مشخصات این فایل
عنوان: جنبش های دانشجویی و ارتباط آن ها با نیروهای سیاسی
فرمت فایل : word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 90
این مقاله درمورد جنبش های دانشجویی و ارتباط آن ها با نیروهای سیاسی می باشد.
خلاصه آنچه در مقاله جنبش های دانشجویی و ارتباط آن ها با نیروهای سیاسی می خوانید :
فصل دوم
نسبت و ارتباط نیروهای سیاسی با جنبش دانشجویی سالهای 76-1357
جامعه شناسان و پژوهشگران مسائل سیاسی رفتارهای جمعی سیاسی را به دو دسته تقسیم میکنند: دسته اول شامل فعالیتهای سیاسی سازمان یافته احزاب و گروههای سیاسی می شود و دسته دوم از رفتارهای جمعی، فعالیتهای کمتر سازمان یافته جنبشهای اجتماعی را شامل میگردد.
جنبش های اجتماعی نسبت به احزاب سیاسی از سازمان یافتگی کمتری برخوردارند و ممکن است دارای هیچگونه عضویت منظم نباشند و یا چیزی مانند دفتر یا ستاد مرکزی نداشته باشند.
اما احزاب از سازمان یافتگی بالایی برخوردارند دارای ستاد و دفاتر مختلف میباشند و مستقیماً برای کسب یا حفظ قدرت مبارزه میکنند در صورتی که جنبشهای اجتماعی دنبال کسب قدرت نیستند و به شیوهای پراکندهتر عمل میکنند.
مهمترین عواملی که در ظهور جنبشهای اجتماعی موثرند، عبارتند از:
1- وجود تبعیض و آگاهی از آن (به عبارت دیگر جنبشهای اجتماعی زمانی ظهور میکنند که بخشی از اعضای سازمان یافته جامعه قصد آن دارند تاریکی از عرصههای اجتماعی تغییر ایجاد کنند یا از وقوع تغییرات جلوگیری کنند.
2- وجود گروههایی که بتوانند اهداف جنبش را پیگیری کنند.
3- فضا و ساختارهای موجود به گونهای باشد که امکان اعتراض وجود داشته باشد. به عقیده نگارنده جنبشهای اجتماعی برای موفقیت به چند شرایط وابستهاند:
1- داشتن ایدئولوژی برای گردآوردن اعضای جنبش
2- داشتن استراتژی و برنامههایی برای رسیدن به اهداف خویش
3- داشتن رهبر قوی، لایق و مصصم.
4- نیازمندی به نیروها و گروههای سیاسی سازمان یافته.
همین شرط اخیر باعث کشیده شدن جنبشهای اجتماعی به سمت گروههای سیاسی میشود. در مجموع میتوان گفت جنبشهای اجتماعی از مولفههای بسیار تاثیر گذار در عرصه تحولات اجتماعی جوامع نوین هستند به لحاظ تواناییشان در سازماندهی افراد و ایجاد وفاق و همدلی بین قسمت عمده اعضای جامعه در جهت نیل به اهداف مشترک به عنوان یکی از اهرمهای عمده ایجاد تغییر در جوامع مطرح میباشند. چرا گه امروز تحولات جوامع نه بوسیله یک فرد بلکه اکثراً توسط اجتماعات منسجم و گروههای ذینفع به انجام میرسند.
جنبش دانشجویی به عنوان یکی از مهمترین و مؤثرترین جنبشهای اجتماعی دهههای اخیر محسوب میشود.
جنبش دانشجویی به لحاظ ساختار و نحوه سازماندهی، همانند جنبشهای اجتماعی دچار عدم تمرکزاند.
این جنبشها دارای یک رهبر عالی مقام و ستاد مرکزی واحد نمیباشند.
همانطور که اشاره شد کارکرد و کار ویژة جنبشهای اجتماعی (بویژه جنبش دانشجویی) با کار ویژه احزاب متفاوت است. جنبش دانشجویی به لحاظ بافت و ساختارش اصولاً نمیتواند قدرت را در دست بگیرد، اساساً کارکرد و وظیفه اصلی جنبش دانشجویی کسب قدرت نیست.
کارکرد اصلی جنبش دانشجویی روشنگری و افشاء است باید اعتراض و انتقاد کند و به مثابه سیستم هشدار دهنده برای نظامهای کارکرد و روشنفکر است ویژگی اساسی روشنفکر احساس مسئولیت توام با آگاه سازی جامعه و نقد وضعیت موجود است.
اما آیا جنبش دانشجویی در ایران پس از انقلاب تا 1376 از چنین رسالتی برخوردار بوده است؟
نگارنده ضمن ارائه پاسخ منفی به این پرسش، معتقد است جنبش دانشجویی در ایران سالهای 76-1357 دنباله و احزاب و نیروهای سیاسی خارج از دانشگاه بوده است.
همانطور که در فصل اول (چارچوب نظری) اشاره شد نسبت به ارتباط جنبش دانشجویی با نیروهای سیاسی خارج از دانشگاه سه نظر به شرح زیر وجود دارد:
1- جنبش دانشجویی در سالهای 76-1357، جنبشی هدف ساز، مستقل و پیشرو بود. نیروهای سیاسی و احزاب خارج از دانشگاه از این جنبش تاثیر پذیرفتند.
2- جنبش دانشجویی در سالهای 76-1357 هم بر نیروهای سیاسی خارج از دانشگاه تاثیر گذاشت و هم از آنها تاثیر پذیرفت (تاثیر متقابل)
3- جنبش دانشجویی در سالهای 76-1357 دنباله رو، ابزار و بازوی عملی احزاب و نیروهای سیاسی خارج از دانشگاه بود.
تاثیرگذاری و تحریکات خارج از دانشگاه بر دانشجویان و دانشگاه را میتوان به سه دسته تقسیم نمود:
1- تحریکاتی که توسط نیروهای خارجی یا داخلی به نفع کشورها یا گروههای بیگانه (و خارجی) دنبال میشود.
2- تحریکاتی که توسط رژیم و نظام حاکم برای رسیدن به مقاصد خویش، باعث برپا گشتن تظاهرات و اعتصابات و سایر فعالیتها میگردد.
همسویی دفتر تحکیم وحدت اتحادیه (انجمنهای اسلامی سراسر کشور) با دولت و گروههای حاکم در سالهای پسی از انقلاب تا پایان جنگ بیانگر این امر است:
در بیست و دوم اسفند 1357، صدها هزار از مردم تهران به دعوت انجمن اسلامی دانشجویان علیه قرارداد صلح مصر و اسرائیل و همچنین به منظور افشای توطئههای امپرایالیسم علیه انقلاب اسلامی ایران، اجتماع نمودند.1
در چهارده خرداد 1358 راهپیمایی و اجتماع در مقابل سفارت آمریکا در تهران در اعتراض به صدور قطعنامه 17 ماه مه سنای آمریکا به دعوت انجمنهای اسلامی صورت گرفت.2
در وقایعی چون آبان 1358 (تسخیر سفارت آمریکا)، فروردین و اردیبهشت 1359 (انقلاب فرهنگی) و هشت سال جنگ عراق علیه ایران، دانشجویان پیرو خط امام، همسو با حاکمیت عمل نمودند.
در بیانیه دفتر تحکیم وحدت (تاریخ 13/2/1368)، چنین آمده است:
«اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان دانشگاههای سراسر کشور ضمن گرامی داشت مقام شهدای انقلاب فلسطین، هم گام و هم راه با ملت مسلمان ایران، در راهپیمایی بزرگ روز قدس شرکت کرده و اعلام مینماید که نجات فلسطین تنها از طریق گلولههای متکی به ایمان قابل دست یابی است و ایجاد روند مذاکرات سیاسی و راههای دیپلماسی مبتنی بر سازمان ملل نه تنها تمهیدات استقلال و پیروزی را فراهم نمیآورد که خود چون مشکل عمدهتری مانع از در آغوش کشیدن استقلال و آزادی خواهد گردید».3
3- تحریکات گروهها و احزاب غیر حاکم (در سالهای 59-1357 و سالهای پس از 1368 جنبش دانشجویی و تشکلات دانشجویی تحت تاثیر گروهها و احزاب سیاسی غیر حاکم و حاکم بودند)
در مجموع دانشجویات نقش فعال و برجستهای در مناسبات اجتماعی و سیاسی داشتهاند. لیکن جنبش دانشجویی هیچ وقت مستقل از جنبش سیاسی جامعه نبوده است. به عبارت دیگر، جنبش دانشجویی تابعی از جریانهای سیاسی در جامعه بوده و همان تقسیمبند فکری – سیاسی جامعه در فضای دانشگاه نیز دانشجویان سیاسی را به گروههای مختلف وابسته به احزاب و جریانهای سیاسی مختلف تقسیم میکند.
از آسیبهای بالقوه این جنبش احتمال وابستگی آنان به گروهها و طیفهای فعال حرکت و نیز گروههای سیاسی و احزاب خارج از دانشگاه است. این وابستگی، کارکرد انتقادی این جنبش را از بین برده و جریانات را از دایره نقد دانشجویان بیرون میگذارد. لیکن در باب استقلال جنبش دانشجویی باید گفت که استقلال جنبش دانشجویی به هیچ عنوان به معنای عدم همکاری و همفکری با جریانات دیگر سیاسی نیست. به معنای اعلام خود مختاری و جمود فکری هم نیست، حتی به معنای نگرفتن امکانات فعالیت از دولت نیز نیست، بلکه به معنای نقد همه جانبه و فراگیر است.
ما در این فصل برای آزمون و مستندسازی فرضیه پژوهش، سالهای 76-1357 را به چهار مقطع تقسیم مینمائیم و در هر مقطع به بررسی احزاب و نیروهای سیاسی (حاکم و غیر حاکم) و ترکیب و چینش آنها در دولت میپردازیم و سپس ارتباط و تأثیرگذاری آنها برجنبش دانشجویی و تشکلات آن را نشان خواهیم داد.
1- احزاب و نیروهای سیاسی سالهای 59-1357 و ارتباط آنها با جنبش دانشجویی (وتشکلات آن) این مرحله با نخست وزیری مهندس مهدی بازرگان و حاکمیت دولت موقت شروع و با اشغالی سفارت ایالات متحده آمریکا توسط دانجشویان پیرو خط امام و استعفای مهدی بازرگان و در نهایت با انقلاب فرهنگی در اردیبهشت 1359 به پایان میرسد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دولت موقت بازرگان، عهدهدار اولین دولت انقلابی شد که وظیفهاش انتقال انقلاب به رئیس جمهور آینده، برگزاری انتخابات و تأسیس مجلس موسسان برای تدوین قانون اساسی بود.
.....
بخشی از فهرست مطالب مقاله جنبش های دانشجویی و ارتباط آن ها با نیروهای سیاسی
فصل اول
جنبش های دانشجویی
و کودتای 28 مرداد
روشنفکران:
جناح چپ سنتی:
جناح راست سنتی:
جناح راست مدرن:
جناح راست سنتی افراطی (رسا):
جناح چپ مدرن:
جناح روشنفکر تلفیقی:
فصل دوم
نسبت و ارتباط نیروهای سیاسی با جنبش دانشجویی سالهای 76-1357
پینوشتها
نتیجهگری
کتابنامه
منابع فارسی
مقالات:
منابع انگلیسی:
دانلود مقاله جنبش های دانشجویی و ارتباط آن ها با نیروهای سیاسی