این تحقیق به منظور بررسی اثرات تاریخهای مختلف کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد پروتئین و نیز بررسی روند تغییرات شاخصهای فیزیولوژیکی رشد مانند شاخص سطح برگ، درجه-روز رشد و سرعت رشد محصول وسرعت رشدنسبی در ارقام و لاینهای ماش در منطقه ورامین در سال 1388 اجرا گردید. آزمایش بصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل 5 تاریخ کاشت (15 اردیبهشت،30 اردیبهشت،14خرداد،29 خرداد و13تیرماه) و عامل فرعی شامل چهار ژنوتیپ ماش(دو رقم پرمحصول منطقه پرتو، گوهر و دو لاین امیدبخش1-6-16 وNM-94 ) بود. نتایج آزمایش نشان داد که بالاترین میانگین عملکرد دانه به میزان 1954 کیلوگرم در هکتار متعلق به تاریخ کاشت آخر ( 13 تیرماه) بود. اگرچه بین این تاریخ با تاریخ کاشت چهارم (29 خرداد ماه ) اختلاف ناچیز و غیر معنی داری مشاهده شد. در بین ارقام و لاینهای مورد بررسی نیز بیشترین میانگین عملکرد دانه مربوط به لاین امید بخش NM-94 با 1892 کیلوگرم در هکتار و پس از آن رقم گوهر با 1763 کیلوگرم در هکتار بود. در این میان لاین 1-6-16 با 1575 کیلوگرم در هکتار کمترین میزان عملکرد دانه را تولید کرد.
تاریخ کاشتهای دیرتر موجب کوتاه شدن کل دوره رشد گیاه گردید و از آنجا که گیاه در این شرایط تمایل به ورود سریعتر به دوره زایشی دارد صفاتی همچون ارتفاع بوته و تعداد گره در ساقه اصلی کاهش یافت.
تاخیر در تاریخ کاشت ارقام و لاینهای ماش موجب افزایش درصد پروتئین دانه گردید. تعداد درجه روز کسب شده و در اختیار گیاه در سه تارریخ اول کاشت بیش از دو تاریخ انتهایی بود. بخش عمده دوره رشد در تاریخهای اول کاشت صرف رشد رویشی شده و سهم فاز زایشی از کل دوره رشد کمتر بود. در حالی که در تاریخهای دیرتر کاشت (تاریخ کاشتهای چهارم و پنجم )، دوره رشد گیاه مصادف با طول روزهای کوتاه مورد نیاز گیاه بوده و انتفال از فاز رویشی به فاز زایشی سریعتر اتفاق افتاد و در نتیجه سهم دوره رشد زایشی از کل فصل رشد گیاه، بیشتر بود که در نتیجه این امر موجب افزایش تعداد غلاف در بوته ، تعداد دانه در غلاف و همچنین طولانی شدن زمان انتقال مواد فتوسنتزی به دانه ها گردید. ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ CGR ﺩﺭ ﻛﻠﻴﻪ تاریخهای کاشت ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺭﻭﻧﺪ ﻣﺸﺨﺼﻲ ﭘﻴﺮﻭﻱ کرد. کاشت در تاریخ کاشت چهارم ( 29 خردادماه )و پنجم ( 13 تیرماه) بدلیل برخورد سریعتر گیاه با روزهای کوتاه ، موجب کوتاه شدن دوره رشد گیاه بترتیب به 84 و 74 روز گردید. این دو تاریخ به عنوان تاریخهای مناسبتر کشت ماش در منطقه ورامین مشخص گردیدند.
کلمات کلیدی: ماش، تاریخ کاشت ، درصد پروتئین، عملکرد ، سرعت رشد محصول، درجه-روز رشد
چکیده
فصل اول : کلیات
مقدمه
1-1حبوبات و اهمیت آنها
1-2 تاریخچه پیدایش ماش
1-3منشاو پراکندگی جغرافیایی ماش
1-4خصوصیات مرفولوژیکی ماش
1-5 مشخصات اکولوژیکی وماش
1-6نیاز کودی
1-7عملکرد دانه
1-8آفات و امراض
1-9عملیات زراعی
1-10اهمیت و ارزش غذایی ماش
1-11سطح زیرکشت و میزان تولید ماش
1-12ویژگیهای گیاهشناسی ماش
1-13سازگاری ماش
1-14فیزیولوژی ماش
1-15تهیه زمین و کشت
1-16نیازآبی
1-17نیازکودی
1-18تناوب زراعی
1-19 آفات و بیماریها
1-20برداشت و عملکرد ماش
1-21ارقام ماش در ایران
1-22مواردمصرف ماش
فهرست مطالب
عنوان
فصل دوم : بررسی منابع
2-1تاریخ کاشت و اثر آن بر عملکرد و اجزاء عملکرد
2-2شاخصهای رشد
فصل سوم : مواد روشها
3-1زمان و محل اجرای آزمایش
3-2خصوصیات اقلیمی منطقه ورامین
3-3مشخصات طرح آزمایشی
3-4اندازه گیری صفات
3-5درجه روز رشد
3-6سرعت رشد محصول
3-7شاخص سطح برگ
3-8تجزیه آماری
فصل چهارم : نتایج و بحث
4-1تعداد غلاف در بوته
4-2تعداد دانه در غلاف
4-3تعداد گره در ساقه اصلی
4-4تعداد روز تا رسیدگی
4-5ارتفاع بوته
4-6وزن هزار دانه
4-7عملکرد بیولوژیکی
4-8عملکرددانه
4-9شاخص برداشت
4-10شاخص سطح برگ
4-11درصدپروتئین دانه
شامل 113 صفحه فایل word
