پایان نامه دفاع شده در بهمن 1392 در یکی از 10 دانشگاه برتر ایران
پایان نامه کارشناسی ارشد ارگونومی ماشین ها
پایان نامه دفاع شده در بهمن 1392 در یکی از 10 دانشگاه برتر ایران
فرمت فایل : power point (قابل ویرایش) تعداد اسلاید : 27 اسلاید
فهرست
1 – مقدمه ای بر ارگونومی
2 – اصل ارگونومی در صنعت
3 – تعریف سازمان بین المللی کار
4 – ارگونومی سخت افزار
5 – ارگونومی نرم افزار
6 – مشخصات ابزارهای دستی و طراحی آن
7 – عواملی که در طراحی ابزار های دستی مورد نیاز است
8 – تعریف ارگونومی موبایل
9 – هدف از ارگونومی موبایل
10 – عکس های از ارگونومی خاص در گوشی ها
11 – بررسی ارگونومی گوشی ( پی 990)
مقدمه ای بر ارگونومی
واژه ی ارگونومی ترکیبی از دو واژه ی یونانی است :
Ergo + Nomos = Ergonomics
ارگو به معنای کار و نوموس به معنای قانون است ، این واژه نخستین بار به وسیله ی فردی لهستانی بکار برده شد که در آمریکا معادل آنرا مهندسی عوامل انسانی میدانند.
ارگونومی یا مهندسی فاکتور های انسانی یعنی قانون کار که به بررسی تعامل انسان با ماشین میپردازد.
همچنین ارگونومی را تحت عنوان مطالعه ی قوانین کار و یا ارتباط بین کارگر و محیط کار میشناسیم.
ارگونومی علک آگاهی از توانایی ها و محدودیت های انسان است و از این علم در طراحی ابزار ، ماشین آلات ، دستگاهایی که مورداستفاده انسان است (موبایل) استفاده میشود. و هدف تمامی این کارها این است که بتوان به ایمنی ، آرامش و حداکثر بهره وری رسید.
پروژه ای مختصر قابل ارائه در درس ارگونومی
ارگونومیک علم طراحی سازگار محیط و محصولات با کاربران است. لغت ارگونومیک از لغات یونانی «ارگون» به معنای «کار» و «نوموس» به معنای «قانون» گرفته شده است و اصطلاحا به معنی انطباق کار برای افراد، از طریق طراحی وظیفه و روش ها و نیز انطباق افراد با کار از طریق استفاده مناسب از چیدن روش های صحیح می باشد. باید توجه داشت که آنچه برای یک نفر مناسب است می تواند برای دیگری مناسب نباشد. بنابراین روش های مجزا باید مدنظر قرار گیرند. ارگونومیک در نظر اول ممکن است آگاهی و علم جلوگیری از صدمات و ناراحتی های پیش بینی نشده معنی شود در حالی که موضوع اصلی آن پیش از بررسی وقوع ضایعه ای، تقویت راحتی و روانی عملکرد است. فراموش نباید کرد که انسان ها دارای محدودیت هستند و برای اینکه بتوان با وجود محدویت ها فعالیت مناسبی داشت، شرایط محیط باید به گونه ای مناسب طراحی گردد.
اهداف شناخت ارگونومیک را می توان به شرح زیر طبقه بندی کرد:
1- برخورداری از تندرستی
2- تقویت توانایی های بدن
3- بالا بردن راندمان فعالیت
4- رهایی از عوارضی همچون استرس، چاقی، چشم درد، درد پشت و درد گردن و یا بیماری هایی که از صدمات کشش متمادی به وجود می آیند.
5- یافتن روش هایی برای درست انجام دادن کارهای تکراری و یا سنگین.
کلیات:
ارگونومیک بخشی از علوم انسانی را در برمی گیرد که در آن از انطباق وظایف، سیستم ها،محصولات و محیط ها با توانایی هایی فیزیکی و فکری و محدودیت های انسان ها بحث می شود.
طی 20 سال گذشته صدمات ارگونومیکی به عنوان شاخص بزرگی در سلامت محل کار شناخته شده است. یک دوم تمامی صدمات و بیماری های شغلی ناشی از فعالیت سنگین و یا حرکت متمادی است. مطالعات نشان می دهد که با در نظر گرفتن مسائل ارگونومیک می توان از صدمات ناشی از فعالیت و هزینه های بسیار زیاد مرتبط بر آن کاست.
روش های نظام بندی در جهت تشخیص و رفع ضایعات ارگونومیکی وجود دارد که شرکت ها چه بزرگ و چه کوچک در زمان بروز مشکل به ویژه در محل کار از آن بهره گرفته و به آن عمل می کنند. عبارت «اختلالات عضلانی اسکلتی(MSD)» به شرایطی اطلاق می شود که اعصاب، تاندون ها، عضلات و ساختارهای نگهدارنده بدن تحت تأثیر قرار گیرد و این اختلالات ناشی از فعالیت زمانی اتفاق می افتد که عدم تطابق بین ضروریات فیزیکی محیط و توانائی های فیزیکی بدن انسان وجود داشته باشد. حرکت های تکراری و کشش و رانش، بیش از 100 نوع ناراحتی در بدن ایجاد می کند و ناراحتی هایی چون پشت درد، کشش تاندون های مچ و سندم تونل کارپال تنها تعداد معدودی از صدمات رایج فعالیت در عصر مدرن است که می توان با ملاحظات مناسب ارگونومیک از آن جلوگیری کرد.
در اداراتی که از موارد و مسائل ارگونومیک تبعیت می کنند، دستورالعمل های ارگونومیکی مخصوص محل کار برای طراحی محیط کاری ارگونومیکی به کار گرفته می شوند. صندلی های ارگونومیک که کاملا قابل تنظیم باشد برای هر کارمند تهیه می شوند و جاپائی های ارگونومیک مناسب در صورت لزوم وجود خواهند داشت. از طرف دیگر نورپردازی به گونه ای است که لامپ های موجود باعث خیرگی مستقیم و یا غیرمستقیم چشم کارمندان نمی گردد. صفحه نمایش ها و
نگه دارنده های اسناد بگونه ای طراحی می شوند که کارکنان خط مستقیمی برای میدان دید خود داشته باشند. موس های ارگونومیکی، کیبوردهای ارگونومیکی، لوازم اداری ارگونومیکی و کاملا قابل تنظیم، کارمندان را در خط وضعیت طبیعی قرار داده و در نتیجه صدمات کاری (عضلانی اسکلتی) ناشی از عدم لحاظ موارد ارگونومیک را از بین می برند.
مهندسی ارگونومیک، شغلی است که با بررسی تغییرات فیزیکی، اختلالات عضلانی اسکلتی را کاهش می دهد.
ارگونومیک شاخه ای از علم است که با درک اصولی از تعامل بین انسان و عناصر دیگر سیستم، روش های عملی مناسب را در فرضیه های متفاوت بررسی می کند و به عنوان مهندسی عوامل انسانی برای سلامتی و بهبود شریط انسان راه حل ارائه می دهد.
قالب کاری متمرکز بر کاربر:
ارگونومیک روشی خاص برای تفکر درباره افراد در کار یا زندگی است که افراد (کاربران) را در مرکز توجه قرار می دهد. همچنین روابط بین کاربر، فعالیت کاربر و محیط اطراف وی را مورد بررسی قرار می دهد. محیط اطراف نیز شامل ابزار مورد استفاده، ویژگی های فیزیکی محیط و مفاهیم اجتماعی است. اگر تمامی این روابط را درک کنیم آنگاه می توانیم راهی را برای بهبود سازگاری بین افراد و عناصر مختلف بیابیم. نمودار زیر به شما کمک می کند تا به این تعاملات به صورت نظام مند نگاه کنید:
در نمودار مقابل، پنج عنصر توسط حلقه هایی از یکدیگر جدا شده اند، هر حلقه یک حوزه از تعامل با کاربران را نمایش می دهد. هر حلقه می تواند یک واسط کاربر نیز محسوب شود. در ادامه این مقاله هر یک از این پنج عنصر یعنی:
1- کاربر
2- واسط کاربر- ابزار
3- واسط کاربر- فضای کاربر
4- واسط کاربر- محیط
5- واسط کاربر- سازمان
و منافع ناشی از لحاظ کردن ارگونومیک مورد بررسی قرار می گیرد.
کاربر:
برای اینکه طراحی محیط و ابزار و سایر عوامل با مرکزیت کاربر صورت بپذیرد. ابتدا می باید ویژگی های فردی و احتیاجات سایر افراد جهت لحاظ کردن موارد ارگونومیکی مشخص گردد. به عنوان مثال طراح یک ماشین نه تنها باید راننده را در نظر بگیرد بلکه باید مسافران ماشین و افرادی که ماشین را سرویس و تعمیر خواهند کرد را نیز مدنظر قرار دهد. همچنین باید توجه داشت که افراد هر گروه می توانند کاملا متفاوت باشند. این تفاوت ها را می توان از لحاظ ویژگی های فیزیکی (سایز بدن، قد) ویژگی های فیزیولوژیکی (زمان عکس العمل، حافظه، مهارت) و غیره مورد بررسی قرار داد. بدین ترتیب وقتی ابزار و محل کار طراحی یا اصلاح می گردد، تفاوت های فردی باید مورد توجه قرار گیرد.
واسط کاربر- ابزار:
این بخش شامل کلیه روابط بین کاربر و ابزاری می گردد که برای انجام یک کار استفاده می شود. چه این کار پرواز یک هواپیما باشد یا عمل ساده مسواک زدن. برای اینکه یک کار به صورتی مفید انجام شود، سه مرحله چرخه این بخش را کامل می کند. اول کاربران باید اطلاعات را از سیستم بگونه ای دریافت کنند که بتوانند آن را فهمیده و ادارک کنند. (مرحله دریافت اطلاعات) پس از فهم اطلاعات به یک تصمیم گیری مناسب دست یابند (مرحله تصمیم) و برای تکمیل چرخه، کابر باید قادر به انجام فعالیت یا عمل مناسب باشد (مرحله عملی). این فرآیند معمولا درتمامی انواع فعالیت ها رخ می دهد.
رگونومی و کاربرد آن ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی، علمی ترکیبی است که سعی دارد ابزارها، دستگاه ها، محیط کار و مشاغل را با توجه به توانایی هایی جسمی – فکری و محدودیت ها و علائق انسانها، طراحی نماید. این علم با هدف افزایش بهره وری، با عنایت بر سلامتی، ایمنی و رفاه انسان در محیط، شکل گرفته است. همچنین این علم در تلاش است بجای متناسب سازی انسان با محیط، محیط را با انسان متناسب سازد. در این راستا، سازمان بین المللی کار ، واژة ارگونومی را به معنای متناسب کردن کار و شغل برای انسان تعریف کرده است.
این علم برای طراحی و ساخت ابزار و سیستم های تولیدی از ساده تا پیچیده و بغرنج، حل مشکلات مربوط به تکنولوژی نوین، و حتی ابزار و وسائل زندگی روزمره، کاربرد دارد. امروزه، از طراحی یک ابزار ساده نظیر انبردستی ساده ( از نظر نوع جنس، مصالح بکار رفته، اندازة دسته، نوع و ترکیب پلاستیکی دسته آن و … ) و یا یک خودکار ( از نظر قطر، اندازه، رنگ و … ) گرفته تا طراحی یک سیستم تولیدی کامل، از ارگونومی استفاده میشود. عمدتا زمینه هایی که ارگونومی در آنها مطالعه و اقدام میکند، عبارتند از : طراحی ابزار، وسائل، ماشین ها و تاسیسات به طرز صحیح و مطلوب، طراحی روش انجام کار با توجه به بهترین نحوه اجراء و متناسب با سیستم عضلانی و ساختمان فیزیکی بدن انسان و با هماهنگی روانی میان افراد و محیط کار و ابزار کار، وضعیت صحیح قرار گرفتن بدن و حرکات انسان حین انجام کار، شرایط فیزیکی مناسب در محیط کار ( با توجه به عواملی از قبیل : دما ، رطوبت ، جریان هوا ، ارتعاشات ، سر و صدا ، نور و روشنایی ، گرد و غبار ، تشعشعات و آلودگی های -مختلف.
اسکات Squat و استوپ Stoop در حمل دستی بار
یکی از معضلات بهداشتی که از دیدگاه اصول ارگونومی قابل بررسی است حمل دستی بار می باشد. در اکثر صنایع کشور و حتی در امور غیرشغلی به دفعات زیاد جابجایی دستی کالا و بلند کردن بار ـ (Manual lifing) ـ اتفاق می افتد و این امر یکی از دلایل مهم برای بروز کمردرد می باشد از این رو عدم توجه به این مهم نه تنها از نظر سلامت و ایمنی شغلی کارگران باعث بروز مشکلات جسمانی می شود بلکه از دیدگاه اقتصادی نیز به بروز خسارت های مالی منجر می گردد. به گزارش سازمان نایوش (NIOSH) در آمریکا (1981) بیشتر از 60% مشکلات ستون فقرات مربوط به کمر درد (LBP) می باشد و سالانه حدود نیم میلیون کارگر در آمریکا به درجات مختلف به اینگونه صدمات مبتلا می شوند. این گزارش حاکی از این حقیقت است که در حدود 60% غرامت های ناشی از صدمات جسمانی در بلند کردن دستی بار و حدود 20% در هل دادن و کشیدن بار اتفاق می افتد. کمیسیون ایمنی و بهداشت انگلستان گزارش کرده است که بیش از 25% حوادث مربوط به جابجایی دستی کالا بوده است.
به طور کلی دو حالت متمایز برای بلند کردن بار به صورت دستی ممکن است اتفاق افتد.
الف) حالت اسکات (Leg Lift, Squat)
ب) حالت استوپ (Back Lift, Stoop)
حمل بار به صورت اسکات Squat
حمل بار در وضعیت استوپ Stoop
حالت اسکات، حالتی است که طی آن ستون فقرات کاملا به صورت کشیده و مستقیم نگه داشته می شود، زانو ها خم شده و بار با دست هابه صورت محکم گرفته می شود و سپس با نیروی عضلات پا، بار به طرف بالا هدایت می شود. در این روش نیرو های وارده بر ستون فقرات در حد قابل ملاحظه ای کنترل می شوند.
حالت استوپ، حالتی است که طی آن ستون فقرات خم شده و پاها مستقیم هستند در واقع بلند کردن بار به این روش باعث می شود که نیروهای زیادی بر دیسک های بین مهره ای اعمال شوند حالت اول حالتی ایمن و حالت دوم، شرایط غیر ایمن دارد.
لازم به توضیح است که از دیدگاه اصول مهندسی انسانی روش های جدیدی که بر پایه طراحی ایستگاه کار استوار است تعیین شده است که با اجرای آن لازم نیست خم شدن زانوها و نشستن در حین برداشتن دستی بار اتفاق افتد. در حقیقت با عنایت به مطالعات ارگونومیک محیط کار و به کمک جدیدترین معادله حمل دستی بار، ایستگاه کار به گونه ای طراحی می شود که هیچ یک از حالات ذکر شده اتفاق نمی افتد و کارگر قادر خواهد بود با بهره وری بالاتر و تحمل تنش های عضلانی کمتر، حمل دستی بار را انجام دهد.
منبع: اصول ارگونومی در طراحی سیستمهای حمل دستی کالا - صادق نائینی
ارگونومی لپ تاپ Laptop Ergonomics
امروزه کامپیوترهای laptop بخش جدا نشدنی از زندگی و کار بسیاری از مردم شده است. با افزایش و بهبود امکانات کاری استفاده از این نوع کامپیوتر ها هم بالا گرفته است.
لپ تاپ ها به دلیل ماهیت شان مشکلات جدیدی برای کاربران ایجاد می نمایند که از همه مهم تر افزایش دردهای اسکلتی عضلانی در اندام های فوقانی است. نخستین کامپیوتر های laptop برای استفاده کوتاه مدت و پرتابل طراحی و ساخته شدند، ولی می بینیم امروزه کاربرد آنها عوض شده، سرعت و ظرفیت ذخیره آنها بالا رفته و در یک کلام محبوبیت آنها منجر شده تا افراد هر چه بیشتر این نوع کامپیوتر را جایگزین کامپیوترهای معمولی یا desktop نمایند. در واقع نو که آمد به بازار کهنه شود دل آزار!
کامپیوتر laptop برخلاف مدل های desktop از نظر محل استفاده هیچ محدودیتی ندارند. تقریبا همه جا و با هر هدفی قابل استفاده اند. جدابیت کمی نیست وقتی بتوانید با خیال راحت برنامه تفریحی بعد از ظهرتان را طراحی کنید، در جلسه ای نشسته یادداشت بردارید، نظراتتان را به دیگران عرضه نمائید، گزارش کارتان را ارائه کنید، به صفحات وب سری بزنید، بنویسید، مطالعه کنید و حتی مسابقه ورزشی و فیلم با آن تماشا کنید.
محبوبیت دیگری که laptop دارد انعطاف پذیری و قابلیت انطباق آن در بیشتر مکان هاست. بدین معنا که کاربر هنگام کار با آن می تواند درهروضعیتی که دلش میخواهد قرارگیرد؛ بنشیند، بخوابد حتی راه برود!
اگر laptop تا این اندازه عالی است پس چه ایراداتی دارد؟ کمی صبر کنید! حتی سازندگان laptop هم مشکلات ارگونومیکی آن را تائید می کنند.
چهار علت اصلی برای بروز مشکلات ارگونومیکی در زمان کار با laptop وجود دارد که سه تای آن را در این شکل می بینید:
وضعیت A:
در این وضعیت می بینید که laptop با فاصله و ارتفاع زیاد از بدن کاربر وحد دسترسی بازوهای او قرار گرفته به طوری که کاربر مجبور است برای کار با آن کشش بیش از حدی به بازوانش وارد نماید. درنتیجه شانه ها، گردن، پشت، بازوها و دست های او به شدت دردناک می شوند.
وضعیت B:
کاربر در این حالت laptop را در حد فاصل ران و سینه (روی زانوها) قرارداده در این حالت بازوها در وضعیت مطلوبی هستند و هیچ فشار اضافی به آنها وارد نمی شود اما نگاه کنید به سر کاربر که به پائین خم شده ! این وضعیت باعث انقباض و درنتیجه دردناک شدن عضلات پشت، گردن، شانه ها و سینه می گردد.
وضعیت C:
همان طور که می بینید، laptop روی سطح یک میز استاندارد قرار گرفته که برای کار با کامپیوتر desktop طراحی شده است. سطح این میز خیلی پائین است و به علت فاصله کم کاربرتا laptop نگاه کردن به صفحه نمایشگر به راحتی امکان پذیر نیست.
توجه کنید که در این حالت، دست ها از آرنج بالاتر بوده و مچ به لبه میز تکیه دارد. همچنین کمر توسط پشتی صندلی حمایت نمی شود. این وضعیت ریسک آسیب به گردن، پشت، آرنج و مچ را افزایش می دهد.
کاربران laptop هنگام کار تقریبا یکی از این سه وضعیت بدنی را خواهند داشت. مدت زمانی که درهر یک از این حالت های نامناسب و دردناک سپری شود، احتمال بروز دردهای مزمن را در آینده تقویت می نماید.
در محیط هایی که در آنجا از laptop استفاده می شود، شرایطی وجود دارد که باعث افزایش مشکلات شما می شود. ازجمله:
- مکان های استفاده به گونه ای است که وضعیت نشستن به ندرت می تواند عوض شود. مانند حالت نشسته روی مبلمان خانه و اتاق هتل ها، صندلی های قطار، اتومبیل یا هواپیما.
- شرایط نور و روشنائی در اغلب اماکن برای laptop تنظیم نشده است. بنابراین درخشندگی به اضافه زاویه دید نامناسب و عدم امکان تنظیم صفحه نمایش اغلب منجر می شود به قرار گرفتن در یک وضعیت دردناک می شود.
- صفحه نمایش LCD زاویه دید محدودی دارد و برای استفاده مشترک و چند نفری در یک زمان واز زوایای متعدد به سختی قابل تنظیم است.
- صفحه کلید کوچک با وسعت محدود و اشاره گری که به عنوان موس در laptop استفاده می شود نیز می تواند باعث بروز ناراحتی در کاربر شود.
- استفاده از اشاره گر گوی شکل eraser head اغلب باعث می شود کاربر فشار زیاد و غیر ضروری به انگشتان و بازوها وارد کند.
و اما چهارمین علتی که سبب می شود laptop را متهم سازیم، ایجاد آسیب های ناشی از فشارهای تکراری است.
از آنجائیکه laptop تقریبا همه جا با کاربر است و مورد استفاده قرار می گیرد، بدیهی است که کاربر مدت زمان بیشتری نسبت به نوع desktop در حال استفاده از آن باشد. اگر شما روزانه مدت زمان نسبتا زیادی را با laptop کار می کنید، یک پیشنهاد جالب برایتان داریم:
Laptop خود را دو منظوره کنید. چه طور؟
- یک کابل Splitter (به قیمت تقریبی 7 دلار) و یا یک سوئیچ USB (حداقل 10 دلار) تهیه و در سیستم خود نصب نمائید. چه فایده ای دارد؟ با این تجهیزات اضافی شما می توانید با موس یا صفحه کلید اضافی و در ارتفاعی مناسب و به راحتی کار کنید.
- با این روش laptop شما دو منظوره خواهد بود هم ثابت و هم پرتابل. می توانید هر زمان که بخواهید یک سری متعلقات اضافی را فقط با یک کابل به آن مرتبط کنید و کارتان را راه بیندازید: مثل صفحه نمایش، صفحه کلید و موس.
- با این روش بی آنکه به چشمتان فشار آید یا دچار گردن و انواع دردهای بالا تنه و پشت شوید به راحتی با laptop محبوبتان کارمی کنید.
- با این روش دیگر نیازی به چند کابل و اتصالات مختلط برای هر وسیله نیست و دیگر درد سر نصب برنامه های متعدد برروی چند کامپیوتر و نقل و انتقال اطلاعات بین آنها را نخواهید داشت.
- به غیر از اینها شما هروقت که بخواهید می توانید به راحتی محل کارتان را از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل کنید.
- هرچند که کامپیوترهای laptop با توجه به راحتی کاربران تغییر حاصل نکرده اند، ولی لوازمی ساخته شده اند که استفاده از آنها تنش و فشار به کاربر در برخی شرایط کمتر می کند.
منابع:
1. Griffin، Timothy، "The Adaptive Laptop". October، 2001. Timothy Griffin، Industrial Design Program، The University of Calgary.
2. Kupper، Ansgar (2000) "Seating and the Virtual Office"
ارگونومی صندلی و مبلمان
با توجه به اینکه صندلی و مبلمان یکی از اساسی ترین وسایل مورد استفاده روزمره اند، بررسی ویژگی های ارگونومیک یک صندلی مناسب ضروری است تا با کمک آن بتوان بهترین و کم عارضه ترین صندلی یا مبلمان را برای محیط کارو زندگی خود انتخاب نمود؛ چرا که عوارض بسیاری مانند دردهای ستون مهره ها، گردن، شانه ها، بازوها و حتی خواب رفتگی عضلات و... در صورت استفاده از صندلی نامناسب به وجود می آیند.
بسته به اینکه در چه مکانی و برای انجام چه کاری از صندلی استفاده می شود خصوصیات مناسب برای آن نیز تغییر می کند. چنان که صندلی ای که برای یک کار دقیق (مثلاً در یک کارخانه برای انجام لحیم کاری قطعات الکتریکی) مناسب است، برای کاری (مانند صرف غذا در منزل) که نیاز به دقت بالایی ندارد مناسب نمی باشد.
اما به طور کل و بدون در نظر گرفتن کاربرد خاص یک صندلی (که حالت های زیادی می تواند داشته باشد)، صندلی مناسب دارای ویژگی هایی است که در زیر آنها را مرور می کنیم:
پشتی مناسب:
از آنجا که هنگام نشستن فشار جانبی زیادی برستون مهره ها وارد می شود، باید با استفاده از یک صندلی با پشتی مناسب این فشار را کاهش داد. پشتی صندلی هرگز نباید کاملاً صاف و به صورت 90 درجه به کفی آن متصل شده باشد، بلکه باید با کفی زاویه ای مناسب بسازد. در این مورد بهترین زاویه برای انجام کارهای روزمره 105-115 درجه است، یعنی زمانی که روی صندلی می نشینید با زاویه کمی به طرف عقب متمایل باشید.
نکته دیگر وجود قوس مناسب بر روی پشتی است.این قوس باید حدوداً 10 تا 15 سانتی متر از کفی صندلی فاصله داشته و انحنای ستون مهره ها را به طور کامل پوشش دهد. اگر پشتی صندلی فاقد این خصوصیت باشد باعث ایجاد دردهای عضلانی و یا فشار بیش از حد بر روی مهره های کمری می شود.
کفی مناسب:
کفی صندلی باید از جنسی نرم بوده و دارای حداقل 2 سانتی متر اسفنج، فوم و یا مواد تزریقی باشد تا درهنگام نشستن حدود 5/1 سانتی متر فرورفته و وزن بدن به راحتی بر روی آن پخش شود. چرا که در غیر این صورت درد در ناحیه لگن و کمر، همچنین احساس خواب رفتگی اندام تحتانی به علت تنگ شدن عروق خونی، شما را آزار خواهد داد.
قسمت جلوی کفی نیز باید اندکی به طرف بالا متمایل باشد تا در هنگام نشستن بر روی آن، صندلی کاملاً شما را در بر بگیرد و شما احساس نکنید که به طرف جلو سُر می خورید. بهتر است لبه صندلی که زیر زانوان قرار می گیرد، فرم یا جنس نرمی داشته باشد تا پس از مدتی در آن ناحیه احساس ناراحتی نکنید. همچنین پهنای سطح نشستن گاه باید به اندازه ای باشد که بخشی از بدن از آن بیرون نزند.
طول قسمت کفی که اندام تحتانی بر روی آن قرار می گیرند نباید آنقدر زیاد باشد که شما مجبور باشید برای رسیدن به پشتی و تکیه دادن به آن بیش از حد عقب بروید چون در این حالت علاوه بر احساس بی تعادلی، ساق پای شما به جای زیر زانوانتان روی لبه کفی قرار گرفته، پا و کمر شما دچار درد می شود.
ارتفاع مناسب:
بهترین حالت برای یک صندلی آن است که اندازه و زاویه تمامی قسمت های آن مانند، پشتی، دسته، کفی،ارتفاع از زمین و... برای افراد مختلف و مطابق فعالیت آنها قابل تنظیم باشد؛ اما از این نوع صندلی ها بیشتر برای انجام کارهای اداری استفاده می شود تا در منازل.
ارتفاع مناسب برای یک صندلی غیر قابل تنظیم آن حدی است که به هنگام نشستن بر روی آن کف پاها به طور کامل بر روی زمین قرار بگیرد و به هیچ عنوان پاها از صندلی آویزان نمانند چون در این وضعیت، باز هم حالت بی تعادلی به شما دست داده و احساس خواب رفتگی و یا درد در ناحیه پا بروز می کند. دقت کنید که اگر ارتفاع یک صندلی از حالت عادی بیشتر بود (مانند صندلی های پیشخوان آشپزخانه) می بایستی جایی برای قرار دادن پا در ارتفاع مناسب برای آن درنظر گرفته شده باشد.
معمولاً صندلی ها و یا مبل های راحتی ارتفاع کمتری داشته و به حالت لمیده نزدیکتر اند.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 34 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
ارگونومی بعنوان رشته ای از علوم که با بدست آوردن بهترین ارتباط میان کارگران و محیط کاری شان ، مرتبط است تعریف میشود . ارگونومی با ارزیابی قابلیتها و محدودیتهای انسان (بیومکانیک و آنتروپومتری ) ، استرسهای کاری و محیطی (فیزیولوژی کار و روانشناسی صنعتی ) ، نیروهای استاتیک و دینامیک روی بدن انسان (بیومکانیک )، احتیاط (روانشناسی صنعتی ) ، خستگی (فیزیولوژی کار و روانشناسی صنعتی )، طراحی و آموزش و طراحی ایستگاه کاری و ابزارها (آنتروپومتری و مهندسی )، سر و کار دارد. بنابراین ارگونومی از خیلی از علوم و مهندسی تشکیل یافته است . موضوع ارگونومی : ارگونومی شغلی تلاش میکند تا با بازبینی سیستم های کاری ، آنها را در جهت کاهش استرسهای حرفه ای تغییر دهد . اصول ارگونومی در صنعت : طراحی تغییر ، جایگزینی و نگهداری تجهیزات برای ارتقای بهره وری ، زندگی کاری و کیفیت تولید طراحی و تغییر فضاهای کاری و جانمایی کاری برای سهولت و سرعت عملیات خدمات و نگهداری طراحی و تغییر روشهای کاری شامل اتوماسیون و تخصیص وظیفه بین اپراتور و ماشین کنترل فاکتورهای فیزیکی (گرما ،سرما،صدا،ارتعاش ،نور) در محل کار برای تولید بهتر و ایمنی کارکنان فاکتورهای استرس در محیط های کار : هر محیط کاری فاکتورهای استرس مخصوص خود را دارد. در زیر فاکتورهای استرس شناخته شده در محل کار آمده است . پیچیدگی و تعدد ابزارهای مورد استفاده در محیط کار وضعیتهای محیطی غیر طبیعی (گرما ، صدا ، ارتعاش ، روشنایی ، مواد سمی و …) بار کاری فیزیکی و فکری نتایج بکارگیری ارگونومی موارد زیر تعدادی از نتایج بکارگیری اصول ارگونومی در محل کاراست . درک تاثیر مخصوص نوع کار روی جسم کارکنان و کارایی شغلی شان پیش بینی پتانسیل اثرات طولانی مدت (یا تجمعی ) کار روی جسم کارکنان ارزیابی تناسب محل کار و ابزارها برای کارگران جهت انجام کار بهبود بهره وری و آسایش کارگران توسط (تطبیق کار برای شخص ) یا تطبیق شخص برای کار نتایج این قبیل تلاشها دستیابی به بهترین هماهنگی میان قابلیتهای کارگر و نیازمندیهای شغل است . بیومکانیک بیومکانیک ترکیبی از فیزیک مهندسی (مکانیک ) ، آنتروپومتری و پایه علوم پزشکی (بیولوژی و فیزیولوژی ) که از طریق ریاضی مرتبط گشته اند . آن قوانین فیزیکی را برای توصیف پدیده های بیولوژیکی بدن انسان استفاده میشود . اصول بیومکانیک جهت مطالعه پاسخهای بدن انسان به بارها و استرس هایی که در محیطهای کاری بر آن قرار میگیرد، میباشد . فیزیولوژی کار : مطالعه عملکرد ارگانیسمهای انسان توسط استرسهای کار ماهیچه ای تحت تاثیر قرار میگیرد. پاسخهای فیزیولوژیک ناشی از کار فیزیکی شامل سیستمهای ماهیچه ای اسکلتی و قلبی عروقی میباشد. ارزیابی توانایی کاری ضربان قلب اکسیژن مصرفی بیومکانیک حرفه ای بررسی فیزیکی کارگر و ابزار ، ماشین آلات و مواد به نحوی که کارایی بهینه داشته و کمترین آسیبها متوجه شخص گردد اختلالاتی را که بدلیل عدم تطابق قابلیتهای فردی و نیازمندیهای شغلی وجود دارد را به حداقل میرساند و از بروز یک اختلال اسکلتی –عضلانی پیشگیری مینماید . جنبه های بهداشتی ارگونومی پیشگیری از بیماریها و اختلالات ناخواسته و غیبت طراحی بهینه ایستگاههای کاری بهترین استفاده از انرژی تلاش کاری بهترین استفاده از منابع و قابلیتهای کارگر جنبه های اقتصادی ارگونومی استفاده بهینه از انرژی که باعث کارایی بیشتر میگردد دوره های منظم کار و استراحت که باعث بهره وری بیشتر میگردد حذف خستگی که باعث افزایش کیفیت کار میشود . خستگی ناشی از کار خستگی ناشی از کارعبارتست از ضعف و ناتوانی در تمامی حرکات بدن بطوریکه این نوع خستگی در صنعت بصورت خستگی عضلانی (جسمی ) و خستگی روحی (روانی ) ظاهر میشود . انواع خستگی خستگی چشمی خستگی کل بدن خستگی فکری خستگی عصبی خستگی مزمن خستگی ناشی از بهم خوردن ریتم روز و شب عوارض خستگی کاهش توجه کاهش دریافت کاهش سرعت عملکرد فیزیکی و ذهنی کاهش دقت و افزایش اشتباه مصرف انرژی بالا جهت ثابت نگهداشتن راندمان احساس خستگی ، گیجی ، و تحریک پذیری.......
عنوان مقاله : مهندسی عوامل انسانی در برنامه ریزی تولید
بهره گیری از علم ارگونومی در طراحی و برنامه ریزی همواره آرزویی بزرگ برای متخصصان ارگونومی (مهندسی عوامل انسانی ) بوده است . ولی تجربه نشان داده که تحقق این رویا با مشکلاتی همراه است . برای حصول این امر; درحال حاضر به ابزارآلات ; روشها و دستورالعمل های مربوطه نیاز است . در این مقاله با بازنگری نگرشهای فعلی ; این موضوع موردبحث قرار گرفته که آنچه که درحال حاضر توصیه می شود واقعا موردنیاز نیست و خصوصا اینکه تحقیق و توسعه را شکل نمی دهد. توصیه گردیده که درک بهتر فرایندهای تغییر در سازمان و خصوصا نقش عامل تغییردهنده درک شده و از شناخت سازمان به عنوان محیطی برپایه روابط سیاسی خودداری شود.
ایده آلها و واقعیتها
اغلب این موضوع موردبحث بوده است که به جای بهره گیری از ارگونومی دراصلاحات و رفع معایب ایده آل ترین شیوه مداخله ارگونومی ، گنجانیدن آن در برنامه ریزی سیستم های تولید و طراحی محصولات است . وینکل و وسترگارد (1996) این وضعیت را اخیرا با صراحت بیان کرده اند و از مطالعاتی خبر داده اند که به منظور ایجاد وسایلی برای پیدایش این حالت ایده آل می گردد و توسط ایشان و همکارانشان درحال اجرا است .
اسکاندیناوی
با وجود اهمیت روبه رشد توجه به مشتریان در طراحی محصولات ; درحال حاضرتوجه به کارگران ; چه در طراحی محصولات و چه در طراحی و برنامه ریزی فرایندهای تولید بسیار به ندرت دنبال می شود. در بسیاری از تحقیقات و مطالعات مشخص گردیده که توجه به شرایط کار عمدتا در مراحل اجرا و عملیات تحقق می یابد. یعنی ارگونومی یامهندسی عوامل انسانی بیشتر یا پس از ایجاد مشکلات آغاز می گردند یا در اثر شکایات مطرح درباره محیط کار مدنظر قرار می گیرند چرا که ابتکارات طراحی مانند مدلسازی یاسایر بررسی ها انجام نمی شوند. متعاقبا و در مقایسه با مراحل اولیه برنامه ریزی فرایند;آزادی در تصمیم گیری محدود شده و انتخابهای مرتبط با اقدامات پیشگیری عمدتا ساده (کم هزینه ) می شوند و به مواردی چون تعمیر تجهیزات و وسایلی که درحال حاضرمورداستفاده قرار می گیرند و تلاش درجهت اصلاح رفتار کارگران تقلیل می یابند.
در کشورهای اسکاندیناوی ; قانونگذاران ; مراجع دولتی رسمی ; اتحادیه ها; بسیاری از کارگران و حتی کارفرمایان و مدیران پیشرو از این حالت به عنوان وضعیتی نامطلوب یاد می کنند. تمامی گروههای مذکور توصیه هایی را درمورد ابزار و روشهای اجرای این نگرش جدید برای طراحی و برنامه ریزی سیستم های تولیدی یکپارچه با شرایطارگونومی و مهندسی عوامل انسانی و شرایط محیط کار طلب می کنند. در این مقاله درمورد وجود روشها و ابزار متعدد قابل استفاده بحث می شود. بنابراین لازم است که پیش شرطهای کاربرد این نکات در بخشهای تحقیق و توسعه موردتوجه خاص قرار گیرد.
در قسمت زیر شش نگرش متفاوت ارائه شده است . این نگرشها به عنوان مدلهایی ایده آل شناسایی می شوند که گوشه های یک شش ضلعی را شکل می دهند. با ترکیب این شش نگرش مختلف ; نگرشی ملموس و واقعی پدید می آید.
1 - نگرش سنتی
در برخی از متون عوامل انسانی و ارگونومی می توان مدلهایی را برای فرایند طراحی یافت . در این مدلها فرایند طراحی به عنوان یک سری از مراحلی که باید توسط تیم طراحان و برنامه ریزان دنبال شود; به تصویر کشیده شده است . ابتدا باید اهداف و معیارسیستم فرموله شود. دوم ; وظایف موردنیاز باید شناسایی شوند. سوم ; وظایف بین انسان و ماشین تخصیص می یابند. این امر امکان ساخت نرم افزار و سخت افزار ازجمله تعامل بین انسان و ماشین را میسر می سازد. به صورت هم زمان انتخاب و آموزش کارکنان آغازمی گردد. در مرحله اجرا سخت افزار; نرم افزار و کارمندان در یک جا جمع می شوند. براین اساس درک ارگونومی ازطریق درج ارگونومی با اهداف کلی و ویژگیهای جزیی به صورت یکپارچه صورت می گیرد. به موازات آن کفایت دانش طراحان در پاسخ به این اهداف وخصوصیات و حداقل دانش کسب آن باید تضمین گردد. پیشنهادات طراحی باید باتوجه به این معیار ارزیابی شوند. این کار را می توان ازطریق ارزیابی متخصصان یا کاربران بابهره گیری از نقشه ها و ماکتها به انجام رسانید. (سینگلتون - 1974; کورلت و ویلسون -1991; کاسمن و روزنبرگ - 1991; و کرومر و گراندژان - 1997) این نگرش را به طریقی عالی ارائه کردند.
این نگرش نحوه هدفگذاری و ایجاد ویژگیها را شرح نمی دهد. فرض می شود که اهداف صریح ; مشخص و واضح را می توان در اولین مراحل فرموله کرد به شکلی که درمراحل بعدی نیز باقی مانده و در تصمیم گیری از قاعده و قانون مربوطه بهره مند باشند.درنهایت فرض می شود که می توان راه حلهایی را ارزیابی کرد که بر اساس اطلاعات کمی و به طور سیستماتیک ایجاد شده اند.
2 - نگرش تکنیکی اجتماعی
نگرش تکنیکی اجتماعی (تورسرود; امری - 1970) شباهتهای زیادی با نگرش سنتی دارد. ولی این نگرش فرایند طراحی را به عنوان طراحی دو زیرمجموعه متمم به تصویر می کشد که عبارتند از زیرمجموعه تکنیکی و زیرمجموعه اجتماعی فرایند تولید.هریک از این سیستم ها از معیار خاص خود برخوردارند. بنابراین وظیفه اصلی در این جابهینه سازی ترکیب این دو است . به صورت سنتی معیار طراحی سیستم فنی توجهی راارائه نمی دهد و به صورت یکسان با نیازهای کیفی و بهره وری تصور می گردد که توسطمدیریت فرموله شده است . سیستم تکنیکی ، برخی از فعالیتهای قابل توجه را تعریف می کند ولی مشخص نمی کند که این فعالیتها را چگونه می توان در مشاغل کارمندان ترکیب ساخت . این امر به فعالیت طراحی تبدیل می شود که باید با توجهی خاص به معیارهای حاصل از زیرمجموعه اجتماعی مدنظر قرار گیرد. این موارد با توجه به آنچه به عنوان یک شغل جذاب شناخته می شود، مدنظر قرار می گیرد. به عنوان مثال می توان به نیازهای روحی - روانی مشاغل که به عنوان مجموعه ای از نیازهای اصلی تمام مردم درارتباط با کارشان توسط تورسرود و امری (1970) فرموله شده اشاره کرد. اغلب درطراحی مشاغل ، غنی سازی شغل و ایجاد گروههای نیمه خودگردان توصیه می شود ولی مدارک موجود روشهای متعددی را برای ترکیب فعالیتهای کار در مشاغل ارائه نمی دهند.ایده اصلی به صورت گنجانیدن فعالیتهای برنامه ریزی ، اجرایی و کنترل مرتبط در وظیفه افراد (غنی سازی شغل ) یا وظایف تخصیص داده شده به گروه است .
یکی از روشهای انجام این کار گنجاندن شناسایی فعالیتهای اصلاحی و انحراف واداره وظایف مشابه فردی یا گروهی (روش ماتریس انحرافات ) است .
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 19 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید