونیکهای جریان........................................ 54
7-3 عیوب هارمونیکها در ترانسفورماتور.......................................................... 54
1-7-3 هارمونیکهای جریان.............................................................................. 54
1) اثر بر تلفات اهمی......................................................................................... 54
2) تداخل الکترومغناطیسی با مدارهای مخابراتی............................................... 54
3) تأثیر بر روی تلفات هسته............................................................................. 55
2-7-3 هارمونیک های ولتاژ............................................................................. 55
1) تنش ولتاژ روی عایق.................................................................................... 55
2) تداخل الکترواستاتیکی در مدارهای مخابراتی................................................ 55
3) ولتاژ تشدید بزرگ........................................................................................ 56
8-3 حذف هارمونیکها...................................................................................... 56
1) چگالی شار کمتر.......................................................................................... 56
2) نوع اتصال..................................................................................................... 57
3) اتصال مثلث سیم پیچی اولیه یا ثانویه............................................................ 57
4) استفاده از سیم پیچ سومین............................................................................ 57
5) ترانسفورماتور ستاره – مثلث زمین.............................................................. 57
9-3 طراحی ترانسفورماتور برای سازگاری با هارمونیک ها.............................. 58
10-3 چگونگی تعیین هارمونیکها..................................................................... 59
11-3 اثرات هارمونیکهای جریان مرتبه بالا روی ترانسفورماتور........................ 59
12-3 مفاهیم تئوری.......................................................................................... 60
1-12-3 مدل سازی.......................................................................................... 60
13- 3 نتایج عمل.............................................................................................. 61
14-3 راه حل ها................................................................................................ 62
15-3 نتیجه گیری نهایی................................................................................... 62
فصل چهارم: بررسی عملکرد هارمونیک ها در ترانسفورماتورهای قدرت 63
1-4 مقدمه........................................................................................................ 64
2-4- پدیده هارمونیک در ترانسفورماتور سه فاز.............................................. 64
3-4 اتصال ستاره............................................................................................... 68
1-3-4 ترانسفورماتورهای با مدار مغناطیسی مجزا و مستقل............................. 68
2-3-4 ترانسفورماتورها با مدار مغناطیسی پیوسته یا تزویج شده 71
4-4 اتصال Yy ستاره با نقطه خنثی................................................................... 72
5-4 اتصال Dy................................................................................................. 72
6-4 اتصال yd.................................................................................................. 73
7-4 اتصال Dd................................................................................................. 74
8-4 هارمونیک های سوم در عمل ترانسفورماتور سه فاز.................................. 74
9-4 سیم پیچ ثالثیه یا پایدارکننده....................................................................... 76
10-4 تلفات هارمونیک در ترانسفورماتور......................................................... 77
1-10-4 تلفات جریان گردابی در هادی های ترانسفورماتور............................. 77
2-10-4 تلفات هیسترزیس هسته..................................................................... 77
3-10-4 تلفات جریان گردابی در هسته............................................................ 78
4-10-4 کاهش ظرفیت ترانسفورماتور............................................................. 79
فصل پنجم: جبران کننده های استاتیک......................................................... 80
1-5 مقدمه........................................................................................................ 81
2-5 راکتور کنترل شده با تریستور TCR......................................................... 81
1-2-5 ترکیب TCR و خازنهای ثابت موازی.................................................. 87
3-5 راکتور اشباع شدهSCR............................................................................ 88
1-3-5 شیب مشخصه ولتاژ.............................................................................. 89
نتیجه گیری ...................................................................................................... 91
منابع و مآخذ..................................................................................................... 92
چکیده به زبان انگلیسی..................................................................................... 94
فهرست تصاویر
عنوان
صفحه
فصل اول................................................................................................................... 6
شکل1-1: نمایش خطوط شار..................................................................................... 8
شکل2-1: شمای کلی ترانسفورماتور.......................................................................... 9
شکل3-1: رابطه فوران و نیروی محرکه مغناطیسی..................................................... 11
شکل4-1: نمایش منحنی های هیستر زیس................................................................ 15
شکل5-1: نمایش بوشیگ های عایق........................................................................... 20
شکل6-1: یک نمونه رله............................................................................................. 22
شکل7-1: رله کنترل درجه حرارت سیم پیچ ها.......................................................... 23
شکل8-1: ظرف سیلی کاژل....................................................................................... 23
شکل9-1: شمای کلی یک ترانسفورماتور با مخزن روغن و سیستم جرقه گیر............ 24
شکل10-1: نمایش پیچ ارت....................................................................................... 25
فصل دوم................................................................................................................... 26
شکل1-2: نمایش شدت جریان در هسته چنبره شکل................................................ 28
شکل2-2: منحنی مغناطیس شوندگی......................................................................... 29
شکل3-2: منحنی مغناطیس شوندگی......................................................................... 29
شکل4-2: منحنی های هیستر زیس............................................................................ 31
شکل5-2: حلقه های ایستا و پویا................................................................................ 32
شکل6-2: شکل موج جریان مغناطیس کننده.............................................................. 34
شکل7-2: شکل موج جریان تحریک با پسماند.......................................................... 35
شکل8-2: شکل موج شار برای جریان مغناطیس کننده سینوسی............................ 36
شکل9-2: نمایش هارمونیک های توالی مثبت و منفی................................................ 38
شکل10-2: ترکیبdc توالی منفی تولید شده توسط مبدلHVDC........................... 39
شکل11-2: نمایش امپدانس هایAC,DC در روش سیستم حوزه فرکانس.............. 40
شکل12-2: مقایسه حالات مختلف اشباع................................................................... 41
شکل13-2: مشخصه مغناطیسی ترانسفورماتور........................................................... 42
شکل14-2: جریان مغناطیس کننده ترانس و محتوای هارمونیکی آن.......................... 43
شکل15-2: مدار معادلT برای یک ترانسفورماتور..................................................... 44
شکل16-2: منحنی شار مغناطیسی برحسب جریان ترانسفورماتور............................. 44
شکل17-2: نمونه شکل موج جریان مغناطیسی برای یک ترانسفورماتور.................... 44
فصل سوم.................................................................................................................. 46
شکل1-3: مولدهای هارمونی جریان........................................................................... 47
شکل2-3: هارمونیک پنجم با ضریب35%................................................................... 48
شکل3-3: طیف هارمونیک ها.................................................................................... 50
شکل4-3: جریان تحمیل شده روی جریان اصلی........................................................ 50
شکل5-3: طیف هارمونیک ها.................................................................................... 50
شکل6-3: جریان تحمیل شده روی جریان اصلی........................................................ 50
شکل7-3: مسیر هارمونیکی جریان در سیستم بدون خازن......................................... 52
شکل8-3: مسیر هارمونی های جریان در سیستم پس از نصب خازن......................... 53
شکل9-3: تداخل الکترو استاتیکی با مدارهای مغناطیسی............................................ 55
شکل10-3: ولتاژ تشدید بزرگ در اثر هارمونیک سوم................................................ 56
شکل11-3: ترانسفورماتور ستاره مثلث زمین، برای حذف هارمونیک های مضرب3.............. 58
شکل12-3: طراحی ترانسفورماتور برای سازگاری با هارمونیک ها............................. 58
شکل13-3: مدار معادل ساده شده سیم پیچ ترانسفورماتور......................................... 60
شکل14-3: توزیع ولتاژ در طول یک سیم پیچ............................................................ 61
فصل چهارم............................................................................................................... 63
شکل1-4: نمودار برداری ولتاژهای مؤلفه اصلی، سوم، پنجم و هفتم.......................... 65
شکل2-4: نمودار برداری ولتاژهای اصلی، هارمونیک پنجم وهفتم............................. 66
شکل3-4: نمایش نیروی محرکه الکتریکیemf اتصال ستاره در هر لحظه................. 66
شکل4-4:نمایش هارمونیک های سوم در اتصال مثلث............................................... 66
شکل5-4: مربوط به نوسان نقطه خنثی....................................................................... 70
شکل6-4: مسیر پارهای هارمونیک سوم (مضرب سه) در ترانسفورماتورهای سه فاز
نوع هسته ای................................................................................................................. 71
شکل7-4: ترانسفورماتور با اتصالY-yبدون بار......................................................... 75
شکل8-4: سیم پیچ سومین (ثالثیه).............................................................................. 77
فصل پنجم................................................................................................................. 80
شکل1-5: ساختمان شماتیکTCR............................................................................ 81
شکل2-5: منحنی تغییرات بر حسب زاویه هدایت و زاویه آتش............ 83
شکل3-5: مشخصه ولتاژ- جریانTCR..................................................................... 84
شکل4-5: یک نمونه صافی با استفاده ازL.C............................................................. 85
شکل5-5: حذف هارمونیک سوم با استفاده از مدارTCR با اتصال ستاره................... 86
شکل6-5: حدف هارمونیک های پنجم وهفتم با استفاده از مدار TCR با اتصال ستاره.. 86
شکل7-5: بررسی اختلال در شبکه قدرت قبل و بعد از استفاده از جبران کننده با خازن. 87
شکل8-5: منحنی مشخصه ولتاژ- جریانSR............................................................. 88
شکل9-5: حذف هارمونیک های شبکه قدرت با استفاده از راکتور اشباع شدهSR..... 88
شکل10-5: منحنی مشخصه ولتاژ- جریانSR با خازن اصلاح شیب......................... 89
شکل 11-5 : حذف هارمونیکهای شبکه قدرت با استفاده از راکتور اشباع شده SR....... 89
شکل 12-5: منحنی مشخصه ولتاژ – جریان SR با خازن اصلاح شیب.................... 90
فهرست جداول
عنوان
صفحه
فصل دوم...................................................................................................................
جدول1-2: مقادیر هارمونیک ها در جریان مغناطیسی یک ترانسفورماتور.................. 45
پایان نامه کارشناسی برق بررسی اثرات هارمونیک های ولتاژ و جریان بر روی ترانسفورماتورهای قدرت با فرمت ورد