فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)
تعداد صفحات:121
پایان نامه کارشناسی ارشد
رشته‌ی گفتاردرمانی
عنوان : بررسی تاثیر روش درمانی افزایش تدریجی طول و پیچیدگی گفتار GILCUبر کاهش ناروانی گفتار کودکان دبستانی 11- 6 سال مبتلا به لکنت
فهرست مطالب:
عنوان صفحه
فصل اول - کلیات تحقیق
1.1مقدمه...........................................................................................................................1
2.1 بیان مساله.................................................................................................................3
3.1 اهمیت و ضرورت تحقیق........................................................................................4
4.1 اهداف پژوهش..........................................................................................................5
1-4-1 هدف کلی............................................................................................................5
2.4.1 اهداف اختصاصی.................................................................................................5
3.4.1 اهداف کاربردی...................................................................................................6
5.1 سوال های مربوط به تحقیق................................................................................6
6.1 تعریف مفاهیم و اصطلاحات................................................................................7
فصل دوم- پیشینه تحقیق
1.2 توصیف و تعریف لکنت...............................................................................................9
2.2 علت شناسی لکنت...................................................................................................................9
2-2-1 لکنت به عنوان یک اختلال سازمان دهی مغزی......................................9
2-2-2 لکنت به عنوان نقص تولید زبانی................................................................11
2-2-3 لکنت به علل روانشناسی...............................................................................13
2-2-4 لکنت به عنوان اختلال چند عاملی..............................................................13
2-3 سنجش شدت لکنت...........................................................................................14
2-4 مروری بر درمان های لکنت کودکان دبستانی..............................................16
2-4-1برنامه قوانین روانی...........................................................................................16
2-4-2 گفتار نرم و درمان رفتاری- شناختی..........................................................17
2-4-3 برنامه لیدکامب برای کودکان سن مدرسه که لکنت می کنند.............19
2-4-4 برنامه افزایش تدریجی طول وپیچیدگی گفتار.........................................20
2-5 بررسی متون...........................................................................................................22
2-5-1 متون داخلی.......................................................................................................22
2-5-2 متون خارجی.....................................................................................................23
فصل سوم- روش شناسی پژوهش
3-1 مقدمه........................................................................................................................27
3-2 نوع مطالعه...................................................................................................................27
3-3 جامعه آماری و نمونه آماری....................................................................................27
3-3-1 جامعه آماری........................................................................................................27
3-3-2 نمونه آماری..........................................................................................................27
3-4 معیارهای ورود به مطالعه........................................................................................28
3-5 معیارهای خروج از مطالعه.......................................................................................28
3-6 روش نمونه گیری......................................................................................................28
3-7 حجم نمونه و شیوه محاسبه آن.............................................................................28
3-8 مکان و زمان انجام تحقیق......................................................................................29
3-9 متغیرها و نحوه سنجش آنها....................................................................................29
3-10 روش جمع آوری داده ها.......................................................................................31
3-11 روش تجزیه و تحلیل داده ها...............................................................................31
3-12 روش اجرا.................................................................................................................32
3-13 بازخورد......................................................................................................................44
3-14 ملاحظات اخلاقی.....................................................................................................45
فصل چهارم- توصیف و تحلیل داده ها
4-1 مقدمه..........................................................................................................................46
4-2 بررسی وضعیت توزیع طبیعی متغیرهای مورد مطالعه....................................46
4-3 بررسی متغیرها در سطح تک گویی....................................................................48
4-3-1 بررسی متغیر درصد هجاهای لکنت شده ...................................................48
4-3-1-1 بررسی آزمون برابری لون( آزمون بین گروهی پیش از درمان).........48
4-3-1-2 بررسی آزمون تی درون گروهی در گروه آزمون....................................49
4-3-1-3 بررسی آزمون تی درون گروهی در گروه کنترل...................................49
4-3-1-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان)...........51
4-3-2 بررسی متغیر درصد دیرش لکنت شده.........................................................53
4-3-2-1 بررسی آزمون برابری لون( آزمون بین گروهی پیش از درمان).........53
4-3-2-2 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه آزمون..................................55
4-3-2-3 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه کنترل..................................56
4-3-2-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان)..........57
4-3-3 بررسی متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه..............................................58
4-3-3-1 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پیش از درمان)..........58
4-3-3-2 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه آزمون..................................59
4-3-3-3 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه کنترل..................................60
4-3-3-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان)..........61
4-3-3-5 بررسی آزمون آنالیز واریانس....................................................................62
4-4 بررسی متغیرها در سطح گفتار..........................................................................63
4-4-1 بررسی متغیر درصد هجاهای لکنت شده .................................................63
4-4-1-1 بررسی آزمون برابری لون( آزمون بین گروهی پیش ازدرمان)........63
4-4-1-2 بررسی آزمون تی دورن گروهی در گروه آزمون.................................65
4-4-1-3 بررسی آزمون تی دورن گروهی در گروه کنترل.................................65
4-4-1-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان)........67
4-4-2 بررسی متغیر درصد دیرش لکنت شده.....................................................68
4-4-2-1 بررسی آزمون برابری لون( آزمون بین گروهی پیش از درمان)....68
4-4-2-2 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه آزمون.............................70
4-4-2-3 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه کنترل...............................71
4-4-2-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان).........72
4-4-3 بررسی متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه..........................................73
4-4-3-1 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پیش از درمان).....73
4-4-3-2 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه آزمون...............................75
4-4-3-3 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه کنترل................................76
4-4-3-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان)........77
4-4-3-4 بررسی آزمون آنالیز واریانس...................................................................78
4-5 بررسی متغیرها در سطح خواندن....................................................................79
4-5-1 بررسی متغیر درصد هجاهای لکنت شده .................................................79
4-5-1-1 بررسی آزمون برابری لون( آزمون بین گروهی پیش ازدرمان)........79
4-5-1-2 بررسی آزمون تی دورن گروهی در گروه آزمون................................81
4-5-1-3 بررسی آزمون تی دورن گروهی در گروه کنترل...............................82
4-5-1-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان)......83
4-5-2 بررسی متغیر درصد دیرش لکنت شده....................................................84
4-5-2-1 بررسی آزمون برابری لون(آزمون بین گروهی پیش از درمان)........84
4-5-2-2 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه آزمون................................85
4-5-2-3 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه کنترل...............................86
4-5-2-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان).......87
4-5-3 بررسی متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه.........................................89
4-5-3-1 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پیش از درمان).....89
4-5-3-2 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه آزمون...............................90
4-5-3-3 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه کنترل.............................91
4-5-3-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان).......92
4-5-3-5 بررسی آزمون آنالیز واریانس.................................................................94
4-5-4 بررسی متغیر SSI-3 .................................................................................95
4-5-4-1 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پیش از درمان)......95
4-5-4-2 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه آزمون...............................96
4-5-4-3 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه کنترل...............................97
4-5-3-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان).........98
4-3-4 بررسی متغیر SSI-3 در سطح گفتار ......................................................100
4-3-4-1 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پیش از درمان)......101
4-3-4-2 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه آزمون...............................101
4-3-4-3 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه کنترل...............................102
4-3-3-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان)........103
4-4-4 بررسی متغیر SSI-3 در سطح خواندن ..................................................105
4-4-4-1 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پیش از درمان).....105
4-4-4-2 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه آزمون..............................106
4-4-4-3 بررسی آزمون تی درون گروهی، در گروه کنترل.............................107
4-4-4-4 بررسی آزمون برابری لون (آزمون بین گروهی پس از درمان)......108
4-6 بررسی آزمون آنالیز واریانس..........................................................................110
فصل پنجم- بحث و نتیجه گیری
5-1 مقدمه.....................................................................................................................111
5-2 بحث و بررسی یافته ها.......................................................................................111
5-2-1 بررسی و تحلیل پاسخ سوالات پژوهش.....................................................111
5-2-1-1 پاسخ به سوال اول پژوهش: آیا اثربخشی روش درمانی GILCU بر روی درصد
هجاهای لکنت شده در کودکان دبستانی 11-6 ساله مبتلا به لکنت در خواندن، تک گویی
و گفتار محاوره ای مشهود است؟............................................................................................111
5-2-1-2 پاسخ به سوال دوم پژوهش: آیا اثربخشی روش درمانی GILCU بر روی میانگین
دیرش لکنت در کودکان دبستانی 11-6 ساله مبتلا به لکنت در خواندن، تک گویی
و گفتار محاوره ای مشهود است؟...............................................................................................111
5-2-1-3 پاسخ به سوال سوم پژوهش: آیا اثربخشی روش درمانی GILCU بر روی رفتار
-های فیزیکی همراه در کودکان دبستانی 11-6 ساله مبتلا به لکنت در خواندن، تک
گویی و گفتار محاوره ای مشهود است؟....................................................................................112
5-2-1-4 پاسخ به سوال چهارم پژوهش: آیا اثربخشی روش درمانی GILCU بر روی
SSI-3 در کودکان دبستانی 11-6 ساله مبتلا به لکنت در خواندن، تک گویی و گفتار
محاوره ای مشهود است؟..................................................................................................................112
5-2-1-5پاسخ به سوال پنجم پژوهش: آیا اثربخشی روش درمانی GILCU درمقایسه با
روش های سنتی بر روی درصد هجاهای لکنت شده در کودکان دبستانی 11-6 ساله
مبتلا به لکنت در خواندن، تک گویی و گفتار محاوره ای مشهود است؟.............112
5-2-1-6 پاسخ به سوال ششم پژوهش: آیا اثربخشی روش درمانی GILCU درمقایسه
با روش های سنتی بر روی میانگین دیرش لکنت در کودکان دبستانی 11-6 ساله مبتلا
به لکنت در خواندن، تک گویی و گفتار محاوره ای مشهود است؟.......................................113
5-2-1-7 پاسخ به سوال هفتم پژوهش: آیا اثربخشی روش درمانی GILCU در مقایسه با روش
های سنتی بر روی میزان رفتارهای فیزیکی همراه در کودکان دبستانی 11-6 ساله مبتلا به
لکنت در تک گویی و گفتار محاوره ای و خواندن مشهود است؟..........................................113
5-2-1-8 پاسخ به سوال هشتم پژوهش: آیا اثربخشی روش درمانی GILCU در مقایسه با روش
های سنتی بر روی بر روی میزان SSI-3 در کودکان دبستانی 11-6 ساله مبتلا به لکنت
در تک گویی و گفتار محاوره ای و خواندن مشهود است؟......................................................114
5-2-2 بحث و بررسی نتایج حاصل از برنامه درمانی در کودکان گروه آزمایش...............115
5-2-2-1 بررسی میزان درصد هجای لکنت شده در سه موقعیت تک گویی، گفتار و خواندن،
قبل و بعد از مداخله.........................................................................................................................115
5-2-2-2 بررسی میانگین دیرش لکنت در سه موقعیت تک گویی، گفتار و خواندن، قبل
و بعد از مداخله...................................................................................................................................115
5-2-2-3 بررسی میزان رفتارهای فیزیکی همراه در سه موقعیت تک گویی، گفتار و خواندن،
قبل و بعد از مداخله ..........................................................................................................................116
5-2-2-4 بررسی میزان SSI-3 در سه موقعیت تک گویی، گفتار و خواندن، قبل و بعد از
مداخله ...................................................................................................................................................117
5-2-3 بحث و بررسی نتایج حاصل از روش های درمانی سنتی در کودکان در گروه
کنترل ....................................................................................................................................................117
5-2-3-1 بررسی میزان درصد هجای لکنت شده در سه موقعیت تک گویی، گفتار و خواندن،
قبل و بعد از مداخله.............................................................................................................................117
5-2-3-2 بررسی میانگین دیرش لکنت در سه موقعیت مونولوگ، گفتار و خواندن، قبل و
بعد از مداخله..........................................................................................................................................117
5-2-3-3 بررسی میزان رفتارهای فیزیکی همراه در سه موقعیت مونولوگ، گفتار و خواندن،
قبل و بعد از مداخله .............................................................................................................................117
5-2-3-4 بررسی میزان SSI-3 در سه موقعیت مونولوگ، گفتار و خواندن، قبل و بعد از
مداخله ......................................................................................................................................................117
5-3 نتیجه گیری ...................................................................................................................................117
5-4 محدودیت های پژوهش................................................................................................................118
5-5 پیشنهادات پژوهش........................................................................................................................118
منابع فارسی...............................................................................................................................................119
منابع انگلیسی............................................................................................................................................120
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 3-1.................................................................................................................................................29
جدول 3-2: گام های درمان GILCU.............................................................................................58
جدول 4-1 آزمون کولموگروف- اسمیرنوف.......................................................................................72
جدول 4-2 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد هجای لکنت شده پیش از آزمون................74
جدول 4-3 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل.............................................................................75
جدول 4-4 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد هجاهای لکنت شده در سطح تک
-گویی در گروه آزمایش..........................................................................................................................75
جدول4-5 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل..............................................................................76
جدول 4-6 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد هجاهای لکنت شده در سطح تک
گویی در گروه کنترل..............................................................................................................................76
جدول4-7 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل..............................................................................77
جدول 4-8 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد هجای لکنت شده در سطح تک گویی پس
از درمان در گروه آزمایش......................................................................................................................78
جدول4-9 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل..............................................................................79
جدول 4-10 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد دیرش لکنت پیش از درمان.......................80
جدول4-11 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...........................................................................80
جدول 4-12 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد دیرش لکنت در سطح تک گویی
در گروه آزمایش ......................................................................................................................................81
جدول4-13 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل............................................................................81
جدول 4-14 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد دیرش لکنت در سطح تک گویی در
گروه کنترل کنترل ..................................................................................................................................82
جدول4-15 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل.............................................................................82
جدول4-16آزمون تی مستقل برای متغیر درصد دیرش لکنت پس از درمان...............................83
جدول 4-17 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه پیش از درمان......84
جدول4-18 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...............................................................................85
جدول 4-19 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه در سطح تک
گویی در گروه آزمایش ..............................................................................................................................85
جدول4-20 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...............................................................................86
جدول 4-21 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه در سطح تک
گویی در گروه کنترل ................................................................................................................................87
جدول4-22 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل..............................................................................87
جدول 4-23 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه در سطح تک گویی
پس از درمان .............................................................................................................................................87
جدول 4-24 آنالیز واریانس برای متغیرها در سطح تک گویی.......................................................88
جدول 4-25 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد هجای لکنت شده پیش از درمان در
سطح گفتار................................................................................................................................................... 89
جدول4-26 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...............................................................................90
جدول 4-27 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد هجاهای لکنت شده در سطح گفتار در
گروه آزمایش ................................................................................................................................................90
جدول4-28 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل................................................................................91
جدول 4-29 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد هجاهای لکنت شده در سطح گفتار
در گروه کنترل .............................................................................................................................................92
جدول4-30 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل................................................................................92
جدول 4-31 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد هجای لکنت شده پس از درمان در سطح
گفتار.................................................................................................................................................................93
جدول4-32 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...............................................................................94
جدول 4-33 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد دیرش لکنت در سطح گفتار درگروه آزمایش
پیش از درمان ..............................................................................................................................................95
جدول4-34 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...............................................................................95
جدول 4-35 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد دیرش لکنت در سطح گفتار در
گروه آزمایش ...............................................................................................................................................96
جدول4-36 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...............................................................................97
جدول 4-37 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد دیرش لکنت در سطح گفتار در
گروه کنترل .................................................................................................................................................97
جدول4-38 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل.................................................................................97
جدول 4-39 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد دیرش لکنت در سطح گفتار پس از درمان...98
جدول 4-40 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه در سطح گفتار پیش
از درمان ...........................................................................................................................................................99
جدول4-41 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل.................................................................................100
جدول 4-42 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه در سطح گفتار
درگروه آزمایش ............................................................................................................................................100
جدول4-43 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل................................................................................101
جدول 4-44 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه در سطح گفتار
درگروه کنترل ..............................................................................................................................................101
جدول4-45 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل................................................................................102
جدول 4-46 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه در سطح گفتارپس از
پیش از درمان .................................................................................................................................................102
جدول 4-47 آنالیز واریانس برای متغیرها در سطح گفتار.....................................................................103
جدول 4-48 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد هجای لکنت شده در سطح خواندن.................104
جدول4-49 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...................................................................................105
جدول 4-50 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد هجاهای لکنت شده در سطح خواندن در
گروه آزمایش ...................................................................................................................................................105
جدول4-51 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...................................................................................106
جدول 4-52 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد هجاهای لکنت شده در سطح خواندن در
گروه کنترل .......................................................................................................................................................106
جدول4-53 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل....................................................................................106
جدول 4-54 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد هجای لکنت شده در سطح خواندن پس از
درمان....................................................................................................................................................................107
جدول 4-55 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد دیرش لکنت در سطح خواندن پیش از
درمان................................................................................................................................................................. 108
جدول4-56 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...................................................................................109
جدول 4-57 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد دیرش لکنت در سطح خواندن در
گروه آزمایش ..................................................................................................................................................110
جدول4-58 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...................................................................................110
جدول 4-59 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد دیرش لکنت در سطح خواندن در
گروه کنترل .....................................................................................................................................................111
جدول4-60 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل...................................................................................111
جدول 4-61 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد دیرش لکنت در سطح خواندن پس از درمان.....................................................................................................................................................................112
جدول4-62 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل..................................................................................113
جدول 4-63 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه در سطح خواندن پیش ازدرمان.................................................................................................................................................................113
جدول4-64 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل.....................................................................................114
جدول 4-65 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه در سطح خواندن در
گروه آزمایش ....................................................................................................................................................115
جدول4-66 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل.................................................................................115
جدول 4-67 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه در سطح خواندن
در گروه کنترل ..................................................................................................................................................116
جدول4-68 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل....................................................................................117
جدول 4-69 آزمون تی مستقل برای متغیر درصد رفتارهای فیزیکی همراه در سطح خواندن پس ازدرمان.................................................................................................................................................................118
جدول 4-70 آنالیز واریانس برای متغیرها در سطح خواندن...................................................................119
جدول 4-71 آزمون تی مستقل برای متغیر SSI-3 همراه در سطح تک گویی پیش از درمان...................................................................................................................................................................120
جدول4-72 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل....................................................................................121
جدول 4-73 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد SSI-3 در سطح تک گویی در گروه آزمایش پیش از درمان ....................................................................................................................................121
جدول4-74 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل.....................................................................................121
جدول 4-75 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد SSI-3 در سطح تک گویی در گروه کنترل پیش از درمان ....................................................................................................................................................122
جدول4-76 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل....................................................................................122
جدول 4-77 آزمون تی مستقل برای متغیر SSI-3 همراه در سطح تک گویی پس از درمان...................................................................................................................................................................123
جدول4-78 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل....................................................................................124
جدول 4-79 آزمون تی مستقل برای متغیر SSI-3 همراه در سطح گفتار پیش ازدرمان .............125
جدول4-80 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل....................................................................................125
جدول 4-81 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد SSI-3 در سطح گفتار در گروه آزمایش پیش از درمان ...................................................................................................................................................126
جدول4-82 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل....................................................................................126
جدول 4-83 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد SSI-3 در سطح گفتار در گروه کنترل پیش از درمان .....................................................................................................................................................127
جدول4-84 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل....................................................................................127
جدول 4-85 آزمون تی مستقل برای متغیر SSI-3 همراه در سطح گفتار پس از درمان................128
جدول4-86 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل....................................................................................129
جدول 4-87 آزمون تی مستقل برای متغیر SSI-3 همراه در سطح خواندن پیش از درمان در گروه آزمایش.................................................................................................................................................................129
جدول4-88 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل....................................................................................130
جدول 4-89 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد SSI-3 در سطح خواندن در گروه آزمایش پیش از درمان ....................................................................................................................................................131
جدول4-90 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل......................................................................................131
جدول 4-91 آزمون تی درون گروهی برای متغیر درصد SSI-3 در سطح خواندن در گروه کنترل پیش از درمان ....................................................................................................................................................132
جدول 4-92 آزمون تی مستقل برای متغیر SSI-3 همراه در سطح خواندن پس از درمان............133
جدول4-93 آمار توصیفی برای آزمون تی مستقل....................................................................................134
جدول 4-94 آنالیز واریانس برای متغیرSSI-3 در سطوح مختلف.......................................................134
1-1 مقدمه
گفتار و زبان کارآمد ترین راه ارتباطی میان انسان هاست. این شیوه ارتباطی در صورت دارا بودن ویژگی های خاص می تواند نقش خود را به طورمؤثر ایفا کند. هریک از این ویژگی ها ممکن است جداگانه یا با هم به دلایل مختلف دچار آسیب هایی به درجات گوناگون شوند و مسیر ارتباطی انسان را مختل نمایند. یکی از شایعترین این اختلالات، لکنت است(1). هرگونه اختلال درتداوم، سرعت، سهولت در تولید، بر¬نامه¬¬¬ ¬¬¬ریزی، ریتم گفتاری و یا ترکیبی از این عوامل باعث ایجاد پدیده ای به نام ناروانی یا لکنت خواهد شد. به عبارتی دیگر هرگونه از هم گسیختگی و آشفتگی جریان طبیعی گفتار، منجر به لکنت می¬ گرد¬د(2). ون- رایپر(1982) بر این باور است، لکنت زمانی پدید می آید که در جریان طبیعی گفتار، وقفه ای ناگهانی و غیر طبیعی به واسطه تکرار، کشیده گویی، به میان اندازی و قفل شدن دهان در هر کدام از سطوح صدا، هجا، کلمه و حتی عبارات، ایجاد شده و بعضاً با "رفتارهای وابسته "همراه است(3). لکنت یک اختلال رایج در دوران کودکی است. این اختلال اکثر گفتاردرمانگرانی را که در حیطه کودکان فعالیت می کنند، نگران نموده و به چالش می اندازد. آمارها نشان می دهد که از هر صد کودکی که به مدرسه می روند، یک کودک لکنت می نماید(4). یکی از مواردی که ذهن محققین را به خود مشغول ساخته، ارتباط عوامل زبانی با بروز لکنت می باشدکه در سطوح آواشناختی و واج شناختی، نحو و معنا شناختی است. به عبارتی فرض بر این است که ویژگی های واژه ها و طول گفته ها در هنگام بیان می تواند احتمال بروز لکنت را افزایش دهد(5). متغیر بودن میزان ناروانی گفتار به دنبال تغییرات بر روی ویژگی های واژه ها، نقش و اثر مهمی در درمان لکنت دارد(6). از آنجا که لکنت یک اختلال عصبی-رشدی است، بنابراین هرچه کودکان در سن پایین تر درمان شوند، بهتر به درمان پاسخ می دهند. برای گروه کودکان دبستانی نیز حیاتی است
تامؤثر ترین درمان را قبل از آنکه لکنت آنها پایدار شود، دریافت دارند(7). کودکانی که همزمان با بزرگ شدن، همچنان به لکنتشان ادامه می دهند مجبورند در مقابل آسیب هایی از جمله برهم خوردگی غیر ارادی گفتار و مسایلی همراه از قبیل پریشانی، شکست، شرمندگی، نگرانی و اجتناب اجتماعی مقابله نمایند. یکی از نگرانی های بزرگ در تحقیق اخیر این است که هزاران کودک در خطر این مسایل می باشند. بسیاری از کودکانی که لکنت می نمایند در طول زمان از نظر روانی و اجتماعی ضعیف خواهند شد. برای همین دلایل، ضروری است که درمان های مؤثری را برای کودکان دبستانی ترتیب داد تا اثر هر آسیب احتمالی را کاهش داد(1). رویکرد های رفتاری سالهاست که به طور فزاینده متداول شده و مورد پذیرش قرار گرفته اند و این امر می تواند به این دلیل باشد که فنون مورد استفاده عمدتاً بطور مستقیم از اصول شناخته شده رفتار انسان ریشه گرفته اند و توسط شواهد آزمایشگاهی و آزمایش های میدانی به طور دقیق تر حمایت شده اند(8). یکی از روش های درمانی مستقیم که برای درمان لکنت کودکان در سنین دبستان به کار می رود، رویکرد افزایش تدریجی طول و پیچیدگی گفتارGILCU)) است. این رویکرد شامل 54 گام است که بسیار دقیق کنترل شده و منسجم در طول سه مرحله ایجاد ، انتقال و تثبیت صورت می گیرد. ریان ، گفتار را یک فعالیت عامل می داند و بنابراین از دیدگاه وی گفتار ناروان به صورت شرطی سازی عامل به بهترین وجه درمان می شود. به عبارت دیگر این روش بر پایه شرطی سازی عامل صورت می گیرد(9). در این پژوهش اثربخشی برنامه GILCU بر کاهش ناروانی گفتار کودکان دبستانی دارای لکنت11- 6 سال مورد بررسی قرار گرفته است.
1-2 بیان مسئله
شیوه های درمان لکنت در دوران مدرسه تابع دو دیدگاه لکنت روان (اصلاح لکنت) و گفتار روان(روانی گفتار) می باشد. هدف درمانی دیدگاه لکنت روان پرداختن به نگرش فرد نسبت به لکنت و مشکلات عاطفی افراد لکنتی به عنوان یک مشکل زیربنایی است اما در دیدگاه گفتار روان هدف درمانی دستیابی به گفتار روان می باشد. به عبارت دیگر، در دیدگاه گفتار روان اعتقاد بر این است که لکنت تشکیل شده است از یک سری علائم ناروانی در گفتار نظیر تکرار، گیر، کشش، میان پرانی است و این علائم باعث شده رفتارهای دیگری نظیر ترس، تقلا، اضطراب و ... ایجاد گردد که با رفع علائم لکنت تمام این علائم نیز رفع می شود و نیازی به کار روی رفتارهای ایجاد شده به دنبال لکنت نمی باشد. تعدادی از روش های درمانی گفتار روان عبارتند از گفتار زمان بندی شده، کشیده گویی، شرطی کردن عامل(10). روش درمانی GILCU که قرار است در این پژوهش مورد بررسی قرار گیرد نوعی از روش شرطی سازی عامل است. این نوع درمان، بسیار دقیق کنترل شده و منسجم می باشدکه در سه مرحله ایجاد، انتقال و تثبیت در 54 گام طی می شود. در اینجا لازم است مسیر ظهور این روش درمانی به شکل مختصر بیان شود. شاین (1980) برای اولین بار لکنت را به صورت عدم هماهنگی عضله گفتاری و سیستم های کد گذاری زبانی توصیف نمود، به صورتیکه عصب دهی عضله گفتاری نسبت به ایده زبانی که کودک می خواهد بیان کند بسیار کند است. طبق یافته ها ی او درمان از پاسخ های آسان شروع شده و به تدریج به سمت پاسخ های پیچیده تر می رود که این امر به کودک در پیش سازماندهی استراتژی های طراحی- حرکتی کمک می کند. در همین سال استاکر (1980) دریافت نمود که ناروانی گفتار در کودکان به همراه افزایش تقاضاهای ارتباطی افزایش می یابد. وی به دنبال این یافته، روش درمانی و تشخیصی را توسعه داد. بعد از آن رایلی (1983) ثابت نمود کودکانی که لکنت می نمایند به دنبال طولانی شدن و پیچیده شدن جملات، لکنتشان افزایش می یابد. کاستلو (1983) روش درمانی شرطی را بر پایه افزایش طول بیان توسعه داد. ریان (1984) یک برنامه شزطی به نام GILCU را بر اساس افزایش تدریجی طول و پیچیدگی بیانات توسعه داد که طی آن ریان گزارش نمود که این روش برای کودکان دبستانی با درصد موفقیت زیادی همراه است. به دنبال آن پرکینز(1992) گزارش نمود افرادی که لکنت می نمایند احتمالاً به دنبال استفاده از بیانات ساده و کوتاه روان ترند. پس از آن استارک ودرگیونز(1997) نیز گزارش نمودند که روانی گفتار با کنترل طول و پیچیدگی گفته ها و افزایش تدریجی آنها در طول درمان ایجاد می شود(11). بر اساس بررسی و مطالعات انجام گرفته مطالعه ای مبنی بر تاًثیر روش درمانیGILCU در افزایش میزان روانی گفتار در گروه کودکان دبستانی دارای لکنت در جامعه ایرانی انجام نشده است. بنابراین محقق اثربخشی روش درمانی GILCU برروی این گروه از کودکان را مورد بررسی و تحلیل قرارداده است. لازم به ذکر است که با توجه به زمان بر بودن این روش در دامنه زمانی 22 ماه در طول 3 مرحله ایجاد، انتقال و تثبیت، پژوهشگر صرفاً به اجرای مرحله ایجاد اکتفا نموده است.
1- 3 اهمیت و ضرورت
اختلالات روانی گفتار، موضوعات بحث برانگیزی است که با وجود سالهای متمادی پژوهش هنوز از دیدگاه بسیاری از آسیب شناسان گفتار و زبان از پیچیده ترین اختلالات می باشد و آن را به عنوان اختلالی چند بعدی مطرح می نمایند. این اختلال منحصر به یک فرهنگ، زبان و یاگویش خاصی نیست و به طور کل طبق آمار و ارقام مختلف، یک درصد از جمعیت جهان لکنت می کنند. میزان بروز این اختلال در کودکی چند برابر شیوع آن در بزرگسالی است. برخی مطالعات در سال 2002 میزان شیوع لکنت در فاصله سنی 18-5 سال را %9/0 درصد محاسبه نمودند(12). لکنت از عوامل متعددی تاثیر می پذیرد به طوریکه کیفیت آن در کودکان و بزرگسالان تفاوت های زیادی پیدا می کنند و به تدریج که کودک بزرگ تر می شود احتمال تداوم آن نیز بیشتر می شود. زمانی که لکنت به صورت مزمن در آید تاًثیر منفی بر رشد عاطفی – اجتماعی، تحصیلی کودک می گذارد. برخی کودکان هنگام لکنت شدید دچار اضطراب شده و ممکن است در برقراری ارتباط با دیگران مشکل پیدا کنند(13). این عوامل ضرورت انجام مداخله مؤثر در کودکان دبستانی همراه با لکنت را برجسته تر و مهم تر می نماید. بنابراین ضرورت انجام این پژوهش به شرح زیر می باشد:
1 . در دسترس نبودن پژوهش های علمی لازم در حیطه درمان کودکان دبستانی همراه با لکنت
2. عدم وجود برنامه منسجم برای درمان کودکان همراه با لکنت در سنین دبستان در ایران
3. تثبیت لکنت در کودکان دبستانی در صورت نداشتن برنامه درمانی مؤثر
با توجه به موارد بالا محقق در نظر دارد تا تاًثیر برنامه GILCU را بر روی این کودکان مورد بررسی وتحلیل قرار دهد.
