پایان نامه تعیین تاثیر الزامات برنامه ریزی استراتژیک نیروی انسانی بر عملکردکارکنان شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان
چکیده
هدف کلی پژوهش حاضر، تعیین تاثیر الزامات برنامه ریزی استراتژیک نیروی انسانی بر عملکرد کارکنان شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان می باشد. برای این منظور یک فرضیه اصلی و چهار فرضیه فرعی طراحی شده است. جهت آزمون فرضیه ها پرسشنامه ای شامل 45 سوال با توجه به شاخصهای تعریف شده برای ابعاد الزامات برنامه ریزی استراتژیک نیروی انسانی و عملکرد کارکنان تنظیم گردید و پس از سنجش روایی و پایایی آن، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ( قرعه کشی) در اختیار نمونه آماری قرار گرفت.
جامعه آماری این تحقیق 4989 نفر کارکنان موجود در 14 شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان، می باشد. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 357 نفر برآورد گردید. و این تعداد با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و پرسشنامه تنظیم شده در اختیار آنها قرار گرفت. پرسشنامه ها، جمع آوری و اطلاعات حاصله تلخیص، طبقه بندی و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی( آزمون همبستگی r پیرسون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل بیانگر این است که بین مؤلفه های الزامات برنامه ریزی استراتژیک نیروی انسانی(پیش نیاز ساختاری، پیش نیاز فرهنگی، پیش نیاز انسانی و پیش نیاز مدیریتی) رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.
کلید واژه ها: برنامه ریزی، استراتژیک، نیروی انسانی، عملکرد، کارکنان.
اهمیت و ضرورت تحقیق
سیاستگزاران جوامع امروزی به منظور افزایش دسترسی و ارتقائ کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی، توزیع نیروی انسانی را بعنوان یکی از اصلی ترین استراتژی های مدیریت منابع انسانی می دانند(آصف زاده و رضاپور،1385).
در سطح جهانی به منظور محاسبه تعداد نیروی مورد نیاز هرمنطقه که بالاترین کارایی و اثربخشی را بهمراه داشته باشد از روشها وشاخص های مختلفی متناسب با شرایط کلی هر کشور و نظام بهداشتی- درمانی آن و همچنین منابع در دسترساستفاده می گردد (اکبری،1386).
کشورهای پیشرفته به دلیل برخورداری از یک سیستم منسجم ارائه خدمات بهداشتی- درمانی تعداد نیروی انسانی مورد نیاز خود را بر اساس پستهای خالی سیستم تعیین مینمایند. از طرف دیگر کشورهای توسعه نیافته که فاصله زیادی با ایجاد چنین سیستمی دارند نیروی انسانی مورد نیاز را با استفاده از شاخصهای خام نسبت نیروی انسانی به جمعیت- که توسط سازمانهای بینالمللی و یا برخی کشورهای توسعه یافته پیشنهاد شده است تعیین میکنند(بهرامی نازکی، 1378).
پیشرفت و توسعه سریع در جهان امروز و تغییرات پرشتاب محیطی، آگاهی از تحولات را ضروری ساخته است. ضرورت امر برنامه ریزی بر کسی پوشیده نیست. عدم اطمینان ناشی از تغییرات محیطی و کسب سود بیشتر برنامه ریزی را به صورت یک ضرورت انکارناپذیر درآورده است)کیانی،1382).
امروزه رسمیت و عینیت سازمانها با منابع انسانی آنها شناخته می شود و اهمیت دادن به منابع انسانی اساس و محور کار مدیران ارشد سازمانها است این که چگونه به منابع انسانی اهمیت داده شود نیازمند برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی است یعنی بدون برنامه نمی توان از نیروی انسانی در راستای اهداف کوتاه مدت و بلند مدت سازمان بهره برد. بنابراین ساز وکاری که می توان بوسیله آن به منابع انسانی اهمیت داد و از آن بعنوان یک سرمایه بی پایان و پایدار در جهت پویایی سازمان بهره گرفت برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی است(سلطانی،1389).
اهمیت نظام برنامه ریزی نیروی انسانی، در سالهای اخیر بیشتر مورد توجه مدیران سازمان ها قرار گرفته است. برای مثال مدیریت پذیرفت در زمانی که نیاز دارد به جذب افراد بپردازد. در سازمان های کوچک و یا سازمان هایی که تغییرات اندک داشته باشند و به افراد با مهارت های پیچیده نیازی نداشته باشند، ممکن است خیلی ساده به جذب افراد مورد نیاز بپردازند. دلیل این نوع رفتار در جذب کارکنان را بسیاری در وقت گیر بودن، هزینه بر بودن و اجرای طرح های برنامه ریزی شده نیروی انسانی می دانند که برای بسیاری از سازمان ها دارای صرفه جویی اقتصادی نیست. اما در سازمانهای بزرگ یا سازمان هایی که در سطح گسترده ای فعالیت می نمایند، به کار گیری برنامه ریزی نیروی انسانی به دلیل پیش بینی عواملی مانند فنآوری، وضعیت فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، برنامه های راهبردی یا استراتژیک و دیگر برنامه های داخلی ضرورت می یابد. عمده دلایل اهمیت برنامه ریزی نیروی انسانی را می توان در موارد زیر دسته بندی نمود.
- برنامه ریزی به منظور تأمین نیازهای مهارتی
- برنامه ریزی نیروی انسانی و قوانین
- انطباق با پیشرفت
- برنامه ریزی نیروی انسانی و دیگر فعالیت های اداره امور کارکنان(سیدجوادین،1384).
چارچوب نظری تحقیق
در تحقیق حاضر برای تعیین تاثیر الزامات برنامه ریزی استراتژیک نیروی انسانی بر عملکرد کارکنان در شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان، بعد از بررسی و مطالعه کتب و مقالات متعدد درحوزه برنامه ریزی استراتژیک نیروی انسانی و کسب نظر کارشناسان امر، الگوی زیر که برگرفته از نظریه دکتر ایرج سلطانی می باشد، بعنوان چارچوب نظری تحقیق حاضر در نظر گرفته شده است:
الف)پیش نیاز ساختاری
ب)پیش نیاز فرهنگی
ج)پیش نیاز انسانی
د)پیش نیاز مدیریتی
فرضیههای تحقیق
فرضیه اصلی
1- بین الزامات برنامه های استراتژیک نیروی انسانی و عملکرد کارکنان شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان رابطه معنی داری وجود دارد.
فرضیه های فرعی
1-1- بین پیش نیاز ساختاری برنامه های استراتژیک نیروی انسانی و عملکرد کارکنان شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان رابطه معنی داری وجود دارد.
1-2- بین پیش نیاز فرهنگی برنامه های استراتژیک نیروی انسانی و عملکرد کارکنان شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان رابطه معنی داری وجود دارد.
1-3- بین پیش نیاز انسانی برنامه های استراتژیک نیروی انسانی و عملکرد کارکنان شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان رابطه معنی داری وجود دارد.
1-4- بین پیش نیاز مدیریتی برنامه های استراتژیک نیروی انسانی و عملکرد کارکنان شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان رابطه معنی داری وجود دارد
فهرست مطالب
فصل اول :طرح تحقیق ۱
مقدمه ۲
بیان مساله ۳
سوال آغازین ۵
اهداف تحقیق 6
اهمیت و ضرورت تحقیق 7
چارچوب نظری تحقیق 8
فرضیه های تحقیق 9
مدل تحلیلی تحقیق 10
مدل عملیاتی تحقیق 11
متغیرهای تحقیق 12
قلمرو تحقیق 12
محدودیت های تحقیق 14
تاریخچه مختصری از شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان 15
تعریف مفهومی متغیرها 16
تعریف عملیاتی متغیرها 17
فصل دوم: ادبیات تحقیق 20
بخش اول: برنامه ریزی استراتژیک 21
مقدمه 21
تعریف برنامه 22
محاسن برنامه ریزی 23
انواع برنامه ریزی 23
سبک های برنامه ریزی 25
ویژگی های برنامه ریزی 26
تعریف استراتژی 29
اجرا و پیاده سازی استراتژی ۲۹
استراتژی های مدیریت تغییر 30
مفهوم و تعاریف برنامه ریزی استراتژیک 30
برنامه ریزی استراتژیک چیست 31
مزایای برنامه ریزی استراتژیک 31
رویکردهای برنامه ریزی استراتژیک 32
محدودیتهای برنامه ریزی استراتژیک 32
ویژگی های برنامه ریزی استراتژیک 34
مدل های مختلف برنامه ریزی استراتژیک 34
بخش دوم: نیروی انسانی 37
مقدمه 37
برنامه ریزی نیروی انسانی ۳۸
مراحل برنامه ریزی نیروی انسانی ۳۸
فرایند برنامه ریزی نیروی انسانی ۳۹
مزایای برنامه ریزی نیروی انسانی 50
علل عدم برنامه ریزی نیروی انسانی 51
موانع اجرای برنامه ریزی منابع انسانی 51
سیستم های اطلاعاتی منابع انسانی و برنامه ریزی نیروی انسانی 52
بخش سوم: برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی 53
مقدمه 55
سیر تکامل نیروی انسانی 56
مدیریت استراتژیک منابع اسنانی 56
استراتژی های منابع انسانی: یک مفهوم 57
مدل های مدیریت استراتژیک منابع انسانی 58
استراتژی منابع انسانی: یک فرایند 59
عوامل پایه ای موثر بر برنامه ریزی استراتژیک نیروی انسانی 61
انواع برنامه ریزی استراتژیک 62
الگوی عقلایی برای تدوین استراتژیمدآمتذن 62
الگوی فراینده و تدریجی 64
تئوری نقاط مرجع استراتژیک 64
استراتژی های نیروی انسانی 67
پیوند میان برنامه ریزی استراتژی و منابع انسانی 72
برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی 74
الگوهای برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی 78
عناصر الگوی برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی 79
بخش چهارم: عملکرد کارکنان 81
مقدمه 81
مفهوم عملکرد 82
ارزیابی عملکرد 84
تاریخچه ارزیابی عملکرد 87
ارزیابی عملکرد در ایران 88
مبانی طراحی سیستم ارزیابی عملکرد 88
اجزای یک سیستم ارزیابی عملکرد 89
ویژگی های سیستم ارزیابی عملکرد 90
شاخص های ارزیابی عملکرد 91
طبقه بندی شاخص های ارزیابی عملکرد 91
ویژگی های شاخص های ارزیابی عملکرد 92
مزایای ارزیابی عملکرد 95
ضرورت ارزیابی عملکرد 95
سیستم ارزیابی عملکرد 97
مقایسه دیدگاه های سنتی و نوین در ارزیابی عملکرد 99
بخش پنجم: پیشینه تحقیق 103
مقدمه 103
تحقیقات انجام گرفته در خارج از کشور 103
تحقیقات انجام گرفته در داخل 104
فصل سوم: روش تحقیق 105
مقدمه 106
روش تحقیق 107
جامعه و نمونه آماری 107
ابزار جمع آوری اطلاعات 111
پایایی و روایی ابزار سنجش 114
روش تجزیه و تحلیل داده های آماری 115
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات(یافته های تحقیق) 116
مقدمه 117
توزیع فراوانی جنسیت 117
توزیع فراوانی تحصیلات 118
توزیع فراوانی سن 119
توزیع فراوانی سنوات خدمت 120
شاخص های توصیفی عملکرد کارکنان 121
شاخص های توصیفی الزامات برنامه ریزی استراتژیک 122
شاخص های توصیفی پیش بینی ساختاری 123
شاخص های توصیفی پیش بینی فرهنگی 124
شاخص های توصیفی پیش بینی انسانی 125
شاخص های توصیفی پیش بینی مدیریتی 126
بررسی نرمال بودن توزیع نمرات متغیرها &nbs
پایان نامه تعیین تاثیر الزامات برنامه ریزی استراتژیک نیروی انسانی بر عملکردکارکنان شبکه بهداشت و درمان استان هرمزگان