مقاله کامل بعد از پرداخت وجه
لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"
فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات: 102
تعریف – تشریح چوب عبارت است از بررسی و شناسایی عناصر مشکله آن به منظور پیش بینی خواص مکانیکی ، قابلیت آغشتگی و تشخیص گونه چوبها .
ازاین رو ابتدا به شرح چگونگی ساختمان چوب سوزنی برگان را که تنها چند گونه از آن در ترکیب جنگلی مناطق شمالی ایران دیده می شود مورد مطالعه قرار می دهیم.
ساختمان چوب پهن برگان
بطور کلی در برش عرضی ساقه گیاهان چوبی از خارج به داخل دوبخش زیر را می توان تشخیص داد :
1- بخشی از ساقه از خارج تاکامبیوم درونی که شامل اپیدرم پوست ، آندرم و پریسیکل می باشد و آنرا در اصطلاح جنگلبانی پوست می نامند.
2- بخش دیگری از ساقه ، از کامبیوم درونی تا مغز که ضخامت آن دردرختان به مراتب بیشتر از پوست می باشد و بخش اصلی ساقه آنها را تشکیل می دهد این بخش ساقه را چوب می گویند .
عناصر متشکله چوب پهن برگان :
چوب پهن برگان از عناصر زیر تشکیل می یابد:
یک – آوندها – آوندها تشکیل می شود از یاخته های کشیده که درازای آنها موازی جهت محور ساقه می باشد هر یک از این یاخته ها که آنرا عنصر آوند می نامند پس از مدتی پروتوپلاسم خود را از دست داده و می میرند و بشکل استوانه های میان تهی در می آیند و تعداد زیادی از این استوانه ها که بروی هم قرار گرفته اند مجموعا تشکیل لوله هایی می دهند که برای نقل آب بکار می رود . در ازای هریک از عناصر آوند برابر در ازای یاخته های زایای آنها می باشد ولی قطر آنها از قطر یاهته های زایا به مراتب بیشتر است .
در ازای عناصر آوند بسته به گونه های چوب متغیر است ، چنانکه بطور متوسط این درازا در چوب آزاد 200 میکرون در چوب انجیلی 360 میکرون ودر چوب توسکا بیلاقی 820 میکرون می باشد ولی غالبا از 1 ملیمتر تجاوز نمی کند .
قطر آوندها نیز بسته به گونه های چوب و دریک گونه نیز درآغاز و پایان دوره رویش گیاهی متفاوت است بطویکه قطر آوندهای چوب بلند مازو در چوب تابستانه بطور متوسط 60 میکرون و در چوب بهاره 300 میکرون می باشد .
فراوانی آوندها هم بسته بگونه های چوب بسیار مفاوت می باشد چنانکه درچوب شب خسب بطور بیش از اوند در هر میلیمتر مربع نمی توان یافت در صورتی که چوب گلابی بطور متوسط 200 آوند در هر میلیمتر مربع وجود دارد .
باید دانست که اندازه گیری فراوانی آوندها و درازا و قطر آنها از عوامل بسیار موثر در پیش بینی خواص فیزیکی مکانیکی و قابلیت آغشتگی چوب بشمار می رود و در تشخیص چوبها نیز تااندازه ای موثر است .
وجود یا عدم تیغه نیز بین عناصر آوند و در صورت دوم شکل تیغه ها نیز در تشخیص گونه های چوب نقش بسیار مهمی بازی می کند و از این نظر می توان آوندها را بشرح زیر طبقه بندی کرد :
1- آوندهای بی روزنه:
در این گونه آوندها بین عناصر آن تیغه کاملی وجود دارد و این آوند ها بیشتر در کلسیم دیده می شود و از اینرو برخی از مولفین چنین آوندها را آوند های ناقص نیز نامیده اند .
2- آوندها ی روزنه دار :
در اینگونه آوندها قسمتی یا تمامی تیغه از بین رفته و در این صورت در محل اتصال عناصر یک آوند روزنه یا روزنه های به وجود می آید این آوند ها را آوندهای کامل نیز می نامند که انواع آن بقرار زیر است:
آوند تک روزنه :
در این آوندها تقریبا تمامی تیغه از بین رفته و تنها کناره ای ازآن به شکل دوره ای باقی می ماند که آن را آگنه می نامند مانند آوندهای چوب بلند مازو و آزاد و ملچ و شب خسب .
آوندهای نرده بانی :
در این آوندها روزنه ها به شکل چهار گوشه ای کشیده دیده میشوند ودراین صورت باقی مانده تیغه مانند پله های نرد بان یا نرده به نظر می رسند مانند آوندهای چوب توسکا و انجیلی .
تعداد متوسط این نرده ها در شناسایی گونه های چوب تا اندازهای کمک می نماید چنانکه در آوندهای چوب توسکا ییلاقی تعداد این نرده ها از 20 تجاوز نمی کند در صورتی که در آوندهای چوب توسکا قشلاقی به 25 نرده نیز میرسد .
علاوه بر انواع تیغه های بالا تیغه های دیگری از قبیل تیغه های شبکه ای و تیغه های هاله ای در آوند ها دیده می شود که در چوب های مورد بررسی در این کتاب وجود ندارد .
دو – فیبرها :
پس از به وجود آمدن آوندها در چوب یاخته های کشیده دیگری که گاهی درازای آنها 50 برابر قطر آنها می رسد به وجود مییایند ؛ این یاخته ها مانند عناصر آوند پس از مدتی پرتوپلاسم خود را از دست داده و میمیرند و در این صورت وظیفه مقامت مکانیکی چوب را به عهده می گیرند .
دیواره چوبی شده یاخته های فیبر نسبت به سایر عناصر محسوسا ضخیم تر است دیواره یاخته های فیبر بعضی از چوب ها مانند انجیلی بسیار زیاد و برابر قطر حفره یاخته ای فیبر می باشد . در صورتی که در بعضی از چوب های دیگر مانند شب خسب قطر دیواره فیبر از یک چهارم قطر حفره یاخته ای تجاوز نمی کند .
در برش طولی چوب یاخته ای فیبر به شکل دوک های کشیده که دو انتهای آنها باریک نی باشد دیده می شوند و مجموعا رشته های موازی جهت محور ساقه به وجود می آورند .
یاخته های متشکله یا رشته فیبر بر خلاف آنچه که درباره عناصر آوند بیان شد از دو انتها با یک دیگر ارتباطی ندارند بلکه رابطه بین یاخته های فیبر های هم جوار به وسیله پونکتواسیون های دیواره آنها برقرار میگردد .
درازهای یاخته های فیبردر گونه های چوب بسیار متغیر است چنانکه به طور متوسط این در ازا ی چوب بیدمشگ 0.8 میلیمتر و در چوب ممرز4/1 میلیمتر است ولی معمولا در چوبها از 3 میلیمتر تجاوز نمی کند .
سه – پارانشیم جوبی : پارانشیم چوبی تشکیل می شود از یاخته های چند وجهی که دارای نسبتاّ نازکی می باشند که مختصرا چوبی میشود این یاخته ها علاوه بر وظیفه اصلی ذخیره مواد غذایی دارای وظیفه مکانیکی نیز میباشد و به چوب خاصیت ارتجاعی میدهند بطور کلی دریافت چوبی دو نوع پارانشیم میتوان یافت :
1- پارانشیم عمودی که در ازای یاخته های آن عمود بر جهت محور ساقه است و پره های چوبی را بوجود میاورد .
مقاله در مورد صنایع چوب
