
دانلود پایان نامه رشته علوم تربیتی
کودک آزاری و روشهای کنترل و کاهش آن
کودک آزاری
حمایت از کودکان
روشهای کنترل کودک آزاری

کودک آزاری و روشهای کنترل و کاهش آن
چکیده
خشونت علیه سالمندان یک معضل جدی اجتماعی است که در تمام گروههای اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی جامعه دیده می شود و برکیفیت زندگی سالمندان تاثیر می گذارد ولی اغلب مخفی مانده وتنها مقدار کمی از آن گزارش می شود ازجمله دلایل عدم گزارش بزه دیدگی ناشی از سوء رفتار با پیران را می توان به وابستگی های گوناگون جسمانی ،مالی ،مراقبتی ،عاطفی و غیره آنان با سوء استفاده کنندگان ،امیدوار بودن به توقف سوء استفاده علیه آنان ، رفتار تهدید آمیز سوء استفاده کنندگان اشاره کرد.
این پژوهش تلاش می کند تا به بحث و بررسی سالمند آزاری و جنبه های گوناگون آن از دیدگاه جرم شناختی و حقوقی بپردازد. بدین منظور سعی می شود ضمن توجه به مهم ترین گونه های بزه دیدگی سالمندان (مانند تعرض، ضرب و جرح ،سوء استفاده مالی و...)حمایت های کنونی که قوانین ملی و بین المللی در این زمینه بعمل آمده را مورد بررسی وهمچنین برای درک بهتر این مفهوم و سهولت در مطالعه جنبه های گوناگون این پدیده براساس دو معیار ماهیت و خاستگاه آن از هم تفکیک شده اند.سالمند آزاری براساس ماهیت آزار، به نوع آسیب وارده بر تمامیت جسمی یا روانی – عاطفی ،یا اموال و دارایی های بزه دیده یا به نوع و ماهیت خود آسیب اشاره دارد . در حالی که سالمند آزاری براساس خاستگاه آزار به محیط پیرامون آزار دیده و آسیب ها و زیان هایی که ازآن ناشی می شود مربوط اند.
تعداد صفحات
فرمت فایل :word
فهرست مطالب
چکیده 10
مقدمه 11
الف ) طرح موضوع و بیان مسئله 11
ب ) اهمیت و ضرورت تحقیق 13
ج ) سابقه موضوع و ادبیات تحقیق 13
د ) اهداف تحقیق 14
ه ) سوالات تحقیق 14
و ) فرضیه های تحقیق 15
ز ) روش تحقیق 15
بخش اول : مفاهیم و مبانی نظری 16
فصل اول : مفاهیم و مبانی نظری بزه دیدگی ( آزار دیدگی ) 17
مبحث اول : تعریف بزه دیده ( آزار دیده ) ، بزه دیده شناسی و گستره واژه آن 17
گفتار اول : تعریف بزه دیده ( آزار دیده ) 17
الف ) معنای لغوی بزه دیده ( آزار دیده ) 17
ب ) معنای اصطلاحی بزه دیده ( آزار دیده ) 18
گفتار دوم : گستره واژه بزه دیده ( آزار دیده ) 19
گفتار سوم : روابط بزه دیده و بزهکار 21
گفتار چهارم : حدود و ثغور بزه دیدگی ( آزار دیدگی ) 23
گفتار پنجم : تعریف بزه دیده شناسی و تاریخچه آن 25
الف ) تعریف بزه دیده شناسی 25
ب ) گذری تاریخی بر بزه دیده شناسی 26
گفتار ششم : منادیان بزه دیده شناسی و تئوریهای بزه دیدگی 28
الف ) بنیانگذاران بزه دیده شناسی 28
ب ) تئوریهای بزه دیدگی 30
فصل دوم : مفاهیم و مبانی نظری سالمند آزاری 32
مبحث اول : مفهوم لغوی و اصطلاحی سالمند 32
گفتار اول : مفهوم لغوی سالمند 32
گفتار دوم : مفهوم اصطلاحی سالمند 32
مبحث دوم : مفهوم سالمند در حقوق و جرم شناسی 34
گفتار اول: مفهوم سالمند درحقوق 34
گفتار دوم: مفهوم سالمند در جرم شناسی 35
مبحث سوم : سالمندان در گذر تاریخ و برنامه های سازمان های بین المللی و منطقه ای در این زمینه 36
گفتار اول : سالمندان در گذر تاریخ 36
گفتار دوم : گذری تاریخی بر برنامه های سازمانهای بین المللی و منطقه ای در باره سالمندان 39
مبحث چهارم : جمعیت تقریبی سالمندان در ایران و جهان 42
بخش دوم : جنبه های گوناگون سالمند آزاری و گونه شناسی حمایت از سالمندان 44
فصل اول : جنبه های گوناگون سالمند آزاری 45
مبحث اول : بزه دیدگی ( آزاردیدگی ) سالمندان برحسب ماهیت 45
گفتار اول : تعرض جسمی ( ضرب و جرح و حبس غیر قانونی ) 46
گفتار دوم : تعرض روحی – روانی 48
گفتار سوم : سوء استفاده مالی 51
گفتار چهارم : تعرض اجتماعی 53
گفتار پنجم : تعرض جسمی 54
گفتار ششم : تعرض پزشکی 56
مبحث دوم : بزه دیدگی ( آزاردیدگی ) سالمندان بر حسب خواستگاه 58
گفتار اول : بی توجهی یا غفلت 58
گفتار دوم : تعرض خانگی 59
گفتار سوم : تعرض موسسه ای 60
گفتار چهارم : نقض آزادیهای مدنی 61
گفتار پنجم : تغییر نگرش 62
فصل دوم : گونه شناسی حمایت از سالمندان 63
مبحث اول: حمایت کیفری 63
گفتار اول:حمایت کیفری ساده 63
گفتار دوم:حمایت کیفری تشدیدی 64
گفتار سوم:حمایت کیفری ویژه یا افتراقی 64
گفتار چهارم :حمایت کیفری دنباله دار 65
مبحث دوم:حمایت مالی 65
مبحث سوم: حمایت پزشکی 66
مبحث چهارم :حمایت عاطفی و حیثیتی 67
مبحث پنجم: حمایت حقوقی 68
مبحث ششم: حمایت اجتماعی 69
بخش سوم: حمایت کیفری از سالمندان 71
فصل اول: حمایت کیفری از سالمندان در حقوق ملی 72
مبحث اول: آزاردیدگی ناشی از جرایم علیه تمامیت جسمانی 72
گفتار اول : آزاردیدگی ناشی از جرم قتل 72
گفتار دوم: آزاردیدگی ناشی از ضرب ،جرح عمدی یا قطع عضو 73
گفتار سوم: آزاردیدگی ناشی از رهاکردن سالمندان 74
مبحث دوم: آزاردیدگی ناشی از جرایم علیه تمامیت روانی و معنوی 75
گفتار اول: آزاردیدگی ناشی از جرایم مرتبط با مواد مخدر 75
گفتار دوم :آزاردیدگی ناشی از توهین و فحاشی 76
مبحث سوم: آزاردیدگی ناشی از جرایم علیه تمامیت جسمانی و روانی 77
گفتار اول: آزاردیدگی ناشی از تعرض جنسی 77
گفتار دوم:آزاردیدگی ناشی از آدم ربائی وتوقیف غیرقانونی 78
گفتار سوم:آزاردیدگی ناشی از شکنجه 79
مبحث چهارم: آزاردیدگی ناشی از جرائم علیه اموال و مالکیت 79
گفتار اول:آزاردیدگی ناشی از جرم سرقت 79
گفتار دوم:آزاردیدگی ت=ناشی از جرایم کیف قاپی و جیب بری 81
گفتار سوم: آزاردیدگی ناشی از جرایم سوء استفاده مالی و کلاهبرداری 81
فصل دوم:حمایت کیفری از سالمندان در اسناد فراملی 83
مبحث اول: اسناد جهانی 83
گفتار اول: اعلامیه جهانی حقوق بشر 83
گفتار دوم: طرح بین المللی اقدام در مورد سالمندان 84
گفتار سوم: اعلامیه اصول بنیادی عدالت برای بزه دیدگان و قربانیان سوء استفاده از قدرت 85
گفتار چهارم:بیانیه اجلاس سران ملل متحد 86
مبحث دوم:اسناد منطقه ای 86
گفتار اول: کنوانسیونهای حقوق بشر 86
گفتار دوم اعلامیه اسلامی حقوق بشر 87
نتیجه گیری و پیشنهادات 89
الف- نتیجه گیری 90
ب-پیشنهادات 92
فهرست منابع 94
تعداد صفحات :64
فصل اول
مقدمه
کودک آزاری[1]
کودک آزاری و مسامحه به کلیه صدمات و آزارهای جسمی[2]، آزارهای روانی و خلقی[3]، آزارهای جنسی[4] و سهل انگاری[5] یا بدرفتاری[6] با کودک گفته می شود که توسط شخصی که عهده دار مسئولیت سلامتی جسمی و روانی و آسایش و رفاه کودک است، اعمال میشود و در نتیجه آن سلامتی جسمی، روانی، بهداشتی و یا آسایش و رفاه کودک صدمه دیده و آسیب می بیند و شامل طیف وسیعی از اعمال سوء رفتار گرایانه یا انجام ندادن وظایف و مسئولیت هایی است که در نتیجه آن رخداد حوادث و حالات مرضی و مرگ است و بر اساس طبقه بندی DSMIV کودک آزاری به سه نوع آزارهای جسمی، آزارهای جنسی و مسامحه می باشد ولی دو نوع دیگر کودک آزاری نیز ذکر شده که روی هم به پنج نوع زیر می باشد:
1- آزارهای جسمی 2- مسامحه 3- آزارهای جنسی 4- آزارهای روانی و خلقی 5- آزارهای مراسم و آئین خرافی[7].
1- آزارهای جسمی: به کلیه اعمالی گفته می شود که نتیجه آن صدمات جسمی کودک است و عامدانه انجام می شود. از قبیل کتک زدن، گاز گرفتن، سوزن زدن، لگد زدن، سوزاندن و مسموم کردن که در اثر این عمال آسیب به پوست و بافت سطحی بدن، صدمه به سر، صدمه به ارگان های داخلی بدن و اسکلتی بدن کودک وارد می شود.
2- مسامحه و اهمال کاری: عبارت است از انواع سهل انگاری و مسامحه و کوتاهی کردن در فراهم آوردن مناسب و کافی عواملی که در نگهداری مناسب از کودکان لازم است و به عبارت دیگر سهل انگاری در حفاظت کودک از خطرات و صدماتی که وی را تهدید می کند که این خطرات ممکن است خطرات محیطی و یا صدماتی باشد که از طرف دیگران یا به صورت جاهلانه و یا بدخواهانه به کودک وارد می شود که شامل صدمات فیزیکی یا خلقی و یا تربیتی است. کلاً مسامحه و سهل انگاری به انواع سهل انگاری های جسمی و یا سهل انگاری های خلقی و روانی، سهل انگاری های تربیتی و سهل انگاری در درمان بیماری های کودک و سهل انگاری های بهداشتی می باشد، این نوع کودک آزاری شایع ترین نوع کودک آزاری است.
3- آزارهای جنسی: شامل طیف وسیعی از سوء رفتارهای جنسی با کودک می باشد که توسط یک فرد بالغ و یا کودکی دیگر که از او بزرگتر است از روی اجبار و زور اعمال میشود و از دستکاری و دستمالی از روی لباس تا زنای به عنف را شامل می شود. این اعمال می تواند بین دو جنس یکسان و یا دو جنس مختلف باشد. بزرگسالان و فامیل های کودک که ممکن است نسبت دوری با وی داشته باشند ولی بی واسطه در رابطه با کودک می باشند، بیشترین موارد کودک آزاری جنسی را مرتکب می شوند. بدین صورت کودکان معمولاً شخص آزاردهنده را می شناسند و او شخصی است که معمولاً مورد اعتماد و اطمینان و یا دارای شخصیت مثبت و مقبول در نزد خانواده می باشد و دسترسی وسیع به کودک دارد. کودک آزاری جنسی به علت طبیعت زشت و ناپسند آن و به علت احساس شرم و احساس گناه قربانیان آن و یا جهالت و نادانی آنها و یا به علت عادی شدن مسئله برای آنها و یا به علت تهدید از طرف متجاوزین جنسی که قربانیان را از بازگو کردن مسئله به شدت می ترسانند و به علل مختلف دیگر کمتر گزارش و ثبت می شود.
4- آزارهای روانی و خلقی: آزارهای روانی معمولاً به اعمالی مانند حبس کردن و جدا کردن طفل و عدم دوست داشتن وی و یا واپس زدن کودک و یا بی ارزش جلوه دادن و یا خوار و ذلیل کردن وی و جلوگیری از ارتباطات اجتماعی کودک و تهدید کردن و ترساندن وی گفته می شود.
آزارهای خلقی به حملات و تهدیدها و ایجاد رعب و وحشت و هتک حرمت کودک و فحش و ناسزاگویی به صورت لفظی و شفاهی گفته می شود.
5- آزارهای مراسم و آیین خرافی: شامل آزارهایی است که به سبب عقاید خرافی به کودک اعمال می شود و شامل آزارهای جسمی و جنسی و روانی و خلقی می باشد که در اثر اعتقادات خرافی و شیطانی کودک وادار به انجام کارهایی می شود که ننتیجه آن رخداد حوادثی است که به صدمات فیزیکی و انواع دیگر صدماتی که ذکر شد می انجامد. به عبارت دیگر کودک آزاری آئینی یک مفهوم ستیزه جویانه از نظر صاحبنظران است که یک پدیده وحشتناک در آمریکا می باشد. در صورتی که کسانی که کودکان را وادار به این اعمال می کنند، ممکن است عمیقاً مدعی باشند که دلایل و طرح و نقشه قانع کننده درباره اینگونه رفتارها دارند.
تاریخچه
از گذشته های دور و از هزاران سال قبل در همه قسمت های زمین سرکوب اطفال و انواع بدرفتاری با کودکان قسمتی از رفتارهای بشری بوده است.
از زمان های درازی در تاریخ اروپا و آمریکا تمایل ایجاد شد که در این زمینه جار و جنجال و سر وصدا ایجاد شود (کودک آزاری هایی که از نظر اجتماعی قابل قبول بود).
از دوره دوم تا اواخر دوره سوم بعضی از رفتارها مورد نکوهش قرار گرفت ولی کماکان تا حدود سال 1860 بدرفتاری با کودکان چندان مورد توجه قرار نگرفته بود تا چارلز دیکنز[8] در کتاب (اولیور تویست[9] 1839-1873) و ویکتورهوگو[10] در کتاب (بینوایان[11] 1862) در مورد کودکان رنج دیده مطلبی نوشتند. از آن زمان بدرفتاری با کودکان بیشتر مورد توجه قرار گرفت. در سال 1860 یک فرانسوی پاتولوژیست به نام آمبریوس تاردیو[12] یافته های خود را در مورد کودکانی که به شدت مورد بدرفتاری قرار گرفته بودند و فوت کرده بودند بعد از اتوپسی از آنان بیان کرد که در سال 1874 در نیویورک ماری الن[13] در مدت 8 سال در مورد دخترانی که مورد بدرفتاری قرار گرفته بودند، تحقیقاتی انجام داد و مطاب زیادی با کارهایی که در کلیسا انجام داد، کشف کرد. اما آنها فهمیدند تنها مرکزی که موجود است و می تواند به انها کمک کند تنها یک مرکز حمایت از حیوانات می باشد بدین طریق آنها یک جامعه ای جهت پیشگیری از بی رحمی نسبت به کودکان یافتند.
بدین طریق نیویورک در سال 1875 اولین ایالتی بود که قانونی جهت حمایت از کودکان در آنجا وضع شد و این ایالت الگویی برای ایالات دیگر در آمریکا شد. در دوره چهارم تاریخی در سال 1946 در مورد کودک آزاری بازشناسایی جدید و کامل تری صورت گرفت این عمل توسط یک متخصص کودک و رادیولوژیست به نام جان کافی[14] انجام شد. وی متوجه سندرمی در کودکان به نام صدمات جسمی متعدد و هماتوم های مزمن ساب دورال شد. در سال 1962 هنری کمپ[15] و همکارانش جهت توجه پزشکان در هنگام گرفتن شرح حال و تاریخچه، به بدرفتاری با کودکان هشدارهایی دادند که تحت عنوان «سندرم کودک کتک خورده[16]» می باشد.
در سال 1974 حکومت فدرال فعالیت هایی جهت جلوگیری و حمایت و درمان کودکان آزاردیده انجام داد. از جمله دادن اطلاعات یکسان و استاندارد جهت حمایت از کودکان آزاردیده. قانون مبارزه با کودک آزاری در ابتدا به پیدا کردن افرادی که مرتکب کودک آزاری می شدند و مجازات آنها می پرداخت اما اکنون توجه اصلی جهت متحد کردن خانواده ها و احیاء کانون خانواده و پیشگیری از بروز کودک آزاری می باشد. در سال های بعد مفهوم سوء رفتار به صورت طیفی از بدرفتاری ها شامل فقدان محبت، اهمال کاری، سوء تغذیه و... درآمد. با پیشرفت مطالعات و تحقیقات مشخص شد که آماری که از کودک آزاری منتشر می شود مانند قسمت بیرونی کوه یخ است که آن قسمتی که ما میتوانیم ببینیم تنها بخش کودکی از آن است و قسمت عمده آن زیر آب قرار گرفته است. با وجود قوانین فوق هنوز هم سالیانه هزاران کودک از طرف والدین خود و یا افراد دیگر که سرپرستی کودک را به عهده دارند و یا در مدرسه، کتک می خورند، محبوس و زندانی می شوند، گرسنه می مانند، سوزانده می شوند و مورد تجاوز جنسی قرار می گیرند.
کودک آزاری در طبقه بندی علمی تشخیص بیماری های روانی
در اولین و دومین (DSMI, DSMII)DSM اشاره ای به بدرفتاری با کودکان نشده بود و فقط در کودکان با اختلالات مغزی اثرهای زیان آور سهل انگاری و مسامحه مانند سوء تغذیه و صدمات جسمی ذکر شده بود. در طبقه بندی در این سیستم که توسط گروه مجرب روانپزشکی انجام شد، اگرچه در مورد مسامحه و آزارهای جسمی اشارات خوبی شده بود، با این وجود این بدرفتاری با کودکان به طور مشخص در این سیستم در نظر گرفته نشده بود. در DSM II که توسط (APA)[17] منتشر شد، پنج مشخصه برای شرایطی که کودک در گروه کودکان با اختلالات مغزی گنجانده نشده بود در نظر گرفته شد. این 5 مشخصه در واقع تمرینی برای طبقه بندی بین المللی بیماری بود در نهمین تجدید نظر (ICD-9-CM) مشخصات دقیقی برای بدرفتاری با کودکان در نظر گرفته نشده بود و یا وجود این کودک آزاری را در قالب (مشکل والدین- کودک)[18] گنجانده بودند.
DSM II به طور اختصاصی مشخص کرد که به عنوان مثال (مشکل والدین- کودک) شامل کودک آزاری هایی نیز هست که ارتباطی به اختلالات مغزی والدین ندارد.
در بازنگری سومین چاپ از (DSM III-R)DSM یکسری یافته های مشترکی برای (مشکل والدین- کودک) پیش بینی شده بود. این یافته ها هم برای والدین و هم برای کودک، وقتی که رفتارهای آنها مورد توجه است و ظاهراً غیرمرتبط با ناهنجاری های مغزی در شخص است قابل استفاده بود.
در DSM IV قسمتی اختصاص یافته به حالت های دیگر، که ممکن است در کودک آزاری باشد، با تکیه بر یافته های بالینی، همچنین قسمت مخصوص دیگری به مسائل مربوط به بدرفتاری و مسامحه اختصاص یافته، که شامل جزء دیگری نیز هست که ارتباط با بدرفتاری با کودکان دارد.
برای اولین بار تشخیص واضح کودک آزاری جسمی، آزارهای جنسی در کودکان و سهل انگاری و مسامحه با کودکان آسان شد. به علاوه DSM IV تشخیص را آسان کرد، ائم از اینکه شخص آزاردهنده مورد ارزیابی قرار گرفته باشند و یا اینکه قربانی و کودک آزار دیده مورد ارزیابی قرار بگیرد. البته در DSMIV طبق دهمین بازنگری طبقه بندی آماری بین المللی[19]، بیماری ها و مسائل بهداشت روانی (1-CD-10) یک ترم مشترکی می باشند و فقط کد آنها با هم مختلف است.
[1] - Child abuse
[2] - Physical abuse
[3] - Pshychological abuse
[4] - Sexual abuse
[5] - Neglect
[6] - Maltreatment
[7] - Ritual abuse
[8] - Charls Dickens
[9] - Oliver Twist
[10] - Victor Hugo
[11] - Les Miserables
[12] - Ambroise Tardieu
[13] - Mary Ellen
[14] - John Caffey
[15] - Henry kempe
[16] - The battered child syndrome
[17] - American Psychiatvie Association
[18]- Parent child problem
[19]- International statical classification