اعتیاد یــک «بیماری اجتماعی» است که عوارض جسمی و روانی دارد و تا زمانی که بـه علل گرایش «بیمار» توجه نشود، درمان جسمی و روانی فقط برای مدتی نتیجه بخش خواهد بود و فـــرد مـــعتاد دوباره گرفتار « مواد اعتیاد آور» می گردد.
اعتیاد به موادمخدر یکی از مهمترین مشکلات اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی است که عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه بشری محسوب شده و موجب رکود اجتماعی در زمینه های مختلف می‌گـــــردد همچنین ویــرانگری های حاصل از آن زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی شده و بدین ترتیب سلامت جامعه را بطور جدی به مخاطره می‌اندازد.
پدیده شوم قاچاق موادمخدر بیش از آنکه فعالیتی سوداگرانه، تجاری و اقتصادی در عرصه مافیای اقتصاد بین المللی باشد، ابزاری کارآمد، مؤثر و راهبردی در گسترش نظام سلطه صاحبان قدرت جهان بر کشورهای توسعه نیافته است.
تحلیلگران مسائل سیاسی و اجتماعی بر این باورند که در تهاجم و نفوذ فرهنگی، پدیده موادمخدر مهمترین عامل به تباهی کشیدن و انحطاط اخلاقی جوامع به شمار می رود. متاسفانه گسترش دامنه مصرف موادمخدر در جامعه امروزی به حدی است که حتی قشر متفکر و تحصیل کرده را نیز به سمت خود کشانده است. مبارزه با اعتیاد نیز قطعاً بیش از آنکه ماموریتی در راستای وظایف مصرحه نیروی انتظامی باشد، اقدامی است استراتژیک در مقابله با ابزار نظام سلطه جهانی در انحطاط اخلاقی جوامع با اهداف خاص سیاسی.
اعتیاد بعنوان یک آسیب اجتماعی، هیچ گاه بطور کامل ریشه کن نخواهد شد، اما با تدبیر، اندیشه و تلاشی مخلصانه حداقل میتوان آنرا به کنترل در آورد. در این راستا تلاش ما بر این است تا با ارتقاء سطح آگاهی اقشار مختلف جامعه پیشگیری از اعتیاد را بر درمان معتادین مقدم بداریم. به امید روزی که جامعه ای داشته باشیم که اگر هم در آن فرد معتادی وجود دارد، درصدد نجات خویشتن باشد.
آنچه در مورد اعتیاد و موادمخدر باید بدانیم :
اعتیاد به موادمخدر یکی از عوامل اصلی شیوع بیماریهای ایدز و هپاتیت میباشد.
موادمخدر آنچنان آرام و بی صدا برجسم و روان مصرف کننده مستولی میگردد که هیچ معتادی آغاز اعتیاد خود را به یاد نمی آورد.
اعتیاد سبب تباهی میلیونها مغز فعال می‌شود که سرمایه های آینده جامعه بشری بشمار می روند.
اگر درصد کمی از کودکانی که والدین آنها معتاد هستند به سوی بزهکاری سوق داده شوند، بعد از گذشت چندین سال تعداد بزهکاران در این مملکت به هزاران نفر خواهد رسید.
اعتیاد بیش از یک میلیارد نفر از اعضاء خانواده معتادان را در جهان بطور مستقیم با مشکلات ناشی از این آسیب مواجه نموده است.
موادمخدر منشاء وقوع بسیاری از جرائم اجتماعی نظیر قتل، تجاوز، سرقت و ... میباشد .
موادمخدر سالانه حدود 600 میلیارد دلار سود به حساب سوداگران مرگ واریز می کند که این رقم چند صد برابر کل بودجه کشور ما و بسیاری دیگر از کشورهای بزرگ دنیاست.
سالانه مقادیر قابل توجهی ازثروت ملی کشور به جیب سوداگران موادمخدر میرود.
قاچاقچیان بین المللی موادمخدر برای رسیدن به مقاصد شوم خود به مدرنترین تجهیزات تسلیحاتی و ارتباطی مجهز هستند.
75% از زندانیان کشور را بطور مستقیم و غیرمستقیم مجرمین موادمخدر تشکیل میدهند.
کشور ما در همسایگی بزرگترین تولیدکنندگان انواع موادمخدر جهان (افغانستان و پاکستان) موسوم به «هلال طلائی» و در مسیر ترانزیت موادمخدر قرار گرفته است و در ین راه خود نیز قربانی آن میگردد.
کشور ما در مقابله با ورود و شیوع این مواد خانمانسوز، بمنظور کنترل و حفاظت مرزهای شرقی اقدام به احداث بیش از هزار کیلومتر جاده، دهها پاسگاه مرزی، برجک و دیدهبانی و حفر چندین کیلومتر کانال و ... نموده است و هزاران نفر از فرزندان این مرز و بوم نیز به فجیع ترین وضع به شهادت رسیده اند.
مراحل اعتیاد :
1- مرحله آشنایی
این مرحله با تشویق دیگران (مخصوصاً دوستان ناباب) یا از روی غرور و کنجکاوی خود فرد شروع می شود.
2- مرحله شک و تردید :
در این مرحله فرد با مبارزه با امیال خود می پردازد.
3- مرحله اعتیاد واقعی :
در صورت ادامه مصرف در مرحله شک و تردید فرد به مرحله اعتیاد واقعی می رسد. در این مرحله پدیده «تحمل» باعث می‌شود که فرد به مرور زمان بر میزان مصرف خود بیفزاید تا به نشئگی قبلی برسد.
عوامل زمینه ساز مستعد کننده اعتیاد:
اعتیاد یک بیماری زیست شناختی، روانشناختی و اجتماعی است. عوامل متعددی در اتیولوژی مصرف مواد مخدر و اعتیاد موثر هستند که در تعامل با یکدیگر منجر به شروع مصرف و سپس اعتیاد می‌شوند. عوامل موثر بر فرد، محیط فرد و کلیه علل و عوامل درهم بافته‌ای هستند که بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند. درک کلیه علل و عوامل زمینه‌ای موجب می‌شود تا روند پیشگیری، شناسایی، درمان و پیگیری به طور هدف‌مند طرح‌ریزی شود. بنابراین، آشنایی با عوامل زمینه ساز مستعد کننده در مقابل آن از دو جهت ضرورت دارد:
1- شناسایی افراد در معرض خطر اعتیاد و اقدام‌های پیشگیرانه لازم برای آنان؛
2- انتخاب نوع درمان و اقدام‌های خدماتی، حمایتی و مشاورهای لازم برای معتادان.
عوامل مخاطره آمیز:
عوامل مخاطره آمیز مصرف مواد، شامل عوامل فردی، عوامل بین فردی و محیطی و عوامل اجتماعی است.
عوامل مخاطره آمیز فردی:
□ دوره نوجوانی
□ استعداد ارثی
□ نگرش مثبت به مواد
□ صفات شخصیتی
که صفات شخصیتی خود به سه بخش تقسیم می‌شود: صفات ضد اجتماعی؛ پرخاشگری؛ اعتماد به نفس پایین.
□ اختلالات روانی که شامل: افسردگی اساسی و فوبی میباشد.
□ موقعیت‌های مخاطره آمیز، که شامل: ترک تحصیل و بی‌سرپرستی میباشد.
عوامل مخاطره آمیز بین فردی و محیطی:
□ عوامل مربوط به خانواده، که موارد: غفلت از فرزندان، وجود الگوی نامناسب در خانواده و خانواده‌ی آشفته را شامل می‌شود.
□ عوامل مربوط به دوستان، از جمله: دوستان مصرف کننده مواد.
□ عوامل مربوط به مدرسه، که شامل: فقدان محدودیت و فقدان حمایت می‌شود.
□ عوامل مربوط به محل سکونت، از جمله: شیوع خشونت و اعمال خلاف.
عوامل مخاطره آمیز اجتماعی:
□ فقدان قوانین و مقررات جدی ضد مواد مخدر
□ بازار مواد
□ مصرف مواد به عنوان هنجار اجتماعی
□ کمبود فعالیت‌های جایگزین
□ کمبود امکانات حمایتی، مشاورهای و درمانی
□ توسعه صنعتی، محرومیت اجتماعی- اقتصادی
یکی از دلایل گرایش انسان به مواد مخدر :
یکی از مهمترین علل گرایش افراد به مواد مخدر ناتوانی آنان در برقراری ارتباط با دیگران است . گفته می شود انسان 75% اوقات خود را در ارتباط با دیگران می گذراند. در واقع کیفیت زندگی ما بستگی به کیفیت ارتباط ما با دیگران دارد. در زندگی مشکلات وجود دارد و دوره های سخت برای همه وجود خواهد داشت. د راین شرایط دوستان صمیمی خانواده و آشنایان می توانند از بار مشکلات بکاهند و یا مشاوران خوبی باشند. اگر نتوانیم ارتباط خوبی با دیگران برقرار کنیم و یا افرادی که با آنان ارتباط بر قرار می کنیم کسانی نباشند که ما را درک کنند یا نتوانند راهنمای خوبی باشند هنگام بر خورد با مشکلات علاوه بر مشکل قبلی امکان به وجود آمدن مشکل دیگری نیز وجود خواهد داشت که یکی از آنها اعتیاد است.
یکی دیگر از علل گرایش به اعتیاد :
در بسیاری از جوامع، اعتیاد به اشکال و علل گوناگون بروز کرده است، عوامل بسیاری که دست به دست یکدیگر میدهند و فرد را به سمت اعتیاد میکشانند. اگر علت اعتیاد را فقر بدانیم، معتادان متمول را نادیده گرفتهایم و اگر بیسوادی را مطرح کنیم، معتادان تحصیلکرده را نادیده گرفتهایم . پس نمیتوان یک عامل را علت اعتیاد دانست. در حقیقت، امروزه اعتقاد بر این است که اعتیاد معلول مجموعهای از مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی است.
1- عوامل فردی
اگر همة عوامل بوجود آورندة اعتیاد مهیا باشد، باز هم در نهایت، این خود فرد است که برای مصرف مواد یا عدم مصرف آنها تصمیم میگیرد؛ لذا پیش از هر چیز تواناییهای فردی را باید تقویت کرد تا شخص در موقع خطر بتواند خود را از چنگال اعتیاد دور سازد:
الف- فشارهای روحی و بیماریهای روانی
در حال حاضر پیوند میان اعتیاد و بعضی از بیماریهای روانی مشخص شده است. به طور مثال فردی که از افسردگی شدید رنج میبرد یا شخصی که رفتار ضد اجتماعی دارد، در معرض خطر اعتیاد است.
ب- سن بحرانی
١٦ تا ٢٤ سالگی ، سنین بحرانی شناخته شده اند. والدین در این دوره باید با دقت بسیار از فرزندان خود مراقبت کنند و تصور نکنند که آنها رشد کافی یافته و از همة خطرات مصونند.
ج- مشاغل سخت
مشاغل نیازمند تحمل فشار جسمانی زیاد، مانند کارهای شبانه، نگهبانی به مدت زمان طولانی و رانندگی بین شهری، بیش از سایر شغلها افراد را در معرض گرایش به مواد مخدر قرار میدهند.
د- شخصیت
بعد از تربیت خانواده ، این شخصیت کودک است که آیندة او را میسازد. اگر کودک ترسو، خجالتی، سرخورده، یا بدون اعتماد به نفس باشد، احتمال گرایش او به اعتیاد نیز بیشتر خواهد شد. کنجکاوی و کسب لذت دو عامل عمدة شروع اعتیاد در جوانان است. تحقیقات نشان داده است که جوانها، برای ارضای حس کنجکاوی خود، لذت جویی، تفریح و تفنن، مصرف مواد اعتیاد آور را تجربه میکنند.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 20 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله اعتیاد چیست
