نام محصول: جزوه ی آمار پزشکی(رشته های پزشکی و پیراپزشکی)
فرمت : word
تعداد صفحات: 118
زبان : فارسی
سال گردآوری : 94
توضیحات : این کتاب تمامی مباحث مربوط به آمار پزشکی را در بر می گیرد و علاوه بر آموزش مطالب با زبانی ساده و قابل فهم ، جهت تفهیم مطالب از مثال های متعددی بهره می گیرد که در یادگیری سریعتر بسیار موثر است. نمودار ها ، فرمول ها و جدول های متعددی در این کتاب گنجانده شده است و تنها قسمت کوچکی از این کتاب که متن بیشتری دارد ، در زیر نمایش داده شده است.
تعریف آمار :
تعریفهای متعددی برای علم آمار بیان شده است . ابتدایی ترین تعریفی که برای آمار بیان شده است به صورت زیر است :
« آمار علم مشاهده ، جمع آوری ، تنظیم ، طبقه بندی ، خلاصه کردن ، نتیجه گیری و تفسیر داده ها می باشد» به عبارت دیگر آمار علم مربوط به روشهای مختلف جمع آوری، تلخیص ، تجزیه و تحلیل و استنتاج از داده ها است .
ویژگی علم آمار :
- آمار علم اعداد بزرگ است، به عبارت دیگر استنتاجهای آماری در مورد جوامع کوچک صحیح به نظر نمی رسد. .
- آمار علمی است که با جامعه از طریق مجموعه اعداد سروکار دارد . آمار را می توان علم شناخت از جامعه در محور اعداد و ارقام دانست .
جامعه آماری :
عبارتست از مجموعه ای از افراد که حداقل دارای یک صفت مشترک باشند . مثل جامعه صندلیهای کلاس یا جامعه بیماران بستری در بخش داخلی بیمارستان امام رضا. منظور از فرد در اینجا انسان یا جاندار نیست . بلکه منظور از فرد عضوی از جامعه آماری اعم از جاندار یا بیجان است. پس تعریف کاملتر جامعه به صورت زیر است :
« جامعه عبارتست از مجموعه ای از واحدهای آماری که حداقل دارای یک صفت مشترک باشند . »
خصوصیات واحد آماری باید قابل تعیین ، تفهیم و تشخیص باشند .
جامعه ممکن است محدود یا نا محدود باشد . جامعه نامحدود معمولاً نظری است . ولی از دیدگاه ما چنانچه جامعه به اندازه کافی بزرگ باشد جامعه را نا محدود در نظر می گیریم . مثلاً جامعه دانشجویان دانشگاههای ایران یا جامعه بیماران سرطانی. لذا در مطالعات معمولاً با جامعه های محدود سرو کار داریم. در آمار هدف و نظر گاه ما جامعه می باشد ولی برخورد ما در آمار با نمونه های جامعه است ، نه کل جامعه. بعبارت دیگر برای قضاوت در مورد کل جامعه، نمونه ای از آن را مورد مطالعه قرار می دهیم. در آماراستنباطی تمام جامعه را مورد مطالعه قرار نمی دهیم، زیرا :
1- به علت نامحدود بودن حجم جامعه، نمی توانیم تمام جامعه را مطالعه کنیم .
2-به علت مشکلاتی از قبیل بودجه، نیروی انسانی و زمان نمی خواهیم تمام جامعه را مطالعه کنیم .
علم آمار یا توصیفی است یا استنباطی . آمار توصیفی به توصیف یک جامعه می پردازد و جامعه آماری را در قالب عدد و رقم و با استفاده از شاخصهای آماری معرفی می کند . به عبارت دیگر آمار توصیفی بیان وضعیت موجود است. همچنین آمار استنباطی ، علم استنباط در مورد یک جامعه از طریق مطالعه بر روی نمونه است .
روشهای مختلف جمع آوری اطلاعات :
به اطلاعاتی که ابتدا به ساکن از یک تحقیق بدست می اید، داده یا Data می گویند . جمع آوری داده ها طرق مختلفی دارد از جمله :
- استفاده از اطلاعات موجود مانند آمارهای ثبت شده مثل نتایج سرشماریها یا پرونده های بیماران .
- مشاهده
- مصاحبه ( چهره به چهره )
- پرسشنامه
- استفاده از اطلاعات موجود :
شامل : داده های حاصل از سرشماریها و یا مطالعات قبلی ، اطلاعات جمع آوری شده توسط سایرین که منتشر نشده است . اطلاعات ثبتی موجود در بیمارستانها و مراکز بهداشتی و درمانی .
- مزایا : ارزان بودن ، در دسترس بودن ، صرفه جویی در وقت .
- معایب : دقیق نبودن اطلاعات ، ناکافی بودن ،کهنه و قدیمی بودن اطلاعات
- مشاهده :
مشاهده فنی است شامل مشاهده و ثبت منظم رفتار و خصوصیات موجودات زنده ، اشیاء و پدیده ها . مشاهده ممکن است به منظورهای مختلفی صورت گیرد . مشاهده می تواند منبع اولیه اطلاعات باشد مثل مشاهده رفتار فردی، پاسخ به یک پدیده. مشاهده میتواند ابزاری برای بررسی اطلاعات جمع آوری شده نیز باشد. واضح است که تکنیک مشاهده اطلاعات اضافی و دقیقتری از روشهای مصاحبه و پرسشنامه را فراهم می آورد .
- مزایا : دقت در کار ، بررسی جزئیات موضوع
- معایب : خطا ناشی از برداشتهای متفاوت توسط مشاهده گران ، طولانی بودن مطالعه ، مشکل در جمع بندی و استخراج نتایج، وجود مشکلات اضافی ، نیاز به آموزش کامل مشاهده گران .
- مصاحبه :
در این روش مصاحبه شوندگان به صورت فردی یا گروهی به طور شفاهی مورد پرسش قرار می گیرند . پاسخ سئوالاتی را که در طول مصاحبه پرسیده می شوند می توان با نوشتن در حین مصاحبه و یا بلافاصله بعد از آن و یا از طریق ضبط روی نوار ثبت کرد . استفاده از مصاحبه زمانی مفید است که پژوهشگر از مسئله مورد بررسی اطلاعات ناچیزی از پیش داشته باشد و معمولاً در مطالعات اکتشافی و یا مطالعات موردی به کار گرفته می شود .
- مزایا : دقت بالا ، مناسب برای بیسوادان ، به دست آوردن پاسخ بیشتر ، جامع بودن
- معایب : مشکل در جمع بندی و استخراج نتایج ، طولانی بودن زمان ، پرهزینه بودن
- پرسشنامه :
عبارتست از مجموعه سئوالاتی که هدفدار و با موضوع مشخص بوده و با یک استراتژی خاص درج شده باشد . در این روش سئوالات به صورت مکتوب ارائه شده و پاسخگو باید به صورت نوشته جواب دهد .
پرسشنامه را می توان به روشهای مختلفی اجرا کرد . پرسشنامه را از 3 دیدگاه بررسی می کنیم :
- نوع سئوالات :
سئوالات به یکی از 3 نوع زیر پرسش می شود.
الف : سئوالات باز ب : سئوالات نیمه باز ( نیمه بسته ) ج : سئوالات بسته
- الف ) سئوالات باز : برای موضوعاتی که پژوهشگر در بارۀ آنها اطلاع زیادی ندارد و یا بررسی عقاید و نگرشها و پیشنهادات پاسخ دهندگان و موضوعات حساس به کار می رود . در سئوالات باز، پاسخگو را برای جواب دادن آزاد می گذارند او مجبور نیست از بین جوابهای از پیش تعیین شده یکی را انتخاب کند. سئوالات شفاهی نمونه ای از سئوالات باز هستند.
- ب ) سئوالات نیمه باز : هر دو نوع جواب باز و بسته وجود دارد . مثلاً :
دین شما چیست ؟ اسلام مسیحیت سایر با ذکر نام
- ج ) سئوالات بسته : در این گونه سئوالات چند پاسخ به مصاحبه شونده ارائه می شود و او از بین پاسخهای ارائه شده مجبور است یکی از پاسخها را برگزیند . سئوالات چند گزینه ای نمونه ای از این سئوالات هستند.
در تهیه پرسشنامه نکته مهم و مورد اختلاف این است که کدام سئوالها را به صورت باز و کدام را به صورت بسته مطرح کنیم . مثلاً اگر بخواهیم در مورد علاقه یک فرد سئوال کنیم بهترین راه مطرح کردن سئوال ، سئوالات نیمه باز ( نیمه بسته ) می باشد .
مقایسه زوجها
در بحث گذشته که در رابطه باآزمون تفاوت بین میانگینهای دو جمعیت صحبت کردیم این تصور وجود داشت که دو جامعه از هم مستقل هستند. روشی که برای ارزشیابی تاثیر نحوه معالجه بکار میرود، روشی است که در آن از مشاهدات مربوط به نمونههای غیرمستقل استفاده میکنند. آزمون فرضیهای که بر مبنای این نوع داده ها قرار دارد به آزمون مقایسه زوجها معروف است.
بسیار اتفاق میافتد که تفاوت واقعی بین دو جمعیت نسبت به متغیر مورد نظر وجود ندارد، ولی وجود منابع خارجی پراکندگی ممکن است سبب رد کردن فرضیه بیتفاوتی یا فرضیه موجود بشود. از طرف دیگر ممکن است تفاوتهای واقعی با وجود عوامل خارجی پوشیده گردد. هدف از آزمون مقایسه زوجها این است که با تشکیل زوجهای شبیه به هم نسبت به متغیر مورد نظر حداکثر تعداد منابع خارجی پراکندگی را تا آنجا که امکان دارد از بین ببرد.
زوج مشاهدات از راههای گوناگون بدست میاید. موضوعات یا بیماران تحت مطالعه را قبل و بعد از اعمال رفتاری خاص یا نوع معالجه مود نظر اندازهگیری میکنند. همچنین به عدهای از نوزادان همجنس زوج میتوان بطور تصادفی دارو داد و به بقیه داروی کاذب (بیاثر) خوراند. دو نوع رفتار گوناگون را نسبت به دوقلوها و یا برادر و خواهرها میتوان بطور تصادفی اعمال کرد به قسمی که اعضای یک زوج رفتارهای مختلف را دریافت دارند. در مقایسه دو روش تجزیه و تحلیل ماده، میتوان آن را به دو بخش مساوی چنان تقسیم کرد که نیمی از آن با یک روش و نیم دیگر با روش دیگری تجزیه و تحلیل شود و یازوجهارا میتوان براساس یک ویژگی جفت کرد. برای مثال مهارت محاسباتی افراد که به مقیاس مورد نظر خیلی زیاد مربوط میشود؛ مثلا نمرات شرکت کننده در یک آزمون که با مهارتهای عددی سروکار دارد را بدست میآورند.
دراین گونه موارد به جای آنکه تجزیه و تحلیل را به کمک مشاهدات فردی انجام دهیم تفاوت بین زوج مشاهدات فردی را به عنوان متغیر مورد بررسی بکار می بریم.
جزوه ی آمار پزشکی(رشته های پزشکی و پیراپزشکی)