مقیاس سنجش کانرز-فرم معلم با قابلیت ویرایش با فرمت ورد
با 38 سوال و جدول
مقیاس_سنجش_بیش_فعالی_کانرز_فرم_مربی
اگر کودک رفتار توصیف شده را همیشه از خود نشان می دهد در ستون خیلی زیاد علامت بزنید. اگر رفتار را غالبا از خود نشان می دهد، علامت را در ستون سوم بزنید. اگر رفتار را کم و گاهی اوقات بروز می دهد در ستون دوم علامت بزنید. اگر رفتار را هرگز نشان نمی دهد در ستون یک علامت بزنید. لطفا بر اساس رفتار کودک در چند ماه گذشته فهرست را تکمیل کنید.
مهمترین وظیفه پیامبرانالهی تعلیم و تربیت انسان ها یا به تعبیر دیگر انسان سازی است.امام خمینی (ره) نیز با تاکید براین امر می فرمایند: «تمام انبیاءموضوع تربیتشان، موضوع علمشان، انسان است.آمده اند، انسان را تربیت کنند... کتب انبیاء انسان سازی است، قرآن کریم کتاب انسان است؛ موضوع علم انبیاء انسان است.»به همین دلیل اولین آیات که به رسول اکرم(ص) به حسب روایات و تواریخ نازل شده است، آیاتی است که بر تعلیم و تعلم کتاب و حکمت تاکید می نمایند:«بخوان به نام پروردگارت که[جهان را] آفرید،همان کس که انسان را از خون بسته ای خلق کرد! بخوان که پروردگارت [ ازهمه] بزرگوارتر است، همان کسی که به وسیله قلم تعلیم نمود ، و به انسان آن چه را نمی دانست یاد داد» ولی از آنجا که تعلیم و تعلم به تنهایی کارساز نیست، در ادامه آیات به تزکیه سفارش می فرماید: «چنین نیست[ که شما می پندارید].به یقین انسان طغیان می کند،از این که خود را بی نیاز ببیند.یعنی طغیان و طاغوت بودن از بزرگترین موانع تعلیم و تعلم شمرده می شود و به همین دلیل بلافاصله بازگشت به سوی خداوند رابرای تزکیه کردن یاد آوری می نماید: به یقین بازگشت [همه] به سوی پروردگارت توست.»
پدیده ارتباط،نقشی مهم درزندگی اجتماعی انسان بازی می کند.آدمی از طریق پیام های کلامی و غیر کلامی که از کحیط دریافت میکندنظام نگرشی،فکری،عاطفی و رفتارهای خود را شکل می دهد.به عبارت دیگر پویایی ارتباطات انسانی واسطه رشد فرآیندهای ذهنی ،هیجانی ،اجتماعی و جسمانی شخصیت به شمار می آید.
پس از این کودک از خانواده گسسته،به کودکستان یا کلاس اول وارد می شود،مدرسه برای سال های متمادی خانه دوم او شده،مرکز جهان خلرج از خانوادش را تشکیل میدهد.بدین،کودک اجتماع خویش رازا طریق مدرسه می شناسد و شیوههای سازگاری با افراد جامعه ابتدا درآن گسترش میدهد.به عبارت دیگر مدرسه یکی از مهمترین منابع تربیت اجتماعی فرد محسوب میشودو میتواند انچه را والدین ناتمام گذاشته اند،کامل کند.
اگر هدف از آموزش و پرورش را رشد استعداد های بالقوه،به منظور سازگاری بهتر دانش اموز با جامعه بدانیم ،این انطباق هنگامی فراهم می آید که علاوه برآموزشی لازم، روابط متقابل سالم میان معلم و شاگرد حاکم باشد.از میان عوامل متعددی که درسازگاری و پیشرفت کودک در مدرسه موثر است،احتمالا روابط معلم و شاگرد، مهمترین آنها به شمار میآید.اهمیت این عوامل مخصوصا در کلاس اول مشهود است.در این هنگام معلم اولین فرد بزرگسالی است که با گسستن کودک ازوالدین و محیط گرم خانه وارد زندگی او می گرددو در طول دوران تحصیل اهمیت خود را در رشد ابعاد مختلف شخصیت دانش آموز حفظ می کند.رفتار گرم وسازنده معلم می تواند سبب سازگاری مناسب کودک شود و برعکس رفتار نامناسب وی چنان تعادل روانی کودک را مختل می سازد که نتیجه اش جز سازگاری های اجتماعی و مشکلات عاطفی بعدی در برخواهد داشت.ما در ادامه بحث سعی می کنیم اجمالا به بررسی کیفیت رابطه معلم و شاگرد و نحوهتاثیر گذاری آن در بهداشت روانی کودک بپردازیم.
مفهوم و ماهیت آموزشو پرورش دینی
آموزش و پرورش دینی به معنای فعالیتی تعاملی و دو جانبه است که بین معلم یا مربی ودانش آموز یا متربی در جریان است و تا زمانی که متعلم و متربی به هدف نهایی آموزش و پرورش یعنی رشد و کمال دست نیافته باشند،این فعالیت استمرار می یابد.
نظام آموزش وپرورش دینی، شاگردان را به گونه ای تربیت می کند که در گرایش هایشان نسبت به زندگی ،در اعمال و تصمیم هایشان و دربرخورد با تمام معارف ،همواره حاکمیت ارزش های اخلاقی – الهی را احساس کنند.در چنین نظامی علاوه بر ایجاد نظم ذهنی ،دانش آموزان به گونه ای تربیت می شوند که دانش را صرفاً برای ارضای کنجکاوی های فکری یا منافع دنیوی کسب نمی کنند؛بلکه منطقی و متقی بار می آیند و فراهم آوردن موجبات رفاه مادی، معنوی و اخلاقی خانواده ملت، خود و بنی آدم را وجهه همت خویش قرار می دهند.دانش آموزی که از آموزش و پرورش دینی برخوردار می شود، موزون با طبیعت و نه معارض با آن زیست می کند؛ زیرا دین الهی تا آنجا که متصور است، هدف آموزش و پرورش را در دنیا به غایب سنجیده و جامع عرضه کرده است.برهمین اساس ف آموزش و پرورش دینی به عنوان فرآیندی جامع که می تواند توانمندی های عقلی،عاطفی و احساسی آدمی را هم زمان شکوفا سازد،معرفی شده است و در این نوع از تعلیم و تربیت، هدف تنها کسب معرفت نیست، بلکه رشد و شکوفایی موزون همه ابعاد وجودی انسان مورد توجه می باشد.
بنابراین با عنایت به این که در نظام تعلیم وتربیت دینی، انسان بالقوه خلیفه خداوند برروی زمین تلقی می شود و پروردگار او را اشرف مخلوقات قرار داده است، برای تحقق این شرافت در زندگی واقعی و به فعل رساندن استعدادهای الهی، باید به الگویی که او را به یک انسان نیک مبدل می سازد و در عین حال او را تا سر حد یک مخلوق برتر سوق می دهد ، اقتدا کند.
ارزش و جایگاه معلم در نظامآموزش و پرورش دینی
یکی از مهمترین امور و مسایل اموزش و پرورش در جهان معاصر ، به ویژه در کشورهای به اصطلاح جهان سوم، که از لحاظ فناوری آموزشی هنوز پیشرفت نکرده اند، مسئله معلم است ؛زیرا معلم است که :
- نسل های را به یکدیگر ارتباط می دهد.
- فرهنگ جامعه را حفظ می کند.
- فرهنگ جامعه را در صورت نیاز تغییر می دهد و تکامل می بخشد.
- به رفتار دانش آموز شکل می دهد.
- افراد مورد نیاز جامعه را تربیت می کند.
- و ....
از این روبه عقیده متخصصات آموزش و پرورش ، برنامه درسی، سازمان مدرسه و وسایل آموزشی را- هرچند که اهمیت خاص خود را دارند – در برابر اهمیت معلم چندان ارزشی ندارند، زیرا اوست که به همه آن ها جان می بخشد و آنها را نتیجه بخش و سودمند می گرداند.به همین دلیل امروزه در کشورهای پیشرفته و حتی فوق صنعتی ، با وجود پیش رفتهای خارق العاده فناوری ، مخصوصا فناوری آموزشی، هنوز جایگاه استاد و معلم محفوظ است ،زیرا هیچ ماشینی نتوانسته است جای او را بگیرد.
معلم از چنان ارزش و جایگاهی برخوردار است که پیامبر (ص) در روایتی فرموده اند: من معلم برانگیخته شده ام.در حدیثی دیگر از ایشان نقل است که: بخشنده ترین شما بعد از من کسی است که دانش را بیاموزد و سپس دانش خود را به دیگران تعلیم دهد. هم چنین فرمودند: علما وارث پیغمبران اند، زیرا پیامبران دینار و درهمی به ارث نگذاشتند، ولی ارث آنها علم بود و هر که ازآن برگرفت، بهره فراوانی برده است.
ارسطو می گوید :کسانی که کودکان را تربیت می کنند باید بیش از افرادی که آنان را بار می آورند مورد احترام قرار گیرند،زیرا اینان تنها به کودک زندگی می بخشند،در حالی که معلمان هنر بهتر زیستن را به او یاد می دهند.
این همه نقش و شخصیت انکار ناپذیر و بی بدیل استاد را نشان می دهد که اگر تربیت نایافته باشد،به سهولت می تواند حال و آینده یک ملت را به تباهی بکشاند و اگر تهذیب یافته و صیقل خورده باشد، می تواند ملتی را سعادتمند گرداند.به همین دلیل است که معلمان نه تنها به عنوان شریک عامل شمرده می شوند، بلکه همانند عمل کننده اجر می برند.امام باقر(ع) در این زمینه می فرمایند:«هرکس بابی از هدایت تعلیم دهد مانند ثواب کسانی که بدان عمل کنند،اجر دارد و از ثواب آنها هم چیزی کاسته نشود و هرکه یک باب از گمراهی تعلیم دهد،مانند کسانی که نشود و هر که یک باب از گمراهی تعلیم دهد،مانند کسانی که بدان عمل کنند ببرد و از گناه آنها کاسته نشود» لذا معلمان باید به جایگاه معنوی خود آگاه باشند،زیرا وقتی خداوند به فرشتگانش دستور می دهد فردی را که در حال فراگیری دانش است،پس معلمی که آموزش دهنده آنهاست نزد خداوند جایگاه و مرتبه والاتری دارد.
ارزش و جایگاه دانش اموز در نظام آموزش و پرورش دینی
دانش آموز دارای توانایی های ارزشمندی است و می تواند در روند درس تاثیر داشته باشد.پیامبر اعظم (ص) در مورد ارزش و جایگاه دانش آموز فرموده اند:« هر که راهی رود که درآن دانشی جوید،خدا او را به بهشت برد و به راستی فرشته ها برای برای طالب علم پرهای خود را فرو نهند به نشانه رضایت از او واین محقق است که برای طالب علم هرکه درآسمان و در زمین است آمرزش خواهد تابرسد به ماهیان دریا.»
امام صادق(ع) فرمود:«هرکه دانش آموزد و به کار بندد وآن را برای خدای تعالی تعلیم دهد،در ملکوت آسمانها بزرگش خوانند و گویند برای خدایاد گرفت،برای خدا عمل کرد و برای تعلیم داد.»
شخصیت معلم به عنوان الگوی همانند سازی:
کودک در مسیر رشد طبیعی،رونداجتماعی شدن را از طریق همانندکردن خود با والدین و بزرگسالان دیگر طی می کند.او از طریق مشاهده رفتار دیگران سعی در یادگیری و تقلید الگوهای رفتاری جدید داشته،بران است تا شخصیت خویش را بادیدگاه ها و ارزش های افراد مهم در زندگی خویش همانند سازد.دراین ارتباط مهم ترین منبع همانند سازی کودک در سنین مدرسه،بعد از والدین،معلم است.رفتار معلم وهم چنین ظاهر او شبیه به پدر و مادر کودک می نماید و کودک چنان با معلم خود می آمیزد که گویی والد اوست0 گاهی این آمیزش اجتماعی تا بدان جا گسترش می یابد که کودک معلم خود را برتر از والدینش می یابد، چرا که او هم فرشته محبت است و هم مظهر دانایی وآگاهی .از این رو ویژگی ها و صفات شخصیتی معلم نقش بسزایی در شکل گیری شخصیت کودکان بازی می کند.کودک با پذیرش رفتارهای معلم به عنوان الگو وسرمشق، هویت اجتماعی متزلزل خویش را استحکام می بخشد.اگر شخصیت معلم دارای صفات انسانی ازقبیل مهرورزی ،نوع دوستی ،درستکاری ،همکاری،خویشتن داری و ایمان باشد،طبیعتاً تقلید چنین ویژگی هایی سلامت روانی کودک را تضمین خواهد کرد.ولی اگر شخصیت معلم دچار اختلال و نابسامانی باشد،یعنی رفتارهایی خلاف هنجارهای فرهنگی و اجتماعی از او سر زند یا فاقد صفات انسانی باشد،در چنین وضعی همانند سازی کودک با معلم حاصلی جز رفتارهای نابهنجار و ختلالات سازگاری نخواهد داشت.بدیهی است کودک می تواند ناسازگاری را از معلمان ناسازگار و سازگاری ها را از معلمان سازگار تقلید کند.
عدم پذیرش ،تحقیر و سرزنش دانش آموزان توسط معلم
هر انسانی تمایل ذاتی به کسب احترام و ارزش و قبول از طرف دیگران دارد. آبراهام مازلو روان شناس انسان گرادر نظریه خود سلسله مراتبی از نیازهای ذاتی به عنوان انگیزش رفتارآدمی ارائه می دهد که از نیازهای زیستی آغاز می شود و در سطوح بالاتر به انگیزه های روانی پیچیده تری می رسد.این نیازها به ترتیب عبارت اند از:
- نیازهای فیزیولوژیک،مثل گرسنگی و تشنگی.
- نیازهای ایمنی،مثل احساس امنیت کردن و دور از خطر به سر بردن.
- نیازهای تعلق و محبت ،مثل پیوستن به دیگران،پذیرفته شدن و تعلق داشتن.
- نیازهای عزت نفس، یعنی نشان دادن کفایت درکارها،مورد تایید و شناخت دیگران واقع شدن و به خود احترام گذاشتن.
- و در آخر نیازهای شناختی، مثل دانستن،فهمیدن و کاوش در امور.
این دانشمند عقیده دارد نیازهایی که در درجات پایین این سلسله مراتب قرار دارد باید تاحدودی ارضاء شود تا نیازهای مرتبه بالاتر به صورت منبع مهم انگیزش درآید.هنگامی که معلم با برخورد نابجا و عاری از پذیرش و محبت،با کلام سرزنش کننده و تحقیر آمیز و با نگاههای آکنده از خشونت به احساس امنیت و عزت نفس کودک خدشه وارد می کند، نباید انتظار داشته باشیم که این دانش آموز به مرحله نیاز به دانستن،فهمیدن و کنجکاوی درپدیده های جهان پای بگذارد.به عبارت دیگر اگر این نیازهای سطح پایین در رابطه معلم شاگرد ارضاءنشود،کودک به مرحله خودشکوفایی که همان رسیدن به تحقق نفس و بالفعل ساختن استعدادهای نهفته انسانی است،قدم نخواهد گذاشت.
تنبیه شدید ومکرر ، بدون توجیه اشتباه دانش آموز
پاداش ها و تنبیه های محیطی ،رفتار آدمی را شکل می دهد.کودک ابتدا در خانواده و بعدها در محیط مدرسه و اجتماع با پاداش ها و تنبیه هایی که دریافت می کند،می آموزد تحت شرایط به خصوص چه شیوه های رفتاری را پیش گیرد.
حال ببینیم رابطه مبتنی بر تنبیهات شدید،گاهی برخی از معلمان پیش می گیرند،چه تاثیری بر روح و روان شکننده کودک دارد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 11 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
تغییر نظام آموزشی به منظور سازگاری آن با مقتضیات دوران بازسازی نشان می دهد که ضرورت و نیاز خلاقیت ، پیش از پیش احساس شده است ، در تغییر نظام آموزشی به تجدید نظرهایی کلی و اساسی در زمینه های مختلف نیاز داریم . در این مقاله سعی بر تعلیم و تربیت خلاق ، به ارتباط خلاقی که یاد دهندگان با یادگیرندگان باید داشته باشند می پردازیم . برای ادامه حرکت به سوی تعلیم و تربیت خلاق و به منظور پرورش یادگیرندگان خلاق باید یاد دهندگان یعنی معلمان که ستون های اصلی نظام آموزشی هستند دارای خصوصیات خاصی باشند در این مقاله هدف آن است که بر مبنای دستاوردهای پژوهشگران و مطالعات و تجربیات اینجانب این خصوصیات را تحت سه عنوان بررسی می کنیم :
1- خصوصیات معلم در ارتباط با یادگیرندگان که در برگیرنده ارتباط عاطفی ، آموزشی و اخلاقی ( انضباطی ) است .
2- خصوصیات معلم در ارتباط با خود ( خصوصیات شخصیتی )
3- خصوصیات معلم در ارتباط با یادگیری و آموزش ( فعالیت های شغلی ).
1- خصوصیات معلم در ارتباط با یادگیرندگان
در زمینه خصوصیات معلم در ارتباط با یادگیرندگان سه زمینه عمده را مورد توجه قرار می دهیم .این زمینه ها به ترتیب عبارتند از :
الف : ارتباط عاطفی ب : ارتباط آموزشی
ارتباط عاطفی:
در ایجاد ارتباط عاطفی معلمان خلاق علاوه بر آنچه گفته شد به این گونه فعالیت ها باید بپردازند.
-تشویق و تقویت خلاقیت : بر اساس تحقیقاتی که در ایران توسط محققین انجام شده نشان می دهد که معلمان خلاق در کنار نگرش مثبتی که نسبت به خلاقیت دارند با ابراز علاقه و احترام به برقراری ارتباطی خلاق با یادگیرندگان بویژه یادگیرندگان خلاق ، این توانایی را به صورت های مختلف تایید و تشویق و تقویت می کنند.
-برقرار کردن رابطه عاطفی عمیق : بسیاری از معلمان خلاق مایل به برقرار کردن روابط عمیق و سالم بین خود و یادگیرندگان با یکدیگر هستند آنها بر این عقیده اند که این ارتباط صمیمانه و عمیق عاطفی محیط و شرایط مساعد را پرورش و توسعه خلاقیت فراهم می کنند .این معلمان نه تنها از انتقادات یادگیرندگان خود ناراحت نمی شوند بلکه آنها را تشویق به اظهار نظر و بیان انتقادات خود می کنند.
اارتباط آموزشی : نتایج حاصل از پژوهش ها و تجربیات عملی نشان داده که معلمان خلاق در ارتباط آموزشی خود با یادگیرندگان راههایی مثل استفاده از حواس ، استفاده از روش بحث و گفتگو ، امکان تجربه و خطا ، توجه به کیفیت تفکر ،تکیه بر کیفیت در مقابل کمیت یادگیری ، استفاده از روش کنکاش مغزی ، تکیه بر تفکر واگرا در مقابل تفکر همگرا ، توجه به تفاوت های فردی با یادگیرندگان و روش اداره کلاس را مد نظر دارند.
2- خصوصیات معلم در ارتباط با خود ( خصوصیات شخصیتی )
گوته می گوید ، اندیشیدن آسان است و عمل کردن مشکل ، اما مشکل ترین کارها عمل کردن به آن چیزهایی است که می اندیشیم پس بررسی و پژوهش های کوتاه مدت و بلند مدت نشان داده که افراد خلاق از جمله معلمان خلاق در ابعاد ذهنی ، عاطفی و اجتماعی دارای خصوصیاتی هستند که در ابعاد ذهنی می توان به کنجکاوی شدید توام با شک گرایی و روحیه تجربی (پویندگی ) تمرکز حواس و استمرار در اندیشیدن ، روان بودن در تولید اندیشه توام با روانی کلام ، انعطاف پذیری ذهنی به صورت آزمون ،استقلال فکر و عمل ، مهارت در بازسازی عقاید پشتکار و پایداری ، اعتقاد به خویشتن با نگرش مثبت ( خودباوری ) و ..... پرداخت .
3-خصوصیات معلم در ارتباط با یادگیری و آموزش
بیش از نود درصد از معلمان خلاق معتقدند که خلاقیت در نظامی پا می گیرد که یادگیرنده در یادگیری خود نفش فعال و سازنده داشته باشد و معلم راهنما و تسهیل کننده باشد نه این که معلم مطالب را کاملا پخته و خود نیز به فراگیر بخوراند بلکه بستر و راه را هموار و مناسب سازد آنان وظیفه مهم معلم را بنا کردن شناخت ، تربیت ذهن برای منطقی اندیشیدن و تقویت تفکر خلاق می دانند و یا تسلط بر آموخته های مختلف یا شناخت و به کارگیری روشهای ارزشیابی آموزشی و پرورشی .
خصوصیات معلم پرورش دهنده خلاقیت
مربی یا معلمی که می خواهد یک کلاس ویژ ه ی پرورش خلاقیت را اداره کند و یا این که علاقمند است در جریان تدریس روزمره ی خود به طور جدی پرورش خلاقیت دانش آموزان را هم مدنظر داشته باشد، اگر چنان چه از خصوصیات و نگرش های ویژ ه ای که با ماهیت و فرآیند خلاقیت مناسبت دارد ، برخوردار باشد ،مطمئنا در کار خود بسیار موفق تر عمل خواهد کرد. البته یک چنین معلمی حتما لازم نیست که خودش فردی خلاق باشد ،اما اگر چنان چه شخصا از مهارت های اساسی خلاقیت برخوردار باشد و بتواند عملا از آن ها استفاده کند ،بدون شک در پیش برد و هدایت کلاس و تاثیر گذاری بیش تر و بهتر بر دانش آموزان خود موفقیت بیش تری کسب خواهد کرد.
برخی ویژگی های معلم علاقمند به خلاقیت که داشتن آن ها به بازدهی بیش تر کلاس و تدریس او می انجامد، موارد زیر است :
1- فردی انتقاد پذیر باشد .
2-تحمل عقاید نو دانش آموزان را داشته باشد.
3-از صبر و تحمل بالایی برخوردار باشد .
4-به تفاوت های فردی و منحصر به فرد بودن تک تک دانش آموزان اعتقاد داشته باشد.
5-از انگیزه ای قوی برخوردار باشد.
6-پذیرای ایده ها و نظرات غیر عادی دانش آموزان خود باشد.
7-دوست دار هنر و زیبایی شناسی باشد.
8-تا حد امکان به دانش آموزان خود آزادی عمل بدهد.
9-در چند زمینه ی مختلف معلومات و مهارت داشته باشد .
10-برای هر دانش آموز احترامی ویژه قائل باشد .
11- خیال پردازی دانش آموزان را تشویق کند.
12-در مواقع لزوم بتواند کودکانه بیاندیشد و کودکانه عمل کند.
13-به دانش آموزان خود اجازه دهد که گاهی اشتباه کنند.
معلمان خلاق چگونه عمل می کنند؟
به راستی که این دلها خسته می شوند همانطور که بدن ها خسته می گردند پس نوبرها و تازه پیدا شده های حکمت ها را برای آن دلها بجویید. حضرت علی (ع)
بسیاری از معلمان خلاق بخصوص تا زمانی که یاد گیرندگان به تفکر ذهنی ، انتزاعی و مجرد در دوره ی ابتدایی نرسیده اند به پرورش حواس و استفاده از آنها در آموزش می پردازند. عده قابل توجهی از این معلمان در کنار استفاده از وسایل سمعی وبصری (که غالباً توسط یاد گیرندگان ساخته شده است) ، یادگیرندگان را به مشاهده طبیعت و پدیده های آن و مراکزمختلف علمی ، هنری ، صنعتی و ... تشویق و راهنمایی می کنند.
در بررسی های انجام شده ، بسیاری از معلمان خلاق بر این نظر بودند که یکی از اشکالات تعلیم و تربیت غیر خلاق و ایستا ، عدم ارتباط سازنده که بین یاددهنده و یاد گیرنده است . این رابطه که مبتنی بر انتقال یک رشته اطلاعات و معلومات معین از یاد دهنده به یاد گیرنده است ، باعث تسلط یاد دهنده بریادگیرنده و اتکای دانش آموز به معلم می شود. معلمان خلاق ، این ارتباط سلطه گرانه را درست نمی دانند زیرا معتقدندکه نتیجه آن عدم توسعه ذهن یادگیرنده است و با تولید تفکر منطقی و فعال که درخلاقیت نقش عمده دارد، مغایرت دارد.
معلمان خلاق برای ایجاد شرایط مساعد روشهای مختلفی دارد که در زیر به آنها اشاره می شود:
استفاده از روش تدریس یاد گیرنده مدار:
معلمان خلاق این نگرشی که " دانستن یک فرایند است و نه یک نتیجه " پذیرفته اند و غالباً با روش تدریس معلم مدار مخالف هستند که عملاً مبتنی بر تقلید و انتقال اطلاعات معین و غالباً از پیش طرح ریزی شده اند یاد دهنده به یاد گیرنده است . آنان " روش تدریس یاد گیرنده مدار" را که در آن یاد گیرنده با بکار گیری مکانیزمهای حسی و تحلیلی خود بطور فعال در یاد گیری مشارکت دارد، تأیید و از این روش استفاده می کنند.
به طور خلاصه بسیاری از معلمان خلاق معتقدند که آموزش نباید بر مبنای حافظه و انتقال صرف معلومات باشد، بلکه آموزش خلاق و پویا باید با مشارکت و فعالیت یادگیرنده انجام شود و مبتنی بر درک ، تجزیه و تحلیل ،ترکیب و ارزشیابی مطالب باشد. به نظر این معلمان ، از این طریق روش اکتشافی می توان به این اهداف دست یافت و به سوی تعلیم و تربیت خلاق ، سریعتر حرکت کرد.
استفاده از روش بحث و گفتگو:
معلمان خلاق ، با توجه به رابطه بین رشد ذهنی و کلاسی و اعتقاد به اینکه " زبان نیروی محرکه تخیل است " ، عمل ذهنی را مستلزم همکاری و تعامل بین افراد می دانند . از این رو گفتار فی البداهه یا سخنان خود جوش راتقویت کرده ، به آن جهت صحیح می دهند.
در کلاس این معلمان سخنان خودجوش گفت و گوی آزاد و متقابل و غیر کلیشه ای که نیاز به داد وستد ذهنی و اجتماعی دارد، بین یاد دهنده و یادگیرنده به فراوانی دیده می شود.
معلمان خلاق غالباً درس را به مطرح کردن سؤالاتی جالب که یادگیرندگان را به فکر وا می دارد وبینش آنان را گسترش می دهد ، شروع می کنند و سپس با جهت دادن صحیح به بحث ، سعی می کنند آن را در مسیر اصلی حفظ کنند یا یادگیرنده از راه به هم پیوستن اطلاعات به آگاهیهای جدید برسد.
این معلمان در برقراری چنین نظام ارتباطی و بحث و گفتگو ، این فکر را به یاد گیرندگان القاء می کنند که هر فرد و حتی معلم می تواند از دیگران و از جمله یاد گیرندگان خود درسهایی بیاموزد.
امکان تجربه و خطا کردن :
معلمان خلاق به یادگیرندگان خود امکان " تجربه کردن " می دهند و خطاهای آنان را نیزبه عنوان فرایندی در یادگیری می پذیرند.
زیرا معتقدند که اشتباه قسمتی از حقیقت را در خود نگه می دارد. در صورت لزوم این معلمان یاد گیرندگان را به حدس زدن و انجام آزمایش علاقمند می سازند. زیرا بر این باورند که در چنین وضعی یادگیرنده به استقلال فکری و روحیه ابداع و تحقیق که مایه خلاقیت است ، دست می یابد.
توجه به کیفیت تفکر و نه سرعت انتقال :
پژوهشها و تجربیات متعدد نشان داده که معلمان خلاق یادگیرنده را از نظر زمانی تحت فشار نامعقول قرار نمی دهند . آنها انتظار ندارند که یاد گیرنده مطلب یا سؤال را با سرعت زیاد و بدون تفکر و تأمل لازم و کافی پاسخ دهد . این معلمان به کیفیت تفکر و خلاقیت آن بیش از سرعت انتقال در بیان مجدد مطالب اهمیت می دهند و سعی می کنند این طرز فکر را در یاد گیرندگان نیز بوجود آورند.
تکیه بر کیفیت در مقابل کمیت یادگیری :
معلمان خلاق و پویا بر کیفیت یادگیری و عمل یاد گیرنده بیش از کمیت و وسعت برنامه تأکید دارند. لذا عملاً مشاهده کرده ایم که این معلمان تکالیف کمتری بر عهده یادگیرندگان خود می گذارند ولی انتظار دارند که یادگیرندگان آن تکالیف را با خلاقیت انجام دهند.
اگر دانش آموزان با پژوهشهای آزادانه خود به شناخت برسند ، این کار موجب توجه به کیفیت یادگیری می شودونه صرفاً نتایجی کمی حاصل از آن . بنابر این باعث می شود که معلمان بر موفقیت تحصیلی ، نمره و بهره هوشی نیز تکیه کنند. ( شهر آرای ، 1370)
در مدارس سنتی فعلی ، تدریس خوب آن است که مسیر عملیات برای دانش آموزان به روشنی مشخص گردد و تنها یک پاسخ به عنوان پاسخ صحیح ارائه می شود.
به این سؤال فکر کنید . ( نصف دوازده چند است ؟) شما از پاسخهای (6، 4، 9) کدام را انتخاب می کنید.
معلم باید موظف باشد که سرعت و جهت یادگیری دانش آموزان را تنظیم می کند و دانش و مهارتهایی پراکنده که با فعالیتهای معنی دار همراه نیستند ارائه دهد.
پروژه های فردی هدفدار و سرگرم کننده :
راه اندازی قوه تخیل و تصور، هدف اصلی این نوع پروژه ها است . انجام این گونه فعالیتها هم به کار دست و هم به ذهن نیازمند است و نتایج آن فوری و ملموس است .
پروژه هایی نظیر استفاده از گل رس ، موم ، خمیربازی و برگزاری نمایشگاهی از آثار کودکان ، ضمن سرگرم کننده بودن ، مهارت هایی نظیر روانی ، انعطاف ، نوآوری ، بسط ، همخوانی اندیشه و ... را که برای پرورش رفتار خلاق ضروری هستند رشد می دهند.
اختراع :
هدف اصلی ازاین نوع پروژه ارائه یک طرح است نه ساختن واقعی یک شیء . تشخیص تناسب پروژه های سرگرم کننده و هدفدار برای دانش آموزان بر عهده معلم است .
از طریق این نوع فعالیتها و تجارب یادگیری است که میزان بازدهی رفتار خلاق در دانش آموزان افزایش می یابد و ادراک آنها نسبت به خویشتن به طرز مثبتی بالا می رود.
روشهای گروهی :
وجود تشویق ها و همکاریهای متقابل در گروه و تشکیل گروههای مختلف در کلاس بصورت تصادفی باعث پرورش رفتار خلاق و سودمندتر شدن آن خواهد شد. نحوه ی ارتباط در گروه به افراد کمک می کند تا دامنه علایق خویش را توسعه داده و راههای جانشین برای تحقق هدفهای خویش پیدا کنند. راههایی که همه می توانند بر اساس آن رفتار خلاق را تقویت کنند .
افراد از طریق احترام متقابل و کمک هایی که در جریان کار به هم می کنند ، سعی می نمایند تا روابط انسانی مثبتی را که بین آنها بوجود آمده است ، تقویت کنند . معلم برای ایجاد جو مساعد در کلاس تلاش می کند . افراد همدیگر را از نظر روانی تقویت می کنند و افرادی که مورد تشویق قرار می گیرند ، سعی می کنند که تا حداکثر توان و کوشش را به کار گیرند و گاه فرد بر اثر این تشویق ها به جایی می رسد که می تواند به کوشش حتی بیش ازانتظاری که از او می رود دست بزند. بدیهی است هر چه میزان پیروزی ها بیشتر باشد ، اعتماد به نفس افراد نیز زیادتر می شود. معلم باید همیشه متوجه باشد تا دانش آموزانی را که در زمینه کارهای فردی به خاطر همانند سازی با اعضای گروه مشکل دارند شناسایی کرده و به آنها کمک کند .
باید ترکیب گروه ها را متغیر قرارداد ، زیرا این کار به آنان کمک خواهد کرد تا از روابط و تجربه های وسیع تری برخوردارشوند .
استفاده از حواس :
بسیاری از معلمان خلاق بخصوص تا زمانی که یادگیرندگان به تفکر ذهنی ، انتزاعی و مجرد در دوره ابتدایی نرسیده اند به پرورش حواس و استفاده از آنها در آموزش می پردازند. استفاده از وسایل سمعی و بصری (رسانه های آموزشی که غالباً دانش آموزان ساخته اند) را ضروری می دانند. زیرا به نظر آنان به کار گیری صحیح این امکانات نه تنها باعث پرورش حواس و توسعه یادگیری فعال می شود ، بلکه ارتباط مبتنی بر تسلط یاد دهنده بر یاد گیرنده را نیز تغییر می دهد.
راهکارهایی برای ایجاد شور و شوق در کلاس :
دکتر دمینگ که نظراتش باعث انقلابی کیفی درژاپن و سپس در سایر کشورها شده است در باره ی ماشین داستانی می گوید: " اگر بهترین موتور دنیا بعلاوه بهترین سیستم انتقال و بهترین فرمان و بهترین ... را بگیرید و همه ی این قسمت ها را متصل کنید ، لزوماً ماشینتان حرکت نخواهد کرد." این مطلب را می توان به آموزش نیزربط داد :
" ممکن است بچه هایی خوب ، معلمان باهوش ، والدین خوب ، ساختمان قشنگ و مدیر خوب داشته باشید ولی کلاستان کارآیی نداشته باشد . قسمت های خیلی کوچکی ممکن است در ماشین وجود نداشته باشد و ماشین به همان علت روشن نشود. وجود عناصر یک سیستم کلاس لزوماً منجر به عملکرد خوب کلاس نخواهد شد."
بنابر این ، نه تنها باید تمامی اجزای سیستم کلاس را ببینیم بلکه فرایند هایی که این اجزا را به صورتی موزون و شوق انگیز به سمت هدفی مشخص هدایت می کند را نیز باید مد نظر قرار دهیم .
------------- هدف <------------
کلاس به منزله یک سیستم
ورودی ---> فرایندها ---> خروجی ---> مشتریان ---> بازخورد
جیمزرافینی (James Raffini ) 1993 می گوید : " به ندرت پدر و مادری ادعا می کنند که فرزند پیش دبستانی شان بدون انگیزه است ." دانش آموزان باید کلاسمان را با همان شوق یادگیری که در شروع کودکستان و پیش دبستانی داشتند ترک کنند ، وقتی بهبود یادگیری دانش آموز مد نظر است ، معلم باور دارد آن شخصی که مسئولیت اصلی را برای موفقیت شاگرد دارد خود اوست .
این احساس شدید برای یادگیری دانش آموزان نباید باعث شود که اشتیاقشان را برای یادگیری از دست بدهند.
با در نظر داشتن این بیانیه مأموریت ، می توانیم هدفی مانند هدف زیر را تدوین کنیم :
هدف : " ضمن افزایش یادگیری ، شور و شوق را حفظ کنیم ."
اکنون باید راهکارهایی بیابیم که تمام اجزای سیستم کلاس را برای رسیدن به هدفمان هدایت کنیم .
هرگز هیچ چیز با عظمتی بدون شور و شوق به دست نمی آید و شور و شوق حقیقی زمانی به وجود می آید که ما خودمان را در اختیار هدفی قرار دهیم .
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 17 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
طرح لایه روز معلم
لایه باز و کاملا قابل ویرایش و مناسب برای چاپ روی بنر
سایز : 90*cm 200
رزولوشن : 300 ppi
این پکیج شامل موارد زیر خواهد بود:
1. فایل ویدئویی "مستند خبری یورونیوز با موضوع لامبورگینی"(زمان: 1دقیقه و 22ثانیه)
2. متن انگلیسی فایل فوق
3. متن فارسی فایل فوق
*فرمت متن به صورت Word می باشد.
این فایل ها در دروس ترجمه نوار و فیلم، ترجمه انفرادی و همچنین ترجمه شفاهی کاربرد فراوانی دارند و عموما می توان آن ها را به عنوان پروژه درسی ارائه نمود. همچنین دانشجویان و دیگر علاقه مندان می توانند جهت تقویت قدرت شنیداری خود از این فایل استفاده کنند.