پیش گفتار
از نظر رومی های قرن پنجم ، اروپا منطقه ی مستعمرات عقب مانده ای بود که عقایدش را از جوامع پیشرفته تر حنوب و شرق اخذ می کرد بیشتر اروپا – تمام مناطق واقع در شمال رود دانوب و شرق رود راین – طبیعت وحشی بود که در آن قبایل پراکنده ی بربرهای ژرمن سکونت داشتند . اما هزار سال بعد ، این طبیعت وحشی برای همیشه از دست رفته بود وقبایل ژرمن به ملت هایی چون انگلستان و فرانسه تبدیل شده و تمدن هایی از خود پدید آورده بودند که عقایدشان در تمامی این سیاره پراکنده می شد این دوره یک هزار ساله که شاهد این دگرگونی بود قرون وسطی نام دارد .
قرون وسطی از حدود سال پانصد میلادی با سقوط امپراتوری روم آغاز شد و تا حدود سال 1500 که آغاز گردید، ادامه یافت. این دوره به عصر فئودالیسم و عصر شوالیه گری نیز معروف است. فئودالیسم نظام اقتصادی و سیاسی ای بود که بیشتر اروپا ، به ویژه اروپای غربی، طی این دوره سطیره ی آن به سر می برد؛ و شوالیه گری راه و رسمی بود که سلحشوران زرهپوش و سواره یا شوالیه ها چه در میدان نبرد و چه در خارج از آن ظاهراً از آن پیروی می کردند. قرون وسطی به دو شاخه تقسیم می شود. زندگی در قرون وسطی اولیه و قرون وسطی پسین با معیارهای امروزی دشوار بود با این حال، رفاه قرون وسطی پسین در حدی بود که جامعه بتواند در عرصه ی فعالیت های هنری و فکری توانمند شود و از آن فرهنگ رنسانس و سرانجام فرهنگ دنیای مدرن غربی فراروید.
قرون وسطی یا سده‌های میانه، نام یکی از چهار دوره‌ای است که برای تقسیم بندی تاریخ اروپا استفاده می‌شود. این چهار دوره عبارت بودند از دوران کلاسیک باستان، قرون وسطی، عصر نوزائی (رنسانس) و دوران جدید یا مدرن که از ۱۶۰۰ میلادی شروع می‌شود. معمولاً قرون وسطی را از پایان امپراتوری رم در قرن پنجم میلادی تا سقوط قسطنطنیه توسط دولت عثمانی و پایان امپراتوری رم شرقی (یا بیزانس) در ۱۴۵۳در نظر می‌گیرند.
قرون وسطی در تاریخ اروپای غربی یکی از مهم‌ترین مراحل تاریخی است که از 400 میلادی تا 1400 میلادی را در بر می‌گیرد. در بعضی از موارد از قرون تیره یا Dark age یاد می‌شود که از ویژگی‌های آن تاریک اندیشی، اختناق و حاکمیت اولیاء و اصحاب دین در مناسب مختلف است. در این دوران دین به عنوان یک مکتب کلی بر تمام جامعه سیطره انداخته و هیچ حرکتی خارج از این مساله قابل تبیین نیست. دین نوعی اقتدار همه گیر دارد و حوزه سیاست، اقتصاد، جامعه و فرهنگ و افراد را تحت نظارت و کنترل دقیق خود دارد.
به‌طور معمول در تاریخ مغرب زمین قرون وسطی را به سه دوره اساسی تقسیم می‌کنند.
1. قرون وسطی اولیه یا ماتقدم ( سه قرن اول از 350 م تا قرن ششم یعنی 550 میلادی) 2. قرون وسطی ثانویه یا میانه ( از قرن 6-7 م تا 12 و 13 میلادی) 3. قرون وسطی متاخر یا عالی ( از قرن 14 تا 16) در قرون وسطی اولیه که بعد از فروپاشی امپراتوری روم و یونان و یا تغییر کیش این نظام‌ها به مسیحیت آرام آرام شاهد تحول در ساختار اجتماعی و اقتصادی هستیم. عمده‌ترین تحول در زیر بنای اقتصادی این جوامع صورت می‌گیرد؛ یعنی نظام تولیدی مبتنی بر برده‌داری جای خود را به نظام تولید مبتنی بر ارباب و رعیتی یا فئودالیته می‌سپارد. در نظام فئودالیته همانند نظام برده‌داری دو طبقه اجتماعی اصلی در ارتباط با مناسبات تولید نقش تعیین کننده دارند
1. طبقه فئودال یا زمین‌داران، صاحبان املاک و اراضی، کشتزارها، مزارع، چمنزارها، مرغزارها، شکارگاه ها و حتی بیابان‌ها و کوه‌ها که در قالب قلعه‌ها، ده‌ها و قصبه‌های اربابی به عنوان اراضی تحت مالکیت این اشخاص محسوب می‌شوند. 2. طبقه عظیم و گسترده دهقانان و کشاورزان و همراه با طبقات میانی و واسط دیگر. در این دوران یک نوع تمایز بین نظام فئودالیته به عنوان نظام سیاسی با نظام کلیسا به عنوان نظام فکری- فرهنگی به چشم می‌خورد. کلیسا و دولت در موازات هم حرکت می‌کنند. گه‌گاه تضادها و همکاری‌هایی بین آنها دیده می‌شود. نظام فئودالیته برای تداوم خود نیازمند نوعی عقاید رسمی است تا بتواند به کمک آن ایدئولوژی به توجیه اعمال و رفتار خود پرداخته و اقدامات خود را مشروع سازد. بنابراین در این دوران ارباب دولت، مقامات و اولیاء سیاست متوجه کمک گرفتن از اصحاب کلیسا و روحانیون می‌شوند. یعنی نیاز دارند که پایه‌های فقهی و شرعی این ساختمان فراهم شود. کلیسا نظام سیاسی فئودالیته را تقدیس کرده، پس توده‌ها سر تعظیم فرود می‌آورند.
در قرون وسطی ثانویه این مرزبندی ( تفکیک دین و سیاست) از میان برداشته می‌شود. تا پیش از این، این دو طبقه جداگانه بودند و با هم کاری نداشتند. اما با ورود به قرون وسطی میانه کلیسا داعیه سیطره یافتن بر عالم سیاسی را در سر می‌پروراند. به عبارتی دیگر بین دین و سیاست نوعی وحدت ایجاد می‌شود. پاپ‌ها هستند که پادشاهان را تعیین می‌کنند و بر آنها نظارت کامل دارند.
مراحل پایانی قرون وسطی متأخر همراه با ظهور و برآمدن جنبش‌های اجتماعی و سیاسی مختلف همراه است. زمینه‌ها برای پیدایش نهضت‌های فکری و علمی و در نهایت سر بر آوردن دو سده 14 و 15 میلادی که از آن تحت عنوان دوران نوزایی یاد می‌شود.
در این دوران دستگاه و نظام فلسفی کلیسا که از قرن 11 شروع شده بود و همچنان تا قرن 17 هم ادامه پیدا کرد یعنی نظام موسوم به اسکولاستیسم که به آیین مدرسی موسوم است مبنای اصلی توجیه و دفاع از حاکمیت و دستگاه دین و دولت محسوب می شد.
این آیین مبتنی بر آموزه‌های مسیحیت، همراه با گرایش‌های فلسفی افلاطونی، فیثاغوث، آراء رواقیون و نقطه نظرات فلوطین یا نحله نو افلاطفرانسه در قرون وسطی دورهٔ تاریخی سرزمینی است که تقریباً در جای سرزمین امروزی فرانسه بوده و از مرگ شارلمانی در سال ۸۱۴ تا میانهٔ سده ۱۵ ادامه داشت.
مهم‌ترین نشانه‌های قرون وسطی در فرانسه عبارت‌اند از:
1. حملات وایکینگ‌ها و تکه‌تکه کردن امپراتوری کارولنژی توسط قدرتهای محلی،
2. پیشرفت نظام اقتصادی فئودالی و نظام فئودالی ارباب رعیتی،
3. رشد دودمان کاپتی‌ها و درگیری‌های آنها با نواحی رو به گسترش نرمن‌ها و آنجوی،
4. دورهٔ زایش هنری و ادبی از سده ۱۲ تا اوایل سده ۱۴،
5. رشد دودمان والوا، بحران طولانی بین دودمان‌ها ناشی از جنگ صد ساله و همه‌گیری فاجعه‌آمیز طاعون،
6. گسترش ملت فرانسه در سده ۱۵ و ایجاد حس هویت فرانسوی
ونی و دیدگاه‌های سن آگوستین است.
قرون وسطی از حدود سال 500 میلادی، به هنگام سقوط امپراطوری روم آغاز شد و تقریبا" تا سال 1500 پس از میلاد دوام آورد، یعنی تا هنگامی که رنساس آغاز شد. این دوره را به عنوان عصر فئودالیسم و عصر شوالیه گری نیز می شناسند، چرا که فئودالیسم نظام اقتصادی و سیاسی ای بود که بیشتر اروپا به ویژه بخش غربی آن در این دوره در آن بسر می برد.
شوالیه گری رسم و آیینی بود که جنگاوران زرهپوش و سواره، یا شوالیه ها، چه در میدان نبرد و چه در خارج از آن می بایست رفتار و سلوک خود را بر اساس آن تنظیم می کردند.
اصطلاح قرون وسطی را تاریخدان ایتالیایی فلاویو بیوندو در قرن پانزدهم برگزید. از نظر بیوندو و سایر تاریخ نویسان رنسانس، قرون وسطی یا دوران میانی دقیقآ یک دروازه واسط در تاریخ جهان بود. چرا که بین دوران کلاسیک تمدن یونان و روم و رنسانس قرار داشت.
با آنکه تاریخ نویسان امروزی هنوز هم قرنهای پنجم تا پانزدم را قرون وسطی می دانند، اما اینک می پذیرند که این هزار سال در تمامی تاریخ جهان یا حتی اروپا یک دروازه نبوده است. از نظر اکثر دانشوران امروزی قرون وسطی تنها قسمتی از فرایند رشد تمدن غرب از یونان تا به امروز بوده است.
اما تاریخ نویسان رنسانس با نوشته های خود بر نگرش عمومی به قرون وسطی تاثیر خاصی گذاشته اند. این دانشوران قرون وسطی را چونان عصری واپسگرا به تصویر کشیده اند که در آن مردم نادان و خرافاتی بودند، هنر، ادبیات، و آموزش از میان رفته بود و پیشرفت در همه زمینه ها باز ایستاد.
این تاریخ نویسان بر این باور بودند که اروپای عصر رنسانس وارث مستقیم یونان و روم باستان است و به هیچ وجه وام دار ده قرن بین سقوط روم و زمان خود نیست. قرون وسطی از آنها چیزی جز هزارسال عقب ماندگی فکری و بی عدالتی اجتماعی که دوران کلاسیک باستان را از عصر نوین روشنگری جدا می کرد، نبود.
اما درست است که نادانی و خرافه باوری در قرون وسطی وجود داشته است اما این در یونان و روم باستان هم وجود داشته و امروز نیز وجود دارد و نباید در باره دامنه این مسایل و دشواریهای دیگر جامعه قرون وسطی مبالغه کرد.
واقعیت آن است که قرون وسطی عقب مانده تر از دوران کلاسیک یونان و روم نبود. درست است که فرهنگ آن با فرهنگ تمدنهای باستانی متفاوت بود، اما به هر حال این فرهنگ از درون همان جامعه های قدیمی تر سر بر آورده بود و تمدن قرون وسطی از تمدن دنیای باستان پایین تر نبود. به واقع یک دلیل اهمیت قرون وسطی برای ما این است که آفریننده یک تمدن بود.
افزون بر آن تمدن قرون وسطی پیش درآمد مستقیم فرهنگ مدرن غربی است. قرون وسطی عصری بود که آداب و رسوم و الگوهای غرب در آن شکل گرفت و بسیاری از چیزها که امروز در نظر ما عادی جلوه می کند سر رشته آن مربوط به قرون وسطی است.
در عین حال نباید فراموش کرد که مردم قرون وسطای اولیه بخش بزرگی از دست آوردهای تمدن روم را از دست دادند، اما به هیچ وجه تمام آن تمدن از دست نرفت و آنها ضمن تلاش برای بازسازی فرهنگ از دست رفته روم، راه های کاملآ تازه ای را برای انجام امور خود ابداع کردند.
مثلآ فئودالیسم سر برآورد یا اختراعات و اکتشافات جدید در عرصه کشاورزی شکل گرفت. نباید فراموش کرد که تا قبل از سال 500 میلادی اروپا محدود به تمدن مدیترانه بود یعنی فقط روم و یونان و این در قرون وسطی بود که اروپا به سمت شمال و غرب کشیده شد.
اروپای قرن وسطی
تا قرن 13 میلادی، قلعه های متعلق به شوالیه ها بیش ازهر چیز دیگری در پهنه اروپا خود نمایی می کرد. شوالیه ها از زندگی مرفهی برخوردار بودند که با زندگی دهقانانی که روی زمینهای آنها کار می کردند، تفاوت زیادی داشت. شهرهایی در اطراف قلعه ها بوجود آمدند و توسعه یافتند. تجار برای تجارت از راههای صعب العبور سفر می کردند. زائران سفرهای طولانی را برای زیارت اماکن مقدس انجام می دادند. زندگی سخت بود، جنگ، قحطی و طاعون همراه جان مردم را تهدید می کرد.
1095 میلادی
پاپ آورین دوم، نخستین دستاورد جنگهای صلیبی را پایه ریزی می کند. او از مسیحیان خواست تا مانع از قدرت یافتن ترکان مسلمان در سرزمین فلسطین شوند.
1119
در شهر بولونا در شمال ایتالیا، یک دانشگاه تاسیس می گردد. در طول 50 سال بعد، دانشگاههای دیگری در سراسر اروپا، از جمله دانشگاه آکسفورد در انگلستان و دانشگاه
پاریس در فرانسه، دایر می شوند.
1170
توماس بکت، سر اسقف کلیسای کانتر بری، بدست شوالیه های تحت فرمان هنری دوم، پادشاه انگستان، کشته می شود. او بعد از مرگ، مقام مقدس پیدا می کند. زائران، مقبره او را در کانتر بری که در جنوب انگلستان قرار دارد، زیارت می کنند.
1194
کار ساخت کلیسای جامع شارتره، کلیسای با شکوه با سنگ معماری گوتیک واقع در شمال فرانسه، آغاز می شود. ساخت این بنا 30 سال طول می کشد.
1215
اشراف انگلستان پرنس جان را مجبور می کنند تا مگناکارتا (فرمان کبیر) را امضاء کند. پادشاه ناگزیر می شود به قوانین مربوط به زمین احترام بگذارد.
1236
فردیناند سوم، فرمانروای مسیحی «کاستیل» واقع در شمال اسپانیا، شهر کوردوبا در جنوب اسپانیا را از جنگ مسلمانان اسپانیا بیرون می آورد.
1241
بازرگانان لوبک و هامبورگ، دو بندر در شمال آلمان، برای تشکیل «اتحادیه هانسیاتیک» یک قرارداد تجاری امضاء می کنند. در طول 100 سال، بازرگانان 70 شهر به عضویت «اتحادیه هانیساتیک» در می آیند. این بازرگانان به تجارب خز، شاه ماهی، الوار و غلات می پردازند. پول مسکوگ اتحادیه هانسیاتیگ در محدوده ای وسیع، از شهر کلن واقع در غرب آلمان گرفته تا شهر ریگا در روسیه، معتبر شناخته می شود.
1265
یک ارد انگلیسی به نام سیمون دومونت فوت، نمایندگان شهرها و همچنین اردها، روحانیون و شوالیه ها را به حضور یافتن در پارامان، مجلس قانون گذاری، فرا می خواند.
1275
مارکوپولو و عموهایش، بازرگانی اهل شهر ونیز واقع در شمال ایتالیا، به دربار قوبیلای قاآن در چین می رسند. آنها به مدت 17 سال در چین می مانند.
1291
تهاجم مسلمانان به شهر عکا، آخرین پایگاه مسیحیان در سرزمین فلسطین، آغاز می شود. شهر عکا آخرین سرزمین تحت کنترل مسیحیان بود. این واقعه نقطه پایان دستاورد جنگهای صلیبی بود.
1309
پاپ مقر خود را از شهر رم در ایتالیا، به شهر آوینیون در فرانسه، منتقل می کند. پاپ هاوجهه خود را از دست می دهند، چرا که مردم به انها به چشم عروسک های خیمه شب بازی پادشاهان کشورهای رقیب نگاه می کنند.
1347
طاعون، مرگ سیاه، اروپا را به ورطه نابود می کشاند. یکی از دلایل شیوع سریع این بیماری، گسترش بازرگانی در دوران قرون وسطی بود.
1358
دهقانان فرانسوی در اعتراض به شرایط سخت کار در مزارع، قیام می کنند. اشراف تا دندان مسلح، شورش را با کشتن 20000 نفر از شورشیان، سرکوب می نمایند.
1378
در طول «انشعاب بزرگ در کلیسا»، 3 پاپ که هر یک از سوی قدرتهای جداگانه ای حمایت می شوند، با یکدیکر به رقابت می پردازند. این انشعاب (تقسیم بندی) تا زمان تشکیل شورای کنستانس» در سال 1414 م، ادامه می یابد.
1381
وات تیلور و جان بال، «قیام دهقانان انگلستان» را رهبری می کنند. اقشار فقیر در انگلستان علیه دستمزد کم، برخورد ناعادلانه در محاکم قضایی و مالیاتهای جدید شورش می کنند.
1417
مارتین پنجم انتخاب می گردد و به عنوان تنها پاپ قانونی شناخته می شود.
1419
دربار پرنس هنری ملقب به «دریانورد»، در شهر ساگرس واقع در غرب پرتغال، دریانوردان و نقشه کشها را بسوی خود جلب می کند.
1431
ژاندارک، دختر 18 ساله فرانسوی، بعد از تحریک نیروهای فرانسوی به جنگیدن با انگلیسی ها، دستگیر می شود. سپس انگلیسی ها او را به تیر چوبی بسته، در آتش می سوزانند.
1453
شهر قسطنطنیه (استانبول کنونی) به دست ترکان عثمانی سقوط می کند. بدین ترتیب، پایان کار امپراتوری بیزانس فرا می رسد. در همان سال، شهر فلورانس به کانون جنبش رنسانس در ایتالیا، بدل می شود.
1492
آخرین بخش از قلمرو مسلمانان اسپانیایی گرانادا، به حکمرانان مسیحی آن دیار، فردیناند فرمانروای آراگون و ایزابلا فرمانروای کاستیل، تسلیم می گردد. در همان سال، با حمایت مالی فردیناند و ایزابلا، کریستف کلمب از اقیانوس اطلس می گذرد و به جزایر هند غربی (در نزدیکی سواحل آمریکا) می رسد.
در اروپای قرون وسطی، کاری که مردم انجام می دادند، غذایی که می خوردند، لباسی که می پوشیدند و محلی که در آن زندگی می کردند، همگی بستگی به جایگاه اجتماعی آنها داشت.
فرمان کبیر (مگنا کارتا)
در سال 1215م، اشرافی که از دست پادشاه انگلستان، پرنس جان، به خشم آمده بودند وی را وادار کردند تا فرمان کبیر (مگنا مارتا) را امضاء کند. این فرمان اختیارات پادشاه را محدود می کرد. پادشاه از اشراف خود مالیات زیادی درخواست کرده بود. این فرمان بیان می کرد که حتی پادشاه نیز مشمول قانون شده و باید از آن اطاعت کند. به مرور زمان، قوانین مندرج در فرمان، به صورت اصول پایه ای حقوق افراد برای همه شهروندان درآمد.
زندگی دهقانان
دهقانان در پائین ترین سطح اجتماعی زندگی می کردند. آنها در روستاها بسر می بردند و روی زمین هایی که به ارباب صاحب تیول، تعلق داشت، کار می کردند و بخشی از محصول به دست آمده را به او می دادند. آنها لباسهای پشمی خشن پوشیده و کفشهای چوبی به پا می کردند. آنها با خوردن شوربا، شلغم، لوبی، نان سیاه و آبجو رقیق، زندگی خود را می گذراندند.
اربابان و بانوان
اربابان و بانوان در قلعه هاشان زندگی اشرافی داشتند. آنها لباسهای رنگی دوخته شده از پارچه های گرانبها، مثل ابریشم یا مخمل به تن می کردند. همچنین نان سفید پخته شده از آرد بدون سبوس و گوشت می خوردند. آنها به جای آبجو، شراب می نوشیدند.
غذاهای قرون وسطی
به هر حال، غذاهایی که ثروتمندان و فقرا در قرون وسطی می خوردند، فاقد مواد مغذی لازم بود. شیر غالبا نایاب بود و در زمستان سبزیجات تازه با میوه وجود نداشت.
تعلیمات شوالیه گری
پسر یک نجیب زاده، تعلیمات شوالیه گری را در سن هفت سالگی با رفتن به قلعه شوالیه ای دیکر بعنوان «نو آموز»، آغاز می کرد. او در آنجا یاد می گرفت که چگونه از مهمانان در سر میز غذا پذیرایی کند. علاوه بر این، تعلیمات او شامل یادگیری طریقه به کار بردن شمشیر و سوار کاری با اسب جنگی، می شد. این دو مهارت، ارکان اصلی تعلیمات یک شوالیه، را تشکیل می دادند در سن 14 سالگی، نو اموز به مقام «زره دار» squire یا خدمتگزار مخصوص شوالیه، ارتقاء می یافت. سرانجام، معمولا در سن 21 سالگی، «زره دار» طی تشریفات خاصی پس از اینکه با پهنای تیغه شمشیر به آرامی بر شانه هایش می زدندف به مقام «شوالیه» ارتقاء می یافت.
زندگی یک دختر
دخترهای خانواده اشراف مجبور بودند مهارتهایی را که بعدها بعنوان بانوی حاکم قلعهبدان نیاز داشتند ، فرا بگیرند. یک شوالیه صلیبی ممکن بود سالها از خانه دور باشد و همسر خود را در اداره امور خانه و املاکش تنها بگذارد. دختران جوان معمولا بین سنین 14 یا 16 سالگی ازدواج می کردند. این ازدواجها با توافق خانواده های طرفین صورت می گرفت. عروس جهزیه ای شامل پول و زمین برای شوهر خود می آورد.
رقابتهای رزمی
جنگیدن مشغله اصلی یک شوالیه محسوب می شد. اما هنگامی که جنگی وجود نداشت، شوالیه های قرون وسزی برای حفظ آمادگی رزمی خود، در رقابتهای رزمی (پیکارهای نمایش) شرکت می کردند. در سال 1180 م در ناحیه لینی سورمارنه، در فرانسه، تعداد 3000 شوالیه سوار بر اسب در یک پیکار نمایش با یکدیگر به مبارزه تن به تن پرداختند. در طول یک پیکار نمایشی، شوالیه ها می بایست بی چون وچرا از مقررات خاصی پیروی می کردندو شوالیه ها می بایست از شمشیرهای کند استفاده می کردند و در صورتی که شوالیه ای کلاه خود را از دست می داد، نباید مورد حمله قرار می گرفت. همچنین در صورتی که یک ضربه به قمست پائین تنه حریف زده می شد، یک توهین به حساب می آمد.
نشان خانوادگی به دلیل آنکه چهره شوالیه ها در زیر کلاه خود آهنی پنهان بود، بسیاری از شوالیه های شرکت کننده در پیکارهای نمایشی، نقش یا نشان مخصوص به خود را بر ردایی که روی زره خود می پوشیدند، می دوختند. این علائم برای شناسایی شوالیه ها در میدان جنگ، بسیار مهم بودند. به مرور زمان، این نقشهای برجسته به علائم خانوادگی تبدیل شدند که هر یک معرف یک خانواده اشراقی، بود. بدینسان، این نقش و نگارهای بخصوص که بر ردای روی زره به کار می رفت، «نشان خانوادگی» نام گرفت.
شکارو قوش بازی
اشراف خود را با شکار و قوش بازی، سرگرم می نمودند و از این راه گوشت تازه برای آشپزخانه قلعه هاشان، تامین می کردند. زنان اشراف نیز سوار کاری می آموختند و در برنامه های شکار، شرکت می جستند.
تجار قرون وسطی
با گسترش تجارت میان شهرها، ثروت تجاز افزایش یافت. تجار عمده را «شهروندان آزاد» burghers.، می نامیدند. این کلمه از واژه آلمانی بورگ Burg (به معنی شهر دارای حصار) گرفته شده است. تجار ثروتمند شروع به ساخت خانه های مجلل برای خود کردند و ارتباط بازرگانی با شهرهای کشورهای دیگر ایجاد نمودند.
اتحادیه نسیاتیک
در سال 1241م تجار بندرلویک و هامبورگ درشکال آلمان، یک اتحادیه بازرگانی تشکیب دادند تا با کشورهای دور دست مانند روسیه، ارتباط بازرگانی ایجاد نمایند. بازرگانان عضو «اتحادیه هانسیاتیک»، به ثروت و قدرت فراوانی دست یافتند و خود را با شاهزادگان هم ردیف می دانستند.
مرگ سیاه
در طول 4 سال یعنی از 1347 تا 1351 میلادی، 25 میلیون نفر یا به عبارتی 4/1 جمعیت اروپا، بر اثر شیوع نوعی طاعون که «مرگ سیاه» نام گرفت، جان خود را از دست دادند. پس از، از بین رفتن بیماری، در شهرها و نواحی روستایی، کمبود کارگر وجود داشت. مردم معمولی شروع به درخواست و دستمزد بالاتر و رفتار مناسبتر از جانب اربابان خود، کردند.
شهرها و بازازهای مکاره
تا قرن 14 میلادی، شهرهای سراسر اروپا ر اثر تجارت، توسعه پیدا کرده و ثروتمند شده بودند. کالاهایی مثل پشم انگلیسی، شراب فرانسوی، و صابون اسپانیایی در شهرهای تجاری، که در اطراف قلعه ها و شاهراههای اصلی ایجاده شده بودند، مورد معامله قرار می گرفتند. در بیشتر شهرها همه ساله بازارهای مکاره بر پا می شد، که ماهی چندین روز دایر می ماند. بازرگانان و پیشه وران ثروتمند در قالب اتحادیه های صنفی قدرتمند به سازماندهی خود پرداختند.
حقایق ثبت شده
طاعون، مرگ سیاه، در اواخر دهه چهارم سده 14 میلادی، در حدود 4/1 جمعیت اروپا را از بین برد. افراد بر اثر گزیده شدن بوسیله نوعی کک که در بدن موشهای سیاه زندگی می کرد. به این بیماری مبتلا می شدند. بیماری طاعون در نواحی مرکزی آسیا پدیدار شد و بوسیله موشهای موجود در کشتیهای بازرگانی به اروپا آورده شد. زبان قربانیان به رنگ سیاه در می آمد و روی پوست بدنشان تاولهایی ظاهر می گردید. قربانیان این بیماری معمولا بعد از 3 روز می مردند.
چرا این دوره را قرون وسطی می نامند؟
اصطلاح قرون وسطی از فلاویوبوند و تاریخدان ایتالیایی در قرن شانزدهم ابداع کرد از نظر بوند و دیگر تاریخ نویسان رنسانس ، قرون وسطی دقیقاً یک دوره ی میانه در تاریخ جهان بود. چون بین دوره ی باستانی تمدن یونان روم و دوره ی رنسانس واقع شده بود. تاریخدانان امروزی نیز دوره ی بین قرن های پنجم و پانزدهم را قرون وسطی می نامند اما آنان اکنون می دانند که این هزار سال نه در تاریخ جهان یک دوره ی میانه بود و نه حتی در تاریخ اروپا اکثر پژوهشگران معاصر به قرون تنها به عنوان بخشی از (فرایند) رشد و توسعه ی تمدن غربی از یونان تا به امروز می نگرند چنان که تاریخدان این تورندیک می نویسد.
« تقریباً هیچ گاه یک شکاف عمیق بین دوره های هم جوار دهم جوار وجود نداشته است. از این رو، قرون وسطی و ارث بسیاری از( دستاوردهای) دوران باستان بود و بسیاری از مشخصه های تمدن کنونی ما را می توان در چندین قرن پیش در تاریخ قرون وسطی ردیابی هر عصری با عصر پس از فود هم خوانی دارد.
قرون وسطای پسین چگونه بود؟
تاریخدانان همان طور که تاریخ را به طور کلی تقسیم بندی می کنند، قرون وسطی را نیز به دو تقسیم می کنند: قرون وسطای اولیه از سال پانصد تا سال هزار میلادی و قرون وسطای پسین از سال هزار تا هزار و پانصد میلادی. قرون وسطای اولیه به قرون تاریک نیز معروف است و این سبب آشفتگی اجتماعی است که از پی سقوط روم پدید آمد و نیز به سبب از دست رفتن سریع بیشتر فرهنگ یونان و رومی است. این دوره شاهد 500 سال خشونت و نا به سامانی و جنگ و تجاوزگری بود. اما با اغاز قرون وسطای پسین این منابع اجتماعی و فرهنگی پایان یافت و اروپاییان توانستند توجه خود را به بنای تمدن قرون وسطایی معطوف دارند. طی قرون وسطای پسین، یعنی قرن های یازدهم تا پانزدهم اروپای قرون وسطی به شکوفایی رسید. به گفته ی استرید ، قرون وسطا پسین.
]] شاهد نوع تازه ای از معماری در کلیباهای گوتیک و نوع تازه ای از ادبیات در اشعار تروبادروهای
( شاعران قرون وسطی جنوب فرانسه) بود. در همین زمان شکل گیری الگوی ایده آل شریف زاده ی با فرهنگ آغاز شد[[ ....
علم در قرون وسطی پسین:
مهندسی ساخت کلیساهای جامع عمدتاً آن نوعی از علم بود که مردم قرون وسطای پسین به آن علاقه داشتند این علم کاربردی نخستین عینک ها را نیز به وجود آوردند.
با آن که تعلقات فکری اروپاییان عمدتاً با دین و معنویت پیوند داشت نگرش به علم به عنوان وسیله شناخت جهان طبیعی نیز داشت رواج می یافت.
غربیان نخست در اسپانیا و سیسیل چیزهایی درباره ی علم ریاضیات از مسلمانان آموختند جهان اسلام از قرون وسطای اولیه فعالانه به علم توجه داشت و این مسلمانان بودند و اعداد و صفر عربی را به اروپا عرضه داشتند این ابزارهای ریاضی مانند ابزارهای دیگر به رشد علم مدرن کمک کردند که با گالیله در دوره رنسانس آغاز شد و به ریاضیات عالی و محاسبات پیچیده ی امروزی انجامید. در قرن سیزدهم برخی از اندیشمندان اروپایی، برجسته تر از همه را جربیکن، ادلارد ازباث و رابرت گرا ستت که همگی انگلیسی بودند، استدلال کردند که برای آن که درستی هر نظر معلوم شود باید منطق با آزمایش یا دست کم مشاهده همراه شود سرانجام این دفاع از علم تجربی در دوره رنسانس به پیدایش روش علمی انجامید که تا به امروز زیربنای تمام پژوهش های علمی است.
غول سیاسی
گسترش شهرها، تجارت ، هنر، آموزش و علم در دوره ی قرون وسطای پسین برای پیدایش رنسانس در اروپا اهمیت حیاتی داشت، اما ظهور حکومت متمرکز در انگلستان، فرانسه اسپانیا چنین بود. اروپای غربی در آغاز قرون وسطای پسین مجموعه ای از املاک بزرگ و کوچک فئودالی بود. حتی هنگامی که این املاک ، نظیر فرانسه، یک پادشاهی را تشکیل می دادند در واقع اجزای یک گروه کل یک پارچه نبودند . اکثر اربابان این مناطق فئودالی چنان عمل می کردند که انگار فرمان روایان دولت های مستقلی هستند بدون آن که وفاداری چندانی به پادشاهی داشته اند. به موازات پیشرفت قرون وسطای پسین، این وضعیت تغییر کرد درحالی که در سال هزارم میلادی تنها بخشی از اقتدار مرکزی وجود داشت در سال 1500 در انگلستان ، فرانسه و اسپانیا اقتدار مرکزی وجود داشت.
پادشاهان این سه کشور و کسانی که در خدمت آنها بودند قدرت سیاسی را از چنگ اربابان فئودال بیرون کشیدند هدف ها و ناسازگاریها ی این ملت ها نه تنها .... شد و توسعه اروپا از دوره ی رنسانس تا به امروز بلمه بر بقیه ی دنیا نیز تاثیر گذاشتند.
نخستین پادشاهی قدرتمند قرون وسطا که رو به توسعه گذاشت انگلستان بود. حادثه سرنوشت سازی که به این توسعه کمک کرد فتح نورمان ها در 1066 بود
رشد شهرها :
بهبودی روش های کشاورزی نه تنها سرف ها را آزاد کرد، بلکه موجب نیاز به شهرها شد. شهرها مراکز تجاری بودند که در آنها مواد غذایی و دیگر اجناس تولیدی ملک های اربابی را می شد خرید و فروش کرد. افزایش سریع جمعیت نیز با افزایش مواد غذایی همراه شد و بسیاری از مردم در جست و جوی کار راهی شهرها شدند تاریخدان دیوید نیکولاس می نویسد.
»گسترش نواحی محصور در دیوار شهرها از چهار برابر شدن جمعیت بسیاری از شهرها بین سال های 1100 و 1300 آشکار می شود. رشد شهرها در طول قرون وسطا به زوال فئودالیسن کمک کرد. شهر قرون وسطایی با نظام فئودالی چندان جور در نمی آمد . ساکنان شهرها شهروندانی حکومت مرکزی بودند . به جای عوارض فئودالی مالیت می پرداختند. ساکنان شهرها ترتیبی دادند که فرمانی از جانب پادشاه صادر شود که به آن ها اجازه می داد بر خود حاکم شوند و نظام قضایی خود را برپا دارند.
پادشاه از صدور این فرمان ها بهره مند می شد چون بدینوسیله قدرت اربابان محلی را کاهش می داد.
انتخاب پاپ
یکی از اصطلاحات عمده کلیسا مربوط به گزینش پاپ بود. تا قرن یازدهم بسیاری از پاپ ها رافه مقالات کلیسا، بلکه اعضای اشرافیت ایتالیا برگزیده بودند.کاردینال ها نه به خاطر شایستگان در رهبری کلیسا بلکه براساس ارزش که برای حامیان غیر مذهبی خود داشتند برگزیده می شوند در سال 1059 یک شورای کلیسایی به سرپرستی پاپ نیکولاس دوم فرمانی صادر کرد که انتخاب پاپ را از دست افراد غیر مذهبی خارج می کرد. از آن هنگام تا به امروز پاپ را کاردینال های کلیسا بر می گزینند. کاردینال از واژه لاتینی به معنای مدیر یا رئیس است و برای اسقف ها و کشیش ها هر دو به کار می رود. کاردینال ها روحانیانی بودند که در کلیسا ها یا نواحی مهم اداری کلیسا را به ویژه در روم یا اطراف آن، زیر نظو داشتند. آن ها با لباس قرمز روشن خود از دیگر روحانیون متمایز می شوند هیئت انتخاباتی کاردینال ها به زودی در کالج مقدس، که به کالج کاردینال ها نیز مشهور است، سازمان یافتند. پاپ برای پر کردن جاهای خالی در کالج اعضای جدیدی را منصوب می کرد. این مجمع کلیسایی افزون بر انتخابات پاپ به او اجازه ی مشورت نیز می دادو از آن گذشته اعضای آن در حکومت کلیسایی به کارگزاران مهمی تبدیل شدند.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 38 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله قرون وسطا
