دانلود تحقیق کامل درباره بررسی ساختار اجتماعی مناطق حاشیه نشین شهر ایلام 15 ص

اختصاصی از حامی فایل دانلود تحقیق کامل درباره بررسی ساختار اجتماعی مناطق حاشیه نشین شهر ایلام 15 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

بررسی ساختار اجتماعی مناطق حاشیه نشین شهر ایلام

چکیده: این بررسی به مطالعه و ارزیابی تطبیقی شاخصهای توسعه انسانی شهر- روستا در مناطق حاشیه نشین شهر ایلام(بان بور، بان  چرمگ و کمربندی) در مقایسه با میانگین این شاخصها در سطح استان و کشور در سال 1385 می پردازد. آمارهای پایه ای داده ها مربوط به سال 1383 می باشد.

جهت امکان مقایسه بهتر، آزمون بررسی ساختار اجتماعی- اقتصادی مناطق حاشیه نشین ایلام طراحی و بین خانوارهای نمونه اجراء گردید. اعتبار آزمون با کمک فرمول آلفای کرونباخ 62/0: α بدست آمد. نتایج جمع آوری اسنادی آمارها و مقایسه با نتایج آزمون حاشیه نشینی نشانگر توسعه نیافتگی و توزیع نابرابر هزینه- درآمد و دیگر شاخصهای توسعه انسانی بویژه مولفه های بهداشت و درمان و آموزش است. این نتایج همسویی بالایی با چارچوب نظری پژوهش(گیدنز، زیمل و مرتون) داشت. مهاجرت در این مناطق بیشتر در ساخت خویشاوندی و بر اثر دافعه اجتماعی- فرهنگی روستایی بوده است نه دافعه اقتصادی روستا یا جاذبه اقتصادی شهرها. آزمون فرضیات پژوهش و ترسیم شیب بتای اثرگذاری متغیر مستقل بر متغیرهای وابسته نمونه، نشانگر تاثیر بالای سواد سرپرست خانوار بیشتر بر سواد دختران و زنان این مناطق بصورت مثبت و همسو می باشد. در مجموع این بررسی یافته های نوینی در خصوص وضعیت ساختاری مناطق حاشیه نشین ایلام ارائه داده که در پایان نیز نمودارها و پیشنهاداتی آمده است.واژگان کلیدی: جامعه شناسی شهری، آسیب شناسی اجتماع شهری، مناطق حاشیه نشین ایلام، آمارها و شاخصهای توسعه

مقدمه:حاشیه‌نشینی از پیامدهای توسعه ناهمسو و بدریخت در نظام شهرنشینی است. بیش از 50 درصد از جمعیت جهان در شهرها سکونت دارند، فضا‌هایی منطقه‌ای که بستری گسترده از ساختارهای خرد و کلان ارتباطی، تعارضات اجتماعی و خشونت‌های سازمان یافته را ترسیم می‌نماید. بسیاری از مسائل اجتماعی-اقتصادی و سیاسی در کشورهای در حال توسعه ناشی از رشد و گسترش بدریخت نظامها و فضاهای شهرنشینی بوده است.(Homer-Dixon, 1995) در روند توسعه شهرنشینی به ویژه بعد از انقلاب صنعتی و قرن نوزدهم با دگرگونی ساختار اجتماعی-اقتصادی سنتی، توزیع نابرابر منابع و تسهیلات در فضای منطقه‌ای توسعه یافته است که و با وضع مناسبات نوین اجتماعی، زمینه‌ساز شکل‌گیری ساختار از ریخت افتاده ای از توسعه بوده‌ایم. در این ساخت به نقل از چارلز آبرامز« محدوده‌های فاقد یا تقلیل یافته ای از تسهیلات و خدمات شهری به وجود آمد‌ند که حاشیه‌نشینان بوده و در چرخه شهرنشینی  دروازه‌بانان اجتماعی (social gate Keepers)  نامیده‌ شدند. (زاهدی،1382: 25) زمانی که ساختار کلان در توزیع سرمایه با ایجاد نابرابری برخی از فضاهای منطقه‌ای مثل روستاها و شهرهای کوچک را محروم می‌نماید، به خلق پاره‌ای از نظامهای وابسته ، حاشیه‌ای ، عقب‌مانده ، سکونتگاه‌های غیرقانونی و مهاجر Marginal-Illegal دامن می‌زند. (حاشیه‌نشینی 2، شیخاوندی، 1382: 122-121) ساکنینی که با پذیرش یا رد اهداف ساختار کلان شهری از راه مناسبات غیرتعریف شده و وسایل غیرقانونی درصدد کسب امتیازات محروم شده‌اند.(ر.ک: نظریه مرتون، مناسبات اهداف- وسیله) این توزیع مناسبات و تسهیلات اثرات اقتصادی، اجتماعی و جنایی خواهد داشت. در این پژوهش به ترسیم و بیان  تحلیلی این ساختارها و اثرات آن در مناطق حاشیه‌ای و پیرامونی شهر ایلام پرداخته می‌شود .طرح مسأله و بیان موضوع :طبق آمار ارائه شده در برنامه اسکان بشری سازمان ملل (2003) از هر سه نفر در جهان یک نفر در خلال 30 سال آینده، زندگی خود را در مناطق حاشیه شهرها و سکونتگاه‌های غیرقانونی طی می‌کند.(گاردین، 2003) در این گزارش آمده 940 میلیون نفر در جهان (6/1جمعیت دنیا) در مناطق غیربهداشتی، بدون سرپناه  و بدور از خدمات عمومی- امنیتی، شهری زندگی می‌کنند؛ آفریقا با 20 درصد ، آمریکای لاتین با 14% و 550 میلیون نفر از جمعیت آسیا در مکانهایی زندگی می‌نمایند که در بیانیه سازمان مللUN,HSP مناطق حاشیه‌ای و غیر قابل پذیرش نامیده شده‌اند.

کنیا- نایروبی

منطقه‌‌ای حاشیه با 600 هزار نفر بزرگترین مرکز حاشیه‌نشینی جهان با نام Kibera

کامبوج، پنوم‌پن

جمعیت 230 هزار نفر حاشیه‌نشینی مهاجر

برزیل، ریودوژانیرو

منطقه حاشیه‌ایFavelas پایه‌ریزی شده در 1950 با 700 نفر با رشد بسیار سریع

سریلانکا،کلمبو

مرکز قدیمی شهر با صدها هزار نفر

مصر، قاهره

مناطق حاشیه‌ای در نواحی بیابانی اطراف شهر که از سوی دولت به مراکز نظامی و تخلیه زباله‌ها انتقال یافت.

هند،‌ بمبئی

ده‌ها هزار حاشیه‌نشین کارگر در ایام فصل موسمی در مناطق dharavi   و orangi

جمعیت شهری کشورهای در حال توسعه در 20 سال آینده (2025) با رشد بسیار انبوه با 70 میلیون نفر در سال به 4/4 میلیارد نفر خواهد رسید. در گزارش Habitate UN. آمده در 30 سال آینده دو میلیارد نفر در سکونتگاه‌های غیرقانونی، ناسالم و شلوغ اطراف شهرها خواهند بود. افریقا با بالاترین نرخ رشد 9/71 % ، اقیانوسیه 1/24%،‌آسیای مرکزی و جنوبی 58% ، شرق آسیا 31% غرب آسیا، 1/33%، آمریکای لاتین و حوزه کارائیب 9/31% ، ‌آسیای جنوب شرقی 28% دارای جمعیت ساکن غیررسمی و ناسالم از نظر بهداشت و خدمات شهری هستند. گام یازدهم در هدف هفتم برنامه جهانی توسعه هزاره سازمان ملل(MDP,UN) به اسکان 100 میلیون نفر در سکونتگاه‌های دارای امکانات بهداشتی و خدمات شهری اذعان دارد.(2005 اکتبر، UN. Habitat). مهمترین سؤال بعد از ارائه و دریافت این آمارهای  شهرنشینی نزد پژوهشگران علم اجتماع این است که منبع اصلی این افزایش درصد عظیم جمعیت فضاهای شهری و اطراف‌آن چیست؟ پیتر گیزوسکی و توماس هومر دیکسون در پژوهش شهرنشینی و خشونت بستر مهمی از این افزایش جمعیت را عامل مهاجرت روستائیان و مناطق فاقد امکانات رفاهی به شهرهای بزرگ دارای توزیع بهینه تسهیلات و خدمات شهری می‌دانند(Cizewsky.Thomass,1996).

جدول شماره 1: نرخ شهرنشینی برحسب مناطق جهان در حال توسعه

منطقه

80-1965

90-1980

2005-1990

آفریقای جنوب صحرا

8/4

9/5

8/5

شرق آسیا

3/4

3/3

2/3

چین

3/2

5/13

1/12

آسیای جنوبی

9/3

4/3

0/4

خاورمیانه و شمال‌آفریقا

6/4

4/4

7/4

آمریکای لاتین

9/3

0/3

1/3

 Source: Gizewsky –Thomas, "urban growth and violence, 1996.on ILO 1995

درصد بسیاری از نرخ رشد شهرنشینی در جهان را مهاجرت مناطق روستایی به شهرها و کلان‌شهرها می‌دانند، پدیده‌ای که در کشورهای درحال توسعه بسیار شدید می‌باشد؛ چیزی که آمارها نشان می‌دهد:

جدول 2: سهم مهاجرت در رشد شهرنشینی جهان در 95-1970

مناطق جهان

حجم مهاجرت به شهرها (هزارنفر)

جمعیت‌شهرنشینی (هزار نفر)

درصد سهم مهاجرت در رشد شهرها

1995

1975

آفریقا- تانزانیا

417

8971

1602

96/84

آمریکای لاتین، برزیل

1934

115674

66793

35/59

آسیا، ایران

505

31066

15240

84/47

 Source: Gizewsky –Thomas, 1995 دلایل اصیل مهاجرت در نقاط مختلف جهان در پیوستار مهاجرتی شهر- روستا متفاوت است، (جاذبه شهری یا دافعه روستاها) مثلاً برعکس مناطق آسیای غربی و آمریکای لاتین در نواحی آسیای جنوبی و آفریقا دافعه روستاها بزرگترین عامل مهاجرت بوده است. با وجود این تمایزها در آینده‌(2015) سهم شهرنشینی و مهاجرت و سکونتگاه‌های غیررسمی همچنان روندی رو به رشد خواهد داشت. (Ibid,1995)

جدول3: جمعیت شهرنشینان تا سال 2015

 مناطق‌جهان

 1950 -%

 1995 -%

 2015

% - متوسط رشد1950

% - متوسط رشد 1995

% - متوسط رشد 2015

آفریقا

5/14

7/34

9/53

9/4

7/4

4/4

تانزانیا

8/3

4/24

3/36

1/6

1/7

9/5

آسیا

4/16

5/34

1/50

1/4

7/3

1/3

ایران

0/27

4/60

7/69

1/5

0/5

0/4

آمریکای‌مرکزی

7/39

3/68

3/82

8/4

2/3

7/0

پاناما

7/35

9/54

8/62

2/4

7/2

4/2

اروپا

2/56

0/75

2/82

7/1

7/5

7/0

بریتانیا

2/84

5/89

4/91

7/0

3/0

3/0

آمریکای شمالی

9/63

4/76

0/85

8/2

7/1

5/1

ایالات متحده

2/64

2/76

4/80

7/2

2/1

1/1

اقیانوسیه

4/64

9/70

8/78

9/2

6/1

6/1

زلاندنو

5/72

3/84

8/86

7/2

0/1

0/1

آمریکای‌جنوبی

2/43

0/78

0/90

6/4

8/2

8/1

آرژانتین

3/65

5/87

6/90

8/2

6/1

3/1

 Source: ibid, 1996

در کشور ایران نیز همراه با سایر کشورهای جهان در حال توسعه شاهد رشد و گسترش شهرنشینی و متعاقب آن اسکان غیررسمی بوده‌ایم. نقش مهاجرت به ویژه جاذبه رو به رشد شهرهای کشور و تجمع تبعیض آمیز سرمایه در این فضاهای منطقه ای عامل مهمی در گسترش شهرنشینی در ایران بوده است.

جدول 4: رشد شهرنشینی ایران، استان ایلام، شهر ایلام طی روند 25 ساله %

منطقه

65-1355

75-1365

85-1375

ایران استان ایلامشهر ایلام 

1/52/374/2

0/523/142/1

0/404/108/1

  در این میان نقش مهاجران روستایی در مهاجرت به شهرهای بزرگ بیشتر بوده و در اکثر شهرها، مهاجرتها ساختی 70% با خاستگاه روستایی بدست آمده است.(زنجانی،1382: 233 به نقل از آقابخشی،1382ج2) بطوری که در این سالها سهم مهاجرت نیز همسو با دیگر کشور های در حال توسعه در ایران و ایلام از سهم رشد طبیعی جمعیت شهری بالاتر رفته است. این پدیده انعکاسی گسترده داشته و در شهر ایلام و مناطق اطراف مشاهده میگردد.

تحقیق در مورد بررسی ساختار اجتماعی مناطق حاشیه نشین شهر دزفول 45 ص

اختصاصی از حامی فایل تحقیق در مورد بررسی ساختار اجتماعی مناطق حاشیه نشین شهر دزفول 45 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 43

فهرست مطالب

فهرست صفحه

چکیده

فصل اول

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت وضرورت تحقیق

اهداف تحقیق

سوال پژوهشی

تعریف مغاهیم واصطلاحات

فصل دوم

چارچوب نظری ودیدگاهها

پیشینه تحقیق

تعاریف ومفاهیم

فصل سوم

روش تحقیق

ابزار تحقیق

جامعه ونمونه آماری

حجم نمونه

شیوه نمونه گیری

روش تجزیه وتحلیل

فصل چهارم

تجزیه وتحلیل دادها

فصل پنجم

ارائه یافته های تحقیق

پیشنهادات

منابع ومواخذ

فهرست نمودارها وجداول

بنام خدا

بررسی ساختار اجتماعی مناطق حاشیه نشین شهردزفول

چکیده: این بررسی به مطالعه و ارزیابی تطبیقی شاخصهای توسعه انسانی شهر- روستا در مناطق حاشیه نشین شهر در

مقایسه با میانگین این شاخصها در سطح استان و کشور در سال 1386 می پردازد.آمارهای پایه ای داده ها مربوط به سال

1385می باشد. جهت امکان مقایسه بهتر، آزمون بررسی ساختار اجتماعی- اقتصادی مناطق حاشیه نشین دزفول طراحی

وبین خانوارهای نمونه اجراء گردید. اعتبار آزمون با کمک فرمول آلفای کرونباخ 62/0: α بدست آمد. نتایج جمع آوری

اسنادی آمارهاومقایسه بانتایج آزمون حاشیه نشینی نشانگرتوسعه نیافتگی وتوزیع نابرابرهزینه- درآمد و دیگر شاخصهای

توسعه انسانی بویژه مولفه های بهداشت و درمان وآموزش است. این نتایج همسویی بالایی با چارچوب نظری پژوهش

(گیدنز، زیمل و مرتون) داشت. مهاجرت در این مناطق بیشتر در ساخت خویشاوندی وبر اثر دافعه اجتماعی- فرهنگی

روستایی بوده است نه دافعه اقتصادی روستایاجاذبه اقتصادی شهرهاآزمون فرضیات پژوهش ترسیم شیب بتای اثرگذاری

متغیرمستقل برمتغیرهای وابسته نمونه،نشانگر تاثیر بالای سواد سرپرست خانوار بیشتر بر سواد دختران و زنان این مناطق

بصورت مثبت و همسو می باشد. در مجموع این بررسی یافته های نوینی در خصوص وضعیت ساختاری مناطق حاشیه

نشین شهر دزفول ارائه داده که در پایان آن نیز نمودارها و پیشنهاداتی آمده است.

واژگان کلیدی: جامعه شناسی شهری،آسیب شناسی اجتماع شهری، مناطق حاشیه نشین دزفول، آمارها وشاخصهای توسعه

پژوهشگر: غلامرضا دانشیار

فصل اول

مقدمه وبیان مسئله وموضوع

مقدمه:

حاشیه‌نشینی از پیامدهای توسعه ناهمسو و بدریخت در نظام شهرنشینی است. بیش از 50 درصد از جمعیت جهان در شهرها سکونت دارند، فضا‌هایی منطقه‌ای که بستری گسترده از ساختارهای خرد و کلان ارتباطی، تعارضات اجتماعی و خشونت‌های سازمان یافته را ترسیم می‌نماید. بسیاری از مسائل اجتماعی-

دانلود درس پژوهی با موضوع تعلیمات اجتماعی سوم ابتدایی چادر نشین ها و روستاییان

اختصاصی از حامی فایل دانلود درس پژوهی با موضوع تعلیمات اجتماعی سوم ابتدایی چادر نشین ها و روستاییان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دانلود درس پژوهی تعلیمات اجتماعی سوم ابتدایی چادر نشین ها و روستاییان

فرمت فایل word و قابل ویرایش 

تعداد صفحات26 صفحه

قیمت 2500 تومان

قسمتی از مجموعه

طرح درس

نام درس: تعلیمات اجتماعی              موضوع درس: چادرنشین‌ها و روستائیان

پایه: سوم ابتدایی                              روش: تدریس اعضای تیم

تعداد فراگیران: 8 نفر

اهداف کلی: آشنایی فراگیران با نحوۀ زندگی چادرنشین‌ها و روستائیان

اهداف جزئی:

1-   آشنایی فراگیران با مشاغل روستائیان و چادرنشین‌ها

2- آشنایی فراگیران با محل زندگی روستائیان و چادرنشین‌ها

3-   آشنایی فراگیران با چگونگی ارتباط افراد در روستاها و چادرنشین‌ها

اهداف رفتاری:

1-   فراگیران باید بتوانند مشاغل روستائیان و چادرنشین‌ها را بیان کنند. (دانستنی)

2-   فراگیران باید بتوانند زندگی روستائیان با چادرنشین‌ها را با هم مقایسه کنند. (مهارتی)

3-   فراگیران باید نسبت به شناخت نحوۀ زندگی در روستاها و چادرنشین‌ها از خود علاقه نشان دهند. (نگرشی)

4-   فراگیران باید بتوانند دو مورد از صنایع دستی روستائیان را نام ببرند. (دانستنی)

5-   فراگیران باید بتوانند در خصوص ایل توضیح دهند. (دانستنی)

ارزشیابی ورودی:

1-    آیا تا به حال مردمی که چادرنشین هستند برخورد کرده‌اید؟

2-    آیا تا به حال به روستا رفته‌اید؟

3-    شغل مردمان در روستا و چادرنشین‌ها را

وسایل موردنیاز:

نصب تصاویری از روستا و چادرنشین‌ها بر روی تابلو- متن‌های از قبل آماده شده

ایجاد انگیزه:

با نصب تصاویر بر روی تابلو و پرسش از تصاویر در فراگیران ایجاد انگیزه می‌کنیم.

دانلود تحقیق بررسی ساختار اجتماعی مناطق حاشیه نشین شهر ایلام

اختصاصی از حامی فایل دانلود تحقیق بررسی ساختار اجتماعی مناطق حاشیه نشین شهر ایلام دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تحقیق بررسی ساختار اجتماعی مناطق حاشیه نشین شهر ایلام در 21 صفحه با فرمت ورد شامل بخش های زیر می باشد:

 چکیده

مقدمه

طرح مسأله و بیان موضوع                                       

اهداف پژوهش                                 

تعریف مفاهیم                                             

چارچوب نظری

 روش شناسی پژوهش

یافته های پژوهش
داده های توصیفی

آزمون آماری فرضیه های پژوهش

چکیده: این بررسی به مطالعه و ارزیابی تطبیقی شاخصهای توسعه انسانی شهر- روستا در مناطق حاشیه نشین شهر ایلام(بان بور، بان  چرمگ و کمربندی) در مقایسه با میانگین این شاخصها در سطح استان و کشور در سال 1385 می پردازد. آمارهای پایه ای داده ها مربوط به سال 1383 می باشد.

جهت امکان مقایسه بهتر، آزمون بررسی ساختار اجتماعی- اقتصادی مناطق حاشیه نشین ایلام طراحی و بین خانوارهای نمونه اجراء گردید. اعتبار آزمون با کمک فرمول آلفای کرونباخ 62/0: α بدست آمد. نتایج جمع آوری اسنادی آمارها و مقایسه با نتایج آزمون حاشیه نشینی نشانگر توسعه نیافتگی و توزیع نابرابر هزینه- درآمد و دیگر شاخصهای توسعه انسانی بویژه مولفه های بهداشت و درمان و آموزش است. این نتایج همسویی بالایی با چارچوب نظری پژوهش(گیدنز، زیمل و مرتون) داشت. مهاجرت در این مناطق بیشتر در ساخت خویشاوندی و بر اثر دافعه اجتماعی- فرهنگی روستایی بوده است نه دافعه اقتصادی روستا یا جاذبه اقتصادی شهرها. آزمون فرضیات پژوهش و ترسیم شیب بتای اثرگذاری متغیر مستقل بر متغیرهای وابسته نمونه، نشانگر تاثیر بالای سواد سرپرست خانوار بیشتر بر سواد دختران و زنان این مناطق بصورت مثبت و همسو می باشد. در مجموع این بررسی یافته های نوینی در خصوص وضعیت ساختاری مناطق حاشیه نشین ایلام ارائه داده که در پایان نیز نمودارها و پیشنهاداتی آمده است.
واژگان کلیدی: جامعه شناسی شهری، آسیب شناسی اجتماع شهری، مناطق حاشیه نشین ایلام، آمارها و شاخصهای توسعه

مقدمه:
حاشیه‌نشینی از پیامدهای توسعه ناهمسو و بدریخت در نظام شهرنشینی است. بیش از 50 درصد از جمعیت جهان در شهرها سکونت دارند، فضا‌هایی منطقه‌ای که بستری گسترده از ساختارهای خرد و کلان ارتباطی، تعارضات اجتماعی و خشونت‌های سازمان یافته را ترسیم می‌نماید. بسیاری از مسائل اجتماعی-اقتصادی و سیاسی در کشورهای در حال توسعه ناشی از رشد و گسترش بدریخت نظامها و فضاهای شهرنشینی بوده است.(Homer-Dixon, 1995) در روند توسعه شهرنشینی به ویژه بعد از انقلاب صنعتی و قرن نوزدهم با دگرگونی ساختار اجتماعی-اقتصادی سنتی، توزیع نابرابر منابع و تسهیلات در فضای منطقه‌ای توسعه یافته است که و با وضع مناسبات نوین اجتماعی، زمینه‌ساز شکل‌گیری ساختار از ریخت افتاده ای از توسعه بوده‌ایم. در این ساخت به نقل از چارلز آبرامز« محدوده‌های فاقد یا تقلیل یافته ای از تسهیلات و خدمات شهری به وجود آمد‌ند که حاشیه‌نشینان بوده و در چرخه شهرنشینی  دروازه‌بانان اجتماعی (social gate Keepers)  نامیده‌ شدند. (زاهدی،1382: 25)
 زمانی که ساختار کلان در توزیع سرمایه با ایجاد نابرابری برخی از فضاهای منطقه‌ای مثل روستاها و شهرهای کوچک را محروم می‌نماید، به خلق پاره‌ای از نظامهای وابسته ، حاشیه‌ای ، عقب‌مانده ، سکونتگاه‌های غیرقانونی و مهاجر Marginal-Illegal دامن می‌زند. (حاشیه‌نشینی 2، شیخاوندی، 1382: 122-121) ساکنینی که با پذیرش یا رد اهداف ساختار کلان شهری از راه مناسبات غیرتعریف شده و وسایل غیرقانونی درصدد کسب امتیازات محروم شده‌اند.(ر.ک: نظریه مرتون، مناسبات اهداف- وسیله) این توزیع مناسبات و تسهیلات اثرات اقتصادی، اجتماعی و جنایی خواهد داشت. در این پژوهش به ترسیم و بیان  تحلیلی این ساختارها و اثرات آن در مناطق حاشیه‌ای و پیرامونی شهر ایلام پرداخته می‌شود ...                   

دانلودمقاله معرفی پل‌های کابل نشین (Cable supported Bridge)

اختصاصی از حامی فایل دانلودمقاله معرفی پل‌های کابل نشین (Cable supported Bridge) دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

معرفی پل‌های کابل نشین (Cable supported Bridge) و بررسی چگونگی تحلیل استاتیکی و دینامیکی آنها و عوامل ناشناخته در تحلیل لرزه‌ای آنه

چکیده
یکی از فنی‌ترین انواع پل‌های موجود، پل‌های کابل‌نشین می‌باشد. تفاوت این دسته از پل‌ها با سایر پل‌های موجود در عنصر سازه‌ای، کابل آنها می‌باشد.
پل‌های معمولی بدون کابل بوده و مصالح کابلی در آنها بکار نمی‌رود، ولی در پل‌های کابل‌نشین عضو باربر اصلی، کابل بوده و به همین علت می‌توان سختی خمشی کمتری برای عرشه درنظر گرفت. علاوه بر کابل‌ها که از نظر شکل، جنس و حالت ساخت به دسته‌های گوناگونی تقسیم می‌شوند، معماری و چگونگی چیدن و مرتب کردن آنها نیز گوناگون بوده و از تنوع زیادی برخوردار است.
در این مقاله در آغاز به معرفی این پل‌ها پرداخته و سپس نکات خاص موجود در تحلیل و طراحی آنها را بررسی خواهیم کرد. این پل‌ها از نظر دینامیکی دارای ویژگی‌های منحصر به فرد می‌باشند و با توجه به نسبت عرض به طول پایین که کمتر از 1/0 می‌باشد، مشابه یک سازه صفحه‌ای ویژگی‌های خاص دینامیکی پل‌های کابل‌نشین می‌تواند در رسته‌های نظیر اثر تکان‌های غیریکنواخت زمین لرزه بر پایه‌های پل رفتار غیرخطی کابل و اثر آن بر رفتار لرزه‌ای پل تاثیر میرایی در پاسخ و تاثیر دوره تناوب بالا بر پاسخ لرزه‌ای پل بررسی می‌شوند. امواج سونامی نیز برای این نوع پل‌ها خطرناک بوده و بررسی اجمالی در این مقاله شده است.

Method of Static and Dynamics analysis of cable supported bridges and determining of unknown factors in earthquake analysis of them

Morteza Zahedi and Mehran Fadavi

Cable supported bridges are using from cable elements for load moving from deck to soil, that with respect to materials and state of cables generate different kinds of bridges. In this paper, first, these bridges are introduced and then particular details that there are in analysis and design is considered. These bridges have particular dynamic and earthquake behaviors that in this paper are introduce.

مقدمه
یکی از فنی‌ترین انواع پل‌های موجود، پل‌های کابل‌نشین می‌باشند، تفاوت این دسته از پل‌ها با سایر پل‌های موجود در عنصر سازه‌ای کابل آنها می‌باشد. پل‌های معمول بدون کابل بوده و مصالح کابلی در آنها به کار نمی‌رود ولی در پل‌های کابل‌نشین عضو باربر اصلی، کابل بوده و به همین علت می‌توان سختی خمشی کمتری برای عرضه در نظر گرفت. علاوه بر کابل‌ها که از نظر شکل، جنس و حالت ساخت به دسته‌های گوناگونی تقسیم می‌شوند، معماری و چگونگی چیدن و مرتب کردن آنها نیز گوناگون بوده و از تنوع زیادی برخوردار است. یک سیستم کابلی در واقع همان نحوه آرایش و یا چیدن کابل‌ها برای فراهم کردن یک مسیر بهینه انتقال نیروهای قائم به برج‌ها و پایه‌های پل می‌باشد که طراح پل با توجه به شرایط و بررسی‌های اقتصادی و سازه‌ای برمی‌گزیند، این مسیر انتقال نیرو در پل‌های معلق به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم شده و نیروهای موجود در کابل‌های آویز در نهایت توسط کابل اصلی به پایه‌ها منتقل می‌شوند ولی در پل‌های ترکه‌ای سیستم کابلی، همگن و یکدست بوده و نیروها مستقیماً به پایه‌ها می‌رسند، در بخش‌های بعدی این نوشته به معرفی سیستم‌های کابلی و مصالح کابلی مربوطه پرداخته و مسائل خاص مربوط به تحلیل‌های استاتیکی و دینامیکی را بررسی خواهیم کرد.

معرفی انواع سیستم‌های کابلی این پل‌ها
مزیت اصلی پل‌های کابل‌نشین بر سایر پل‌ها، بزرگ بودن دهانه اصلی این‌پل‌ها می‌باشد که تا دهانه‌های 1500 تا 2000 متر نیز می‌رسند، این مسئله، دقت در سیستم کابلی طرح برای انتقال بهینه بارها از عرشه به برج‌ها را می‌طلبد که خودبخود می‌توان از این مطلب، اهمیت موضوع را درک نمود.
یک پل کابل‌نشین متشکل از اعضائی چون، کوله‌ها، پایه‌ها، عرشه، برج‌ها و سیستم‌های کابلی می‌باشد که در این میان برج‌ها اعضای نگهدارنده سیستم کابلی بوده و در شکل نهایی این سیستم تأثیر زیادی دارند، هرچند که عرشه نیز با توجه به بزرگی یا کوچکی عرض آن در نوع سیستم کابلی مؤثر است.
طرح شماتیک یک پل کابل‌نشین در نمایه (1) نشان داده شده است در اشکال (2) و (3) و (4) نیز انواع مختلف از این سیستم دیده می‌شود. نمایه (2) دو نوع سیستم متداول در پل‌های معلق و نمایه (3) نیز سه نوع سیستم مرسوم مربوط به پل‌های ترکه‌ای را نمایش می‌دهد. در نمایه (4) نیز ترکیبی از این دو سیستم را می‌توان دید.
همانطور که دیده می‌شود در دو سوی هر برج تعدادی از رشته‌های کابلی استفاده شده که در پل‌های معلق این کابلها به دو دسته کابل‌های آویز و کابل شل تقسیم می‌شوند. در پل‌های ترکه‌ای انعطاف‌پذیری بیشتری برای آرایش کابلها وجود داشته و با توجه به چگونگی آرایش آنها، به سه دسته بادبزنی (Fan System)، موازی (Harp System) و ترکیبی از این دو دسته تقسیم می‌شوند. در صورتی که تعداد کابلهای پل زیاد باشد پررشته و در صورت کم بودن تعداد کابل‌های آن، کم‌رشته نامیده می‌شود. این پل‌ها از نظر تعداد دهانه‌ها نیز محدودیت نداشته و در برخی موارد در دهانه‌های متوالی ساخته می‌شوند که در این حالت، تأمین صلبیت کافی برای برج‌های پل یکی از ضروریات طرح می‌باشد.
سیستم‌های کابلی در عرض پل نیز به چهار دسته می‌توانند تقسیم شوند که در نمایه (5) نشان داده شده که این چهار دسته به ترتیب با دو ردیف کابل در عرض پل، یک ردیف کابل و چهار ردیف کابل در عرض عرشه است، البته اخیراً مهندسین طراح این پل‌ها ترجیح می‌دهند که پل‌های ترکه‌ای را با ردیف‌های مورب بسازند که مقاومت بیشتری در برابر پیچش دارند [2.3].

کابل‌ها
کابلها همانطور که می دانیم غیرصلب می‌باشند که از جنس فولاد با درصد کربن بالا بوده و میزان کربن در آلیاژ فولاد آن تقریباً ( 5-4) برابر فولاد معمولی است که این افزایش کربن سبب نامناسب شدن آن برای جوشکاری می‌شود.
کابلهای مورد استفاده در پل‌های کابل‌نشین دارای قطری بین 5 سانتیمتر تا 0/2 متر می‌باشند. لازم است یادآوری شود که هر کابل خود از رشته سیم‌هایی که بیش از 5 میلی‌متر قطر دارند ساخته شده و در واقع با بافتن این سیم‌ها به اشکال مختلف در نهایت یک کابل تشکیل می‌شود که با توجه به چگونگی بافته شدن آن، در دسته‌های گوناگونی می‌توان آن را قرار داد. انواع مختلف کابل‌های مورد استفاده در این پل‌ها عبارتند از:
1. کابلهای با رشته‌های موازی (Parallel Strands)
2. کابلهای با رشته سیم‌های موازی (Parallel Wires)
3. کابل‌های کلاف‌بند (Locked Coil Cables)
و از دیگر انواع کابلها، کابلهای ساخته شده از میله‌های فولادی گرد می‌باشد که امروزه کاربرد بسیار کمی در این پل‌ها دارند. شکل کلی کابلها و مشخصات سازه‌ای آنها از جدول شماره (5-2) می‌تواند استباط شود.
لازم است یادآوری شود که کابلهای شرح داده شده، کابلهای مورد استفاده در پل‌های ترکه‌ای و کابلهای آویز پل‌های معلق بوده و قطر آنها عموماً بین ( 20- 5) سانتیمتر می‌باشد ولی در پل‌های معلق، کابلهای اصلی، دارای قطری در حدود 5/0 تا 5/1 متر بوده و متشکل از هزاران سیم ریز می‌باشند. نمونه‌ای از این کابلها در نمایه (6) نشان داده شده است. برای فشرده کردن این سیمها به یکدیگر با دستگاهی خاص آنها را دورپیچ می‌کنند، این دورپیچی با سیمهای نرم فولادی صورت می‌پذیرد و علاوه بر فشرده کردن سیم‌ها، از خوردگی سیمها نیز جلوگیری می‌کند، البته برای ساخت این کابلها روش دیگری نیز استفاده می‌شود در این روش برخلاف روش قبل، کابل اصلی متشکل از مجموعه‌ای از دسته سیمها می‌باشد که به صورت آماده، کار گذاشته شده و به هم چفت می‌شوند [1.2].

تحلیل پل‌های کابل‌نشین
پل‌های کابل‌نشین با توجه به تعداد زیاد کابلهای پل، سیستم‌هایی با نامعینی بالا می‌باشند که با محاسبات دستی قابل حل نبوده و صرفاً با ماشین‌های حسابگر قابل حل می‌باشند. بر این سازه‌ها همانند همه سازه‌های مهندسی عمران، چندین نوع بار وارد می‌شود که این بارها، بارهای زنده، بارهای مرده (دائمی) بارهای حین ساخت پل، بارهای زمین‌لرزه، بارهای باد و در نهایت بارهای هیدرولیکی و حرارتی را شامل می‌شود.
رفتار سازه تحت اثر بارهای حین ساخت سازه به ویژه هنگامی که پل به صورت طره‌ای ساخته می‌شود حتماً باید کنترل شود. در این حالت برای هر دو دسته پل‌های معلق یا ترکه‌ای می‌توان فرض کرد که هر کابل، وزن یکی از قطعات را نگهداری می‌کند، اثرات ثانویه موجود در این پلها را به هنگام اجرای پلهای ترکه‌ای باید در نظر داشت و قطعات عرشه و میزان کشیدگی هر یک از کابلها باید به صورت کاملاً کنترل شده‌ای باشد. اثرات آبرفتگی و خزش نیز در سازه‌های بتنی مهم بوده و تأثیر زیادی روی نتایج نهایی دارند، خزش معمولاً به سطوح عرشه و برجها که بارهای فشاری بزرگی دارند محدود می‌شود.
در پل‌های کابل‌نشین، تحلیل چندین مرحله است در اولین گام از محاسبات، اندازه‌ها و ابعاد اولیه‌ای برای عرشه، برج‌ها و کابلها برمی‌گزینیم، در این مرحله، هدف اصلی بررسی امکان‌پذیری پروژه و برآوردی تقریبی از حجم کار و اقتصاد پروژه می‌باشد. در مراحل بعدی محاسبات نهایی صورت گرفته و مقاومت‌ها و تغییر شکل‌ها بر اساس ابعاد نهایی طرح تعیین می‌شوند، در این مراحل در نظر داشتن اثرات ثانویه، غیرخطی بودن مصالح اثرات درازمدت و ترک‌خوردگیها از ضروریات می‌باشند.
علاوه بر تحلیل استاتیکی، تحلیل دینامیکی نیز باید انجام شود، این تحلیل عموماً تحلیل پایداری آرودینامیک پل و تحلیل مقاومت لرزه‌ای آن را در بر می‌گیرد، الگوریتم تحلیل و طراحی این پل‌ها در نمایه (2-1) ارائه شده، این الگوریتم متفاوت با کارهای مرسوم بوده و باید با استفاده از فرایندهای تکراری به آن رسید. در این سازه‌ها اثر بارهای مرده و زنده روی هر یک از اعضا به طور مستقیم قابل محاسبه نبوده و رفتار عرشه وابسته به رفتار کابلها و برج می‌باشد، نکته قابل توجه دیگر در این سازه‌ها ناشناخته بودن اشکال خطوط تأثیر در حالتهای پیشرفته و پرکابل ( نمایه 8) می‌باشد. این خطوط به طور قابل توجهی تحت تأثیر اثرات ثانویه هستند، به همین دلیل تکرار فرایند تحلیل برای استفاده بهتر از مصالح در این پل‌ها ضروری است، البته انجام این کار با بهره‌گیری از کامپیوترهای موجود به سادگی امکان‌پذیر می‌باشد بخصوص با توجه به این که نوشتن برنامه‌های کمکی برای نرم‌افزارهای اصلی ممکن بوده و به راحتی می‌توان برنامه‌ای کمکی برای تحلیل تناوبی سازه نوشت.
البته لازم به ذکر است که در هر یک از تحلیل‌های استاتیکی و یا دینامیکی تفاوتهای محسوسی با تحلیل سایر سازه‌های معمول دارند. در زیر به صورت جداگانه به آنها پرداخته می‌شود:
1. تحلیل استاتیکی: در استاتیک و یا به عبارتی ایستایی یک پل کابل‌نشین یکی از مهمترین عناصر، کابلهای پل می باشند که صرفاً در کشش مؤثر بوده و در سازه به صورت اعضای کشش طرح می‌شوند، ولی این اعضا برخلاف سایر اعضای پل، رفتاری غیرخطی، چه از نظر هندسه و چه از نطر مصالح دارند که همواره باید به آن توجه داشت، این رفتار در پل‌های با دهانه‌های بیش از 300 متر ملموس‌تر بوده و تحلیل غیرخطی سازه پل یکی از ضروریات محاسبات پل‌ها می‌باشد.
علاوه بر رفتار غیرخطی کابلها، عامل دیگری که تحلیل پل را پیچیده‌تر می‌کند، وابستگی دوگانه عرشه پل به اعضای کابل و برجها می‌باشد. این وابستگی دوگانه تغییر شکل یک عضو به اعضایی غیرصلب، در تغییر شکل نهایی این عضو تأثیری مضاعف داشته و سبب تغییر شکل‌های ثانویه در این اعضا می‌شوند. عوامل مؤثر در تغییر شکلهای ثانویه اثرات الاستیک کابل‌ها، کوتاه شدگی برجها و چرخش برج به سمت دهانه اصلی می‌باشند.
عموماً برای محاسبه دقیق این تغییر شکل‌ها از یک روند تکراری استفاده می‌شود، ولی به طور کل برای طرح اولیه پل %10 از تغییر شکل حالت استاتیکی پل، به عنوان تغییر شکل ثانویه فرض شده و با این تغییر شکل جمع می‌شود.
ذکر این نکته ضروری است که مشخص بودن مقدار تغییر شکل‌های ثانویه به هنگام اجرای پل بسیار مهم می‌باشد، در واقع با توجه به افت موضعی موجود در هر یک از کابلها، قطعات پیش‌ساخته عرشه نیز به طور موضعی تغییر شکل داده و در کارگذاری قطعات بعدی عرشه مشکل ایجاد می‌شود که در صورت مشخص بودن مقدار دقیق این تغییر شکلها اجرای پل نیز دقیق و بدون خطا بود.
با توجه به موارد ذکر شده در بالا، می‌توان گفت که تحلیل استاتیکی پل چه به صورت تحلیل خطی و یا تحلیل غیرخطی برای سه حالت باید انجام شود که عبارتند از:
1. سازه پل به طور کامل
2. سازه پل بدون یکی از کابلها
3. سازه پل در حین ساخت آن
در پل‌های ترکه‌ای با توجه به روش اجرای طره‌ای عرشه پل، عموماً حالت شماره 3 تحلیل کنترل‌کننده می‌باشد هرچند که حالت شماره 2 نیز در برخی موارد به صورت موضعی پاسخ شدیدتری خواهد داد. البته ذکر این نکته ضروری است که ابتدا پل برای حالت شماره 1 تحلیل و طراحی شده و سپس برای دو حالت دیگر وارسی می‌شود [2.5.6].
2. تحلیل دینامیکی: انعطاف‌پذیری سازه‌های کابل‌نشین (معلق و ترکه‌ای) به این سازه‌ها حساسیت ویژه‌ای در برابر بارهای دینامیکی می‌بخشد. این بارهای دینامیکی می‌تواند ناشی از باد، زمین‌لرزه و یا امواج سهمگین (سونامی) باشد و شاید بهتر باشد که پیش از پرداختن به مبحث تحلیل، کمی با رفتار ارتعاشی این پل‌ها آشنا شویم.
به هر حال، هر یک از عوامل بالا به نوبه خود می‌توانند در پل‌ها ارتعاش‌هایی را ایجاد کنند، پژوهشگران این نوسان‌ها راعموماً به دو دسته محلی و سراسری تقسیم می‌کنند، ارتعاشات محلی، صرفاً در عناصر و اعضای کابلی پل رخ می‌دهند وکل سازه پل بدون ارتعاش می‌باشد این ارتعاشات به وسیله اثر گردبادهای ناشی از وزش باد به کابلهای آویز یا ترکه‌ای ایجاد می‌شوند (نمایه 9) حال آن که در ارتعاشات سراسری، کل پل و کابلها به نوسان درآمده و دارای مود ارتعاشی هماهنگ و منظمی می‌باشند. البته در این حالت ارتعاش محلی نیز وجود داشته و هر یک از کابلها به طور موضعی نوسان خواهند کرد.
البته همانطور که می دانیم بار باد، بار شناخته شده‌ای بوده و می‌توان سازه پل را به گونه‌ای طرح کرد که کمترین تأثیر را از بار باد بپذیرد. ولی به هر حال عامل زمین‌لرزه از عوامل ناخواسته و نامشخص بوده و باید پل را در برابر آن ایمن نمود. یکی از راههای کاهش ارتعاشات محلی در کابلها استفاده از رشته‌های پایدار کننده کابلها می‌باشد که در واقع با قرار گرفتن در فواصل مشخصی، طول آزاد ارتعاشی کابلهای پل را کاهش می‌دهند. دو شکل استفاده از این رشته‌ها در نمایه (10) نمایش داده شده است.
ارتعاش‌های سراسری، برخلاف ارتعاش‌های محلی که صرفاً ایجاد رعب و وحشت می‌کنند، ارتعاشهایی مخرب بوده که درجه تخریب این ارتعاشات نیز به شدت بارهای اعمالی بر سازه دارد. یادآور شود که آوردن کلمه مخرب الزاماً به معنی خراب شدن پل در جریان این ارتعاش نمی‌باشد به هر حال این ارتعاشات هنگامی به پل آسیب می‌رسانند که پل طراحی ضعیفی داشته باشد. به هنگام رخداد این ارتعاشات کلیه عناصر پل به لرزش در می‌آیند. این نوع ارتعاش همانگونه که گفته شد به وسیله نیروهای ناشی از باد یا زمین‌لرزه رخ می‌دهند و تحلیل مودهای گوناگون ارتعاش این پل‌ها با استفاده از کامپیوتر امکان‌پذیر می‌باشد. در تحلیل مودها، دامنه‌های ارتعاشی کوچک فرض شده و تحلیل نیز بر اساس خطی‌سازی روابط نیرو- تغییر مکان صورت می‌پذیرد. البته باید توجه داشت که تحلیل خطی کامل صرفاً برای پل‌های ترکه‌ای خودمهاری می‌تواند انجام شود. در سیستم‌های زمین مهاری (پل‌های معلق) رفتار کابل اصلی کاملاً غیرخطی بوده و به این موضوع حتماً باید توجه شود.
نمونه‌ای از ارتعاش یک پل کابل‌نشین در نمایه (11) نشان داده شده است. در این پل‌ها، عموماً اولین مود ارتعاشی، متقارن می‌باشد که با توجه به سیستم کابلی موجود در پل، دارای تغییر شکل مودال خاص خود می‌باشد، که در نمایه (12) به نمایش گذارده شده است. در این نمایه به ترتیب:
(a) پل‌های معلق با دهانه‌های کناری بلند
(b) پل‌های معلق با دهانه‌های کناری کوتاه
(c) پل ترکه‌ای با سیستم کابلی بادبزنی
(d) پل ترکه‌ای با سیستم کابلی موازی و دهانه‌های کناری با پایه‌های متعدد
(e) پل ترکه‌ای با سیستم کابلی موازی و دهانه‌های کناری بدون پایه و برج‌های لاغر و شاه‌تیر صلب می‌باشند.
البته مودهای نامتقارن اول برخلاف مودهای متقارن به دو شکل کلی نشان داده شده در نمایه (f,g- 13) بوده و موجی سینوسی می‌باشد که با توجه به شرایط دهانه‌های کناری، در آنها نیز می‌تواند تک‌موجهایی ایجاد شود.
یکی از حالتهای خطرناک زمین‌لرزه یا باد، هنگامی رخ می‌دهد که سازه پل ترکه‌ای به صورت طره‌ای در حال ساخت باشد. در این حالت که نمایش از آن در نمایه (14) ارائه شده است پل به صورت عرضی مرتعش شده و لنگر پیچشی زیادی بر پایه و پی پل وارد می‌گردد که در نظر داشتن این نکته برای تعبیه انعطاف‌پذیری لازم جهت پایه‌های آن ضروری است. در این مبحث با توجه به اهمیتی که زمین‌لرزه در طرح سازه‌های مختلف دارد به طور خاص به تحلیل دینامیکی لرزه‌ای این نوع پل‌ها پرداخته خواهد شد [3.4].

روشهای تحلیل دینامیکی لرزه‌ای پل‌های کابل‌نشین
در مناطق و نواحی با لرزه‌خیزی بالا، همواره خطر تخریب یک سازه بر اثر نیروهای ناشی از زمین‌لرزه وجود دارد که این نیروها با توجه به پریود ارتعاشی سازه مربوطه، نوع زمین و نسبت میرائی و در کل مشخصات ارتعاشی سازه مربوطه می‌تواند تشدید شده و یا در برخی موارد از شدت آنها کاسته شود. از این قاعده کلی، یک پل کابل‌نشین و بخصوص پل‌های ترکه‌ای نز مستثنا نبوده و تحلیل لرزه‌ای این نوع سازه‌ها ضروری می‌باشد. در پل‌های کابل‌نشین عنصر اصل ارتعاشی، عرشه پل می‌باشد ولی عناصر دیگری نیز در رفتار لرزه‌ای آن نقش اصلی را دارند، عناصر کابلی و نیز برج‌های یک پل حالت ارتعاشی عرشه را از یک سیستم یک درجه آزادی که تنها دارای جرمی پیوسته در طول عرشه می‌باشد به سیستمی تعمیم یافته با تعداد زیادی از فنرهای معادل و میرایی‌های موجود در عناصر کابلی تبدیل می‌کنند و این امر سبب پیچیده شدن رفتار دینامیکی پل می‌شود که معادله کلی حالت ارتعاشی آن به صورت زیر می‌باشد:
(1)
در رابطه بالا، Z(t) مختصات تعمیم یافته مربوط به حرکت ارتعاشی سیستم مرکب همراه با زمان بوده و مشخصه‌های ستاره‌دار نیز حالت سیستم تعمیم یافته متناظر با این حرکت می‌باشد [3]. در نمایه (15) حالت ارتعاشی پل به خوبی نمایش داده شده است. این حالت را می‌توان به راحتی با تئوری اجزای محدود مدل کرد و مدلهای ارتعاشی پل و چگونگی رفتار آن را به دست آورد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  20  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید